آرتریت یا التهاب مفصل اختلال رایجی است که مفاصل بدن را تحت تأثیر قرار میدهد. این مشکل با درد و التهاب همراه است و تحرک و حرکتکردن را سخت میکند. انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد. هریک از آنها علائم مخصوص به خود را دارند و روشهای درمانی متفاوتی برایشان موجود است. امکان بروز آرتریت در افراد مسن بیشتر از ردههای سنی دیگر است اما احتمال بروز این مشکل در هر رده سنی وجود دارد. در این مقاله از دکتردکتر، اطلاعاتی درباره التهاب مفصل یا همان آرتریت در اختیارتان قرار دادهایم. یادتان باشد که برای پیگیری مشکلات مربوط به این وضعیت، نیاز به مراجعه به متخصص ارتوپدی وجود دارد.
آرتریت چیست؟
آرتریت یا التهاب مفصل نوعی بیماری است که مفاصل را تحت تأثیر قرار میدهد. منظور از مفاصل هم نواحی اتصال استخوانها به یکدیگر است. این مشکل معمولاً با ملتهبشدن و از بینرفتن مفاصل همراه است. این تغییرات، درد به وجود میآورند و آزاردهنده هستند.
از جمله نواحی بدن که بیشتر در معرض آرتریت قرار دارند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- پاها
- دستها
- باسن
- بروز آرتروز زانو
- پایین کمر
علائم آرتریت چیست؟
هریک از انواع آرتریت یا التهاب مفصل نشانههای متفاوتی دارند. شدت آنها هم در افراد مختلف با هم فرق میکند. درد مفاصل میتواند حالت رفت و برگشتی داشته باشد. گاهی هم به طور مداوم و ثابت حس میشود. از رایجترین علائم مشترک آن باید به موارد زیر نگاهی داشته باشید:
- درد
- قرمزی
- سفتی
- التهاب
- حس گرمشدگی
بعد از مشاهده این علائم توصیه میشود که به دکتر التهاب مفاصل (آرتریت) مراجعه کنید.
انواع آرتریت چیست؟
آرتریت یا التهاب مفصل اصطلاحی کلی است که انواع مختلفی از دردهای مفصلی را پوشش میدهد. از رایجترین انواع این مشکل باید به موارد زیر نگاهی داشته باشید.
آرتروز یا استئوآرتریت
این نوع از آرتریت (Osteoarthritis) در نتیجه فشار بر غضروف مفصلها به وجود میآید و به این بخشها آسیب میزند و شایعترین شکل آرتریت است.
آرتریت روماتوئید
این نوع آرتریت یعنی آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis) هم نوعی از بیماری است که باعث میشود سیستم ایمنی بدن به غشای زلالهای یا سینوویال (synovial) در مفاصل حمله کند.
آرتریت سپتیک
این نوع از آرتریت (Septic) در نتیجه عفونتی در مفاصل ایجاد میشود که از نواحی دیگر بدن با جریان خون به این نقاط از بدن رسیدهاند.
آرتریت پسوریاتیک
آرتریت پسوریاتیک (Psoriatic arthritis) التهاب مفصلی است که در مبتلایان به بیماری پسوریازیس رخ میدهد. این بیماری پوستی از انواع مشکلات خودایمنی است.
آرترین نقرسی
کریستالهای اسیداوریک در بدن میتوانند در مفاصل بدن شکل بگیرند و نقرس (Gout) را به وجود بیاورند.
آرتریت لایم
با ورود نوعی باکتری به بدن، در مفاصل التهابی رخ میدهد و نوعی از آرتریت موسوم به لایم (Lyme) شکل میگیرد.
آرتریت اسپوندیلیتیک
اسپوندیلیتیک (Ankylosing spondylitis) نوعی از آرتریت است که مهرههای ستون فقرات را ملتهب میکند. در نتیجه بروز آن، ستون مهرههای انعطافپذیری خود را از دست میدهد.
آرتریت لوپوس
آرتریت لوپوس (lupus) هم در اثر ملتهبشدن دیواره پوششی مفاصل رخ میدهد و با عوارضی مانند سفتی و درد ناحیه مفاصل همراه است.
آرتریت نوجوانی
حمله سیستم ایمنی بدن به بافتهای اطراف مفاصل هم آرتریت نوجوانی (Juvenile arthritis) را ایجاد میکند. این مشکل در افراد ۱۶ساله یا کوچکتر به وجود میآید.
آرتریت تمپورال
آرتریت تمپورال (tempora) نوعی اختلال است که با وجود آن، شریانهای گیجگاهی رساننده خون به سر، ملتهب میشوند.
دلایل آرتریت چیست؟
هریک از انواع آرتریت دلایل مخصوص به خود را دارند. برای مثال، نقرس در نتیجه تجمع بیش از حد اسید اوریک ایجاد میشود یا به عنوان مثال کف پای صاف ممکن است دلیل التهاب مفاصل پا باشد. این را هم بدانید که هنوز دلیل ابتلا به بسیاری از انواع آرتریت یا التهاب مفصل مشخص نیست.
وجود سابقه این وضعیت در خانواده، ورزش یا فعالیتهای پرفشار روی مفاصل و ابتلا به برخی از عفونتهای ویروسی یا بیماریهای خودایمنی در این زمینه بیاثر نیستند.
تشخیص آرتریت چگونه است؟
متخصصان ارتوپدی بعد از معاینه فیزیکی ناحیه دردناک، از شما درباره علائمتان و اثرات منفی درد روی زندگی روزانه سؤال میکنند. پزشکان از معاینه فیزیکی برای تشخیص استفاده میکنند:
- ارزیابی حرکت مفاصل و طیف حرکاتی که امکان انجام دارند.
- التهام و تورمی که در حوالی مفاصل تحت تأثیر به وجود آمده است.
- ارزیابی سلامت عمومی فرد برای رسیدن به این نتیجه که شاید درد و التهاب ناشی از وضعیت دیگری در بدن است.
برای تشخیص از امآرآی (MRI) و سونوگرافی هم استفاده میشود. تصویربرداری با اشعه ایکس هم به نمایانشدن وضعیت مفاصل کمک میکند. آزمایشهای خونی هم با بررسی میزان اسید اوریک و پروتئینهای التهابی در روند تشخیص به کمک متخصصان میآیند.
درمان آرتریت چگونه است؟
برای درمان آرتریت یا التهاب مفصل از روشهای مختلفی استفاده میشود. داروهای ضدالتهابی یا مسکنها میتوانند در این زمینه مفید باشند.
جراحی
به تشخیص پزشکان، بعضی از موارد ابتلا به آرتریت یا التهاب مفصل نیازمند جراحی هستند. از جراحی همجوشی یا فیوژن (Fusion) برای جوشدادن دائمی دو استخوان استفاده میشود. این عمل با بیحرکتکردن یک مفصل و کاهش درد همراه است.
غیرجراحی
روشهایی مانند فیزیوتراپی میتوانند در مسیر درمان فرد اثرگذار باشند. تمرینات فیزیوتراپی به توسعه توان حرکتی بیمار کمک میکنند و باعث میشوند که درد کمتری در ناحیه مفاصل احساس شود. برای رهایی موقتی از درد آرتریت هم از آمپولهای کورتیزون استفاده میشود.
روش جراحی دیگر هم جایگزینی مفاصل است. در این روش، مفصل آسیبدیده با یک مفصل مصنوعی جابهجا میشود. برای درمان آرتریت مفاصل نواحی قوزک پا، زانو، شانه و… از این روش استفاده میشود.
پیشگیری از آرتریت یا التهاب مفصل چگونه است؟
با مصرفنکردن تنباکو و پرهیز از انجام تمرینات ورزشی پرفشار و سنگین میتوانید از ابتلا به آرتریت یا التهاب مفصل جلوگیری کنید. سعی کنید که مراقب فعالیتها و تحرکاتتان باشید تا به مفاصل فشاری وارد نشود. از سوی دیگر به داشتن رژیم غذایی سالم هم دقت داشته باشید. در این صورت، بدنتان وزن مناسبی خواهد داشت و اسیر اضافهوزنی نمیشوید که روی مفاصل بدن فشار وارد میکند.
چطور با آرتریت زندگی کنیم؟
با رعایت مجموعهای از تمرینات ورزشی و استفاده از روشهای درمانی تجویزشده از سوی پزشک میتوانید علائم و عوارض آرتریت یا التهاب مفصل را در بدن خود کم کنید.
یادتان باشد که بیتحرکی از عوامل تشدیدکننده دردهای آرتریت است و میتواند عوارضی ناخوشایندتر از این بیماری مانند ابتلا به دیابت، سرطان و مشکلات قلبی را به همراه داشته باشد.
برای پیگیری مشکلات این بیماری باید به متخصصان ارتوپدی مراجعه کنید. یکی از بهترین روشها برای دریافت نوبت ملاقات هم استفاده از سیستم نوبت دهی آنلاین سایت دکتردکتر است.
اگر درباره آرتریت پرسشی در ذهن دارید، حتماً از ما بپرسید تا در رسیدن به پاسخ به شما کمک کنیم.
منابع: