علت شکستن ناخن و راه‌های پیشگیری از آن

علت شکستن ناخن‌ها چیست؟ چه راه‌هایی برای جلوگیری از شکستن ناخن وجود دارد؟ ناخن‌ها نقش مهمی در زیبایی دست‌ها دارند و اگر سالم و زیبا باشند، اعتمادبه‌نفس و حس‌وحال بهتری به ما می‌دهند. با ناخن‌های سالمی که ظاهری خوب دارند، آراسته‌تر هم به نظر می‌رسیم.  این روزها، روش‌های مراقبتی و زیبایی زیادی برای رسیدگی به ناخن وجود دارد تا نشکنند و سطحی صاف و براق داشته باشند. برای پیگیری مشکلات موجود در ناخن باید به متخصص پوست، مو و زیبایی مراجعه کنید. گاهی علت شکنندگی ناخن و تغییر وضعیت ظاهری‌اش ریشه در اختلالاتی جدی دارد که باید پیگیری شوند. در ادامه به علل شکستن ناخن‌ها نگاهی کامل خواهیم داشت. با ما همراه باشید. 

دلایل شکستن ناخن چیست؟

ناخن‌ها به دلایل مختلفی می‌شکنند. کمبود موادی مانند کلسیم هم در این زمینه نقش دارند اما پای دلایل متنوع دیگری هم به میان است. پس دلایل مهم و اثرگذار کدام‌اند؟

• کمبودهای تغذیه
• کم‌خونی
• مانیکور
• پاک‌کردن لاک با استون
• سن
• فشار بر ناخن‌ها
• بلندی ناخن
• دلایل شغلی
• مشکلات پوست و بیماری‌ها
• استرس و فشارها

این موارد در ضعیف‌شدن ناخن‌ها نقش دارند و می‌توانند علت شکستن ناخن از بغل باشند. ضعیف‌شدن لایه‌های ناخن به ترک‌خوردن و شکستن آن از وسط یا بغل منجر می‌شود.

کمبودهای تغذیه

کمبود برخی ریز مغذی‌ها می‌تواند روی وضعیت ناخن‌ها اثر بگذارد. علت شکستن سریع ناخن گاهی نبود برخی از این مواد در بدن به اندازه کافی است. به موارد زیر دقت کنید. علت شکستن ناخن کمبود کدام ویتامین و ماده است؟

• آهن
• روی (زینک)
• ویتامین‌های A , B , C , D , E  

کمبود این مواد موجب پوسته‌پوسته‌شدن حوالی ناخن‌ها و شکنندگی‌شان می‌شود. علت شکستن ناخن پا از ریشه هم مانند ناخن‌های دست می‌تواند ریشه در کمبودهای غذایی داشته باشد.

کم‌خونی

 اگر آهن کافی در رژیم غذایی شما وجود ندارد و به بدنتان نمی‌رسد یا شرایطی دارید که مانع از جذب آن می‌شود، باید برنامه‌ای برای دریافت آن ترتیب بدهید. با مشورت پزشک از مکمل‌های آهن استفاده کنید و رژیم غذایی‌تان را تحت کنترل دربیاورید.

کم خونی می‌تواند ناخن را شکننده کند و به حالت قاشقی دربیاورد. یعنی چگونه؟ یعنی باعث شود که ناخن به شکل قاشق به سمت داخل فرو برود. برای بررسی تغییر شکل ناخن باید به مقوله کم‌خونی دقت کنید. کم‌خونی یکی از جدی‌ترین علت شکنندگی ناخن است که باید به‌ طور دقیق پیگیری شود.

مانیکور

مانیکور هم می‌تواند دلیل شکستن ناخن باشد. اقداماتی که برای زیبایی ناخن‌ها انجام می‌شوند، در بسیاری از موارد روی سلامت آنها اثر منفی می‌گذارند. 

استفاده طولانی‌مدت از موادی که برای مانیکور و زیبایی ناخن کاربرد دارند (مانند ژل‌ها و اکریلیک)، باعث شکستن ناخن می‌شود. این مواد ناخن را خشک و آسیب‌پذیر می‌کنند.

علت زود شکستن ناخن کاشت هم که از اقدامات زیبایی است به جنس پودری بازمی‌گردد که استفاده می‌شود. چنانچه مواد نامرغوب در این فرایند به کار بروند و ضربه‌های زیادی به سطح و بستر ناخن وارد شود، شکنندگی بعید نخواهد بود. سوهان‌کشیدن زیاد ناخن‌ها هم باعث نازک‌شدن و آسیب‌پذیری‌شان می‌شود.

