خارش آلت تناسلی در زنان و مردان؛ علت و درمان را می‌شناسید؟

خارش آلت تناسلی موضوع کم‌اهمیتی نیست چون امکان دارد پای دلایل جدی و مهمی به‌ میان باشد. این مشکل هم در مردان رخ می‌دهد و هم در زنان. گاهی علت بروز آن قارچ است و گاهی اگزما یا انواع دلایل ریز و درشت دیگر؛ برای رفع این مشکل باید پزشک متخصص مراجعه کنید. بنا به دلیل بروز خارش، روش‌ها و درمان‌های مختلفی برای کنترل وضعیت وجود دارد. در این مقاله درباره خارش ناحیه تناسلی مردان و زنان برایتان گفته‌ایم.

خارش اندام تناسلی نشانه چیست؟

میل به خاراندن پوست در بخش‌های مختلف بدن به وجود می‌آید. گاهی هم ناحیه تناسلی هم در مردان و هم در زنان دچار این حس می‌شود. تقریباً همه کم‌وبیش چنین احساسی را گاهی در ناحیه تناسلی احساس می کنند اما اگر خارش ادامه پیدا کند، اوضاع نیاز به پیگیری پیدا خواهد کرد. خارش ناحیه تناسلی به چه علت است؟

خارش آلت در زنان و مردان می‌تواند ناشی از مشکلات زیر باشد:

• اگزما
• درماتیت
• تبخال تناسلی
• پسوریازیس (Psoriasis)
• خارش بعد از لیز موی زائد
• آزردگی پوست ناشی از تعریق
• خارش ناحیه تناسلی بعد از اصلاح
• لیکن اسکلروزوس (Lichen sclerosus)
• آزردگی پوست ناشی از پوشیدن لباس‌های تنگ
• آزردگی پوستی ناشی از مصرف شوینده‌ها و صابون‌ها

این دلایل می‌توانند باعث خارش ناحیه تناسلی در مردان و زنان شوند اما دلایلی اختصاصی برای خارش هر یک هم وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

خارش ناحیه تناسلی بانوان

ناحیه واژن یعنی بخش درونی دستگاه تناسلی زنان به دلایل مختلفی دچار خارش می‌شود. از جمله این دلایل می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• عفونت‌های قارچی؛ انواع قارچ‌ها می‌توانند باعث بروز عفونت و خارش درون واژن شوند.
• یائسگی؛ با شروع دوران یائسگی، استروژن بدن کاهش پیدا می‌کند و بروز خارش از عوارض آن است.
• واژینوز باکتریال (Bacterial vaginosis)؛ این وضعیت در نتیجه به هم‌خوردن تعادل باکتری‌های مفید موجود در واژن ایجاد می‌شود.
• تریکوموناس (Trichomoniasis)؛ عفونتی انگلی است که از راه تماس جنسی ایجاد می‌شود و خارش ناحیه تناسلی را به همراه می‌آورد.

خارش ناحیه تناسلی قبل از پریود یا بعد از آن هم رایج است. دلیل این موضوع می‌تواند ریشه در نوسانات هورمونی بدن در این دوران داشته باشد. استفاده از برخی محصولات بهداشتی مانند تامپون‌ها و پَدهای بهداشتی هم از دلایل ایجاد آزردگی در ناحیه تناسلی و بروز خارش است.

خارش دستگاه تناسلی آقایان

مردان هم علاوه بر مواردی که پیش‌تر مطرح شد، با دلایلی ویژه خودشان دچار خارش آلت تناسلی می‌شوند. برای مثال:

• خارش ژوک (Jock itch)؛ این بیماری نوعی عفونت قارچی در ناحیه تناسلی مردان است. ژوژک باعث بروز خارش می‌شود.

نگاهی به دلایل خارش آلت تناسلی در زنان و مردان

همان‌طور که گفته شد، خارش ناحیه تناسلی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. اگر خارش در نتیجه استفاده از مواد محرکی مانند شوینده‌ها یا تنگی لباس باشد، بدون نیاز به درمان بهبود پیدا می‌کند.

بعد از اصلاح موهای زائد شرمگاهی هم احساس خارش در ناحیه تناسلی ایجاد می‌شود. برای پیشگیری از چنین وضعیتی باید پیش از اقدام به استفاده از تیغ یا وسایل مشابه از فوم‌های مخصوص یا کف صابون کمک بگیرید. اگر خارش در پِی مشکلاتی مانند عفونت و حساسیت به وجود بیاید، برای درمان به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص علت خارش آلت تناسلی چگونه است؟

در صورت تداوم خارش ناحیه تناسلی باید به پزشک مراجعه کنید. پزشکان هم برای بررسی وضعیت و کشف علت دست به معاینه ناحیه می‌زنند تا ببینند که آیا:

• رنگ پوست ناحیه تناسلی تغییر کرده است یا خیر. سفید، قهوه‌ای یا قرمزشدن غیرعادی است.
• بافت ناحیه را بررسی می‌کنند تا ببینند که ضخیم و غیرعادی شده است یا نه.
• ظاهر و بافت پوستی ناحیه تغییری کرده است یا خیر.

اگر لازم باشد، پزشکان با نمونه‌برداری (بیوپسی) از ناحیه تناسلی، سعی می‌کنند که علت خارش را متوجه شوند. توصیه پزشکان این است که بیماران از خاراندن ناحیه خودداری کنند. با خاراندن زیاد، امکان بروز قرمزی و زخم‌شدن پوست بالا می‌رود و همین‌ها می‌توانند منجر به عفونت‌های پوستی شوند.

درمان خارش ناحیه تناسلی چگونه است؟

روش درمان خارش آلت تناسلی در گرو علت آن است. اگر این خارش به خاطر ابتلا به مشکلی مانند اگزما ایجاد شده باشد، احتمالاً پزشک داروهای استروئیدی برایتان تجویز می‌کند. دلایل دیگر هم درمان‌های مخصوص به خود را می‌طلبند؛ برای مثال، اگر دچار لیکن اسکلروزوس باشید، نیاز به نوردرمانی خواهید داشت.

در نوردرمانی (لایت‌تراپی) از تابش نور برای از بین‌بردن مشکلات پوستی استفاده می‌شود. برای درمان عفونت‌های قارچی هم که انواع داروهای ضدقارچ وجود دارد و پزشک باید با در نظرگرفتن شرایط، دارو تجویز کنند.

توصیه‌هایی از سوی طب سنتی و درمان‌هایی گیاهی هم برای بهبود خارش اندام‌های خصوصی مطرح می‌شوند اما اثرگذاری و صحت آنها چندان قابل تأیید نیست.

برای مثال، درمان خارش ناحیه تناسلی با سرکه از توصیه‌های این درمان‌ها است اما شاید استفاده از چنین ماده‌ای تعادل اسیدی فضای واژن را در زنان از بین ببرد و باعث بروز مشکلات دیگری شود. در استفاده از روش‌های سنتی و درمان‌های گیاهی دقت زیادی به خرج بدهید.

درمان خارش ناحیه تناسلی چقدر طول می‌کشد؟

تشخیص و مدت درمان خارش آلت تناسلی وابسته به علت بروز آن است. برای نمونه، مشکل پسیورازیس درمانی ندارد اما علائم و نشانه‌های آن قابل کنترل هستند. تریکوموناس هم مشکل دیگری است که می‌تواند خارش ایجاد کند و با درمان مناسب در عرض یک هفته بهبود پیدا می‌کند.

راه‌های پیشگیری از خارش ناحیه تناسلی چیست؟

رعایت بهداشت ناحیه تناسلی در زنان و مردان بسیار ضروری است. هم زنان و هم مردان با در نظرگرفتن اصول بهداشتی می‌توانند مانع از مشکلاتی نظیر خارش در این بخش از بدن شوند.

در شست‌وشو و رعایت نظافت باید دقت کنید. یادتان باشد که استفاده بیش از حد از صابون برای این ناحیه می‌تواند باعث بروز مشکلاتی از جمله خارش شود. تعویض روزانه لباس زیر هم به همه افراد توصیه می‌شود. پوشیدن لباس زیر مرطوب هم در زنان و هم مردان می‌تواند سلامت ناحیه تناسلی را تهدید کند.

به جز رسیدگی به اصول بهداشتی، مراقبت از برقراری رابطه جنسی هم ضروری است. خارش ناحیه تناسلی بعد از رابطه می‌تواند نتیجه عفونت‌هایی باشد که بیماری‌های مقاربتی ایجاد می‌کنند.

برای پیشگیری از بروز خارش، توصیه‌هایی جداگانه برای زنان و مردان هم وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.

روش‌های جلوگیری از خارش آلت تناسلی زنان

• بعد از اجابت مزاج، ناحیه تناسلی را از جلو به سمت عقب پاک کنید تا مانع از ورود باکتری‌های مقعدی به واژن شوید.
• از دوش‌های واژینال و اسپری‌های بهداشتی زنانه استفاده نکنید. این محصولات تعادل اسیدی واژن را از بین می‌برند و باعث خارش می‌شوند.
• برای شست‌وشوی لباس‌های زیر نباید از حجم زیادی پودر شوینده استفاده کنید. گاهی محصولات شوینده باعث ایجاد حساسیت و خارش واژن یا ناحیه بیرونی اندام تناسلی می‌شوند.
• محصولات کنترل خارشی که بدون نسخه در داروخانه‌ها عرضه می‌شوند هم می‌توانند در بلندمدت اثرات منفی و معکوسی به وجود بیاورند. پس اگر دچار خارش ناحیه بیرونی تناسلی زنان یا واژن هستید از آنها استفاده نکنید.
• گاهی بعضی از روان‌کننده‌های واژن باعث بروز خارش می‌شوند. اگر به آنها مشکوک هستید، باید مصرفشان را متوقف کنید.
• از اصلاح‌کردن زیاد از حد ناحیه تناسلی دوری کنید چون باعث تحریک پوست حساسش می‌شوید.
• با دنبال‌کردن رژیم غذایی سالم و مناسب به حفظ تعادل باکتری‌های مفید واژن کمک کنید.

روش‌های جلوگیری از خارش ناحیه تناسلی مردان

• آلت تناسلی را به خوبی بشویید و به نظافت این ناحیه و لباس زیرتان اهمیت بدهید.
• اگر در طول روز زیاد عرق می‌کنید، حتماً لباس زیرتان را مرتب عوض کنید.

مراقبت از ناحیه تناسلی و مشکلاتی نظیر خارش مهم است

در بسیاری از مواقع، خارش آلت تناسلی در مردان و زنان نیاز به درمان ندارد و بهبودی بعد از مدتی حاصل می‌شود. با این حال، اگر علائم و نشانه‌های دیگری هم در این بخش از بدن ظاهر شد و خارش مدام حالت شدیدتری پیدا کرد، نیاز به مراجعه به پزشک دارید.

گاهی‌ اوقات، خارش ناحیه تناسلی ناشی از مشکلی جدی است که حتماً باید پیگیری شود. برای ملاقات با پزشکان می‌توانید از سیستم نوبت دهی آنلاین دکتردکتر هم استفاده کنید.

پرسشی درباره خارش ناحیه تناسلی دارید؟ اگر فکر می‌کنید که نکته‌ای از دید ما جا مانده، حتماً بگویید تا به آن رسیدگی کنیم.

منبع:

my.clevelandclinic.org