سرطان یا تومور کلیه چیست؟ انواع و راههای درمان آن
سرطان کلیه چیست و چگونه به وجود میآید؟ این بیماری چگونه تشخیص داده میشود؟ در این مقاله به تمامی سوالات شما دربارهی این بیماری پاسخ خواهیم داد.
در ابتدا سرطان کلیه و نشانههای آن را بررسی خواهیم کرد و در ادامه دربارهی روشهای درمان آن صحبت خواهیم کرد.
سرطان کلیه چیست؟
سرطان کلیه (Kidney cancer ) نوعی بیماری است که از کلیهها شروع میشود. کلیهها اندامهای لوبیا شکلی به اندازه مشت دست انسان هستند. کلیهها در دو طرف ستون فقرات و پشت اندامهای شکمی قرار دارند.
در بزرگسالان کارسینوم سلولهای کلیوی (renal cell carcinoma) شایعترین نوع سرطان کلیه است. امکان بروز دیگر انواع کمتر شایع سرطان کلیه هم وجود دارد. در کودکان معمولاً نوع خاصی از این سرطان به نام تومور ویلمز (Wilms’ tumor) بروز میکند.
این روزها سرطانهای کلیهی زیادی تشخیص داده میشود. یکی از دلایل احتمالی به رواج روشهای تشخیصی تصویر برداری مانند سیتی اسکن برمیگردد. بیمار ممکن است به دلایل دیگری سی تی اسکن انجام دهد و سپس به صورت تصادفی این نوع از سرطان در او تشخیص داده شود.
اغلب سرطان کلیه در مراحل اولیه تشخیص داده میشود، در این مرحله تومور کوچک بوده و تنها همان کلیه را درگیر کرده است.
علائم تومور کلیه
سرطان کلیه معمولا در مراحل اولیه علائم و نشانههای خاصی ندارد. در این زمان علائمی که ممکن است بروز کنند، عبارتند از:
- وجود خون در ادرار، که ممکن است صورتی، قرمز و یا به رنگ نوشابه کوکاکولا باشد.
- درد کمر و یا پهلو که از بین نمیرود
- از دست دادن اشتها
- از دست دادن وزن
- خستگی و بی حالی
- تب
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت تداوم وجود علائم و نشانهها که باعث نگرانی شما شده، به پزشک متخصص ارولوژی مراجعه کنید.
علت سرطان کلیه
علت بروز بیشتر سرطانهای کلیه مشخص نیست. به گفتهی پزشکان، ماده ژنتیکی یا DNA برخی از سلولهای کلیه دچار جهش شده و همین باعث آغاز سرطان کلیه میشود.
مادهی ژنتیکی به سلول فرمان میدهد که چه کارهایی باید انجام دهد. تغییرات رخ داده در این ماده باعث میشود که سلولها به سرعت رشد کرده و تقسیم شوند. تجمع این سلولهای غیر طبیعی باعث ایجاد توموری میشود که میتواند علاوه بر کلیه، اندامهای مجاور را هم درگیر کند. درگیر شدن اندامهای دورتر از کلیه را متاستاز (metastasize) میگویند.
عوامل خطرساز برای ابتلا به سرطان کلیه
سن بالا: با بالارفتن سن خطر بروز سرطان کلیه بیشتر میشود.
- سیگار کشیدن: افراد سیگاری، بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض ابتلا به سرطان کلیه قرار دارند. خطر ابتلا به ابن بیماری بعد از ترک سیگار کاهش پیدا میکند.
- چاقی: افراد چاق به نسب افرادی با وزن طبیعی در معرض خطر ابتلای بالاتری قرار دارند.
- فشار خون بالا: داشتن فشار خون بالاتر از حد طبیعی فرد را در معرض خطر ابتلا به این نوع سرطان قرار میدهد.
- درمان نارسایی کلیوی: افرادی که به دلیل ابتلا به نارسایی مزمن کلیوی سالها تحت درمان دیالیز قرار میگیرند، بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا به سرطان کلیه قرار دارند.