پاک کردن بیش از حد لاک ناخن با استون

لاک‌زدن باعث شکنندگی ناخن نمی‌شود. شاید برایتان جالب باشد که در برخی از مواقع، حتی بهبود وضعیت آن را هم به همراه می‌آورد؛ مخصوصا زمانی که پای لاک‌های گیاهی به میان باشد.

اما پاک‌کردن مرتب ناخن‌ها با استون می‌تواند روی وضعیت ناخن‌ها اثرات نامطلوب بگذارد. استون یک حلال است و روی سلامت سطح و بستر ناخن‌ها اثر بدی می‌گذارد. برای داشتن ناخن‌های زیبا و سالم باید اصول رسیدگی به آنها را بدانید.

بالارفتن سن

شکستن ناخن با افزایش سن محتمل‌تر است. این موضوع در بانوان مشهودتر است چون ناخن‌هایشان از مردان نازک‌تر است و با افزایش سن و تغییرات بدنی، بیشتر دچار شکستگی در ناخن می‌شوند.

رشد ناخن‌ها با بالارفتن سن هم کمتر می‌شود. ناخن‌های دست بیشتر از ناخن‌های پا در پیری نازک می‌شوند. ناخن‌های پا حتی حالت سفت‌تر و ضخیم‌تری هم پیدا می‌کنند.

وارد شدن آسیب‌های مداوم به ناخن‌ها

برخی آسیب‌های مداوم هم از دلایل اصلی شکستن ناخن به‌شمار می‌روند. برای نمونه، اگر فردی مدام با مواد شوینده غلیظ و آسیب‌رسان به پوست و ناخن در تماس باشد، تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. مواد شیمیایی می‌توانند ناخن‌ها را آسیب‌پذیر کنند و باعث شکستن آنها شوند. 

بلند بودن ناخن‌ها

بدیهی است که بلندی زیاد از حد ناخن‌ها موجبات شکستن سریع‌ترشان را هم فراهم می‌کند. ناخن‌هایی که بلند هستند در تماس با چیزهای مختلف دچار لب‌پریدگی و شکستگی می‌شوند. برای محافظت از ناخن‌ها و مانع‌شدن از شکستنشان باید قد آنها را در حدی متعادل نگه دارید. 

دلایل شغلی

در برخی شغل‌ها هم‌چون نجاری، کفاشی و موارد مشابه، ناخن‌های فرد شاغل به دلیل انجام کارهای دستی در اثر سایش قرار دارند و دچار شکنندگی می‌شوند‌. علت شکستن ناخن از روی گوشت هم ضربات و فشارهایی است که در طول کار به این بخش از انگشت وارد می‌شود.

افراد در مشاغلی هم‌چون پزشکان، جراحان و … هم در معرض شکستن ناخن هستند. چرا؟ چون از مواد شوینده‌ی قوی استفاده می‌کنند. این شوینده‌ها حل‌کننده‌اند و می‌توانند به ناخن آسیب برسانند. بنابراین، علت شکستن ناخن در بزرگسالان تاحد زیادی وابسته به کار و حرفه‌شان هم هست.

مشکلات پوست و بیماری‌ها

مشکلات پوستی مختلف از جمله خشکی پوست، بیماری های قارچی و… سبب آسیب رساندن به ناخن هم می‌شوند. علاوه بر بیماری‌های پوستی، وضعیت‌های دیگری هم روی سلامت ناخن‌ها اثر منفی می‌گذارند؛ برای نمونه، کم‌کاری تیروئید.

 پزشکان می‌توانند کم کاری تیروئید را با هورمون مصنوعی تیروئید لووتیروکسین درمان کنند. این دارو به صورت خوراکی مصرف می‌شود.

سندرم رینود ( Raynaud’s syndrome) هم نوعی بیماری است که با مشکلات گردش خون در اندام ها همراه می‌شود. این وضعیت می‌تواند بر سلامت ناخن‌ها تأثیر بگذارد.

استرس و فشارها

استرس می‌تواند علت شکستن ناخن و ریزش مو هم باشد. فشار و اضطراب موجب بالارفتن هورمون کورتیزول در بدن می‌شود. در پی ترشح زیاد این ماده، چربی بیشتری در بدن به وجود می‌آید و ریزش موها بیشتر می‌شود. 

