نارسایی قلبی؛ شناخت علت و درمان (تایید شده توسط پزشک)

قلب انسان، در کنار مغز او از مهم‌ترین اعضای بدنش هستند. حیات هر عضوی از بدن را که در نظر بگیرید، به این‌دو عضو متکی است. به همین دلیل است که شنیدن اسم بیماری‌هایی مثل نارسایی قلبی ممکن است ترسناک باشد. بااین‌حال، نارسایی قلبی به معنای از کار افتادن قلب نیست. این بیماری، عامل اصلی بستری‌ شدن افراد بالای شصت‌وپنج سال در بیمارستان‌ها است و سالانه حدود پنج میلیون و هفتصد هزار نفر به آن مبتلا می‌شوند.

باتوجه به اهمیت این بیماری و آمار بالای ابتلا به آن بهتر است در صورت مشاهده علائم مشابه به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. اما قبل از هر اقدامی با ما همراه باشید. دراین مطلب از دکتردکتر را به معرفی نارسایی قلبی، علت‌های ابتلا به آن، علائم آن و تشخیص و درمانش اختصاص داده‌ایم.

محتوای پزشکی این مقاله توسط دکتر سید علی جمالیان، فلوشیپ اقدامات مداخله‌ای قلب و عروق (اینترونشنال کاردیولوژی) بزرگسالان بررسی و تایید شده است.

 

دکتر سید علی جمالیان فلوشیپ اقدامات مداخله‌ای قلب و عروق (اینترونشنال کاردیولوژی) بزرگسالان

نارسایی قلبی چیست؟

نارسایی قلبی (Heart failure)، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی است که به معنی ناتوانی قلب در پمپاژ خون به سایر قسمت‌های بدن است. زمانی‌که خون (حاوی اکسیژن) به مقدار لازم به قسمت‌های مختلف بدن نرسد، می‌تواند عملکرد بدن را مختل کند. ابتلا به نارسایی قلبی، به معنی توقف عملکرد قلب نیست، بلکه قلب آن‌طور که باید کار نمی‌کند. ناتوانی قلب در پمپاژ خون باعث می‌شود خون برگشت کند.

عدم خون‌رسانی کافی و برگشت خون، ممکن است منجر به تجمع مایعات در ریه شده و بیمار دچار تنگی نفس شود. عارضه‌های قلبی همچون بیماری عروق کرونر و فشارخون بالا و بیماری‌های زمینه‌ای درصورت عدم درمان و کنترل، منجر به نارسایی قلبی می‌شوند.

نارسایی قلبی چیست؟

نارسایی قلبی پیشرفته، حاد و مزمن

با ابتلا به نارسایی قلبی به‌تدریج مچ پاها متورم شده و هنگام دراز کشیدن تنگی نفس بروز می‌کند. این نشانه‌ها به تدریج ایجاد می‌شوند و معمولاً به مدت طولانی مورد توجه قرار نمی‌گیرند. با این‌حال با پیشرفت بیماری نارسایی قلبی خود را به شکل نارسایی مداوم (مزمن)، یا به‌طور ناگهانی (حاد) نشان می‌دهد که در ادمه هرکدام را به تفکیک مورد بررسی قرار می‌دهیم:

نارسایی قلبی پیشرفته

نارسایی قلبی، یک بیماری مزمن است که با گذشت زمان بدتر می‌شود. چهار مرحله نارسایی قلبی (A)، (B)، (C) و (D) هستند که از «خطر بالای ابتلا به نارسایی قلبی» تا «نارسایی پیشرفته قلبی» تغییر می‌کنند:

مرحله اول (A)

به این مرحله «در معرض نارسایی قلبی» می‌گویند. این به معنی آن است که بیمار، در معرض خطر بالای ابتلا به نارسایی قلبی قرار دارد. یکی از علت‌های اصلی این موضوع، سابقه خانوادگی فرد در ابتلا به نارسایی قلبی است. البته، علت‌های دیگری نیز می‌توانند در آن دخیل باشند. علت‌هایی که عبارتند از:

  • فشارخون
  • دیابت
  • بیماری عروق کرونر
  • سندرم متابولیک
  • سابقه اعتیاد به الکل
  • سابقه تب روماتیسمی
  • سابقه مصرف داروهای آسیب‌رسان به بافت ماهیچه‌ای قلب

مرحله دوم (B)

مرحله دوم «پیش از نارسایی قلبی» نامیده می‌شود. در این مرحله، پزشک متخصص اختلال عملکرد سیستولیک بطن چپ را تشخیص داده است. بااین‌حال، هنوز خبری از علائم نارسایی قلبی در بیمار نیست. اکثر افراد مبتلا به نارسایی قلبی که در مرحله دوم قرار دارند، نیاز به اکوی قلبی دارند تا وضعیت آنها دقیقاً مشخص شود.

مرحله سوم (C)

مرحله سوم مرحله‌ای است که فرد «مبتلا به نارسایی قلبی» است. در این مرحله، علائم بیماری بروز کرده و پزشک متخصص نیز ابتلا به بیماری را تایید کرده است. شایع‌ترین علائمی که در این مرحله مشاهده می‌شوند عبارتند از:

  • تنگی نفس
  • احساس خستگی
  • کم‌توانی در ورزش کردن
  • پاهای ضعیف
  • تکرر ادرار شبانه
  • ورم پا، مچ پا، ساق پا و شکم

مرحله چهارم (D)

مرحله چهارم مرحله «نارسایی قلبی پیشرفته» است. افرادی که در این مرحله قرار دارند، علائم پیشرفته‌ای از خود نشان می‌دهند که با درمان قابل بهبود نیست. این مرحله، پیشرفته‌ترین مرحله نارسایی قلبی است.

