کولیت روده یا کولیت اولسراتیو را بهتر بشناسیم

کولیت روده یا کولیت اولسراتیو یک بیماری التهابی روده (IBD) است که باعث التهاب و زخم های طولانی مدت در دستگاه گوارش می شود.

کولیت اولسراتیو متعلق به گروهی از بیماری‌ها بنام بیماری التهابی روده (IBD) است. IBD یا التهاب روده شامل یک گروه از بیماری‌ها است که بر دستگاه گوارش اثر می گذارد. التهاب از راست روده آغاز و کم کم روده بزرگ را دربر می‌گیرد. منطقه سالمی در بین بخش های درگیر وجود ندارد. بیماری کولیت اولسراتیو زمانی رخ می‌دهد که پوشش روده بزرگ رکتوم یا هر دو دچار التهاب می شود، معمولا کولیت داخلی ترین لایه را درگیر می‌کند و باعث التهاب آن می‌شود. این التهاب زخم‌های کوچکی روی روده بزرگ ایجاد می‌کند.
التهاب روده باعث می شود محتویات روده سریع تر دفع شود و روده به طور مکرر خالی می شود. همانطور که سلول‌ها روی سطح پوشش روده می‌میرند، زخم ها تشکیل می‌شوند. زخم‌ها ممکن است سبب خونریزی و ترشح مخاط شوند.

کولیت یک بیماری مزمن است که با درمان قابل کنترل است، اما درمان قطعی ندارد. این بدان معنی است که بیماری دوره طولانی دارد ولی کشنده نیست. درمان می تواند علائم و نشانه های بیماری را کاهش دهد و حتی باعث بهبودی طولانی مدت شود. اغلب مبتلایان به کولیت اولسراتیو زندگی طبیعی و مفیدی دارند. افراد در سنین مختلف می توانند مبتلا به این بیماری شوند، اکثر افراد مبتلا به این بیماری بین 15 تا 35 سال دارند.

علائم و نشانه های کولیت

علائم کولیت اولسراتیو بستگی به شدت التهاب و محل التهاب دارد. نشانه ها و علائم شاخص کولیت عبارتند از:

  • اسهال، اغلب با خون
  • درد شکم و گرفتگی روده
  • درد رکتوم
  • خونریزی رکتال – انتقال مقدار کمی خون به مدفوع
  • احساس فوری برای دفع مدفوع
  • کاهش وزن
  • خستگی
  • تب
  • عدم رشد در کودکان

اکثر افراد مبتلا به کولیت اولسراتیو علائم خفیف تا متوسط دارند. دوره کولیت ممکن است متفاوت باشد، برخی افراد دارای دوره های طولانی مدتی هستند.علت کولیت

انواع کولیت اولسراتیو

پزشکان اغلب کولیت اولسراتیو را با توجه به محل رخ دادن آن طبقه بندی می کنند. انواع کولیت اولسراتیو عبارتند از:

  • پروکتیت اولسراتیو به التهاب محدود به ناحیه رکتوم اشاره دارد در این نوع خونریزی متناوب رکتوم اتفاق می‌افتد. این فرم کولیت شدت خفیف تری دارد.
  • پروکتوسیمگومیتیت التهاب شامل التهاب رکتوم و کولون سیگموئید (قسمت کوتاهی از محل به هم پیوستگی روده بزرگ به مقعد) است. علائم و نشانه ها عبارتند از اسهال خونریزی، گرفتگی شکمی و درد شکمی و عدم توانایی حرکت روده ها به رغم تمایل به انجام این کار (تانسموس).
  • کولیت چپ که شامل التهاب از رکتوم تا سیگموئید و قسمت نزولی روده بزرگ ادامه می یابد. علائم و نشانه ها عبارتند از اسهال خونریزی، گرفتگی شکمی و درد شکمی در سمت چپ و کاهش وزن ناخواسته.
  • پانکولیت یا کولیت سرتاسری اشاره به تورم و التهاب کل روده بزرگ (کولون راست، سمت چپ روده بزرگ، کولون عرضی و مقعد) دارد. پانکولیت اغلب باعث بروز اسهال خونریزی می شود که ممکن است شدید باشد. از علائم دیگر آن گرفتگی شکمی و درد شکمی، خستگی و کاهش وزن قابل توجه است.
  • کولیت برق‌آسا یا بدخیم یک شکل نادر ولی شدید پانکولیت است. این شکل نادر کولیت بر کل روده بزرگ تاثیر می گذارد و باعث درد شدید، اسهال فراوان، خونریزی، تب و ناتوانی در خوردن می شود.

چه وقت به دکتر مراجعه کنم؟

اگر در معرض تغییر مداوم عادت های روده خود هستید یا اگر علائم و نشانه هایی از قبیل:
درد شکم
خون در مدفوع
اسهال خونی
اسهال بدون درمان
یک تب ناشناخته که بیش از یک یا دو روز طول می کشد را دارید هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنیدو علت کولیت را بررسی کنید. اگر چه کولیت اولسراتیو معمولا کشنده نیست، اما این یک بیماری جدی است که در بعضی موارد ممکن است عواقب تهدید کننده زندگی را ایجاد کند.

برای یافتن علت کولیت و درمان آن به چه پزشکی مراجعه کنم؟

متخصصین گوارش پزشکانی هستند که بیماری های دستگاه گوارش مانند کولیت را درمان می کنند. در برخی موارد ممکن است کولیت توسط متخصصان مراقبت های اولیه یا متخصصان داخلی درمان شود. بسته به نوع کولیت، متخصصان دیگر ممکن است در درمان دخالت داشته باشند، از جمله متخصصان بیماری های عفونی یا جراحان. متخصص اطفال و متخصص گوارش در مراقبت از نوزادان، کودکان و نوجوانان مبتلا به کولیت نقش دارند. شما می توانید با استفاده از لیست بهترین و مجرب ترین متخصص های گوارش و کبد که ما در سایت دکتر دکتر برای شما تهیه کرده ایم، متخصص و پزشک معالج خود یا عزیزانتان را انتخاب کنید و روند درمان کولیت را آغاز کرده و علت کولیت را ریشه یابی کنید.

علت کولیت
عوامل و علت کولیت اولسراتیو

علت کولیت و التهاب روده بزرگ می تواند ناشی از انواع بیماری‌ها و عفونت‌ها باشد. برخی از شایع‌ترین علل و عوامل احتمالی کولیت عبارتند از:

کولیت عفونی

ویروس‌ها و باکتری‌ها می‌توانند عفونت‌های کولون را ایجاد کنند و علت کولیت اولسراتیو باشند. اکثر آنها باعث بیماری های خوراکی یا مسمومیت غذایی می شوند. متداول ترین باکتری‌هایی که باعث عفونت می شوند عبارتند از: شيگلا، اكولي، سالمونلا و كمپيلو باكتر. این عفونت ها ممکن است باعث اسهال خون نیز شوند.

کولیت ایسکمیک

یک علت کولیت، کاهش خونرسانی به روده بزرگ است. شریان هایی که خون را به روده می رسانند مثل هر شریان دیگر در بدن هستند. شر یان ها ممکن است به علت آترواسکلروز دچار محدودیت شوند (درست مثل رگهای خونی در قلب که می تواند باعث ایجاد آنژین قلبی می شود، یا عروق تنگ شده در مغز که باعث ایجاد سکته مغزی شود). هنگامی که این شريان تنگ شوند، ممکن است خونرسانی به روده بزرگ دچار اختلال شود و روده بزرگ ملتهب شود.
روده بزرگ همچنین می تواند خون را از نظر مکانیکی از دست بدهد. از جمله بهم پیچ خوردگی مکانیکی که در آن روده به دور خود پیچیده می شود یا یک فتق انسدادی است، جایی که بخشی از روده بزرگ در ناحیه دیواره شکم به دام افتاده است که مانع جریان خون به قسمت آسیب دیده می شود. ایسکمی یا فقدان خونرسانی صحیح موجب درد، تب و حرکات روده خونین می شود.

بیماری روده ای التهابی (IBD) و کولیت

دو نوع بیماری التهابی روده وجود دارد: کولیت اولسراتیو و بیماری کرون.
تصور می شود که علت کولیت یک بیماری خود ایمنی باشد که در آن سیستم ایمنی بدن به روده بزرگ حمله می کند و باعث التهاب می شود. کولیت لولسراتیو در راست روده شروع می شود و ممکن است به تدریج در سراسر کولون گسترش یابد. علائم و نشانه ها عبارتند از درد شکم و حرکات روده خونین.
بیماری کرون ممکن است در هر بخش از دستگاه گوارش از دهان، مری و معده ایجاد التهاب کند. کرون اغلب دارای ضایعات پرشده است، یعنی مناطق آسیب دیده با مناطق بافت سالم همخوانی دارند.

کولیت میکروسکوپی

در این نوع کولیت دو نوع التهاب کولیت کلاژن و کولیت لنفوسیتی کولون رخ می دهد، علت کولیت در این موارد به ایجاد التهاب توسط کلاژن و لنفوسیت ها بر می گردد. اسهال آبدار، شایع ترین علامت این نوع کولیت است. این بیماری غیر معمول است که بیشتر در زنان مسن دیده می شود. علت کولیت میکروسکوپی هنوز ناشناخته است، اما پتانسیل خودایمنی ممکن است وجود داشته باشد.

کولیت مولکولی

علت کولیت مولکولی، تزریق مواد خارجی به روده بزرگ است. اگر مواد شیمیایی به روده بزرگ تزریق شود، التهاب و آسیب می تواند رخ دهد. یکی از عوارض آن التهاب مخاطی ناشی از مواد شیمیایی بیرونی است.

کولیت مرتبط با دارو

علت کولیت می تواند به علت برخی از داروهای ضد بارداری و تجویزی مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID)، مایکوفنولات، ایپالیمیبوب و اسید رتینوئیک باشد.

افراد در خطر

کولیت اولسراتیو می تواند زنان و مردان را تحت تاثیر قرار دهد. ریسک فاکتور های این بیماری عبارتند از:

  • سن. کولیت معمولا قبل از سن 30 سالگی شروع می شود؛ اما در هر سن ممکن است رخ دهد و بعضی افراد ممکن است تا سن 60 سالگی بیماری را نداشته باشند.
  • نژاد یا قومیت اگرچه سفیدپوستان بیشترین خطر ابتلا به بیماری را دارند، اما در هر نژادی ممکن است کولیت رخ دهد. یهودیان بیشتر خطر برای ابتلا به کولیت را دارند.
  • سابقه خانوادگی. اگر شما دارای یک فرد نزدیک، مانند یک والد، خواهر یا برادر، با این بیماری هستید، در معرض خطر بیشتری هستید.

عوارض کولیت اولسراتیو

کولیت اولسراتیو خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش می دهد. با توجه به این افزایش خطر، پزشک شما کولونوسکوپی را انجام می دهد و هنگامی که تشخیص بیماری کولیت را می دهید، سرطان را باید بررسی کنید. غربالگری منظم به کاهش خطر ابتلا به سرطان کولون کمک می کند. با پیگیری می تواند سلول های پیش سرطانی را در اوایل تشخیص دهد. عوارض دیگر کولیت زخمی عبارتند از:

ضخامت دیواره روده
سپسیس، یا عفونت خونی
کمبود آب شدید بدن
بیماری کبدی (نادر)
خونریزی روده
سنگ کلیه
التهاب پوست، مفاصل و چشم
پارگی کولون
اسپوندیلیت ankylosing یا التهاب مفاصل بین استخوان های ستون فقرات

منابع:

عوامل و علت کولیت اولسراتیو چیست؟

علل و عوامل کولیت را بهتر بشناسیم

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
377 نظرات
  1. ایرانی دلیر می گوید

    سلام….من تقریبا یکسال ونیم است متوجه شدم که کولیت دارم….یعنی کنولوسکوپی شدم….ودکتر قرص مزالازین ۸ساعتی دوتا برام تجویز کرده…..الان به مدت چند وقتیه که هنگام استجابت مزاج درد در ناحیه مقعد دارم….وامروز خون هم دیدم این مشکل چیست

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اولا باید ویزیت توسط پزشکتان مجدد جهت بررسی وضعیت و تنظیم دوز داروها بشوید
      همچنین عللی همچون همورویید و شقاق هم بررسی شوند

  2. نفس می گوید

    سلام دختر 20ساله هستم سه سال پیش پیچ و چسبندگی روده عمل مردم.دراین مدت دل درد شدید و حالت تهوع و استفراغ داشتم .چند ماه پیش آندوسکوپی و کولونوسکوپی انجام دادم و فهمیدم که کولیت روده دارم . و روزی ۶ بار مزالازین و و شبی یک شیاف مزالازین مصرف میکنم. ولی در حال حاضر درد شدید شکم و حالت تهوع و استفراغ و یبوست رنج میبرم و پودر گیاهی ملین برا یبوست استفاده میکنم ولی فایده ندارد . لطفاً منو راهنمایی کنید

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      درصورتی که با داروهای فوق علایمتون کنترل نشد ، پزشک معالجتان میتواند داروهای دیگری اضافه کند جهت کنترل سیستم ایمنی بدن شما

  3. زهرا می گوید

    شیر،سیب خام نباید بخورن،بعدهم لیستی تهیه کنید وغذاهایی که بعد از تناول دچار مشکل میشید رو نخورید مثلا من آش رشته وماکارونی وقورمه سبزی باعث میشه که نفخ شکم،سوزش سردل،ودرد شکمی دچار شوم واصلا نوشابه ودلستروکلا نوشیدنی گازدار وهمچنین چای وقهوه اصلااستفاده نکنید

  4. بهار می گوید

    سلام ، من کولیت الستراتو دارم و قرص های آزارام و مزلازین مصرف میکنم و سوالم اینکه طب صنعتی باید برم و آزمایش اعتیاد باید انجام بدم میخواستم بدونم ممکنه با مصرف این قرصا آزمایشم مثبت دربیاد؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      خیر اما مسیول ازمایشگاه را از داروهاتون مطلع کنید

  5. زهرا می گوید

    سلام من سه ساله درد يك طرفه ي بدن دارم سمت چپ هزاران دكتر رفتم كسي نفهميده كولونوسكوبي اندوسكوبي شدم معدم پوليب ساده داشت و روده هم mild activ colotis with focal criptitis كلي هم سونو ازمايش دادم تو ازمايشام التهاب و اينا وجود نداره درد امونم و بريده هزارتن قرص خوردم بدترم ميشم الان ديگه درد به گردن و گوش و كمر و دنده هام و زانوم هم ميزنه چيكاز كنم خسته شدم حتي نميتونم از بچه نوزادم مراقبت كنم بااين درد هاي خسته كننده و مبهم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیزم
      با توجه به علایمتون که دردهای پراکنده به همراه احساس خستگی و ناتوانی فعالیت روزمزه هست و نرمال بودن ازمایشات
      جهت بررسی به فوق تخصص روماتولوژی مراجعه کنید

  6. مهر می گوید

    سلام
    من سال گزشته با یبوست شدید و خونریزی مراجعه کردم دکتر بعد از کونوسکوپی متوجه کولیت اولسو شدم اندسکوپی هم انجام دادم و یه پولیپ هم از معدم خارج شد الان مزالازین ۱۲۰۰و آزارم و کالمرز ‌و فولیک اسید ۵ و امپرازول مصرف میکنم .
    سوال من اینه من حتما باید سالی یکبار آندو و کولون انجام بدم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      تا چند سال اول اگر علایم تشدید نشود اصولا لازم نیست

  7. زهرا می گوید

    سلام بنده سال 99 کولونوسکوپی شدم و در سه قسمت آخر روده التهاب داشتم که تشخیص کولیت اولسروز داده شد. یک سال و نیم دارو مصرف کردم و قطع کردم تا اینکه خرداد 402 در اثر یک استرس دوباره علایمم برگشت و در کولونوسکوپی دوباره رکتوم و ایلیوم درگیر بود و در پاتولوژی کولیت مزمن و التهاب موکوس زده شده بود؟ اوایل شیاف و الان روزی یک آساکول 1600 می خورم. با توجه به ایلیوم، آیا من کرون دارم یا کولیت؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      درگیری ایلئوم در کرون ایجاد می شود

  8. saber می گوید

    سلام خانم دکتر . من سه ساله تقریبا هر ماه یک بار یا دو ماه یک بار یه ذره خون چسپیده به یه مایع غلیظ در مدفوع میبینم . به نظر شما چی هست

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      نیاز به انجام ازمایش هست

  9. کامیاب می گوید

    سلام من کولیت اولسراتیو دارم از طرفی دچار کم شنوایی هم شدم ومنیر دارم وباید مراقب داروهای مصرفی باشم ومتاسفانه مزالون جز سالیسیلات ها هست وبرای شنوایی مضره وهمچنین باعث اگزمای پوستی وعوارض دیگه ای برای من میشه که نمیتونم مصرف کنم. نکته مهم اینه من با مصرف انتی بیوتیک که برای درمان هلیکوباکتر بود علایم نفخ واجابت مزاج مکرر برطرف شد ولی بعد قطع کردن انتی بیوتیک دوباره علایم شروع میشه خواستم بدونم میشه نوع خاصی انتی بیوتیک مخصوص گوارش رو بلند مدت مصرف کرد؟ وایا پروبیوتیک برای من مناسبه یا ممکنه دوباره باکتری های رو افزایش بده؟ ودر اخر بهترین جایگزین برای مزالون چیه ایا کورتون خوراکی با دوز مناسب میتونه سیستم ایمنی رو تعدیل کنه ونه تضعیف؟

  10. Sam می گوید

    سلام من آندوسکوپی کردم و گفت زخم روده و معده داری. خیلی میترسم ایا کونولوسپی هم باید انجام بدن یا یکیه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اگر علایمی به نفع مشکلات گوارشی تحتانی ندارید کولونوسکوپی لازم نیست

  11. حسین نجفی می گوید

    سلام من ۴ ساله کولیت دارم مزالازین پرد۵ پنج استفاده میکنم این اواخر عود شدید داشتم و مزالازین سالم دفع میشه چیکار کنم جذب بشه سولفاسالازینم کمیاب شده خیلی دارم عذاب میکشم چرا برای این بیماری کاری نمیکنن مردم تا کی باید عذاب بکشن

  12. رضا می گوید

    برای کولیت السراتیو شیاف مزالازین بهتره اساکول ؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بسته به علایم و شرح حال درمان انتخاب میشود

  13. رضا می گوید

    سلام وقت بخیر. سپاس از حوصله شما جهت پاسخ گویی دلسوزانه. کولیت اولسراتیو دارم و به شقاق هم دچار شده ام . با توجه به اینکه در اولی رژیم غذایی کم فیبر و در دومی رژیم غذایی پر فیبر توصیه شده کدام را رعایت کنم. ایا میشه بع علت درد ابتدا به شقاق بپردازم و بعد به کولیت توجه کرد؟
    در موردی تناقضات غذایی در مورد کولیت چه کنم؟ مثلا ماست پروبیوتیک خوبه یا نه؟یا میوه های دانه دار و پوست دار بخورم یا نه؟ سبزی خوبه یا نه؟ و…. هر کارشناسی نظر خاصی داره. نمیدونم چکار کنم؟

  14. نازنین می گوید

    سلام دکتر وقتتون بخیر پدر من الان دوسال است درد در پهلو واطراف معده داش کلی آزمایش دادآندوسکوپی و اینابعد گفتن که دوتا زخم کوچیک درمعده داره
    بعد یه مدت دردش بهبود نشد و دکترگفت عصب معده و روده است
    نفخ خیلی شدید داره دردو سوزش در پهلو هم داره
    از دیروز اسهال خونی داره
    امکات داره کولیت روده باشه؟الان چیکار کنیم چه کاری انجام بدیم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      باید از نظر خونریزی گوارشی و خونریزی از زخم معده بررسی شوند.
      به فوق تخصص گوارش مراجعه کنید

      1. لیلا می گوید

        سلام من کولیت دارم و درحالی که ب منییر هم مبتلا هستم باید سولفاسالازین یا مزالازین مصرف کنم ک دوماه مصرف کردم منییرم بدتررر شده چ کنم؟

        1. مشاور سلامتی می گوید

          سلام
          در قدم اول درمان منیر حاد هست
          در صورت بروز مجدد حمله ها یا تشدید علایم جهت تغییر دوز یا نوع داروها با پزشک معالجتان مشورت کنید

  15. تینا می گوید

    سلام من تقریبا پنج ماهی میشه قرص مزالازین مصرف میکنم بخاطر کولیت
    ولی هیچ تاثیری نداره و هنوزم شکم درد واسهال خونی دارم
    و هرچیم میخورم نیازم دارم برم دستشویی
    چند ماه ی بارم میرم دکتر قرصامو کم و زیاد میکنن
    بنظرتون چرا شکمم هنوزم صدا میده و بعد از خوردن هرچیزی ب دستشویی نیاز پیدا میکنم؟

  16. مهدی می گوید

    سلام خسته نباشید من به تشخیص دکتر بیماری کولیت الستراتیو شدید دارم .بعد تشخیص پزشک با داروهای اساکول و مزالازین و ازارام و آمپول رمیکی کنترل شد و خونریزی و اسهال قطع شد .بعد مدت 7ماه از درمان بیماری که هنوز هر 60روز 400میلی گرم رمیکی تزریق میکنم.چند روز پیش تو مراسمی الکل خودشم زیاد مصرف کردن حالا دوروزه که دوباره اسهال سیاه و بی حوصلگی و خستگی و بی اشتهایی اومده سراغم .بنظرتون با یه بار مصرف الکل من به این حال و روز افتادم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بله ممکن است و باتوجه به مدفوع سیاه حتما مجددا فورا ویزیت یا به اورژانس بیمارستان مراجعه کنید

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.