فشار و استرس باعث شکل‌گیری عادت‌هایی مانند جویدن و کندن ناخن‌ها در برخی از افراد هم می‌شود. چنین چیزی موجبات شکنندگی و آسیب‌دیدن ناخن‌ها را فراهم می‌کند. 

علت شکستن ناخن کودکان

شکستن ناخن در کودکان و به ویژه پسران شایع است. در دوران کودکی، ناخن‌ها بدون هیچ دلیلی شکننده هستند. معمولا این وضعیت علت خاصی ندارد و چند سال بعد رفع می‌شود.

در بیشتر موارد، کودکانی که ناخن‌هایی شکننده دارند در بزرگسالی بهبود پیدا می‌کنند. اصولا هم پای ابتلا به هیچ بیماری یا وضعیت پزشکی جدی و خطرناکی در این میان نیست. 

علت شکستن ناخن پای نوزاد یا دست او هم گاهی ریشه در برخی کمبودهای غذایی دارد. در صورت وجود چنین مشکلی در نوزاد، باید حتما به پزشک اطفال مراجعه کنید.

جلوگیری از شکستن ناخن چگونه است؟

برای پیشگیری از شکستن ناخن باید اقدامات مراقبتی را جدی بگیرید. از جمله روش‌های جلوگیری از بروز چنین مشکلی به موارد زیر دقت داشته باشید:

• مرطوب‌ نگه‌داشتن ناخن
• دوری از سرما
• کنترل تماس با مواد شوینده
• کوتاه‌کردن صحیح ناخن
• استفاده از محصولات تقویتی مناسب
• بهره‌مندی از رژیم غذایی مناسب

مرطوب نگه‌داشتن ناخن

ناخن‌هایتان را به طور مرتب، چرب و مرطوب نگه دارید. برای این منظور می‌توانید از انواع روغن‌های گیاهی استفاده کنید:

• روغن زیتون
• نارگیل
• آووکادو
• تخم کتان
• هسته انگور 
• وازلین

سعی کنید بعد از هر بار شست‌و‌شوی دست‌ها از این موارد برای ماساژ ناخن‌ها کمک بگیرید.

دوری از سرما

سرما هم اثرات مخربی روی وضعیت ناخن‌ها دارد. برای همین، بهتر است که به طور طولانی در محیط‌های سرد نمانید. اگر در مناطق سردسیری زندگی می‌کنید، سعی کنید همواره دستان خود را گرم نگه دارید.

کنترل تماس با مواد شوینده

در هنگام کار با مواد شوینده از دستکش استفاده کنید و به هیچ وجه دست‌ها را در تماس مستقیم با مواد شوینده قرار ندهید. برای استفاده از دستکش پلاستیکی هم ابتدا دستکش نخی بپوشید و سپس روی آن دستکش پلاستیکی بپوشید.

راه دیگر هم این است که از  دستکش های پلاستیکی دو لایه کمک بگیرید. این دستکش‌ها لایه داخلی پارچه‌ای دارند. علت این توصیه چیست؟ چون در هنگام کار با دستکش پلاستیکی، دست‌ها عرق می‌کنند و ناخن‌ها حالت نرم و شکننده پیدا می‌کنند.

کوتاه‌کردن صحیح ناخن

شیوه و شکل کوتاه‌کردن ناخن‌ها هم روی حفظ آنها از خطر شکستن نقش دارد. اگر ناخن‌ها را به صورت چهارگوش کوتاه کنید، کمتر دچار آسیب و شکنندگی می‌شوند. برای جلوگیری از شکستن ناخن باید به کوتاه نگه‌داشتن قد آن هم دقت زیادی داشته باشید.

استفاده از محصولات تقویتی مناسب

محصولاتی در بازار وجود دارند که می‌توانند به رفع مشکل شکستن ناخن کمک کنند. این محصولات حاوی کلسیم و مواد تقویت‌کننده استخوان‌ها و ناخن‌ها هستند. از میان شمار زیاد محصولاتی که ادعای اثرگذاری دارند، تنها برخی واقعا مفید هستند. 

در ادامه با یکی از مفیدترین محصولات تقویت ناخن در بازار آشنا می‌شوید.