نارسایی قلبی حاد

با بی‌توجهی به نشانه‌های اولیه نارسایی قلبی به تدریج مایع در ریه‌ها جمع می‌شود. نارسایی حاد قلبی به طور ناگهانی و اغلب به دنبال سکته قلبی شدید روی می‌دهد. معمولاً فقط سمت چپ قلب درگیر نارسایی حاد می‌شود.

در نارسایی حاد قلبی خونی که باید از ریه‌ها به قلب برود به خوبی منتقل نمی‌شود و درنتیجه در رگ‌هایی که خون را به قلب می‌رسانند، جمع می‌شود. به دنبال تجمع خون، فشار برگشتی ایجادشده در رگ‌ها موجب تجمع مایع در ریه‌ها می‌شود و تورم ریوی به وجود می‌آید. عدم‌درمان به‌موقع نارسایی حاد قلبی، می‌تواند به قیمت جان بیمار تمام شود.

نارسایی حاد قلبی معمولاً به وضعیتی گفته می‌شود که در آن، فردی که قبلاً به طور کامل بدون علامت بوده، ناگهان علائمی مانند تنگی نفس شدید، خس‌خس سینه، سرفه توأم با خلط صورتی کف‌آلود و تعریق و رنگ‌پریدگی نشان می‌دهد. این علائم، به دلیل نارسایی‌های حاد قلبی، مانند انفارکتوس قلبی یا پاره‌شدن یکی از دریچه‌های قلب بروز می‌کنند.

توجه داشته باشید که هیچ‌کدام از این علائم، به تنهایی منجر به تشخیص نارسایی قلبی حاد نمی‌شوند. بااین‌حال، درصورت مشاهده چند مورد از آنها نیاز است با پزشک متخصص مشورت کنید.

عوارض نارسایی قلبی

نارسایی قلبی مزمن

در نارسایی مزمن قلبی، نشانه‌های بیماری در دراز مدت ایجاد می‌شوند و اغلب، بیمار سابقه ابتلا به بیماری قلبی یا فشارخون دارد. نارسایی قلبی راست، از عوارض شایع بیماری مزمن ریه است. سایر علت‌های نارسایی مزمن قلبی عبارتند از:

  • کاردیومیوپاتی اتساعی
  • بیماری‌های دریچه‌ای قلب
  • کم‌خونی
  • چاقی مفرط
  • پرکاری تیروئید
  • دیابت

نشانه‌هایی که در افراد مبتلا به نارسایی مزمن قلبی بروز می‌کنند (به مرور زمان)، خستگی مفرط، تنگی نفس هنگام فعالیت یا در وضعیت خوابیده، بی‌اشتهایی، تهوع، گیجی و تورم پا و مچ‌ پا است.

انواع نارسایی قلبی

نارسایی قلبی می‌تواند سمت (بطن) راست، چپ یا هر دو سمت را درگیر کند. در حالت‌کلی، نارسایی قلبی را به دو دسته سیستولیک و دیاستولیک تقسیم‌بندی می‌کنند. بسته به‌این‌که نوع نارسایی قلبی کدام است، علائم و اثرات مرحله‌به‌مرحله متفاوت خواهند بود، یا در شدتشان تفاوت‌هایی وجود خواهد داشت.

نارسایی سمت چپ قلب

نارسایی سمت چپ قلب، شایع‌ترین نوع نارسایی‌های قلب است. بطن چپ، در زیر قلب و در سمت چپ قرار دارد. این قسمت، وظیفه پمپاژ خونِ پر از اکسیژن به سایر قسمت‌های بدن را برعهده دارد. نارسایی سمت چپ قلب زمانی اتفاق می‌افتد که پمپاژ خون توسط بطن چپ به‌خوبی انجام نمی‌شود. درنتیجه، خونِ حاوی اکسیژن به اندام‌ها و ارگان‌های بدن نمی‌رسد. خون به ریه برمی‌گردد و منجر به تنگی نفس و تجمع مایع می‌شود.

نارسایی سمت راست قلب

بطن راست قلب، مسئولیت پمپاژ خون به ریه‌ها و جمع‌آوری اکسیژن را برعهده دارد. نارسایی سمت راست، زمانی اتفاق می‌افتد که کار پمپاژ خون به خوبی انجام نمی‌شود. تجمع خون در ریه‌ها می‌تواند به دلیل نارسایی سمت چپ نیز باشد، که کار بطن راست را هم مختل می‌کند. البته بیماری‌های ریوی نیز می‌توانند دلیل بروز نارسایی در این ناحیه از قلب باشند.

نارسایی دیاستولیک قلب

نارسایی قلبی دیاستولیک، زمانی اتفاق می‌افتد که ماهیچه قلب، سفت‌تر از حالت طبیعی می‌شود. این سفت‌شدن ماهیچه قلب ممکن است به دلیل بیماری قلبی باشد. درواقع، درصورتی که قلب آن‌طور که باید با خون پر نشود، ضعیف و سفت می‌شود. این شرایط، اصطلاحاً نارسایی دیاستولیک نام دارد که باعث می‌شود خون‌رسانی به قسمت‌های دیگر بدن نیز کاهش پیدا کند. نارسایی قلبی دیاستولیک در خانم‌ها شایع‌تر است.

نارسایی سیستولیک قلب

نارسایی قلبی سیستولیک، زمانی اتفاق می‌افتد که انقباض قلب مختل شود. انقباض قلب برای پمپاژ خونِ پر از اکسیژن به قسمت‌های مختلف بدن ضروری است و زمانی‌که دچار مشکل می‌شود، باعث می‌شود باعث بزرگ‌شدن قلب و ضعیف آن شود. نارسایی قلبی سیستولیک در مردان شایع‌تر است.

