جراحی برای درمان آپاندیسیت لازم است یا آنتی‌بیوتیک کافی است؟

جراحی آپاندیس یکی از مرسوم‌ترین روش‌ها برای درمان مشکلاتی است که در این عضو از بدن انسان ایجاد می‌شود.

قبل از پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم که آپاندیس چیست. چرا ما ارگانی در بدن داریم که ممکن است مشکلات زیادی برایمان ایجاد کند؟ و آیا برای درمان آپاندیسیت حتما باید جراحی شوید؟

نقش آپاندیس در بدن

آپاندیس یکی از اعضای بدن است که نقش دقیق آن مشخص نیست.

آپاندیس، زائده‌‌ای شبیه به انگشت است که بین ۳ تا ۴ اینچ طول دارد. این زائده از روده‌ بزرگ منشعب می‌شود. این زائده به انتهای بن‌بست در سکوم (روده‌ کور) متصل است. در جدار این عضو، بافت لنفاوی وجود دارد.

کارکرد دقیق این اندام تا به امروز ناشناخته باقی مانده است ولی طبق برخی تئوری‌های مطرح شده، آپاندیس، مخزنی برای نگهداری باکتری‌های خوب و اندامی برای راه‌اندازی مجدد دستگاه گوارش بعد از بیماری‌های اسهالی است.

برخی دیگر از کارشناسان اعتقاد دارند که این اندام، یکی از اندام‌های بی‌استفاده و باقی‌ مانده از گذشته تکاملی انسان است. عمل جراحی برداشتن آپاندیس، به نظر می‌رسد که هیچ مشکل قابل ملاحظه‌ای برای سلامتی ایجاد نمی‌کند. امروزه آپاندیسیت یا التهاب ناگهانی آپاندیس، معمولا با جراحی درمان می‌شود.

درمان التهاب آپاندیس

در دایره‌ لغات پزشکی، پسوند itis به معنای التهاب است. مثلا کلمه‌ arthritis را در نظر بگیرید که به معنای التهاب مفاصل است. در بیشتر مواقع، این التهابات، ناشی از یک عفونت است. بعد از بررسی‌ها و تحقیقات فراوان، دلیل اصلی ایجاد التهاب در آپاندیس، کشف نشده است. ولی به نظر می‌رسد که بیشتر موارد التهاب آپاندیس ناشی از عوامل عفونت‌زا مثلا باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها یا انواع قارچ است.

دلیل آن هر چه که باشد، هر زمان که هر نوع گرفتگی و انسداد در ورودی آپاندیس ایجاد شود، موجب بروز آپاندیسیت می‌شود. این انسداد ممکن است بر اثر عفونت و ورم باشد یا به خاطر گرفتگی‌های فیزیکی مثلا یک تومور. خطری که به دنبال آپاندیسیت، جان بیمار را تهدید می‌کند احتمال سوراخ شدن یا پاره شدن کامل آپاندیس و پخش شدن عفونت در بدن است.

حتی قبل از سال ۱۸۸۶ که دکتر رینالد فیتز، پاتولوژیست هاروارد اولین بار آپاندیسیت را به عنوان یک بیماری نیازمند جراحی معرفی کرد، پزشکان با این اندام و مشکلات و پیچیدگی‌های ناشی از آن، دست‌وپنجه نرم می‌کردند.

امروزه، درمان رایج و استاندارد آپاندیسیت، جراحی و برداشتن آپاندیس و داروهای آنتی‌بیوتیک است. در واقع، عمل برداشتن آپاندیس یا آپاندکتومی یکی از رایج‌ترین عمل‌های جراحی در سراسر دنیا است. بیشتر جراحی‌های آپاندیس از طریق تکنیک‌های لاپاروسکوپی انجام می‌شود. بیماران معمولا بعد از جراحی، کمتر از ۲۴ ساعت در بیمارستان می‌مانند.

برخی شواهد جدید، نشان می‌دهد که مصرف آنتی‌بیوتیک ممکن است برای درمان این مشکل، کافی باشد.

بسیاری از تحقیقات جدید نشان داده است که عمل جراحی لزوما برای همه موارد ابتلا به آپاندیسیت ضروری نیست. یکی از این تحقیقات، با موضوع مقایسه‌ آنتی‌بیوتیک درمانی و عمل جراحی انجام شده است. نتایج این تحقیق باعث شد که این سوال دوباره مطرح شود که آیا ممکن است آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان برخی از موارد ابتلا به آپاندیسیت کافی باشند یا خیر؟

طبق نتایج یکی از تحقیقات که در فنلاند از نوامبر ۲۰۰۹ تا ژوئن ۲۰۱۲ صورت گرفت، بیشتر بیمارانی که با آنتی‌بیوتیک درمان شده بودند، تا یک سال بعد از درمان نیازی به جراحی پیدا نکردند. البته این تحقیق روی آپاندیسیت‌های بی‌عارضه یا سبک انجام شد. یعنی آپاندیسیت‌هایی که در جریان آن، فقط آپاندیس عفونی می‌شود یا مواردی که هیچ نوع ورم چرکی یا ترکیدگی در آپاندیس دیده نمی‌شود.

در سال ۲۰۱۸، محققان حاضر در این آزمایش، نتیجه تحقیقات خود را منتشر کردند. طبق این نتایج، از هر ۱۰ نفری که در آنها آپاندیسیت بی‌عارضه تشخیص داده شده بود و با آنتی‌بیوتیک درمان شدند، ۶ نفر از آنها تا پنج سال آینده، بدون این بیماری زندگی کردند.

سپس، محققان نتیجه گرفتند که درمان با آنتی‌بیوتیک به تنهایی می‌تواند جایگزین عمل جراحی برای بعضی موارد آپاندیسیت باشد.

درست مثل سایر موارد تحقیقات پزشکی، این تحقیقات نیز با محدودیت‌های متعددی روبه‌رو بوده است و برای اثبات نتایج آن، باید تحقیقات بیشتری در شرایط مختلف صورت بگیرد. در واقع نمی‌توان به نتایج یکی دو تحقیق در دنیای پزشکی اکتفا کرد.

برای بسیاری از موارد منجر به جراحی، حتی در زمینه‌های دیگر، دانشمندان در حال تحقیق برای پیدا کردن جایگزینی غیر از عمل جراحی هستند. تا زمانی که تحقیقات به نتیجه برسد و نتیجه‌های آن قابل اثبات باشد، جراحی برای برداشتن آپاندیس، استانداردترین و مطمئن‌ترین روش درمان آپاندیسیت است.

منبع:

Health