فیبروز ریه چیست ؛ علائم، عوارض و راه‌های تشخیص و درمان آن

فیبروز ریه چیست و چه کسانی به این بیماری مبتلا می‌شوند؟ علت بروز فیبروز ریه چیست و چه درمانی دارد؟ در این مقاله به این سوالات پاسخ خواهیم داد.

فیبروز ریه چیست؟

فیبروز ریه (Pulmonary fibrosis) ضخیم و سخت شدن بافت ریه ، و از بین رفتن عملکرد طبیعی ریه‌ها است . و  هر چه قدر که فیبروز ریه  وخیم‌تر شود، بیمار بیش‌تر دچار تنگی نفس خواهد شد.

فیبروز ریه به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. اما در بیش‌تر موارد، علت  دقیق علت آن قابل تشخیص  نیست. اگر علت بیماری شناخته نشود، به آن فیبروز ریوی ایدیوپاتیک گفته می‌شود.

فیبروز شدید  قابل اصلاح نیست ولی داروها و درمان‌ها به کم کردن علائم  بیماری و بالابردن کیفیت زندگی کمک زیادی خواهند کرد. در برخی از موارد پیوند ریه ممکن است راه گشا باشد.

علائم فیبروز ریه چیست؟

علائم  و نشانه‌های فیبروز ریه شامل:

• تنگی نفس
• سرفه خشک
• خستگی
• کاهش ناگهانی و بدون دلیل وزن
• درد عضلات و مفاصل 
• گرد شدن و چماغی شدن نوک انگشتان دست و پا

شدت و سرعت پیشرفت  بیماری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. برخی افراد به سرعت به نوع شدید بیماری مبتلا می‌شوند. برخی دیگر از افراد علائم  خفیف‌تری دارند که به آهستگی در طی ماه‌ها و حتی سال‌ها شدت پیدا می‌کند.

در افرادی که علائم  به سرعت بدتر می‌شود، تنگی نفس شدیدتری را نیز تجربه خواهند کرد. این تنگی نفس تا روزها و هفته‌ها ادامه خواهد داشت. در برخی موارد باید از ونتیلاتور یا دستگاه تنفس مصنوعی استفاده کنند. در این شرایط برای بیمار آنتی بیوتیک، کورتیکواستروئید و داروهای دیگر تجویز خواهد شد.

علت ابتلا به فیبروز ریه

فیبروز ریه باعث جراحت و ضخیم شدن بافت موجود در اطراف و بین کیسه‌های هوایی ریه خواهد شد. این شرایط عبور اکسیژن در جریان خون را سخت و دشوار می‌کند.

این آسیب به دلیل عوامل مختلفی ایجاد می‌شود، این عوامل شامل:

• به مدت طولانی در معرض مواد سمی خاصی قرار گرفتن
• برخی بیماری‌ها
• پرتو درمانی 
• برخی از داروها 
• عوامل شغلی و محیطی

قرار گرفتن طولانی مدت در معرض گروهی از مواد سمی و مواد آلاینده می‌تواند به ریه‌ها آسیب وارد کند، این عوامل شامل:

• ذرات سلیس
• فیبرهای آزبستی
• ذرات فلزات سنگین
• ذرات ذغال سنگ
• ذرات و گرد و غبار ناشی از دانه‌های گیاهی 
• فضولات حیوانی و پرندگان

پرتو درمانی 

برخی از افرادی که برای درمان سرطان سینه تحت پرتو درمانی قرار گرفته‌اند، ماه ها و یا حتی سال‌ها بعد از درمان نشانه‌هایی از آسیب ریوی را نشان می‌دهند. شدت آسیب به عوامل زیر بستگی دارد:

• چه مقدار از ریه تحت تأثیر پرتو قرار داشته است
• مقدار کل پرتو
• اینکه آیا به همراه پرتو درمانی فرد تحت شیمی درمانی هم قرار داشته است یا خیر 
• داشتن یا نداشتن بیماری‌های زمینه‌ای ریوی

داروها

بسیاری از داروها به ریه‌ آسیب می‌رسانند، مخصوصاً داروهایی مثل:

