با گرم شدن هوا، تمایل به مسافرت و گردش و وقت گذرانی بیشتر در بیرون افزایش پیدا می کند؛ اما با افزایش گرما امکان رخ دادن سکته در اثر گرما نیز وجود دارد. در اثر قرار گرفتن در مقابل خورشید یا فعالیت های جسمانی در تابستان، دمای بدن افزایش کرده که می تواند منجر به آسیب های جدی در بدن شود.
سکته گرمایی چیست؟
در اثر گرم شدن بیش از حد بدن به دلیل قرار گرفتن طولانی مدت یا فعالیت فیزیکی زیاد در دمای بالا سکته گرمایی رخ می دهد. این حالت، جدی ترین شکل آسیب گرمایی و گرمازدگی است و زمانی علائم سکته گرمایی بروز می کند که دمای بدن به 40 درجه سانتی گراد یا بالاتر برسد. سکته گرمایی نیاز به درمان فوری دارد، چون می تواند به سرعت به مغز، قلب، کلیه ها و عضلات آسیب وارد کند. هرچه درمان به تاخیر بیفتد آسیب های وارده بیشتر می شود و احتمال عوارض جدی تر یا مرگ افزایش خواهد یافت. سکته گرما شکلی از هیپرترمی و یا بیماری ناشی از گرما است که دمای بدن غیر طبیعی بالا می رود. گرمازدگی، نوع دیگری از بالا رفتن دما بدن است که شدت آن کمتر از سکته گرمایی است. گرما زدگی یک اورژانس واقعی پزشکی است که اغلب کشنده است. بدن به طور معمول از طریق انجام متابولیسم داخلی حرارت تولید می کند و معمولا می تواند گرما را از طریق پوست و یا تبخیر عرق از بین ببرد. با این حال، در گرمای شدید، رطوبت بالا و یا فعالیت شدید فیزیکی زیر خورشید، بدن ممکن است قادر به ایجاد تعادل دمایی نشود و دمای بدن افزایش یابد. یکی دیگر از علل سکته گرمایی، کمبود آب است. در اثر کم آبی احتمال سکته گرمایی افزایش پیدا می کند. علل سکته گرمایی بالا رفتن دما بدن است.
افراد در خطر سکته گرمایی
افراد در معرض سکته گرمایی عبارتند از:
- نوزادان
- افراد سالمند (اغلب با بیماری های مرتبط با قلب، بیماری های ریوی، بیماری های کلیوی یا افرادی که داروهایی را مصرف می کنند که باعث کم آب شدن بدن و سکته گرمایی می شوند)
- ورزشکاران
- افرادی که زیر نور خورشید بدون حفاظ در حال مشغولیت و کار هستند.
- نوزادان، کودکان و یا حیوانات خانگی که در ماشین ها باقی مانده اند.
سکته گرمایی نیاز به درمان اضطراری دارد. سکته گرمایی بدون درمان می تواند به سرعت مغز، قلب، کلیه ها و عضلات شما آسیب برساند و خطر ابتلا به عوارض جدی یا مرگ را افزایش می دهد.
علائم سکته گرمایی
علائم و نشانه های سکته گرمایی عبارتند از:
- افزایش دمای بدن. بیشتر از 40 درجه سانتی گراد
- تغییر وضعیت ذهنی یا رفتاری تغییر سردرگمی، آشفتگی، بی حوصلگی، تحریک پذیری، تشنج و کما
- تغییر در عرق کردن
- تهوع و استفراغ.
- پوست قرمز رنگ
- تنفس سریع و پی در پی. تنفس شما ممکن است سریع و کم عمق باشد.
- افزایش ضربان قلب ضربان قلب شما ممکن است به طور قابل توجهی افزایش پیدا کند، زیرا استرس گرما، ضربان قلب شما را افزایش می دهد تا بدن شما را خنک کند.
- سردرد
چه وقت به پزشک مراجعه کنم
اگر فکر می کنید یک خود یا فرد دیگری ممکن است دچار گرمازدگی شده و نگران سکته گرمایی هستید و نشانه ها وعلائم سکته گرمایی را در خود یا فرد دیگری تشخیص می دهید، هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنید. ما در مجله دکتر دکتر لیست بهترین و مجرب ترین متخصص های قلب و عروق را برای دسترسی بهتر شما فراهم کردیم. شما می توانید با استفاده از این لیست پزشک معالج خود را انتخاب کنید.
علت‌های سکته گرمایی
از جمله علل سکته گرمایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرار گرفتن در محیط گرم. سکته گرمایی پس از قرار گرفتن در معرض هوا گرم و مرطوب، به خصوص در دوره های طولانی رخ می دهد. اغلب افراد مسن و افراد مبتلا به بیماری مزمن قلبی ریسک بیشتری برای این مورد دارند.
- فعالیت فیزیکی شدید در گرما که باعث افزایش دمای بدن می شود، از جمله علل سکته گرمایی است .
- داشتن بیماری های قلبی مزمن که خطر رخ دادن سکته گرمایی در آب و هوای گرم را افزایش می دهد.
- قرار گرفتن ناگهانی در معرض هوای گرمنیز می توانند از جمله ععل سکته گرمایی باشد.
- مصرف بعضی از داروها نیز می توانند از جمله علل سکته گرمایی باشند. بعضی از داروها بر توانایی بدن شما برای حفظ آب بدن تاثیر می گذارند. در مورد مصرف داروها و عملکرد آنها بر روی آب بدن حتما با پزشک خود مشورت کنید. برخی از داروهای لازم برای کنترل فشار خون و بیماری های قلبی آب بدن را کاهش می دهند.
- شرایط خاص وضعیت سلامتی برخی بیماری های مزمن مانند بیماری قلب و ریه ممكن است خطر ابتلا به سکته گرمایی را افزایش داده و از علل سکته گرمایی باشند.
- از دیگر علل سکته گرمایی می توان به کمبود تهویه مطبوع اشاره کرد.
تشخیص
بعد از بروز نشانه ها و علائم سکته گرمایی آزمایش های آزمایشگاهی می تواند علل سکته گرمایی را بهتر تشخیص و تایید کنند، با تشخیص بهتر می توان از دیگر علل سکته گرمایی جلوگیری کرد دهد و آسیب ارگان را ارزیابی کند. این آزمایشها عبارتند از:
- درجه حرارت رکتال برای بررسی دمای بدن هسته ای شما. درجه حرارت رکتوم دقیق ترین روش تعیین درجه حرارت بدن هسته شما است و دقیق تر از درجه حرارت دهان یا پیشانی است.
- یک آزمایش خون برای بررسی سدیم یا پتاسیم خون و میزان گازهای موجود در خون برای دیدن اینکه آیا آسیب به سیستم عصبی مرکزی شما ایجاد شده است.
- آزمایش ادرار برای بررسی رنگ ادرار، برای بررسی عملکرد کلیه ها تحت تاثیر گرما و میزان آسیب به آنها
- تست عملکرد عضله برای بررسی آسیب جدی به بافت عضلانی (رابدومیولیز).
- اشعه ایکس و دیگر تست های تصویربرداری برای بررسی آسیب به اندام های داخلی شما.
درمان سکته گرمایی
با مراجعه به مراكز درمان برای بررسی علل سکته گرمایی و درمان آن، پزشک می تواند این مراحل را انجام دهد:
- قرار گرفتن در آب سرد. ثابت شده است که موثرترین راه برای سرعت بخشیدن به کاهش دمای بدن قرار گرفتن در حمام آب سرد یا یخ است.
- از تکنیک های خنک کننده تبخیر استفاده کنید. اگر غوطه وری آب سرد در دسترس نیست، کارکنان مراقبت های بهداشتی ممکن است سعی کنند دمای بدن شما را با استفاده از روش تبخیر کاهش دهند.
- پتو با یخ و پتو خنک کننده. یکی دیگر از روش ها این است که شما را در یک پتو خنک کننده ویژه قرار می دهند و بطری های یخ را روی کشاله ران، گردن، پشت و زیر بغل شما قرار می دهند تا دمای بدنتان پایین بیاید.
![علل سکته قلبی]()
عوارض جانبی
سکته گرمایی می تواند منجر به عوارض متعددی شود، بسته به اینکه چقدر دمای بدن افزایش پیدا کرده است. عوارض شدید عبارتند از:
ضایعات اندام های حیاتی بدن. بدون درمان و رفع گرمازدگی ممکن است در اثر گرما مغز شما یا سایر اندام های حیاتی آسیب ببینند.
مرگ. بدون درمان فوری و مناسب، سکته گرمایی می تواند کشنده باشد.
جلوگیری
سکته گرمایی قابل پیش بینی و قابل پیشگیری است. این مراحل را برای جلوگیری از گرم شدن در هوای گرم و کاهش علل سکته گرمایی انجام دهید:
- لباس های نازک و راحت بپوشید. پوشیدن لباس های اضافی یا لباس هایی کلفت، اجازه نخواهند داد بدن شما به خوبی خنک شود.
- محافظت در برابر آفتاب سوختگی. اشعه آفتاب بر توانایی بدن شما برای خنک شدن خود تاثیر می گذارد، بنابراین خود را در محیط بیرون از کلاه و عینک آفتابی محافظت کنید و از یک کرم ضدآفتاب 15 استفاده کنید.
- به مقدار زیاد مایعات بنوشید.
- اقدامات احتیاطی بیشتری را با داروهای خاص انجام دهید. در صورت بروز مشکلات مربوط به گرما، در صورت مصرف داروهایی که می توانند توانایی بدن شما برای حفظ هیدراته و گرما را از بین ببرند، به پزشک مراجعه کنید.
- هرگز کسی را در یک ماشین پارک شده تنها نگذارید. این یک علت شایع مرگ و میر مربوط به گرما در کودکان است.
- در صورت افزایش خطر، احتیاط کنید. اگر داروها مصرف می کنید یا شرایطی دارید که خطر ابتلا به مشکلات مربوط به گرما را افزایش می دهد، خود را به محیط های سردتر برسانید. اگر در رویداد ورزشی یا فعالیت فیزیکی زیر آفتاب را انجام می دهید، اطمینان حاصل کنید که خدمات پزشکی در صورت وجود اورژانس وجود دارد.
- در ساعات گرم روز از خانه خارج نشوید.
- محیط زندگی و کار خود را خنک نگه دارید.
- نوشیدنی های شیرین یا الکلی را برای آبرسانی ننوشید. این نوشیدنی ها ممکن است با توانایی بدن شما برای کنترل دمای بدن تداخل ایجاد کند. همچنین نوشیدنی های بسیار سرد می توانند باعث ایجاد درد شدید در معده شوند.
- در صورت انجام فعالیت های شدید، به خصوص در گرما، از نوشیدنی های الکلی یا کافئینو اجتناب کنید. کافئین خطر ابتلا به کم آبی را افزایش می دهد.
بر گرفته از:
گرما زیاد منجربه سکته گرمایی می شود
علائم و نشانه های سکته گرمایی چیست؟