تشخیص نارسایی قلبی

علائم نارسایی قلبی

شدت علائم در افراد مبتلا، به میزان کاهش توانایی قلب در پمپاژ خون بستگی دارد. بعضی از افراد مبتلا به نارسایی قلبی، علائم کمی از خود نشان می‌دهند، درحالی‌که در برخی دیگر، علائم بسیار شدید هستند.

شایع‌ترین علائم و نشانه‌های نارسایی قلبی شامل موارد زیر است:

  • تنگی نفس (خصوصاً هنگام راه رفتن، بالا رفتن از پله‌ها یا فعالیت‌های فیزیکی)
  • خستگی و ضعف عمومی
  • تورم در مچ‌ پا، ساق ‌پا یا شکم
  • ضربان قلب سریع یا نامنظم (حتی در زمان استراحت)
  • کاهش توانایی هنگام ورزش کردن
  • تکرر ادرار به‌ویژه در شب
  • تورم شکم
  • افزایش ناگهانی وزن (به دلیل تجمع مایع در بدن)
  • عدم اشتها و حالت تهوع
  • سرفه و خس‌خس سینه به‌‌صورت مزمن
  • احساس درد در قفسه سینه
  • احساس سبکی سر و سرگیجه
  • مشکل در تمرکز یا کاهش هوشیاری

عوارض نارسایی قلبی

وظیفه قلب رساندن اکسیژن و موادغذایی به بافت‌ها و ارگان‌های بدن است. وقتی نارسایی قلبی رخ می‌دهد، قلب نمی‌تواند وظیفه خود را به‌خوبی انجام دهد و درنتیجه، بسیاری از قسمت‌های دیگر بدن نیز دچار مشکل می‌شوند. شدت عوارض نارسایی قلبی، به شدت بیماری زمینه‌ای، وضعیت عمومی بدن و سن بیمار بستگی دارد.

بااین‌حال، بعضی از عوارض شایع نارسایی قلبی عبارتند از:

  • ریتم نامنظم قلب (آریتمی قلب)؛  آریتمی‌های قلبی، هم باعث بروز نارسایی قلبی در بیماران می‌شوند و هم از عوارض آن هستند. ضربان قلب غیرطبیعی باعث تجمع خون در حفره‌های قلب و یا لخته‌شدن خون می‌شود.
  • بیماری‌های کلیوی؛ نارسایی قلبی جریان خون به کلیه‌ها را کاهش داده و عملکرد کلیه را با مشکل مواجه می‌کند. در صورت عدم درمان، این مشکل می‌تواند منجر به نارسایی کلیوی شده و درنهایت، بیمار را مجبور به دیالیز کند.
  • بیماری‌های کبد؛ نارسایی قلبی منجر به تجمع مایعات در کبد می‌شود. این مایع اضافی در نهایت کبد را زخم کرده و عملکرد کبد را دچار اختلال می‌کند.
  • بیماری‌های دریچه‌ای قلب؛ درصورتی‌که حفره‌های قلب بزرگ شده یا فشار داخل آن‌ها افزایش پیدا کند، دریچه‌های قلب، که وظیفه انتقال جریان خون را دارند، دچار مشکل می‌شوند.
  • حمله قلبی؛ حمله قلبی، به‌ویژه درصورتی‌که بیمار، به نارسایی قلبی پیشرفته یا حاد مبتلا باشد، یکی از عوارض جدی این بیماری است.

نارسایی قلبی مادرزادی

علت‌ نارسایی قلبی

نارسایی قلبی درنتیجه بیماری‌ها یا شرایطی ایجاد می‌شود که به قلب آسیب می‌رسانند. هرکسی ممکن است به این بیماری مبتلا شود. نارسایی قلبی در مردان شایع‌تر از زنان است و افراد مبتلا به بیماری‌هایی که به قلب آسیب می‌رسانند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

شایع‌ترین علت‌های نارسایی قلبی عبارتند از:

  • بیماری عروق کرونر قلب؛ در بیماری عروق کرونر قلب، رگ‌هایی که خون را به قلب می‌رسانند در اثر رسوب چربی تنگ می‌شوند. درصورتی‌که رگ به طور کامل مسدود شود، بیماری عروق کرونر قلب می‌تواند منجر به حمله قلبی شود، که باعث آسیب دائمی به عضله قلب می‌شود.
  • فشارخون بالا؛ در افرادی که به فشارخون بالا مبتلا هستند، قلب برای پمپاژ خون بیشتر از حالت عادی کار می‌کند. به مرور زمان، این کار کردن بیش‌از‌حد می‌تواند باعث اختلال در عملکرد قلب شده و نارسایی قلبی ایجاد کند.
  • بیماری‌های دریچه‌ای قلب؛ دریچه‌های قلب وظیفه انتقال خون به قلب را برعهده دارند. بیماری‌های دریچه‌ای قلب، از جمله تنگی دریچه‌ها یا نارسایی دریچه‌ها، باعث می‌شود انتقال خون به قلب دچار مشکل شده و نارسایی قلب ایجاد شود.
  • کاردیومیوپاتی؛ در بیماری کاردیومیوپاتی عضله قلب نمی‌تواند کار پمپاژ خون را به‌خوبی انجام دهد. کاردیومیوپاتی می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله اختلال‌های خودایمنی، جهش ژنتیکی، تجمع پروتئین‌های غیرطبیعی در بدن یا عفونت اتفاق بیافتد. علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نیست.
  • انسداد سرخرگ‌های خروجی قلب؛ زمانی‌که سرخرگ‌های خروجی از قلب مسدود شده باشند، انتقال خون از قلب به دیگر قسمت‌های بدن به‌خوبی صورت نگرفته و نارسایی قلبی رخ می‌دهد.
  • بیماری‌های مادرزادی قلب؛ بیماری‌های مادرزادی قلب از جمله عواملی هستند که می‌توانند فرایند انتقال خون در قلب را دچار اختلال کرده و منجر به نارسایی قلبی شوند. این بیماری‌ها، به دلیل متعدد بودن ساختارهای قلبی، بسیار زیاد و متنوع هستند و به شیوه‌های مختلف عملکرد قلب را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند.
  • آسیب به عضله قلب؛ عضله قلب ممکن است به علت‌های مختلف آسیب ببیند. ابتلا به بیماری‌های خاص، عفونت‌ها، مصرف زیاد الکل و مصرف برخی از داروها نظیر کوکائین یا بعضی از داروهای مورد استفاده برای شیمی‌درمانی، از جمله ابن عوامل هستند.
  • ابتلا به عارضه‌های مزمن؛ ابتلا به عارضه‌های مزمن، از قبیل ایدز، علائم دیابت، کم‌کاری تیروئید، پرکاری تیروئید و کم‌خونی نیز می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به نارسایی قلبی شود.
  • آریتمی و سابقه حمله قلبی؛ آریتمی و داشتن سابقه حمله قلبی، با توجه به این‌که عملکرد قلب را مختل می‌کند، یکی دیگر از علت‌های ابتلا به نارسایی قلبی است.
  • سبک زندگی ناسالم؛ مصرف الکل، کشیدن سیگار، داشتن اضافه‌وزن یا چاقی، خوردن غذاهای چرب‌وچیلی و پرنمک و موارد مشابه نیز می‌توانند ابتلا به نارسایی قلبی را افزایش دهند.

نارسایی قلبی؛ شناخت علت و درمان این عارضه مهم است

تشخیص نارسایی قلبی

تشخیص نارسایی قلبی نیز مانند تشخیص بیماری‌های قلبی دیگر توسط پزشک متخصص صورت می‌گیرد. بررسی علائم فیزیکی بیمار می‌تواند به تشخیص نارسایی قلبی کمک کند، با این‌حال به تنهایی برای تشخیص کافی نیست و نیاز است سایر آزمایش‌ها و بررسی‌های تشخیصی نیز صورت بگیرند.

مهم‌ترین آزمایش‌ها و بررسی‌های تشخیصی نارسایی قلبی عبارتند از:

  • آزمایش خون
  • آزمایش ادرار
  • تست‌های پپتید ناتریورتیک پلاسمایی
  • تست‌های کاتتریزاسیون شریان ریوی جهت پرشدگی
  • اشعه ایکس قفسه سینه
  • اکوکاردیوگرافی از قفسه سینه
  • ام‌آر‌ای قلبی یا سی‌تی‌اسکن
  • الکتروکاردیوگرام
  • آنژیوگرافی
  • سنجش استرس

درمان نارسایی قلبی

نارسایی قلبی معمولاً یک بیماری مزمن است. با وجود این‌که برخی راه‌های درمانی وجود دارد، اما معمولاً بیماری به‌طور کامل بهبود پیدا نمی‌کند و در بیشتر موارد نیاز به درمان مادام‌العمر دارد. برای درمان نارسایی قلبی، روش‌های مختلفی معرفی شده، که اغلب ترکیبی از روش‌های دارویی و غیردارویی در مورد بیماران استفاده می‌شود.

درمان نارسایی قلبی با باتری

باتری قلب که پیس‌میکرو یا ضربان‌ساز هم نامیده می‌شود، یکی دیگر از روش‌های درمان نارسایی‌های قلبی است. این وسیله، توسط پزشک متخصص قلب و عروق در زیر پوست قفسه سینه گذاشته می‌شود و به منظم‌شدن ضربان قلب کمک می‌کند. انواع باتری قلب عبارتند از:

  • ضربان‌ساز تک محفظه‌ای
  • ضربان‌ساز دو محفظه‌ای
  • ضربان‌ساز دوطرفه

که در مورد نارسایی قلبی معمولاً از نوع دوطرفه استفاده می‌شود.

درمان نارسایی قلبی با ورزش

افرادی که به بیماری نارسایی قلبی مبتلا هستند، باید سبک زندگی خود را تغییر دهند. کاهش وزن و ورزش کردن، تا جایی که علايم بیماری اجازه می‌دهد، تا حد زیادی می‌تواند در کنترل بیماری و بهبود وضعیت کمک‌کننده باشد. دریافت برنامه‌های ورزشی از پزشک متخصص، که «بازتوانی قلبی» نام دارند، تاثیر بسیار خوبی روی سلامت جسم و روح شما خواهند داشت.

البته، سبک زندگی سالم، تنها محدود به این دو مورد نمی‌شود. برای این‌که به درمان نارسایی قلبی خود کمک کنید لازم است موارد زیر را رعایت کنید:

  • ترک یا کاهش مصرف الکل
  • ترک سیگار
  • رژیم غذایی سالم (بدون چربی و نمک)
  • خواب و استراحت کافی

درمان نارسایی قلبی با ورزش

پیشگیری از نارسایی قلبی

برای پیشگیری از نارسایی قلبی قبل از هرچیز باید سبک زندگی سالمی داشت. با یک‌سری تغییرات کوچک در رژیم‌ غذایی و فعالیت‌های روزمره، احتمال ابتلا به نارسایی‌های قلبی کمتر می‌شود. برخی از این تغییرات عبارتند از:

  • مراقبت از وزن تا در محدوده طبیعی بماند
  • ورزش منظم
  • دوری از مصرف چربی‌های اشباع‌شده، قندهای ساده، نمک و الکل
  • ترک سیگار
  • کاهش‌استرس و فشارهای روانی، استراحت و خواب‌کافی
  • رژیم غذایی درست و حاوی میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های بدون‌چربی

به‌علاوه، درصورتی که خطر ابتلا به نارسایی قلبی در شما بالا است، یا بیماری زمینه‌ای دارید که می‌تواند زمینه ابتلا به نارسایی قلبی باشد، می‌توانید با مشورت پزشک متخصص، با مصرف برخی داروها از بروز نارسایی قلبی پیشگیری کنید.

