نوشته شده توسط 
یائسگی آخرین مرحله از چرخه باروری خانم‌هاست که در آن فرایند تخمک‌گذاری و تولید هورمون زنانه استروژن به پایان می‌رسد. گر گرفتگی یائسگی یکی از علائم این دوره است؛ تجربه ناخوشایندی که معمولا تا چند سال ادامه دارد. علائم یائسگی طبیعی هستند و در حالت عادی نیاز به درمان ندارند. اما اگر این علائم شدید باشند و زندگی عادی شما را با مشکل مواجه کنند، باید با دکتر زنان مشورت داشته باشید یا از راهکارهای درمان خانگی برای کاهش گر گرفتگی یا سایر نشانه‌ها استفاده کنید. در این مقاله توضیحاتی درباره این علامت پساقاعدگی و روش‌های بهبود آن ارائه خواهیم داد.
گر گرفتگی یائسگی چگونه است؟
پیش از هرچیز باید بدانید یائسگی چیست و به طور کلی چرا علائمی چون احساس گرمای ناگهانی را تجربه می‌کنید. بدن با رسیدن به سن ۴۰ تا ۵۰ سالگی، تولید استروژن و تخمک‌گذاری را متوقف می‌کند؛ البته بدن بعضی از خانمها، زودتر یا دیرتر از این سن وارد فرایند پساقاعدگی می‌شود. خام‌ها ابتدا وارد دوره‌ای به نام پیش از یائسگی (Pre-menopause) می‌شوند. در این دوره نیز احتمال بروز علائمی چون گر گرفتگی وجود دارد، قاعدگی هم بی‌نظم می‌شود و ممکن است یک یا چند دوره بدون خونریزی باشد؛ علائم پیش از یائسگی ممکن است از سن ۳۵ سالگی آغاز شود و تا ۵۵ سالگی ادامه داشته باشد. در صورتی که به مدت ۱۲ ماه متوالی پریود نشوید، یائسه شده‌اید.
گر گرفتگی به انگلیسی (Hot Flashes) یعنی وقتی به یکباره در قسمت‌های بالایی بدن شامل سر، گردن و سینه، گرمای شدیدی احساس می‌کنید. این احساس گرما گاهی آنقدر زیاد است که باعث قرمزی و برافروخته شدن پوست خواهد شد. عرق کردن هم بخشی از فرایند گر گرفتگی در زنان است. اگر مقدار تعریق بیش از اندازه باشد، ممکن است بعد از آن لرز کنید و احساس سرما داشته باشید.
تعریق شبانه همان گر گرفتگی است که در طول خواب شب ایجاد می‌شود و علامت دیگر یائسگی است. در این حالت هنگام خواب شبانه بدنتان عرق می‌کند، به یکباره احساس گرمای شدیدی می‌کنید، از خواب بیدار می‌شوید و ممکن است بعد از چند دقیقه لرز داشته باشید. تکرار تعریق شبانه ممکن است خواب شما را به صورت کامل مختل کند. اختلال خواب هم باعث تغییر خلق و خو می‌شود. البته گُر گرفتگی خود دارای علائم مختلفی است که در ادامه آنها را بررسی خواهیم کرد.
علائم گر گرفتگی یائسگی
هر بار که دچار گر گرفتگی می‌شوید، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- گر گرفتگی صورت و احساس گرمای شدید در سر، سینه و گردن
- برافروخته شدن پوست صورت و ایجاد لکه‌های قرمز روی پوست
- تپش قلب و افزایش ضربان
- تعریق، به خصوص در نواحی بالاتنه
- احساس لرز و سرما بعد از پایان گر گرفتگی
- احساس اضطراب و دلواپسی بی‌دلیل
شدت علائم گر گرفتگی یائسگی در افراد مختلف متفاوت است. بعضی از افراد علائم خفیفی را تجربه می‌کنند و هر بار فقط یک تا دو دقیقه احساس گرما دارند. اما بعضی از افراد هم ممکن است علائم شدیدتری را تجربه کنند، تا ۵ دقیقه گر گرفته باشند و چند بار در طول روز با این مشکل مواجه شوند.
علت گر گرفتگی در یائسگی چیست؟
گر گرفتگی ممکن است علت‌های مختلفی داشته باشد و همیشه به دلیل یائسگی نیست، اما اگر این حالت به همراه بی‌نظمی در قاعدگی یا از دست دادن دوره‌های پریود همراه شود، به احتمال زیاد نشان از یائسه شدن شما دارد.
علت اصلی گر گرفتگی یائسگی، به کاهش سطح استروژن برمی‌گردد. پزشکان احتمال می‌دهند به دنبال کم شدن این هورمون در بدن، غده هیپوتالاموس حساس‌تر می‌شود و به کوچک‌ترین تغییرات دمای بدن واکنش نشان میدهد. هیپوتالاموس نقش ترموستات را در بدن ایفا می‌کند و تنظیم‌کننده دماست. وقتی این غده به اشتباه تصور می‌کند بدن بیش از حد گرم شده، سیکل گر گرفتگی شروع می‌شود و علائمی که در قسمت قبل به آنها پرداختیم، آغاز خواهد شد.
احساس گرمای ناگهانی ممکن است دلایل دیگری هم داشته باشد که عبارتند از:
- عوارض جانبی مصرف دارو، به خصوص داروهای هورمونی
- گر گرفتگی قبل از پریود (سندرم پیش از قاعدگی)
- مشکلات تیرویید
- سرطان یا عوارض جانبی درمان آن
- مصرف زیاد کافئین و الکل
- هوای خیلی گرم
- خوردن غذاهای خیلی تند
- استرس و اضطراب
- گر گرفتگی بارداری
لازم به ذکر است که بعضی از خانمها هیچوقت گر گرفتگی یائسگی را تجربه نمی‌کنند. هنوز علت اصلی اینکه چرا بعضی از افراد این علائم را دارند و بعضی دیگر علامتی ندارند، مشخص نشده است. اما پزشکان احتمال می‌دهند مواردی چون اضافه وزن و مصرف سیگار روی شدت علائم تأثیر داشته باشد.
گر گرفتگی یائسگی چقدر طول می‌کشد؟
پاسخ قطعی درباره مدت زمان گر گرفتگی یائسگی وجود ندارد. عوامل ژنتیکی و محیطی تا حد زیادی روی شدت علائم پساقاعدگی تأثیر دارند. به عنوان مثال تحقیقات نشان میدهد شدت گر گرفتگی در خانم‌هایی که رنگ پوست تیره دارند، نسبت به خانم‌های سفید پوست بیشتر است. آنها همچنین علائم را برای مدت بیشتری تجربه می‌کنند. به طور متوسط، علائم گر گرفتگی یائسگی تا هفت سال ادامه دارد، اما افراد زیادی هم هستند که بیشتر از ده سال احساس گرمای ناگهانی را تجربه می‌کنند.
روش‌های درمان گر گرفتگی
احساس گرمای شدید و ناگهانی حاصل از یائسگی نیازی به درمان ندارد. اما اگر علائم شدیدی دارید و در هر بار گر گرفتگی مجبور می‌شوید کاری که انجام می‌دادید را رها کنید یا بعد از تجربه این احساس در طول شب، دیگر نمی‌توانید بخوابید، بهتر است با پزشک زنان مشورت داشته باشید.
درمان دارویی گر گرفتگی یائسگی
پزشک بر اساس شدت علائم، ممکن است داروهای هورمونی و غیرهورمونی را برای درمان تجویز می‌کند. چند داروی گر گرفتگی یائسگی را در ادامه نام می‌بریم.