• داروهای شیمی درمانی – داروهایی که برای از بین بردن سلول‌های سرطانی طراحی شده‌اند مانند متوترکسات  (methotrexate) و سیکلوفسفامید (cyclophosphamide) می‌توانند به ریه آسیب بزنند.
• داروهای قلبی – برخی داروهایی که برای درمان ضربان نامنظم قلب تجویز می‌شوند مانند آمیودارون (amiodarone) می‌توانند باعث تخریب بافت ریه شوند.
• برخی از آنتی بیوتیک‌ها – آنتی بیوتیک‌هایی مانند نیتروفورانتوئین (nitrofurantoin) و اتامبوتول (ethambutol)  به ریه آسیب می‌زنند.
• برخی از داروهای ضد التهابی – داروهای همچون ریتوکسی‌مَب (rituximab) و سولفاسالازین (sulfasalazine) می‌توانند خطر آفرین باشند.

برخی بیماری‌ها 

آسیب ریوی گاهی ناشی از گروهی از بیماری‌ها است، این بیماری‌ها شامل:

• درماتومیوزیت
• پلی‌میوزیت
• بیماری بافت همبند مختلط
• لوپوس  
• رماتیسم مفصلی
• سارکوئیدوز
• اسکلرودرمی
• ذات الریه

بسیاری از بیماری‌ها و شرایط منجر به بروز فیبروز ریه می‌شود، با این همه در بسیاری از موارد علت اصلی بیماری هرگز شناسایی نمی‌شود. اگر علت بروز فیبروز ناشناخته باشد به آن فیبروز ریه ایدیوپاتیک گفته می‌شود.

دانشمندان فرضیه های متعددی را در مورد عوامل تحریک کننده‌ی بروز فیبروز ریه مطرح می‌کنند. این عوامل شامل ویروس‌ها و قرار گرفتن در معرض دود ناشی از تنباکو مواد دخانی است. برخی از انواع فیبروز ریه ایدیوپاتیک در چند نسل یک خانواده بروز پیدا می‌کند، بنابراین ممکن است ارثی باشد.

بسیاری از افراد مبتلا به فیبروز ریه ایدیوپاتیک به بیماری بازگشت اسید معده به مری هم مبتلا هستند. دانشمندان تاکنون به درستی نمی‌دانند که آیا این مشکل گوارشی باعث بروز این مشکل تنفسی می‌شود و یا اینکه برعکس. در این زمینه نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد.

چه کسانی بیشتر به فیبروز ریه مبتلا می‌شوند؟

عواملی که باعث ابتلای بیش‌تر افراد به این بیماری می‌شود، شامل:

• سن: این بیماری در نوزادان و کودکان هم دیده می‌شود، ولی با این همه بیش‌تر افراد میان‌سال و مسن به آن دچار می‌شوند
• جنسیت: مردان بیش‌تر از زنان به فیبروز ریه ایدیوپاتیک مبتلا می‌شوند.

• سیگار کشیدن: افرادی که به مدت زیادی سیگار کشیده‌اند بسیار بیش‌تر از افرادی که اصلا سیگاری نیستند به این بیماری دچار می‌شوند. فیبروز ریه در بیماران مبتلا به آمفیزم (emphysema) رخ می‌دهد.
• برخی حرفه‌ها: افراد شاغل در معدن، مزارع و صنعت ساخت و ساز و همچنین افرادی که روزانه در معرض مواد آلاینده‌ی آسیب رساننده به ریه هستند، بیش‌تر از سایر افراد در معرض ابتلا به بیماری قرار دارند.
• عوامل ژنتیکی: برخی از انواع بیماری چند نسل از یک خانواده را درگیر می‌کند. در این موارد احتمالاً ژنتیک نقش عمده‌ای را ایفا می‌کند.

عوارض بیماری فیبروز ریه 

مشکلات ناشی از بیماری فیبروز ریه عبارتند از:

فشار خون بالا در ریه‌ها:این شرایط تنها سرخرگ‌های ریوی را تحت تاثیر قرار می دهد و سبب افزایش فشار و مقاومت عروق ریه می‌شود در نتیجه  فشار موجود در شریان‌های ریوی و دریچه‌ی بطن سمت راست قلب را افزایش خواهد داد.

برخی از انواع فشار بالای عروق ریوی  بیماری‌های خطرناکی هستند که به مرور زمان بدتر شده و گاهی حتی خطر مرگ را هم به همراه دارند.