- برخی سندرومهای ارثی: افرادی که با برخی سندرومهای ارثی به دنیا می آیند، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
برخی از این بیماریها عبارتند از:
- بیماری فون هیپل – لیندو
- سندروم برت – هاگ – دوب
- توبروز اسکلروزیس یا تصلب تکمهای
- کارسینوم پاپیلای سلولهای کلیوی ارثی یا سرطان کلیه خانوادگی
- سابقه خانوادگی سرطان کلیه: اگر عضو نزدیکی از خانواده به این نوع سرطان مبتلا باشد، خطر ابتلا به سرطان کلیه در دیگر افراد خانواده بالاتر خواهد رفت.
پیشگیری از سرطان کلیه
تلاش برای حفظ و بهبود سلامت کلی بدن، نقش بسیار مهمی در کاهش خطر ابتلا به سرطان کلیه بازی میکند. برای کاهش خطر ابتلا به سرطان اقدامات زیر را انجام دهید:
- ترک سیگار: در صورت سیگاری بودن ترک کنید. راههای زیادی برای ترک سیگار وجود دارد که دارو، فرآوردههای جایگزین نیکوتین و شرکت در جلسات حمایتی از جمله آنها است. به پزشک خود اطلاع دهید که قصد ترک سیگار را دارید و با او گزینههای مختلف پیش رو را بررسی کنید.
- رسیدن به وزن طبیعی: اگر دچار اضافه وزن و چاقی هستید، مقدار کالری دریافتی روزانه خود را کاهش داده و سعی کنید تا بیشتر روزهای هفته از نظر فیزیکی فعال باشید. راههای دیگر کاهش وزن را با پزشک خود بررسی کنید.
- کنترل فشار خون بالا: در اولین ملاقات از پزشک خود بخواهید تا فشار خون شما را چک کند. اگر فشار خون بالا باشد باید راههای کاهش آن را بررسی کنید. ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، مانند ورزش، کاهش وزن و تغییر رژیم غذایی کمک کننده هستند. برخی از مردم برای کاهش فشار خون به دارو نیاز دارند. پزشک بهترین راه کاهش فشار خون را برای فرد مشخص خواهد کرد.
تشخیص سرطان کلیه
تستها و روشهای تشخیصی برای سرطان کلیه شامل:
- آزمایش خون و ادرار: پزشک بعد از بررسی نتایج حاصل از آزمایش خون و ادرار به سرنخهایی در مورد علت بروز سرطان کلیه دست خواهد یافت.
- آزمایشهای تصویربرداری: روشهای تشخیصی تصویربرداری به پزشک اجازه میدهد تا به تصویر دقیقی از تومورهای احتمالی کلیه و هر گونه تغییر غیرطبیعی دست پیدا کند. این روشها شامل سونوگرافی، سیتی اسکن و ام آر آی هستند.
- نمونه برداری از بافت کلیه (biopsy): در شرایطی، پزشک پیشنهاد میکند تا نمونه کوچکی از سلولهای کلیوی برداشته شود. در این روش از مناطق مشکوک کلیه نمونه برداری صورت میگیرد. نمونه برداشته شده در آزمایشگاه بررسی میشود. همیشه لازم نیست که نمونه برداری انجام شود.
انواع سرطان کلیه
سرطان کلیه انواع مختلفی دارد:
کارسینوم سلولهای کلیوی ( Renal cell carcinoma)
کارسینوم سلولهای کلیوی شایعترین نوع سرطان کلیه در بزرگسالان بوده و تقریباً ۸۵ درصد از سرطانهایی که تشخیص داده میشوند از این نوع هستند. این نوع از سرطان در لولههای پیچیده نزدیک کلیه که سیستم تصفیه این اندام است، تشکیل میشود. در هر کلیه هزاران واحد از این اجزای کوچک برای فیلتر کردن مواد زائد وجود دارد.
کارسینوم اوروتلیال (Urothelial carcinoma)
این نوع از سرطان با نام کارسینوم سلولهای ترانزشینال (transitional cell carcinoma) هم شناخته شده و حدود ۵ تا ۱۰ درصد سرطانهای کلیه در بزرگسالان را شامل میشود. کارسینوم اوروتلیال در محل جمع شدن ادرار در کلیه پیش از حرکت به سمت مثانه آغاز میشود. این محل لگنچه (renal pelvis) نام دارد. این نوع از سرطان کلیه، مانند سرطان مثانه درمان میشود. چرا که هر دو نوع سرطان در یک نوع سلول آغاز میشوند.