- هورمون درمانی
- قرص‌های ضد بارداری
- داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین (پروزاک، راپیفلاکس)، پاروکستین (پاکسیل، پکسوا) و ونلافاکسین (افکسور) در دوز پایین
- کلونیدین (داروی فشار خون)
- گاباپنتین (داروی ضد تشنج)
- بریسدل (فرمول پاروکستین برای بهبود گرگرفتگی یائسگی)
- Duavee (فرمول ترکیبی استروژن/بازدوکسیفن که برای درمان گرگرفتگی طراحی شده)
- مکمل ویتامین‌های ب کمپلکس و ویتامین E
- ایبوپروفن
نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که داروی گر گرفتگی یائسگی باید توسط پزشک تجویز شود. شما در دوره مصرف هم باید تحت نظر پزشک قرار داشته باشید تا در زمان مناسب، مصرف آنها را قطع کنید یا کاهش دهید. اگر پزشک متدهای هورمون درمانی را برای کنترل علائم یائسگی شما توصیه کرده باشد، بعد از قطع آن ممکن است علائم خفیفی مثل گر گرفتگی را دوباره تجربه کنید.
درمان خانگی گر گرفتگی یائسگی
این مسئله قابل پیشگیری و درمان نیست، اما روش‌هایی وجود دارد که به شما کمک می‌کند شدت آن را کم‌تر کنید تا برایتان قابل تحمل باشد. در ادامه بررسی می‌کنیم که برای گر گرفتگی یائسگی چکار کنیم و چطور می‌توانیم آن را کاهش دهیم.
- از استرس و فشار روانی دوری کنید و هنگام اضطراب از تکنیک‌های مدیریت ذهن استفاده کنید.
- مصرف کافئین و الکل را به حداقل برسانید.
- سیگار نکشید.
- تا حد امکان از خوردن غذاهای تند و پر ادویه پرهیز کنید.
- لباس‌های تنگ نپوشید.
- تا حد امکان در معرض گرما قرار نگیرید.
- هنگام گر گرفتگی تنفس عمیق و شکمی داشته باشید.
- هر روز ورزش کنید؛ پیاده‌روی، شنا، دوچرخه سواری و رقص چند ورزش مناسب برای دوران یائسگی هستند.
- وزن خود را در سطح متعادل نگه دارید.
- خواب کافی داشته باشید.
- حداقل یک روز در میان دوش بگیرید.
- هنگام گر گرفتگی شربت خیار و آبلیمو یا شربت‌های حاوی عرق‌های گیاهی خنک مثل کاسنی یا بیدمشک بخورید.
گر گرفتگی یائسگی طبیعی است اما نباید زندگی روزمره شما را مختل کند
در این مقاله به گر گرفتگی که یکی از علائم متداول یائسگی است، پرداختیم. با رسیدن به سنین میانسالی، باید بیشتر از هر زمان دیگری مراقب سلامت جسم و روانتان باشید و از عوارض نوسانات هورمونی بدنتان پیشگیری کنید. احساس گرمای ناگهانی طبیعی است، اما احتمال دارد باعث کلافگی و خستگی شما شود. در این صورت سعی کنید کنترل ذهنتان را در دست بگیرید و با خنک کردن بدن، حالتان را بهتر کنید. اگر احساس می‌کنید علائم یائسگی بیش از حد روی شما تأثیر گذاشته و از نظر جسمی یا روانی در وضعیت خوبی نیستید، بهتر است برای رزرو نوبت دکتر اقدام کنید و با پزشک مشورت داشته باشید.
منبع:
ایا میشودتاپایان عمردچاراین گرگرفتگی بود؟ مادرم ۲۵ساله یایسه شده همچنان دچارگرگرفتگی هست پزشکان کاری براش انجام ندادند
سلام عزیز
اصولا انقد طول نمیکشه مگر در موارد نادر
بهتره از نظر مسایل اضطرابی و افسردگی و همینطور تیرویید هم بررسی شن
عالی بود
عااالی بود