سوزن هراسی (فوبیای آمپول) و تاثیر آن بر ابتلا به کرونا

آیا شما هم در زندگی روزمره خود با ترس های بی معنی ولی عجیبی دست و پنجه نرم می کنید؟

فوبیای آمپول و سوزن، فوبیای شلوغی، فوبیای سخنرانی و فوبیای عنکبوت شاید برای گوش همه، کلمات آشنایی باشد اما آیا تا به حال به تاثیر این فوبیاها بر زندگی فردی و اجتماعی خود اندیشیده‌اید؟

با دکتردکتر در این مقاله همراه باشید تا به بررسی سوزن هراسی و تاثیر آن بر اصلی ترین چالش این روزها یعنی کرونا بپردازیم.

تریپانوفوبیا (سوزن هراسی) چیست؟

سوزن هراسی به فوبیای افراد از نوک تیز سوزن مخصوصا آمپول و تزریق آن به بدن گفته می شود.

طبق آمار جهانی حدود 25 درصد از بزرگسالان مبتلا به سوزن هراسی یا آمپول هراسی هستند که البته میزان و شدت فوبیای آنها متفاوت است و از ضعیف تا بسیار شدید تغییر می کند.

تخمین زده می شود که تقریباً 16٪ از این افراد ممکن است به دلیل این فوبیا از روش های درمانی تهاجمی صرف نظر نمایند و در موارد شدیدتر حتی ممکن است به دلیل این ترس به طور کلی از مراجعه به پزشک صرف نظر نمایند.

نکته قابل توجه در این مساله این است که ترس معمولی از سوزن نباید با تریپانوفوبیا اشتباه گرفته شود.

هر شخصی به صورت عادی ممکن است در هنگام زدن آمپول یا سرم یا فرورفتن جسم تیز در بدنش دچار اضطراب شود و احساس درد نماید.

این ترس ها اغلب در یک فضای واقعی و قابل لمس ایجاد می شوند اما فوبیا زمانی است که فردی احساس خطر افراطی از یک موقعیت یا شیء داشته باشد که اصلا در آن موقعیت قرار نگرفته است و تنها تصور آن برای شخص همراه با حجم زیادی از اضطراب است.

ممکن است فقط با فکر کردن به یک سوزن احساس اضطراب شدیدی نماید یا ممکن است هر بار که یک سوزن را می بیند یا به آن دست می زند، دچار حمله پانیک شود.

علائم تریپانوفوبیا(فوبیای آمپول)

به غیر از ترس فراگیر یا بیزاری از سوزن، برخی از علائم خاص می تواند شامل موارد زیر باشد:

  • وحشت زدگی افراطی
  • حالت تهوع
  • تعریق در هنگام دیدن آمپول و سوزن
  • بالا رفتن تپش قلب در هنگام مواجهه با سوزن
  • غش (به دلیل افت فشار خون هنگام دیدن خون یا احساس درد سوزن)

درمان تریپانوفوبیا

علاوه بر درمان هایی شامل مدیریت استرس و اضطراب و یا پرت کردن حواس شخص بیمار در هنگام مواجهه با آمپول، استفاده از موسیقی و یا ویدئو در هنگام تزریق به شخص مبتلا به تریپانوفوبیا و همچنین استفاده از تکنیک های تنفس شکمی برای غلبه بر اضطراب برخی از روش‌های درمانی منحصربه‌فردی که برای درمان این نوع از فوبیا مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:

درمان سوزن هراسی با روش شناختی رفتاری(CBT):

یک نوع درمان منحصر به فرد است که به بیمار کمک می کند تا تفکر خود را اصلاح کرده و روش های جدید و مفیدتری برای کنار آمدن با احساسات دشوار در پیش بگیرد.

در این روش فرد بیمار پس از گذراندن جلسات درمانی خود به  این نتیجه می رسد که احساس و ادراک او از سوزن، بیش از واقعیت آن، باعث ترس و اضطراب در او می گردد و واکنش های هیجانی او را برمی انگیزد.

در این نوع درمان، بیمار یاد می گیرد تا افکاری را که باعث احساسات منفی پیرامون ترس هایش می شود، تشخیص دهد.

هنگامی که این افکار شناسایی شدند، بیمار یاد می گیرد که چگونه آن باورهای نامطلوب را با باورهای مثبت تر جایگزین نماید.

درمان فوبیای آمپول از طریق مواجهه:

اصلی ترین و مهم ترین روش درمان برای فوبیا حساسیت زدایی است که به آن مواجهه درمانی نیز می گویند، مواجهه درمانی عبارتست از فرآیندی که در آن فرد مبتلا به فوبیا به تدریج در معرض شرایطی قرار داده می شود که شبیه چیزی است که از آن می ترسد.

با گذشت زمان و با ایجاد اعتماد در فرد، ترس کاهش می یابد.