سارکوم (Sarcoma)
سارکوم کلیه مورد بسیار نادری است. این نوع از سرطان در بافت نرم کلیه، لایه نازک بافت پیوندی اطراف کلیه با نام کپسول و یا چربیهای اطراف ایجاد میشود. این نوع از سرطان معمولا با جراحی درمان میشود. با این همه احتمال بازگشت این نوع از سرطان و یا انتشار آن در دیگر مناطق بدن وجود دارد. بنابراین بعد از جراحی اولیه، جراحیهای بیشتر و شیمی درمانی انجام میشود.
تومور ویلمز (Wilms tumor)
این نوع از تومور در کودکان شایعتر بوده و به شیوه متفاوتی نسبت به سرطان کلیه در بزرگسالان درمان میشود. این نوع از سرطان در حدود یک درصد انواع سرطانها را تشکیل میدهد. درصد موفقیت درمان تومور ویلمز زمانی که پرتودرمانی و شیمی درمانی با جراحی ترکیب شود، بسیار بالا بوده و این مقدار از انواع دیگر سرطان بیشتر است.
لنفوم (Lymphoma)
لنفوم هم باعث بزرگتر شدن کلیه و هم بزرگ شدن گرههای لنفی یا لنفادنوپاتی (lymphadenopathy) در دیگر بخشهای بدن مانند گردن، سینه و حفره شکمی میشود.
در موارد نادر لنفوم کلیوی به صورت یک حجم توده مانند در کلیه ظاهر شده و شامل بزرگ شدن گرههای لنفی حاشیهای است. اگر احتمال لنفوم کلیوی وجود داشته باشد، پزشک نمونه برداری انجام داده و به جای جراحی شیمی درمانی انجام میشود.
انواع سلولهای سرطانی کلیه
دانستن اینکه کدام سلول، تومور کلیه را تشکیل داده به پزشکان کمک میکند تا برنامه درمانی را مشخص کنند. پاتولوژیست ها بیشتر از ۳۰ نوع مختلف از سلولهای سرطانی کلیه را تشخیص دادند. تخصص پاتولوژیست انجام تستهای آزمایشگاهی و ارزیابی سلولها، بافتها و ارگانها برای تشخیص بیماری است. سی تی اسکن و ام آر آی همیشه قادر به نشان دادن تفاوت بین تومورهای خوش خیم، تومورهایی با سرعت رشد کم و تومورهای بدخیم قبل از انجام جراحی نیست.
شایعترین انواع سلولهای سرطانی کلیه در زیر لیست شدهاند. در حالت کلی درجه تومور تعیین کنندهی تفاوت سلولها و نه سرعت رشد آنها است. هر چه درجه بالاتر باشد، احتمال انتشار یا متاستاز با گذشت زمان بالاتر میرود.
سلول شفاف (Clear cell)
حدود ۷۰ درصد از سرطانهای کلیه از سلولهای شفاف تشکیل شدهاند. این سلولها از سرعت رشد پایین (درجه یک) تا سرعت رشد بالا (درجه ۴) دسته بندی میشوند. ایمونوتراپی و درمان هدفمند معمولا برای سرطان کلیه سلولهای شفاف مورد استفاده قرار میگیرد.
پاپیلاری (Papillary)
سرطان کلیه پاپیلاری بین ده تا ۱۵ درصد افراد مبتلا دیده میشود. این نوع از سلولهای سرطانی خود به دو زیر شاخه نوع یک و نوع دو تقسیم میشود. اگر سرطان کلیه پاپیلاری در یک نقطه مستقر باشد، با جراحی درمان میشود. اما اگر به سایر اندامها منتشر شده و به عبارتی متاستاز کرده باشد، از عوامل مسدود کننده رگهای خونی استفاده میشود. تحقیقات برای استفاده از ایمونوتراپی برای درمان نوعی از سرطان کلیه پاپیلاری که متاستاز کرده است، هم اکنون در حال انجام است.
