روماتیسم چشمی نوعی التهاب است که روی لایه میانی بافت داخل دیواره چشم اثر میگذارد. درد و قرمزی چشم، حساسیت به نور، تاری دید، کاهش قدرت بینایی و وجود نقاط تاریک و شناور در میدان دید، علائم روماتیسم چشمی هستند. التهاب این بیماری قرنیه، صلبیه، زجاجیه، شبکیه و عصب بینایی را درگیر میکند و اگر درمان نشود، میتواند در نهایت باعث کوری دائمی شود.
در ادامه این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر با ما همراه باشید تا به اتفاق هم، درباره روماتیسم چشمی، دلایل، عوارض و راههای درمان آن را مورد بررسی قرار دهیم. مطالعه این مطلب 5 دقیقه زمان نیاز دارد.
اگر در رابطه با روماتیسم چشمی سوالی دارید، میتوانید در انتهای همین صفحه و در قسمت نظرات بپرسید تا مشاور سلامتی دکتردکتر به شما پاسخ دهد.
روماتیسم چشمی چیست؟
نام دیگر روماتیسم چشمی، یووئیت (Uveitis) است. این بیماری مستقیم روی لایه میانی بافت دیواره داخلی چشم اثر میگذارد. روماتیسم چشم بیماری متداولی نیست اما در صورتی که رخ دهد، یعنی این که در بدن بیماری خودایمنی در بدن وجود دارد و باید به آن رسیدگی کرد البته گاهی خود به خود و بدون هیچ دلیلی رخ میدهد. نکته مهمی که درباره این بیماری وجود دارد این است که امکان دارد این بیماری مرتبط با التهاب دیگر قسمتهای چشم هم باشد و به صورت حاد یا مزمن بروز کند.
این بیماری در دسته بیماری های خودایمنی قرار میگیرد و معمولا با بیماریهای اسپوندیلو آرتریت، آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان و واسکولیت مرتبط است. روماتیسم چشمی ممکن است یک یا هر دو چشم را درگیر کرده و در هر سنی، حتی کودکان بروز کند.
افرادی که بعضی از ژنهای خاص آنها تغییر کرده، بیشتر احتمال دارد به روماتیسم چشمی مبتلا شوند. همچنین مشخص شده که استعمال دخانیات مهار این بیماری را سختتر کرده و ارتباط روماتیسم و التهاب چشمی را بیشتر میکنند.
علائم روماتیسم چشمی
علائم روماتیسم چشمی گاهی با دیگر بیماریها یکسان است و گاهی تفاوتهایی با آنها دارد. علائم روماتیسم چشمی ممکن است ناگهانی و حتی گاهی بدون نشانه قبلی بروز کند و حتی خیلی سریع هم بدتر شود. البته گاهی هم هیچ علائمی بروز نمیکند و نشانههایش تنها در معاینه چشم و آزمایش روماتیسم مشخص میشود. علائم روماتیم چشمی عبارتند از:
- قرمزی چشم؛
- درد چشم؛
- حساسیت به نور؛
- تاری دید؛
- وجود نقاط تاریک و شناور در میدان دید فرد؛
- کاهش قدرت بینایی.
علت روماتیسم چشمی
تا بهالان علت دقیقی برای وقوع این بیماری مشخص نشده اما معمولا علت آن، ضعف سیستم ایمنی و بروز بیماریهای خودایمنی در بدن است. با اینحال، علل زیر به عنوان دلایل وقوع روماتیسم چشم معرفی میشوند:
- بیماریهای خودایمنی همچون سارکوئیدوز، لوپوس اریتماتوس سیستمیک یا بیماری کرون که روی تمامی قسمتهای بدن تاثیر میگذارند؛
- ابتلا به سرطان لنفوم چشم؛
- ابتلا به نوعی بیماری التهابی به نام اسپوندیلیت آنکیلوزان؛
- آسیب یا جراحی چشم؛
- عوارض جانبی داروها؛
- بیماریهای عفونی مانند بیماری خراش گربه، زونا، سفلیس، توکسوپلاسموز یا سل.
در ضمن، از آنجایی که علت دقیق وقوع این بیماری مشخص نیست، پیشگیری از روماتیسم چشمی فعلا دور از دسترس است.
انواع روماتیسم چشمی
4 نوع روماتیسم چشمی وجود دارد؛ یووئیت قدامی، یووئیت میانی، یووئیت خلفی و پان یووئیت.
یووئیت قدامی
در این نوع از روماتیسم چشم، داخل قسمت جلویی چشم (بین قرنیه و عنبیه) و جسم مژگانی ملتهب می شوند. یووئیت قدامی متداولترین نوع این بیماری است.
یووئیت میانی
در یووئیت میانی، شبکیه و رگهای خونی که پشت عدسی قرار دارند و همچنین ژل داخل مرکز چشم (زجاجیه) ملتهب میشوند.
یووئیت خلفی
لایه داخل پشت چشم، یعنی شبکیه یا مشیمیه با یووئیت خلفی تحت تاثیر التهاب قرار میگیرد.
پان یووئیت
پان یووئیت شدیدترین حالت روماتیسم چشمی است و تمام لایههای یووهآ (از جلو تا پشت چشم فرد) را درگیر میکند.
روماتیسم مفصلی چشمی
روماتیسم مفصلی چشمی بیشتر در کودکان شایع است؛ اثر این بیماری و هم زمانی آن با روماتیسم چشمی باعث خشکی بیش از حد محیط چشم خواهد شد. اگر روماتیسم مفصلی چشمی درمان نشود، ممکن است منجر به روماتیسم چشمی قرنیه شود.
عوارض روماتیسم چشمی
در صورتیکه هرچه زودتر برای درمان روماتیسم چشمی اقدام نکنید، ممکن است یکی از اتفاقات زیر رخ دهد:
- از بین رفتن همیشگی قدرت بینایی؛
- خراشیدگی شبکیه؛
- تورم لکه زرد شبکیه (ادم ماکولا)؛
- آسیب به عصب بینایی؛
- آب سیاه؛
- آب مروارید؛
- جداشدگی پرده شبکیه.
تشخیص روماتیسم چشمی
دکتر چشم پزشک برای تشخیص روماتیسم چشمی علاوهبر بررسی علائم، 4 آزمایش مختلف انجام میدهد:
- افتالموسکوپی یا فانداسکوپی (funduscopy) که نوعی معاینه چشم برای گشاد کردن مردمک با قطره چشم و تاباندن نور بهداخل چشم برای بررسی قسمت پشتی این اندام است؛
- سنجش قدرت بینایی و واکنش مردمکها به نور؛
- معاینه اسلیت لمپ که معاینه برای شناسایی سلولهای التهابی ریز که در قسمت جلوی چشم است؛
- معاینه تونومتری یا فشارسنجی که فشار داخل چشم را اندازه میگیرد؛
- عکاسی رنگی از داخل شبکیه؛
- بررسی مایع زجاجیه یا زلالیه چشم؛
- آنژیوگرافی فلوروسین یا آنژیوگرافی با ایندوسیانین سبز؛
- آزمایش خون
- انواع تصویربرداری مانند رادیوگرافی، سی تی اسکن و امآرآی.
درمان روماتیسم چشمی
با این که راههای مختلفی برای درمان روماتیسم چشمی وجود دارد اما پیشنهاد میکنیم که ریسک نکنید و حتما به دکتر برای گرفتن درمان مناسب مراجعه کنید. درمان دارویی روماتیسم چشمی، جراحی، درمان خانگی و حتی درمان با توصیههای طب سنتی برای درمان روماتیسم چشمی کاربرد دارند.
درمان دارویی روماتیسم چشمی
درمان های دارویی روماتیسم چشم، اول از همه برای کاهش علائم و نشانههای آزاردهنده چشمی و در درجه بعد برای از بین بردن بیماری که باعث روماتیسم چشمی شده، تجویز میشوند. در جدول زیر، اسامی این داروها را میآوریم:
درمان دارویی روماتیسم چشمی |
قطرههای چشمی میدریاتیک |
آنتی بیوتیک و داروهای ضد ویروس |
داروهای کورتیکواستروئید |
داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی بدن |
جراحی روماتیسم چشمی
گاهی هم پزشک، صلاح بیمار را در جراحی میداند در این شرایط، جراح به صورت موقت، مایعات داخل چشم با یک حباب هوا یا مایع را جایگزین میکند تا اینکه بعد از مدتی، زجاجیه بهطور طبیعی جایگزین خود خواهد شد. جراحی در مواردی که چشم عفونت کرده یا بسیار شدید باشد توصیه میشود.
درمان خانگی روماتیسم چشمی
با روشهای خانگی نمیتوان صد در صد چشم را درمان کرد اما میتوان تا حدی آن را کنترل کرد. اقدامت لازم در زمینه درمان خانگی روماتیسم چشمی عبارتند از:
- زدن عینک دودی با UV مناسب
- استفاه از پارچه ابریشمی روس چشم برای استراحت دادن به آن
- استفاده از مکملهای غذایی ویتامین D و امگا ۳ برای تقویت سیستم ایمنی بدن
عملش درد داره؟ حتی اگر جوونم باشیم ممکنه نابینا بشیم؟
سلام
جراحی با بیهوشی و بی حسی انجام میشود و درد حین عمل احساس نمی شود