مواجهه درمانی اغلب با گفتگو درمانی همراه است تا به فرد کمک کند طرز فکر خود را تغییر دهد و الگوهای جدیدی از واکنش به موقعیت هایی را ایجاد کند که ممکن است احساسات مرتبط با فوبیا را تحریک کند.

خبر خوب این است که درمان به 90 درصد افرادی که این کار را دنبال می کنند کمک می کند.

قرار گرفتن در معرض سوزن یک روش درمانی موثر برای درمان تریپانوفوبیا است که شامل قرار گرفتن آهسته در معرض سوزن در طول چند هفته یا چند ماه است.

در ابتدا بیمار با عکس های سوزن و آمپول مواجه خواهد شد.

سپس یک سرنگ بدون سوزن در دست خواهد گرفت و در نهایت با سرنگ سوزن دار مواجه خواهد شد تا زمانی که بتواند برای یک تزریق آماده شود.

دارودرمانی فوبیای سوزن:

با توجه به شدت فوبیا و نوع واکنش های اضطرابی، داروهای آرامبخش و ضد استرس برای بیمار با توجه به نظر روانپزشک تجویز می شود. ( برای دریافت نوبت و یا مشاوره آنلاین و تلفنی با روانپزشک کلیک کنید)

درمان فوبیای سوزن با استفاده از واقعیت مجازی(Virtual Reality)

جدیدترین متد درمانی فوبیا استفاده از ابزارهای واقعیت مجازی است که به بیمار کمک می کند تا بدون مواجهه واقعی با موضوع ترس و فوبیای خود در شرایطی قرار بگیرد که بتواند برای کنترل احساسات خود تلاش نماید.

به عنوان مثال در فوبیای پرواز بیمار با استفاده از واقعیت مجازی بدون اینکه مجبور شود سوار هواپیمای واقعی شود در مطب درمانگر روی یک صندلی می نشیند و با استفاده از یک عینک واقعیت مجازی دقیقا همان شرایطی را تجربه می کند که در واقعیت با آن روبرو است، دقیقا همان ارتفاع، همان صداها و همان شرایط.

استفاده از واقعیت مجازی به دنبال درمان رفتاری شناختی صورت می گیرد.

زمانی که بیمار چگونگی غلبه بر احساسات خود را یاد می گیرد با استفاده از تکنولوژی واقعیت مجازی در فضای اضطرابی قرار گرفته و مواجهه با آن را تمرین می نماید.

تریپانوفوبیا و نقش آن در شیوع کرونا

کرونا در دو سال اخیر چالش اصلی کل جهان به شمار می رفت که این روزها با بالا رفتن درصد افرادی که در سراسر جهان در حال واکسینه شدن هستند، جهان به سمت دنیای پساکرونا در حال تغییر است.

اما هنوز هم تا واکسیناسیون جهانی که باعث از بین رفتن یا بی اثر شدن این بیماری هراس انگیز شود، فاصله بسیار زیادی داریم.

بسیاری از افراد جهان و هم چنین هم وطنان خودمان در برابر واکسیناسیون کرونا از خود مقاومت نشان می دهند که هریک از این گروه ها دلایل خاص خود را دارند که مجال بررسی تک تک آنها در این مقاله وجود ندارد.

اما تریپانوفوبیا نیز می تواند یکی از عواملی باشد که بسیاری از افراد در ایران و جهان از زدن واکسن خودداری می نمایند.

افرادی که به تریپانوفوبیا مبتلا هستند، همانگونه که قبلا هم اشاره نمودیم در بسیاری از موارد از هرگونه درمان تهاجمی حذر می کنند و حتی مراجعه به پزشک را دائما به تعویق می اندازند پس طبیعی است که این افراد از زدن واکسن هم اجتناب شدیدی دارند و از لحاظ روانی مشکلات اضطرابی شدیدی را در هنگام واکسیناسیون تجربه می کنند که به این دلیل باز هم حبس شدن در خانه و کنار آمدن با ممنوعیت های کرونایی را به زدن آمپول و واکسن ترجیح می دهند.

بنابراین فوبیای آمپول به یک معضل و یک نقطه ضعف بزرگ در روند واکسیناسیون کرونا تبدیل شده است که با توجه به دو مرحله ای بودن تمام واکسن های کرونا این مشکل برای افراد مبتلا به تریپانوفوبیا دو چندان می شود.

سخن آخر:

اگر از دسته افرادی هستید که به شدت دچار فوبیای آمپول و سوزن هستید، سعی کنید با انجام تمریناتی از قبیل تزریق آمپول به یک شیئ بی جان مانند یک پرتقال و همچنین تمرینات مواجهه درمانی و مراجعه به روان درمانگر و متخصص روانپزشک بر این ترس فائق آیید.

واکسیناسیون کرونا علاوه بر اینکه سلامتی خود شما را بیمه می کند یک وظیفه اجتماعی محسوب می شود که همه افراد اجتماع را ملزم به انجام می نماید.

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.