سارکوماتوئید (Sarcomatoid)
هر کدام از زیر شاخههای سرطان کلیه (سلول شفاف، کروموفوب، پاپیلاری و …) میتوانند ساختارهای طبقه بندی نشدهای را زیر میکروسکوپ نشان دهند. پاتولوژیست ها به این ساختارها سارکوماتوئید میگویند. این نوع زیر شاخهای مشخصی نیست، اما زمانی که این سلولهای خاص دیده شوند، فرد به نوعی سرطان کلیه تهاجمی مبتلا شده است. برای افرادی که تومورهای سرطانی سارکوماتوئید دارند، تحقیقات در مورد امکان استفاده از ایمونوتراپی ادامه دارد.
مدولاری (Medullary)
این نوع از سلول سرطانی نادر و البته بسیار تهاجمی بوده و به عنوان یک تومور قشری کلیوی در نظر گرفته میشود. این نوع از سلولهای سرطانی در افراد سیاه پوست بیشتر شایع بوده و در افراد مبتلا به کم خونی داسی شکل هم بیشتر دیده میشود. در این بیماری افراد ژن عامل بیماری را از پدر یا مادر خود دریافت کردهاند. ترکیبی از شیمی درمانی و مسدود کنندههای رگهای خونی برای درمان این نوع از تومور سرطانی استفاده میشود. تحقیقات در مورد راههای درمان ادامه دارد.
مجرای جمع کننده (Collecting duct)
کارسینوم مجرای جمع کننده بیشتر در میان افراد بزرگسال ۲۰ تا ۳۰ ساله دیده میشود. این نوع از سرطان در مجرای جمع کننده کلیه آغاز میشود. بنابراین کارسینوم مجرای جمع کننده به کارسینوم اوروتلیال بسیار نزدیک است. درمان موفق این نوع سرطان در دراز مدت، حتی در صورت ترکیب شیمی درمانی و جراحی بسیار نادر است.
کروموفوب (Chromophobe)
کروموفوب یک نوع غیر رایج سرطان کلیه بوده و از دیگر انواع سرطانها متفاوت است. این نوع از سرطان از گروه خاصی از تومورها تشکیل شده که به آهستگی رشد کرده (indolent tumors) ولی در عین حال بسیار تهاجمی هستند. تحقیقات برای یافتن بهترین روش درمانی ادامه دارد.
آنکوسیتوم (Oncocytoma)
این نوع از سرطان کلیه با سرعت رشد کم نادر است.
آنژیومیولیپوم ((Angiomyolipoma)
آنژیومیولیپوم تومور خوش خیمی است و به خاطر ظاهر منحصر به فردش در سی تی اسکن و یا زیر میکروسکوپ به راحتی قابل تشخیص است. معمولا این نوع از سرطان منتشر نمیشود و معمولا با کمک جراحی درمان میشود. نوع تهاجمی این نوع سرطان اپیتلیوئید (epithelioid) نام دارد که میتواند ورید کلیوی و یا بزرگ سیاهرگ زیرین را درگیر کرده و به گرههای لنفی یا ارگانهای نزدیک مانند کبد راه پیدا کند.
مراحل و درجات سرطان کلیه
بعد از تشخیص سرطان، گام بعدی مشخص کردن درصد پیشرفت و یا سطح سرطان است. برای مشخص شدن مرحله سرطان، سی تی اسکنهای تکمیلی به همراه دیگر آزمایشها انجام میشود.
درجات مختلف سرطان کلیه با اعداد رومی و از I تا IV نامگذاری میشود. مرحله IV سرطان بسیار پیشرفته بوده و امکان انتشار سرطان در گرههای لنفی و دیگر نقاط بدن وجود دارد. با اینکه هر فرد نوع خاصی از سرطان را تجربه میکند ولی سرطانهایی با درجات مشابه، چشم انداز مشابهای داشته و با شیوههای درمانی یکسانی درمان میشوند.
تشخیص سطح و درجه سرطان به تشخیص شدت آن و انتخاب بهترین روش درمانی برای آن کمک میکند. همچنین پزشکان برای صحبت از وضعیت زنده ماندن یا نیامدن بیمار سرطانی از درجه و سطح سرطان کمک میگیرند.
چگونگی تشخیص مرحله سرطان
سیستمی که اغلب برای درجه بندی سرطان کلیه استفاده میشود سیستم TNM است. سه قطعه اصلی از اطلاعات این سیستم را تشکیل میدهند.
- اندازه و مقدار تومور اصلی یا T : اینکه تومور چه قدر بزرگ بوده و اینکه آیا به مناطق کناری نزدیک رسیده است یا خیر.
- انتشار در گرههای لنفی نزدیک یا N : اینکه آیا سرطان به گرههای لنفی نزدیک رسیده است؟
- انتشار یا متاستاز سرطان به مناطق دورتر بدن یا M : آیا سرطان در اندامهای دیگر بدن مانند استخوان، مغز و یا ریهها منتشر شده است؟
کلمات و حروفی که بعد از حروف T، N و M می آید، جزئیات بیشتری در مورد هر فاکتور ارائه میکند. هر چه اعداد بالاتر باشد، سرطان پیشرفتهتر است و به آن گروه بندی درجه سرطان (stage grouping) گفته میشود.
معمولاً بعد از معاینه جسمی بیمار، نمونه برداری و روشهای تشخیصی عکسبرداری به سرطان کلیه یک مرحله بالینی داده میشود. اگر جراحی انجام شود، با آزمایش بافت به دست آمده از جراحی، سرطان وارد مرحله پاتولوژیکی میشود.
درجه | گروه بندی درجه | توضیحات درجه* |
I | T1N0M0 | تومور 7 سانتیمتر و یا کمتر عرض داشته و محدود به کلیه است (T1). در این مرحله، سرطان به گرههای لنفی (N0) و یا اندامهای دورتر (M0) نرسیده است. |
II | T2N0M0 | تومور بیشتر 7 سانتی متر عرض داشته ولی کماکان به کلیه محدود میشود (T2). در این مرحله، سرطان به گرههای لنفی (N0) و یا اندامهای دورتر (M0) نرسیده است. |
III | T3N0M0 | تومور به ورید اصلی مانند ورید کلیوی و یا بزرگ سیاهرگ زیرین (vena cava) و یا به بافتهای اطراف کلیه رسیده است ولی هنوز در غدد آدرنال یا خارج از لایه فاسیای کلیوی منتشر نشده است (T3). در این مرحله، سرطان به گرههای لنفی (N0) و یا اندامهای دورتر (M0) نرسیده است. |
یا | ||
T1 to T3N1M0 | تومور اصلی میتواند در هر اندازهای و حتی خارج از کلیه باشد، اما این تومور خارج از لایهی فاسیای کلیوی (Gerota’s fascia) منتشر نمیشود. در این مرحله سرطان به گرههای لنفی نزدیک رسیده است (N0) اما هنوز در گرههای لنفی دورتر یا دیگر اندامها (M0) منتشر نشده است. | |
IV | T4Any NM0 | در این مرحله تومور خارج از لایهی فاسیای کلیوی (Gerota’s fascia) منتشر شده ولی هنوز به غدد آدرنال بالای کلیه نرسیده است (T4). این تومور شاید در گرههای لنفی نزدیک منتشر شود و یا اینکه نشود (Any N). سرطان در این مرحله در گرههای لنفی دورتر و یا دیگر اندامها منتشر نمیشود (M0). |
یا | ||
Any TAny NM1 | در این مرحله تومور میتواند هر اندازهای داشته و حتی امکان رشد آن خارج از کلیه وجود دارد (Any T). این تومور شاید در گرههای لنفی نزدیک منتشر شود و یا اینکه نشود (Any N). سرطان در این مرحله در گرههای لنفی دورتر و یا دیگر اندامها منتشر میشود (M1). |
*دسته بندیهای زیر در جدول بالا قرار داده نشده اند:
- T0: هیچ شواهدی مبنی بر وجود تومور اولیه وجود ندارد.