سبک زندگی ناسالم، دلیل ابتلای جوانان به نارسایی قلبی

چه رابطه‌ای بین نارسایی قلب و تغذیه (رژیم غذایی) وجود دارد؟

رعایت رژيم غذایی، علاوه بر این‌که می‌تواند خطر ابتلا به نارسایی قلبی را کاهش دهد، بلکه به درمان آن هم کمک می‌کند. برای دریافت رژیم غذایی مناسب، علاوه بر دکتر قلب، از یک متخصص تغذیه خوب در تهران نیز می‌توانید کمک بگیرید.

نکاتی که باید در مورد تعذیه و رژیم غذایی به آن توجه کنید عبارتند از:

  • دوری از غذاهای پرنمک
  • مصرف سبزیجات تازه
  • مصرف میوه‌های تازه
  • مصرف گوشت، مرغ و ماهی تازه
  • مصرف ماست، شیر کم‌چرب، تخم‌مرغ، حبوبات و برنج
  • پرهیز از غذاهای آماده و کنسروی
  • مصرف مایعات به اندازه کافی (دو تا سه لیتر در روز)
  • دوری از الکل و دخانیات
  • دوری از روغن و کره‌های حیوانی و جایگزینی روغن کنجد و زیتون
  • مصرف غلات کامل

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

درصورت مشاهده علائم بیماری، نیاز است به سرعت خودتان را به یک متخصص قلب و عروق نشان دهید. مهم‌ترین علائمی که می‌توانند نشان‌دهنده ابتلا به نارسایی قلبی باشند عبارتند از:

  • تنگی نفس
  • خستگی
  • تورم در پا یا مچ‌ پا
  • تپش قلب
  • تورم شکم

برای آشنایی با تمام علائم، عنوان علائم نارسایی قلبی در بالا را مطالعه کنید.

آیا می‌توانم با نارسایی قلبی زندگی کنم؟

بله؛ چرا‌که نه… . اما اگر می‌خواهید با وجود نارسایی قلبی خوب زندگی کنید و طول عمر بالایی داشته باشید، لازم است چند توصیه زیر را جدی بگیرید:

  • نارسایی قلبی را بشناسید.
  • به‌صورت مستمر ویزیت شوید و داروهای تجویزی پزشک را مرتب مصرف کنید.
  • هر علامتی که در خود مشاهده می‌کنید به پزشک اطلاع دهید.
  • فعالیت بدنی مناسب داشته باشید و اگر می‌توانید ورزش کنید.
  • رژیم غذایی مناسب داشته باشید و چربی و نمک نخورید.
  • بعد از هر وعده غذایی یک ساعت استراحت کنید.
  • وزن‌تان را هرروز کنترل کنید.
  • سیگار و الکل را کنار بگذارید.
  • و غم به دل‌تان راه ندهید؛ استرس برای شما سم است..

تاثیر سبک زندگی سالم بر نارسایی قلبی

نارسایی قلب را جدی بگیریم

نارسایی قلب یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قلبی است که اگر به‌موقع تشخیص داده‌شده و درمان نشود، می‌تواند عوارض سختی در پی داشته باشد و حتی به قیمت جان بیمار تمام شود. درصورتی‌که علائم این بیماری در شما یا نزدیکان‌تان وجود دارد، می‌توانید برای نوبت‌دهی اینترنتی از بهترین پزشکان متخصص قلب و عروق تهران از سایت دکتردکتر اقدام نمایید.

درنهایت، اگر سوالی خارج از موارد مطرح شده در این مطلب برایتان پیش آمده، یا تجربه‌ای درخصوص نارسایی قلبی دارید، می‌توانید با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر به اشتراک بگذارید.

سوالات متداول نارسایی قلبی

متاسفانه باید بگوییم که بله؛ نارسایی قلب، درصورتی که پیشرفت کرده و به‌موقع درمان نشود می‌تواند منجر به مرگ بیمار شود. مهم‌ترین مشکلات قلبی که می‌توانند باعث ایست قلبی و مرگ بیمار شوند عبارتند از:

  • نارسایی احتقانی قلب
  • آریتمی قلب
  • حمله قلبی

تنگی‌نفس یکی از شایع‌ترین نشانه‌های نارسایی قلبی است. زمانی‌که قلب نمی‌تواند خون را پمپاژ کند، برگشت خون باعث تجمع مایع در ریه‌ها شده و منجر به تنگی‌نفس در بیمار می‌شود.

با وجود این‌که این بیماری اغلب در افراد مسن مشاهده می‌شود، اما به‌ویژه در سال‌های اخیر، میزان ابتلای جوانان به آن افزایش پیدا کرده است. استرس و سبک زندگی ناسالم، مثل استعمال دخانیات و مصرف غذاهای فست‌فودی، از مهم‌ترین علت‌های ابتلای جوانان به نارسایی قلبی هستند.

نارسایی مادرزادی قلب، نوعی نقص و ناهنجاری در قلب است که از بدو تولد وجود دارد. این نارسایی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • نقص در دیواره‌های قلب

درصورتی که دیواره‌های قلب، که بین دوطرف چپ و راست و دهلیزهای فوقانی و تحتانی قلب هستند، دچار مشکل مادرزادی باشند، خون پمپاژ شده توسط قلب به آن بازمی‌گردد و در قسمتی که نباید جمع می‌شود. این اتفاق، به مرور زمان به قلب فشار آورده و باعث بروز نارسایی قلبی می‌شود.

  • نقص در دریچه‌های قلب

دریچه‌های قلب که وظیفه انتقال خون را برعهده دارند، ممکن است بسته شوند یا نشتی پیدا کنند. دراین‌حالت، پمپاژ خون توسط قلب با مشکل مواجه شده و نارسایی قل

نارسایی مادرزادی قلب، نوعی نقص و ناهنجاری در قلب است که از بدو تولد وجود دارد. این نارسایی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • نقص در دیواره‌های قلب
  • نقص در دریچه‌های قلب
  • نقص در رگ‌های خونی

منظور از نارسایی قلب تنفسی، همان نارسایی قلب احتقانی (Congestive Heart Failure) است، که باعث تجمع مایعات در بدن و احتقان ریه شده و تنفس بیمار را دچار مشکل می‌کند.

فشارخون پایین و ضربان قلب بالا، درحالت‌کلی نشانه نارسایی قلب و عدم توانایی آن در پمپاژ خونِ حاوی اکسیژن به قسمت‌های مختلف بدن است. البته، فشارخون پایین و ضربان قلب بالا همیشه هم دلیل ابتلا به نارسایی قلبی نیست. به‌عنوان مثال، زمانی‌که برای مدت طولانی سرپا ایستاده‌اید، این اتفاق طبیعی است. اما اگر ادامه‌دار بوده و حتی در حالت استراحت نیز وجود دارد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.

ورم پا یکی از نشانه‌های ابتلا به نارسایی قلبی است. وقتی قلب به خوبی کار پمپاژ خون را انجام نمی‌دهد، نمک و آب اضافی دفع نشده و باعث تروم در پاها و مچ پاها می‌شود. البته ممکن است ورم پا به علت‌های دیگری هم اتفاق بیافتد. از نشانه‌های این‌که ورم پا ناشی از نارسایی قلبی است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ورم دوطرفه پا
  • ماندن اثر انگشت پس از لمس قسمت متورم
  • رگ‌های برجسته و واریس در پا

منظور از نارسایی قلبی جبران‌نشده، همان نارسایی دیاستولیک قلب (Decompensated heart failure) است که در بالا نیز توضیح داده شد. دو نوع نارسایی دیاستولیک و سیستولیک برای قلب معرفی شده است که در نارسایی قلبی دیاستولیک یا جبران‌نشده، قلب بیش‌از‌حد سفت شده و پس از انقباض نمی‌تواند آن طور که باید منبسط شود و خون را درون حفره‌های خود جمع کند.

بیماری‌های قلبی یکی از موارد بسیار مهم در بارداری خانم‌ها هستند. مادرانی که به بیماری‌های قلبی مبتلا هستند، بهتر است قبل از بارداری تحت‌نظر پزشک متخصص باشند، تا در شرایط بهتری باردار شوند. درصورت ابتلای مادر به نارسایی‌های قلبی، احتمال ابتلای جنین نیز افزایش پیدا می‌کند. مخصوصاً از نارسایی مادرزادی باشد، در 50 درصد موارد، جنین نیز ناهنجاری مادر را دارد.

خطرات ناشی از نارسایی‌های قلبی در بارداری، که مادر یا جنین را تهدید می‌کنند عبارتند از:

  • آریتیمی قلبی در بارداری (درصورت کنترل مشکل‌ساز نیست)
  • دریچه قلب مصنوعی یا ناهنجاری‌های مشابه آن (برای مادر خطرناک است)
  • نقص مادرزادی قلب در مادر (احتمال انتقال به جنین زیاد است)
  • نارسایی احتقانی قلب (برای جنین بسیار خطرناک است)
  • تنگی دریچه میترال یا آئورت (هم برای مادر و هم جنین مشکل‌ساز است)

درمان نارسایی قلبی، به شدت بیماری و میزان پیشرفت آن بستگی دارد. در برخی از موارد، بیماران با درمان‌های دارویی معمولی و تغییر سبک زندگی اعم از ورزش و تعذیه سالم خوب می‌شوند. بااین‌حال، نارسایی قلبی معمولاً یک بیماری مزمن است و ممکن است بیمار نیاز به درمان مادام‌العمر داشته باشد.

درصورت پیشرفت بیماری تا مراحل آخر، ممکن است درمان‌های دارویی جواب نداده و نیاز به جراحی یا حتی پیوند قلب وجود داشته باشد. در این مراحل، حتی اگر پیوند قلب هم جواب بدهد، بهبودی کامل حاصل نمی‌شود.

مطالعات نشان می‌دهند که افراد مبتلا به نارسایی قلبی، 10 سال کمتر از افراد سالم عمر می‌کنند. بااین حال، طول عمر بیماران نارسایی قلبی به نوع عارضه و شدت آن بستگی دارد. برای این‌که بتوانید به این سوال پاسخ دهید، لازم است ابتدا جواب سوال‌های زیر را پیدا کنید:

  • چند درصد از عضله قلب درگیر شده است؟
  • کدام علائم و نشانه‌های بیماری ظاهر شده‌اند؟
  • روند درمان چقدر موفقیت‌آمیز بوده است؟
  • بیماری در کدام مرحله قرار دارد؟
  • و این‌که علت یا بیماری‌های زمینه‌ای عامل بیماری چیست؟
  • تفاوت نارسایی قلبی پرکاری تیروئید و کم‌کاری تیروئید چیست؟

تیروئید یکی از غده‌های مهم بدن است که کنترل بسیاری از قسمت‌ها، از جمله قلب را برعهده دارد. کم‌کاری یا پرکاری تیروئید، که به معنی ترشح بیش‌ازحد یا کمترازحد هورمون است، باعث بروز نارسایی قلبی در بیماران می‌شود.

تاثیرات منفی کم‌کاری تیروئید روی قلب عبارتند از:

  • کاهش ضربان قلب
  • افزایش میزان کلسترول
  • و جمع شدن مایع در اطراف قلب

اما زمانی که تیروئید پرکار است، افزایش ضربان قلب، تپش قلب یا ضربان نامنظم قلب رخ می‌دهد که به آن فیبریلاسیون دهلیزی می‌گویند. مشکلی که می‌تواند نارسایی قلبی را در پی داشته باشد. البته، ابتلا به پرکاری تیروئید کمتر شایع است.

بله؛ درصورتی‌که نارسایی قلب به مرحله آخر رسیده باشد (نارسایی قلبی پیشرفته) و درمان‌های دیگر جواب ندهند، پیوند قلب انجام می‌شود.

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
111 نظرات
  1. یلدا می گوید

    سلام. کسی که chfقلبش ۲۰ نشون داده شده خیلی خطرناکه؟
    زود میمیره؟
    اگه مادر زاد و ژنیتیکی باشه؟

  2. الهام می گوید

    سلام وقت بخیر من مادرم بیماری ctephداشتن عمل جراحی. کردن وب اکمو ووینتیلاتور متصل شدند بعدچندماه حالشون خوب شد وضعیت پایدارشد واوردیم خونه ولی دکترگفته نارسایی قلبی دارن سمت راست قلبشون بزرگ شده ef قلبشون 55ودریچه سه لتی بزرگه یاهمون trالان دارو مصرف میکنن فشارریه 60میخواستم ببینم چندسال عمرمیکنن امیدی هست؟!

  3. مهدی می گوید

    پدرم ۷۹ ساله وسابقه انفاکتوس در۲۵ سال پیش دارند ودارو نامنظم مصرف میکنند.در۲سال ۳ باره به علت آدم وآب آوردن ریه بستری شده اند .اکنون فقط اکو نموده اند و EF15 تا EF10دارند و درحال درمان با دارو است. ودرccu بستری است آیا به بیمارستانی که دارای امکانات آنژیوگرافی وجراحی قلب باشد منتقل گردد یا باید چه روشی پیش بگیریم.

  4. مهدی می گوید

    صحبتی از اینکه چه زمانی مداخلات غیردارویی و آنژیو وجراحی قلب راباید جدی گرفت ننموده اید.

  5. تیام می گوید

    داداشم 19 ساله اس ک قلبش ضعیف شده وقتی بردنش دکتر ،دکتر گفت ک قلبش ضعیف شده قلبش از55 به 40رسیده و دریچه های قلبش نشتی دارن و شلی عضله قلب هم داره باید چکار کرد که خوب بشه آیا این وضعیتش خطرناکه ؟؟؟

  6. محمد جلیل می گوید

    بسیار عالی و ارزشمند ، ممنون از جنابعالی با مقاله بسیار مفید و کاربردی تون.خدا خیرت بده

  7. راضیه می گوید

    با سلام
    بسیار جامع و کامل بود . ازتون ممنونم

    1. سعیده ملکی می گوید

      سلام ممنون از بازخورد خوبتون

  8. عباس فرحانی می گوید

    با سلام. ببخشید من مادرم نارسایی قلبی دارن و دکتر گفته که ۲۵ درصد قلبشون کار میکنه. و چند روزی بستری بودن و الآن مرخص شدن و بهشون دارو دادن که باید سر وقت بخورن. آیا نیاز هست که برای درمان به دکتر دیگه ای مراجعه کنن یا همین داروها موثره؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      جهت اطمینان خاطر میتونین با پزشک دیگه هم مشورت کنید

  9. Zahra می گوید

    سلام وقت بخیر ببخشید مادر من۴۹سالشونه بعد نارسایی قلبی دارن دیابت هم دارن حالا الان تقریبا از پاییز تا حالا زیر نظر دکتر امیدوار در بیمارستان شهید رجایی هستن بهشون دارو میدن الان ایندفعه هم که رفتن بهشون دارو دادن دوباره بعد براشون کو و آزمایش نوشتن که اردیبهشت دوباره برن پیششون قلبشون۲۵٪کارمیکنه آیا عمل لازمه یا با دارو قلبشون قوی میشه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اگر گرفتگی عروق و دریچه ندارن جراحی لازم نیست و درمان دارویی اصولا کفایت میکنه

  10. اکبر کیخا می گوید

    سلام همسرم پنج ماه میشه عمل بای پس انجام داده دیابت هم داره ولی برای چکاب پیش پزشک قلب رفت که متاسفانه گفتنefقلبش 25 درصد هست ولی هیچ علائمی نداره نه نفس تنگی نه ورم دست و پا به نظر شما نیاز ب باطری هست قبل عملef30 بوده به نظر شما نیاز هست ب باطری ممنون

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      باطری هنگامی کار گذاشته میشه که اختلال ریتم و نظم ضربان داشته باشه
      و برای افت کارکرد قلب کاربرد نداره

      1. سارا می گوید

        سلام وقتتون بخیر پدر من 64سالشه دکتر بهش گفته 10درصد قلبش میزنه ایااین مشکل. نیاز ب عمل داره اصلا.درمان دا ره یانه

        1. مشاور سلامتی می گوید

          سلام
          اگر فقط نارسایی دارن و مشکل عروقی و دریچه ای ندارن ، جراحی انجام نمیشه و درمان دارویی هست
          دارو هم کنترل کننده هستن و شرایط رو پایدار میکنن

  11. پری می گوید

    سلام خسته نباشید برادر من 44 سالشونه ونارساییی قلبی مبتلا شدن بر اثر کرونا efقلبشون هم 25 شده وقلبم یه کم بزرگ شده کلن نا امید شده آیا با دارو درمان میشه ممنون میشم جواب بدید

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      استرس نداشته باشن
      اگر زیر نظر به متخصص” قلب باشن و داروها رو مصرف کنن بله تا حدود زیادی کنترل میشه

    2. طاهره می گوید

      سلام وقت بخیرپدرم ۷۰ساله که انژو کردنددوتا فنرگزاشتند یکماه میشه حالا عملکردقلبش ۱۰درصدشده واب توریشون جمع شده ایا برای قلب به حالت عادی برمیگرد

      1. مشاور سلامتی می گوید

        سلام
        با درمان دارویی میشه اوضاع رو کنترل کرد و روند پایداری ایجاد کرد

  12. زهرا می گوید

    سلام ببخشید پدر من ۶۵ سالشونه یکبار هم در سال ۸۶ عمل بای پس داشتند الانم تقریبا دوماه در گیر بیماری نارسایی قلب هستن دوماه پیش ef۲۰ درصد بوده وبعد براشون هر هفته دارن تزریق فروز مایید انجام میدن میخواستم بدونم کی کامل خوب میشن

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیز
      با دارو میشه کنترل کرد شرایطشون رو، اینکه بهبودی کامل حاصل بشه یا داروها قطع شه بعیده

  13. رضا می گوید

    سلام مرسی ازاطلاع رسانیتون.پدرمن ۱۵ درصدقلبش پمپاژخون داره.بردم دکتریکی گفت بایدباطری براش ردیف کنید.یه پزشک دیگه داروداده گفته یه ماه دیگه بیارببینمش..لطفا کمکم کنیدآیا خطرناکه؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      وضعیتشون نیاز به پیگیری دقیق و ویزیت مکرر داره و باید درمان مناسب انجام شه

      1. سهراب می گوید

        سلام مادر من به ناراسایی طرف راست قلب تازه دچار شده است و وقتی قدم میزند زیاد خسته میشه ایا تداوی میشه

        1. مشاور سلامتی می گوید

          سلام
          زیر نظر متخصص قلب ویزیت دوره ای شوند و دارو مصرف کنند

  14. یعقوب می گوید

    سلام پدر من قلب دکتر گفت قلب 25 درصد کار میکنه کلیه عمل داره آیا خطر تهدید میکنه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اگر جراحی کلیه دارن باید پزشک متخصص قلب و متخصص بیهوشی از نظر قلبی برای بیهوشی اجازه بدن

  15. مهدی می گوید

    سلام خانمم براثرشیمی درمانی ،ای آف وی ۲۰شده.اب در ریه هایش جمع شده.چه کاری باید انجام بدیم ممنونم

  16. ناشناس می گوید

    سلام من بر اثر شیمی درمونی قلبم کند شده چه باید کنم ؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بسته به ریت و ef در اکو ، دارو براتون تجویز میشه

    2. ناشناس می گوید

      سلام وقتتون بخیر خانم بنده هم برای شیمی درمانی ای اف قلبش ۲۰شده.شما چه کارهایی انجام دادید

  17. مریم می گوید

    باسلام من ۳۵سالمه ۶سال پیش بعداززایمان دچار نارسایی قلبی شدم باef ۲۵ درصدبعدازگذشت یکسال قلبم کاملابرگشت وef من شد۵۳درصدالان دوباره باردارم آیابارداریم ادامه بدم باتشکر.

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      باید اکو مجدد شین و علت نارسایی قبلی شما مشخص شه
      بر اساس جواب اکو و بررسی ها تصمیم گیری میشه
      با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.

  18. ناشناس می گوید

    سلام مادرم ۵۹ سال داره سه ساله که به شددت خسته میشه و دیگه کلافه شده آنژیو انجام داده و گفتن پمپاژخونش ضعیفه
    یکساله دارو مصرف میکنه ولی اصلا خوب نشده
    یعنی مشکل قلبش قابل درمان هست؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      Ef قلبشون چقدره؟

  19. ناشناس می گوید

    سلام من مادرم ۶۰ سالشه تنگی نفس شدید گرفته بود بعداز آزمایش ها و اکوکاردیوگرافی و عکس رادیولوژی از قفسه سینه مشخص شد که تنها بیست درصد کار میکند آیا راهی برای درمان آن و ریکاوری قلب به حد نرمال وجود دارد؟ با تشکر

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      به حد نرمال خیر اما میتوان کنترل کرد

      1. ناشناس می گوید

        سلام.من 40سالمه وبعد از انجیوای آف قلبم 35والان بعد یک ماه شده45ایا امکان داره کاملا بهبود پیدا کنم

        1. مشاور سلامتی می گوید

          سلام
          ان شاالله با درمان دارویی و ویزیت منظم زیر نظر متخصص” قلب ، بهبودی و پایداری وضعیت ایجاد شه
          فقط لطفا داروهاتون رو مرتب و سروقت بخورید و از قطع دارو بدون مشورت پزشک خودداری کنید

  20. فاطمه می گوید

    سلام پدر من ۴۵ سالشه و ۸ سال پیش سکته قبلی کرده و امروز ک دکتر رفت بهش گفتن قلبش ضعیف شده ایا راهکاری هست برای جلوگیری بدتر شدن

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      دارو داره

  21. امیدفیضی می گوید

    سلام من40سال‌ دارم پمپاژ قلبم ضعیفه باداروخوب‌ میشه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اغلب بله کنترل میشود

      1. ناشناس می گوید

        سلام ببخشید دارو پمپاژ قلب چیه قلب مون بد پمپ میکنه

        1. مشاور سلامتی می گوید

          سلام
          داروهای مختلفی برای بهبود عملکرد قلب هستن که تحویز نوع اون و دوز اون ها با توجه به شرح حال و اکو دقیق انجام میشه
          برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.

  22. سعید می گوید

    سلام وقتتون بخیر
    ۴۳ سالمه قلبم ۳۵٪کار میکنه با مصرف روزانه نصف قرص اسپیرونولاکتون احتمال داره که قلب بهتر کار کنه و عملکرد و درصد قلب بیاد بالا

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      زیر نظر پزشک متخصص قلب ویزیت دوره ای شوید
      فقط همین دارو تجویز شده؟؟

پاسخ به رضا
لغو پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.