نارسایی سمت راست قلب: این عارضه زمانی رخ می‌دهد که بطن راست قلب مجبور می‌شود برای رساندن خون به سرخرگ‌های تنفسی مسدود شده، شدید تر از حالت طبیعی منقبض و منبسط شود.

نارسایی تنفسی: این مشکل معمولاً در آخرین مرحله‌ی بیماری مزمن کلیوی رخ می‌دهد. زمانی که سطح اکسیژن خون به طرز شدید و زیادی افت کند، فرد با خط نارسایی تنفسی رو به رو خواهد شد.

سرطان ریه: فیبروز ریه طولانی مدت خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش میدهد.

مشکلات ریوی: با پیشرفت بیماری فیبروز ریه، احتمال بروز مشکلاتی همچون لخته های خونی در ریه و یا عفونت ریه هم وجود دارد.

نحوه تشخیص فیبروز ریوی

برای تشخیص بیماری، پزشک بعد از گرفتن شرح حال بیمار در مورد علائم  و نشانه‌های بیماری و سابقه‌ی خانوادگی پرسش‌هایی را مطرح می‌کند. پزشک بررسی می‌کند که آیا فرد روزانه به مقدار زیاد در معرض گرد و غبار، گاز و مواد شیمیایی قرار داشته است یا خیر؟ بعد از آن پزشک بیمار را معاینه می‌کند. 

پزشک در جریان معاینه با کمک گوشی پزشکی یا استِتوسکوپ تنفس بیمار را بررسی می‌کند و بعد از آن یک و یا چند عدد از آزمایش‌های زیر را انجام خواهد داد. 

روش‌های تشخیصی تصویری 

عکس رادیولوژی سینه – تصویر اشعه ایکس تصویری از سینه و بافت آسیب دیده ناشی از فیبروز ریه را نشان می‌دهد. البته گاهی تصویر رادیولوژی آسیب خاصی را نشان نمی‌دهد و برای پیدا شدن دلیل تنگی نفس باید آزمایش‌های بیسشتری انجام شود.

سی‌تی‌اسکن – سی تی اسکن با دقت  بالا به تشخیص مقدار آسیب بافتی ناشی از فیبروز ریه کمک می‌کند. برخی از انواع فیبروز الگو و طرح اختصاصی خود را دارند و این روش به تشخیص بهتر و درست‌تر آن کمک خواهد کرد.

اکوکاردیوگرام – در این روش تصاویری از قلب، ویدئوهایی از چگونگی کار قلب هم به دست می آید. این آزمایش مقدار فشار وارده به سمت راست قلب را هم ارزیابی می‌کند.

تست عملکرد ریه 

تست عملکرد ریوی – این تست به چندین روش مختلف قابل اجراست. در آزمایشی تحت عنوان اسپیرومتری (spirometry) از بیمار خواسته می‌شود که به سرعت و با قدرت درون لوله‌ای که به یک ماشین وصل شده، نفس بکشد. دستگاه مقدار هوایی که ریه‌ها نگه می‌دارند و سرعت جا به جایی هوای دم و بازدم را اندازه گیری می‌کند. دیگر تست ها حجم ریه‌ها و توان انتشار هوا را اندازه گیری می‌کنند.

پالس اکسیمتر – این آزمایش ساده به کمک دستگاه کوچکی گرفته می‌شود که بیمار انگشت خود را بین آن قرار می‌دهد. پالس اکسیمتر میزان اکسیژن اشباع خون را اندازه‌گیری می‌کند و برای تشخیص مرحله‌ی بیماری می‌توان از آن استفاده کرد.

تست ورزش: در این تست از یک تردمیل و یا دوچرخه ثابت استفاده می‌شود و عملکرد قلب و ریه‌ی بیمار در حین ورزش ارزیابی می‌شود.

تست گاز خون شریانی: برای انجام این تست، پزشک از شریان مچ دست بیمار نمونه خون گرفته و سپس میزان سطح  اکسیژن  و کربن دی اکسید آن را اندازه گیری خواهد کرد.

نمونه بافتی – نمونه برداری 

اگر آزمایش‌هایی که گفته شد، به تشخیص بیماری منجر نشود، پزشک بخش کوچکی از بافت ریه را خارج خواهد کرد. نمونه‌ی برداشته شده، سپس در آزمایشگاه برای تشخیص فیبروز ریه و یا دیگر بیماری‌ها بررسی خواهد شد. نمونه‌ی بافتی به کمک روش‌های زیر از ریه خارج خواهد شد:

برونکوسکوپی : در این روش پزشک از لوله‌ای کوچک و انعطاف پذیر به نام برونکوسکوپ برای خارج کردن مقدار بسیار کمی – به اندازه‌ی سر سوزن – از نمونه بافتی استفاده خواهد کرد. این لوله از طریق دهان و یا بینی به ریه وارد خواهد شد. مقدار نمونه خارج شده از بدن برای یک تشخیص دقیق و درست بسیار کم است. ولی با این همه به تشخیص مشکلات و بیماری‌های دیگر هم کمک خواهد کرد.

خطرات و مشکلات ناشی از این روش نمونه برداری کم بوده و گاهی در حد گلو درد و یا احساس ناخوشایند درون بینی خود را نشان می‌دهد. با این همه امکان رخداد مشکلاتی جدی مانند خونریزی و یا هوا جنبی (deflated lung) هم وجود دارد.

گاهی در حین برونکوسکوپی،  لاواژ برونکوآلوئولار هم انجام می‌شود. در این روش پزشک به کمک برونکوسکوپ به بخشی از ریه آب نمک تزریق کرده و بعد بلافاصله آن را خارج می‌کند. مایع خارج شده حاوی سلول‌هایی از کیسه‌های هوایی است.

با وجود اینکه روش  لاواژ برونکوآلوئولار به نسبت سایر روش‌ها بخش بزرگ‌تری از ریه را نمونه برداری می‌کند، قادر به ارائه‌ی اطلاعات کافی برای تشخیص فیبروز ریوی نیست و بیش‌تر برای تشخیص سایر مشکلات کاربر دارد.

نمونه برداری به کمک جراحی – با وجود اینکه این روش نمونه برداری نسبت به سایر روش‌ها مشکلات و عوارض احتمالی بیش‌تری دارد ولی تنها راه به دست آوردن مقدار زیادی نمونه بافتی برای تشخیص دقیق بیماری است

در طی جراحی باز ، جراح برشی در قفسه سینه بین دنده‌ها ایجاد کرده و نمونه بافت ریه را خارج خواهد کرد. در این جراحی هم بیمار تحت بیهوشی کامل قرار دارد. 

آزمایش خون 

برای ارزیابی عملکرد کبد و کلیه پزشک برای بیمار آزمایش خون را تجویز می‌کند. بررسی نتایج این آزمایش به تشخیص بیماری‌ها و مشکلات دیگر هم کمک می‌کند. 

روش‌های درمان بیماری فیبروز ریه

آسیب وارد شده به بافت ریه در اثر بیماری قابل اصلاح نیست و در حال حاضر هیچ روش درمان موثری برای توقف پیشرفت بیماری وجود ندارد.

برخی از درمان‌ها به صورت موقت نشانه‌های بیماری را بهبود بخشیده و یا پیشرفت روند بیماری را کند می‌کنند. درمان‌های دیگری هم وجود دارد که کیفیت زندگی را بالا می‌برد. پزشک شدت بیماری را ارزیابی کرده و بهترین درمان ممکن برای شرایط خاص بیمار را پیشنهاد می‌کند.

داروها

امکان تجویز داروهای جدیدتر مانند پیرفنیدون (pirfenidone) و نینتدانیب  (nintedanib) وجود دارد. این داروها به کم کردن سرعت پیشرفت فیبروز ریوی ایدیوپاتیک کمک می‌کنند و توسط سازمان غذا و دارو آمریکا تأیید شده اند. داروهای تکمیلی و داروهایی با فرمول جدید هم در حال تولید است که تا کنون به تایید سازمان غذا و دارو نرسیده است.

عوارض جانبی داروی نینتدانیب  شامل اسهال و حالت تهوع است و برخی بیماران بعد از مصرف پیرفنیدون از جوش پوستی، تهوع و اسهال شکایت می‌کنند. تحقیقات برای ساخت داروهای موثر بیش‌تر برای درمان فیبروز ریوی ادامه دارد.

بیماری بازگشت اسید معده به مری معمولاً در افراد مبتلا به فیبروز ریوی هم دیده می‌شود‌، برای درمان آن از داروهای ضد اسید استفاده می‌شود.

اکسیژن درمانی 

استفاده از اکسیژن آسیب ریوی را متوقف نمی‌کند، اما اثرات زیر را در پی دارد:

• تسهیل تنفس و ورزش کردن
• جلوگیری و یا کم کردن مشکلات ناشی از سطح پایین اکسیژن خون
• کم کردن فشار خون در سمت راست قلب
• بهبود خواب و دادن احساس بهبودی به بیمار 

بیمار در حال خواب یا ورزش اکسیژن دریافت می‌کند، در گروهی دیگر از بیماران آن‌ها همواره باید از اکسیژن استفاده کنند. بسیاری از افراد از کپسول‌های اکسیژن قابل حمل استفاده می‌کنند.

توانبخشی ریوی 

توانبخشی ریوی به بیمار کمک می‌کند تا علائم  بیماری را کنترل کرده و عملکرد روزانه‌ی خود را تا حد مطلوبی بهبود بخشد. برنامه‌های توانبخشی ریوی روی موارد زیر متمرکز است:

• تمرین‌های ورزشی برای بهبود ثبات وضعیت 
• تکنیک‌های نفس کشیدن برای بالا بردن بازدهی ریه
• مشاوره‌های تغذیه‌ای
• مشاوره و حمایت‌های روانی 
• بالا بردن اطلاعات در مورد بیماری

پیوند ریه 

گزینه‌‌ی دیگر درمانی برای افراد مبتلا به فیبروز ریوی پیوند ریه است. پیوند عضو جدید علاوه بر بهبود کیفیت زندگی، عمر فرد را هم طولانی‌تر می‌کند.

اما پیوند ریه هم مشکلات خاص خود را دارد، گاهی فرد با خطر عفونت رو به رو خواهد شد و گاهی هم عضو پیوندی پس زده می‌شود. قبل از انجام عمل پیوند ریه، پزشک با بیمار مشورت خواهد کرد‌

سبک زندگی و درمان‌های خانگی فیبروز ریوی

افراد مبتلا به فیبروز ریه باید فرایند درمان را به درستی و کامل طی کنند و تا آن‌جایی که می‌توانند سبک زندگی سالمی را پیش گیرند، این‌ها دو رکن اصلی و مهم برای کنار آمدن با شرایط بیماری است. برای رسیدن به این دو هدف باید موارد زیر را رعایت کرد: 

سیگار نکشیدن: اگر به بیماری ریوی مبتلا هستید، بسیار مهم است که سیگار را ترک کنید. از پزشک خود در مورد روش‌های ترک سوال سوال بپرسید و راه‌های مختلف آن را بررسی کنید. علاوه بر این باید از افراد سیگاری هم دوری کنید، چرا که در معرض دود سیگار دیگران بودن هم منشا بسیاری از بیماری‌های ریوی است. 

درست و خوب غذا خوردن: افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی، به دلیل انرژی زیادی که صرف تنفس می‌کنند و همچنین به خاطر اینکه غذا خوردن در شرایط بیماری کاری سخت و طاقت‌فرساست، معمولاً وزن از دست می‌دهند. لازم است که فرد بیمار از برنامه‌ی غذایی سرشار از مواد مغذی پیروی کند تا کالری مورد نیاز در روز را دریافت کند. در طول روز فرد باید به تعداد کافی وعده‌های غذایی کوچک دریافت کند. 

میوه و سبزی، غلات کامل، لبنیات کم چرب و یا فاقد چربی و گوشت کم چرب از جمله مواردی هستند که باید در رژیم غذایی فرد گنجانده شوند. از مصرف غذاهایی حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع با نمک و شکر زیاد خودداری کنید. یک متخصص تغذیه می‌تواند در این زمینه به شما اطلاعات لازم را بدهد. 

فعالیت بدنی داشتن: انجام حرکات ورزشی علاوه بر کنترل استرس، به ریه‌ها کمک می‌کند تا عملکرد خوبی داشته باشند. فعالیت‌هایی همچون دوچرخه سواری و پیاده روی را در برنامه روزانه خود قرار دهید. اگر از ویلچر استفاده می‌کنید، حرکات ورزشی را انجام دهید که نیازی به راه رفتن نداشته باشد.

استراحت کردن: به اندازه کافی استراحت کنید. خواب کافی علاوه بر تامین انرژی به فرد کمک می‌کند که با شرایط استرس زا بهتر کنار بیاید. 

دریافت واکسن‌های لازم: عفونت‌های تنفسی بیماری فیبروز ریه را وخیم‌تر خواهند کرد. سالانه واکسن ذات الریه و آنفولانزا دریافت کنید. لازم است که علاوه بر فرد بیمار، همه اعضای خانواده هم این واکسن‌ها را دریافت کنند. در فصل آنفولانزا از بودن در مکان‌های شلوغ به شدت پرهیز کنید. 

کامل کردن همه مراحل درمان: به صورت مرتب با پزشک دیدار کرده و همه‌ی توصیه‌های او را عملی کنید. داروهای تجویزی را مصرف کرده و علاوه بر داشتن فعالیت بدنی مناسب، از رژیم غذایی مناسب هم پیروی کنید. 

مقابله و کنار آمدن با شرایط خاص بیماری فیبروز ریه

فیبروز ریه یک بیماری مزمن و پیش رونده است، به این معنی که به مرور زمان بدتر خواهد شد. هر چه اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری داشته باشید کنار آمدن با شرایط خاص بیماری آسان‌تر خواهد شد. شرکت در جلسات توانبخشی مخصوص به بیمار کمک می‌کند تا علائم  خود را کنترل کرده و عملکرد روزانه‌ی خود را به شکل خوبی بهبود بخشد.

ابتلا به این بیماری تنفسی ترس و استرس به همراه دارد. بیمار با دوستان و خانواده باید در مورد بیماری خود صحبت کند و در مورد نیاز‌های خود آن‌ها را آگاه کند، فرد بیمار به حمایت آن‌ها نیازمند است. در مورد شرایط خود با پزشک صحبت کنید، اگر حالت‌های افسردگی دارید، پزشک شما را به یک متخصص روان‌پزشکی ارجاع خواهد داد.

شرکت در جلسات حمایتی با حضور افراد مبتلا هم کمک کننده است. فرد با صحبت کردن با افراد دیگری که مشکلات مشابه دارند، راه‌های کنترل وضعیت و کنار آمدن با شرایط را خواهد آموخت. اگر شرایط فرد وخیم باشد و فرد به پایان عمر خود نزدیک شود، بهتر است در مورد موارد ضروری و مهم تصمیم گیری شود

آماده شدن برای ویزیت پزشک

اگر پزشک عمومی وجود مشکلی حاد و جدی را در ریه‌ی بیمار تشخیص دهد، او را به متخصص بیماری‌های ریوی ارجاع خواهد داد. 

چه کاری باید انجام دهید:

قبل از وقت ملاقات، این پرسش‌ها را مرور کنید

• علائم  شما چیست و چه زمانی شروع شده است؟
• آیا برای بیماری دیگری تحت درمان هستید؟
• در ۵ سال گذشته چه داروها و مکمل‌های غذایی مصرف کرده‌اید؟
• آیا سیگاری هستید؟ از کی سیگار می‌کشید و در روز چند بار؟
• شغل شما چیست؟
• آیا یکی از اعضای خانواده به بیماری‌های مزمن ریوی مبتلا است؟
• آیا تاکنون شیمی درمانی و با پرتو درمانی شده‌اید؟
• آیا به بیماری دیگری به خصوص التهاب مفاصل مبتلا هستید؟

در هنگام ملاقات با پزشک حتماً از یکی از اعضای خانواده و یا دوستان خود بخواهید که شما را همراهی کند. فیبروز ریه بیماری جدی و پیچیده‌ای است. همراه شما علاوه بر حمایت روانی و احساسی در به خاطر سپردن اطلاعاتی که پزشک با شما در میان خواهد گذاشت بسیار کمک کننده خواهد بود. در هنگام ملاقات با پزشک تا جایی که میخواهید یادداشت برداری کنید.

شما می‌توانید هرگونه سوال در رابطه با موضوع این مقاله را در بخش نظرات بنویسید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به پرسش‌های شما پاسخ داده شود.

منبع:

mayoclinic