بون آرکو؛ اثرگذارترین محصول تقویت ناخن

کلسیم از جمله مواد مهمی است که در رشد ناخن‌ها و جلوگیری و درمان شکنندگی‌شان نقش مهمی ایفا می‌کند. بون آرکو از محصولات قوی بازار در این زمینه است که با بهره‌مندی از موادی چون کلسیم، ویتامین D3 و K2 به استحکام بخش‌هایی از بدن مانند ناخن، دندان و استخوان کمک می‌کند. 

وجود ویتامین D در بون آرکو دلیل اصلی کمک به جذب بیشتر کلسیم است. این محصول در قالب قرص‌هایی روکش‌دار به بازار عرضه می‌شود و برخلاف بسیاری از محصولات مشابه، عوارض گوارشی ایجاد نمی‌کند.

امکان استفاده از بون آرکو برای تمام رده‌های سنی وجود دارد و با بالابردن سطح کلسیم بدن به عملکردهای مختلف دیگر بدن نظیر تقویت عضلات، انعقاد خون و استحکام استخوان‌ها هم کمک می‌کند. 

هرچند که عوارض خاصی بعد از مصرف این محصول در افراد ایجاد نمی‌شود اما بهتر است که آن را با معده پر مصرف کنند. در واقع، برای کاستن از عوارض گوارشی احتمالی، بون آرکو را پس از صرف غذا میل کنید.

بهره‌مندی از رژیم غذایی مناسب

وجود مواد زیر در ترکیب رژیم غذایی به حفظ سلامت و پیشگیری از شکستن ناخن کمک شایانی می‌کند:

• پروتئین
• مواد حاوی ویتامین E و C
• ویتامین B

پروتئین

 ماده‌ اصلی موجود در ناخن‌ها نوعی پروتئین به نام کراتین است. بنابراین کمبود پروتئین در رژیم غذایی تاثیر بارزی بر سلامت ناخن‌ها می‌گذارد. گوشت قرمز و به مقدار کمتر از آن سایر انواع گوشت و انواع حبوبات سرشار از پروتئین هستند.

مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین E و C

 کمبود ویتامین C باعث کاهش سرعت رشد ناخن‌ها می‌شود و شکنندگی و آسیب‌پذیری آنها را در پی دارد. ویتامین C  برای ساخت کلاژن مطلوب است که یکی از ارکان اصلی ناخن به شمار می‌رود. 

ویتامین E به جذب بهتر ویتامین C کمک می‌کند و چون باعث افزایش گردش خون به سمت ناخن‌ها و اکسیژن‌رسانی بیشتر می‌شود، به رشد بهتر ناخن‌ها و سلامت آن‌ها کمک می‌کند.

ویتامین B

 به طور کلی مصرف بیوتین و نیز سایر انواع ویتامین B برای سلامت پوست‌، مو و ناخن توصیه می‌شود و مانع شکنندگی و سست شدن آن است. متاسفانه با افزایش سن، جذب این ویتامین از مواد غذایی کاهش پیدا می‌کند.

بنابراین افراد باید از مکمل‌های ویتامین B استفاده کنند. قارچ، غلات، زرده تخم مرغ، آرد سویا از جمله موادغذایی هستند که برای دریافت ویتامین B کاربرد دارند.

این سالاد مقوی برای جلوگیری از شکستن ناخن را یاد بگیرید

قارچ، گوجه، کلم بروکلی و اسفناج را خرد و با مقداری عدس پخته شده مخلوط کنید. به این مخلوط، چند قاشق روغن زیتون یا روغن کتان اضافه کنید. در صورت تمایل می‌توانید مقداری آجیل هم در ترکیب سالاد داشته باشید. 

 نباید انتظار داشته باشید که با مصرف یک بار از این سالاد یا رعایت رژیم غذایی ذکر شده فقط برای مثلا یک هفته سلامت ناخن‌هایتان کاملا بازگردد. این موضوع امری است زمان‌بر که با رعایت طولانی مدت نکات مراقبتی به نتیجه می‌رسد.

گاهی باید به پزشک متخصص مراجعه کنید و به کشف دلیل زمینه‌ای شکستن ناخن بپردازید. یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت نوبت ملاقات با پزشکان خبره هم استفاده از سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر است. 

اگر درباره شکنندگی ناخن‌ها و روش‌های پیشگیری از این مشکل، سوال و ابهامی برایتان وجود دارد، حتما ما را در جریان بگذارید. با هم در رسیدن به پاسخ تلاش خواهیم کرد.

منابع:

healthline.com

medicalnewstoday