- NX: امکان ارزیابی گرههای لنفی نزدیک به دلیل نبود اطلاعات کافی وجود ندارد.
درمان سرطان کلیه
درمان سرطان کلیه معمولا با جراحی برای برداشتن تومور سرطانی آغاز میشود. برای انواع سرطان کلیه که محدود به این اندام میشود، تنها درمان مورد نیاز، جراحی است. اما اگر سرطان به دیگر اندامها رسیده باشد، نیاز به درمانهای تکمیلی وجود دارد.
بیمار و کادر درمان با هم گزینههای مختلف درمانی را بررسی میکنند. بهترین روش درمانی برای بیمار به فاکتورهای مختلفی همچون وضعیت کلی سلامتی، نوع سرطان کلیه، شدت انتشار بیماری و ترجیح شخص بستگی دارد.
جراحی تومور کلیه
برای بیشتر انواع سرطان کلیه، جراحی درمان اولیه محسوب میشود. هدف از جراحی برداشتن تومور سرطانی و حفظ کارکرد طبیعی کلیه تا حد امکان است. جراحیهایی که برای درمان سرطان کلیه انجام میشود شامل:
خارج کردن کلیهی درگیر با سرطان یا نفروکتومی (nephrectomy)
نفروکتومی کامل شامل خارج کردن تمام کلیه، بافتهای حاشیهای و در مواردی بافتهای نزدیک همچون گرههای لنفی، غدد آدرنال و یا دیگر ساختارها است. نفروکتومی کامل به صورت عمل جراحی باز، با ایجاد یک شکاف در شکم و یا پهلو و یا به صورت لاپاراسکوپی با ایجاد چندین شکاف کوچک در شکم انجام میشود.
خارج کردن تومور کلیه یا نفروکتومی جزئی(partial nephrectomy)
در این نوع جراحی علاوه بر تومور، اندکی از بافتهای سالم اطراف برداشته میشود و برخلاف نفروکتومی کامل کل کلیه خارج نمیشود. این نوع عمل جراحی به کمک جراحی باز و یا لاپاراسکوپی انجام میشود.
این نوع جراحی در صورتی انجام میشود که تومور کلیه کوچک بوده و یا فرد تنها یک کلیه داشته باشد. برای حفظ عملکرد کلیه و کاهش خطرات و عواقب احتمالی بعدی مانند بیماریهای کلیوی نیازمند دیالیز، این روش جراحی به نفروکتومی کامل ترجیح دارد. نوع جراحی که انجام میشود به نوع سرطان، سطح آن و وضعیت کلی سلامتی بستگی دارد.
درمانهای غیر جراحی برای سرطان کلیه
تومورهای کلیه کوچک بعضی اوقات با کمک روشهای درمانی غیر جراحی مانند گرما و سرما از بین میروند. این روش های درمانی در صورتی اجرا میشوند که انجام جراحی به دلیل سایر شرایط مانند ابتلا به دیگر بیماریها، برای فرد پر خطر باشد.
این روشها شامل:
فریز کردن سلولهای سرطانی یا کرایوابلیشن (cryoablation)
در جریان این روش درمانی یک سوزن تو خالی مخصوص با هدایت سونوگرافی و دیگر روشهای تصویربرداری از طریق پوست وارد کلیه میشود. گاز سرد موجود در این سوزن برای منجمد کردن سلولهای سرطانی استفاده میشود.
گرم کردن سلولهای سرطانی یا حذف با بسامد رادیویی (radiofrequency ablation)
در جریان این روش درمانی یک پروب مخصوص با هدایت سونوگرافی و دیگر روشهای تصویربرداری از طریق پوست وارد کلیه میشود. یک جریان الکتریکی از طریق سوزن وارد سلولهای سرطانی شده و باعث گرم شدن سلولها و یا سوختن آنها میشود.
درمان سرطان کلیه پیشرفته و درمان عود کردن دوباره بیماری
سرطان کلیه ای که بعد از درمان دوباره عود کرده است و یا انواع پیشرفتهی این بیماری که به دیگر اندامهای بدن هم رسیده است، ممکن است درمان پذیر نباشد. در این مرحله اقدامات درمانی در جهت کنترل بیماری و دادن احساس راحتی به فرد بیمار انجام میشود. در این شرایط درمان شامل:
- جراحی برای خارج کردن مقادیر ممکن از تومور سرطانی: اگر در جریان جراحی امکان خارج کردن تمام تومور نباشد، جراح تا حدی که ممکن است بافتهای سرطانی را خارج میکند. این جراحی در مواردی که سرطان در دیگر بافتهای بدن هم منتشر شده باشد، انجام میشود.
- درمان هدفمند :درمان هدفمند دارویی (Targeted drug treatments) روی یکی از اختلالات غیر طبیعی سلولهای سرطانی متمرکز میشود. با مسدود کردن این ناهنجاریها، این نوع درمان باعث مرگ سلولهای سرطانی میشود. برای اینکه مشخص شود، درمان هدفمند به کدام روش بیشترین تاثیر را دارد، پزشک آزمایشهایی انجام خواهد داد.
- ایمونوتراپی : در روش ایمونوتراپی (mmunotherapy) از دستگاه ایمنی برای مبارزه با سرطان استفاده میشود. سیستم ایمنی بدن بیمار ممکن است به سلولهای سرطانی حمله نکند، چرا که سلولهای سرطانی نوعی پروتئین مخصوص تولید میکنند که به آنها کمک میکند تا خود را از سیستم ایمنی مخفی نگه دارند. اما ایمونوتراپی این فرایند را مختل میکند.
- پرتو درمانی : در پرتو درمانی از ذرات پر انرژی با منشا اشعه ایکس و پروتون برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود. پرتودرمانی گاهی برای کنترل یا کاهش علائم نوعی از سرطان کلیه که به دیگر اندامها همچون استخوان و مغز رسیده، استفاده میشود.
درمان جایگزین
هیچ درمان جایگزین تایید شدهای برای سرطان کلیه وجود ندارد. اما برخی از روشهای درمانی جایگزین در صورت ترکیب شدن با درمانهای اصلی به فرد کمک میکند تا با اثرات جانبی سرطان مانند استرس مقابله کند.
افراد مبتلا به سرطان معمولاً با پریشانی و استرس دست و پنجه نرم میکنند. افرادی که این حالت را تجربه میکنند، معمولاً به مشکلات خواب مبتلا بوده و مدام در حال فکر ردن به شرایط بیماری خود هستند. همچنین احساس خشم و یا غم هم در بسیاری از افراد مبتلا مشاهده میشود.
در مورد احساسات خود با پزشک صحبت کنید. پزشک احساسات شما را طبقه بندی کرده و راهکارهایی برای مقابله و مدیریت آنها ارائه خواهد داد. در برخی از موارد دارو کمک کننده خواهد بود.
روشهای درمانی که در کنار درمانهای اصلی به فرد کمک میکنند، عبارتند از:
- هنر درمانی
- ورزش
- ماساژ درمانی
- مدیتیشن
- موزیک درمانی
- ورزشهای ریلکس کننده
- معنویت
اگر به این روشها علاقه مند هستید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
مقابله با بیماری و حمایت از بیمار مبتلا به سرطان کلیه
هر فرد به شیوهی خاص خود با تشخیص سرطان کنار می آید. از وقتی که ترس ناشی از ابتلا به سرطان کاهش مییابد، فرد روزانه می آموزد که چگونه با چالشهای ناشی از درمان سرطان و فرایند ریکاوری مقابله کند.
روشهای مقابله با بیماری عبارتند از:
برای انتخاب بهتر روش درمانی، اطلاعات خود را در مورد بیماری افزایش دهید
از پزشک خود در مورد جزئیات تشخیص بیماری سوال کرده و نوع و درجه سرطان خود را بیشتر بشناسید. این اطلاعات به شما کمک میکند تا در مورد روشهای درمانی بیشتر اطلاعات کسب کنید
از خود مراقبت کنید
در طول بیماری سرطان از خود مراقبت کنید. رژیم غذایی سالمی سرشار از میوه و سبزی مصرف کرده و از نظر بدنی فعال باشید. به اندازه کافی بخوابید و بدن خود را در حالت خستگی نگه ندارید.
به خود زمان اختصاص دهید
زمانی را در طول روز به خود اختصاص داده و آن را صرف مطالعه، گوش دادن به موسیقی کنید. این کارها باعث کاهش سطح استرس میشود. احساسات خود را به دقت در دفترچه یادداشت کنید.
یک شبکه حمایتی درست کنید
دوستان و اعضای خانواده در مورد شرایط شما نگران هستند، بنابراین در صورت نیاز به کمک از آنها کمک بگیرید. به آنها اجازه دهید تا در کارهای روزانه مانند خرید، حمل و نقل در سطح شهر، انجام وظایف روزانه خارج از خانه و آماده کردن غذا به شما کمک کنند. فرد میتواند از این فرصت برای ریکاوری استفاده کند. صحبت کردن در مورد احساسات به کاهش فشار و تنش روانی کمک میکند.
در جلسات تراپی و روانشناسی شرکت کنید
در صورت افسردگی، اضطراب و احساس ناراحتی زیاد ممکن است عملکرد روزانه فرد مختل شود. در این صورت حتما در جلسات تراپی با یک روانشناس یا مشاور صحبت کنید. علاوه بر روانشناس، روانپزشک و مددکار اجتماعی هم میتواند به فرد در این راه کمک کند.
آماده شدن برای ملاقات با پزشک
در صورت بروز علائمی که شما را نگران میکند، حتماً به پزشک عمومی مراجعه کنید. در صورتی که پزشک به سرطان کلیه مشکوک باشد، فرد به متخصص اورولوژی و یا یک متخصص سرطان یا آنکولوژیست ارجاع داده میشود.
هنگام ملاقات با پزشک حتماً یکی از دوستان و یا اعضای خانواده خود را به همراه داشته باشید. چرا که گاهی به خاطر سپردن همه اطلاعات رد و بدل شده سخت بوده و همراه به شما در یادآوری گفته ها کمک خواهد کرد.
بیمار چه کاری باید انجام دهد؟
قبل از ملاقات با پزشک در مورد محدودیتهای احتمالی که باید در دستور کار قرار دهید، سوال بپرسید. برای مثال گاهی لازم است که کمی پیش از معاینه رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید یا یک ماده غذایی خاص را مصرف نکنید.
لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
- علائم
- اطلاعات مهم شخصی، شامل وقایع استرس زای جدید، تغییرات بزرگ در زندگی شخصی
- داروها، ویتامینها، داروهای گیاهی و مکملهای مصرفی
- سوالات
- آیا من به سرطان کلیه مبتلا هستم؟
- سرطان کلیه به دیگر اندامهای بدن رسیده است؟
- آیا نیاز به انجام آزمایشهای بیشتر است؟
- راههای درمانی برای سرطان کلیه چیست؟
- عوارض جانبی هر کدام از این روش های درمانی کدام اند؟
- آیا سرطان کلیه من قابل درمان است؟
- سرطان کلیه زندگی روزانه من را چگونه تحت تاثیر قرار خواهد داد؟
- کدام روش درمانی برای من مناسبتر است؟
- من به بیماریهای دیگری هم مبتلا هستم، چگونه میتوان آنها را در کنار هم مدیریت و کنترل کرد؟
- آیا باید به متخصص مراجعه کنم؟
- از چه وبسایت و یا بروشوری میتوان اطلاعات بیشتری در مورد بیماری به دست آورد؟
در صورت داشتن سوالات بیشتر حتماً در طول ویزیت با پزشک در میان بگذارید.
از پزشک چه انتظاری باید داشت؟
پزشک از بیمار سوالاتی خواهد پرسید، برای پاسخ دادن به این سوالات آماده باشید تا پزشک زمان برای بررسی بیشتر موضوع در اختیار داشته باشد:
- چه زمانی برای اولین بار علائم و نشانهها را تجربه کردید؟
- آیا علائم را گهگاه و یا همیشه تجربه میکنید؟
- علائم تا چه حد شدید هستند؟
- چه عواملی باعث بدتر شدن و یا بهتر شدن علائم بیماری می شود؟
منبع: