در دورانی که ویروس کرونا در حال انتشار و انتقال بین مردم است آیا می‌توان برای بارداری اقدام کرد؟ اگر تصمیم به بارداری دارید باید به چه نکاتی دقت کنید؟ در این مقاله درباره‌ی تمام موضوعاتی که زوجین باید درباره‌ی بارداری در دوران کرونا بدانند صحبت خواهیم کرد.
در طی ماه‌های گذشته بیماری کووید 19 تیتر بسیاری از خبرهای روز را به خود اختصاص داده است. این بیماری ناشی از ویروس کرونا جدید بوده و امروزه در سراسر جهان شیوع پیدا کرده است. راه درست شستن دست‌ها به افراد آموزش داده شده و از آن‌ها خواسته شده که در زمان شیوع بیماری در خانه کار کنند. اما آیا این بیماری روی توان باروری و تولید مثل اثر گذاشته است؟ در این مقاله این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
نگاهی به بیماری کووید 19
ویروس‌های کرونا خانواده‌ی بزرگی از ویروس‌های رایج در میان انسان‌ها و گروهی از حیوانات هستند. در موارد نادر، ویروس کرونای حیوانی می‌تواند انسان‌ها را هم آلوده کند و بعد از آن در میان انسان‌ها به شکل زیادی شیوع پیدا کند. ویروس کرونا جدید SARS-CoV-2 نام دارد و بیماری ایجاد شده توسط آن کووید 19 نام گرفته است.
بر اساس اعلام سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا بیماری کووید 19، که سازمان بهداشت جهانی آن را به صورت یک همه گیری جهانی توصیف می‌کند، برای اولین بار در کشور چین مشاهده شد ولی در حال حاضر در 100 منطقه بین المللی از جمله ایالات متحده آمریکا را درگیر کرده است.
به گزارش این سازمان برای بسیاری از افراد خطر ابتلا به بیماری کم است، اما افراد زیر در معرض خطر بالاتری قرار دارند:
- افرادی که در مناطقی زندگی می‌کنند که بیماری شایع‌تر است.
- کادر درمان که با افراد آلوده به ویروس در ارتباط هستند
- افرادی که در ارتباط نزدیک با دیگر افرادی بودند که به تازگی از سفر به مناطق آلوده به ویروس بازگشته‌اند.
- افراد مسن‌تر و یا افرادی که به بیماری‌های زمینه‌ای مبتلا هستند.
بین 2 تا 14 روز بعد از قرار گرفتن در معرض ویروس، علائمی همچون تب، سرفه و تنگی نفس احتمالاً نشانه‌ای از آلوده شدن به ویروس باشد. در صورت تجربه‌ی هر کدام از این علائم هر چه سریع‌تر با پزشک خود تماس بگیرید.
ویروس کرونا چگونه سلامت تولید مثلی را تحت شعاع قرار می‌دهد؟
در ادامه سوالات اساسی در مورد ارتباط بیماری کووید 19 و سلامت تولید مثلی را بررسی خواهیم کرد:
آیا ابتلا به بیماری کووید 19 روی توان باروری در آینده اثر می‌گذارد؟
تحقیقات در این مورد ادامه دارد. در حال حاضر هیچگونه شواهدی مبنی بر اثر ویروس روی توان باروری وجود ندارد. با وجود اینکه ترس از ویروس کرونا باعث شده که بسیاری از افراد به منجمد کردن تخمک روی بیاورند، در صورت عدم ابتلا به بیماری، هیچگونه دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. در حال حاضر هیچ گونه دلیل علمی مبنی بر اینکه منجمد کردن تخمک یک راه پیشگیرانه است هم وجود ندارد.
اگر قصد باروری دارید آیا به علت ویروس کرونا باید آن را متوقف کنید؟
اگر به بیماری کووید 19 مبتلا نیستید، هیچ دلیلی وجود ندارد که اقدام به باروری را به تعویق بیندازید. با این همه بهتر است به دلایل روانشناسی، استراتژیک و احساسی در مورد برنامه خود تجدید نظر کنید. به تعویق انداختن بارداری یک تصمیم شخصی است و برای دریافت توصیه‌های پزشک بهتر است که با پزشک خود مشورت کنید.
بر خلاف ادعاها در مورد پدیده‌ی انفجار جمعیت به دلیل اینکه افراد زمان بیش‌تری را در خانه سپری می‌کنند، تحقیقی که به تازگی انجام شده نشان می‌دهد که 40 درصد پاسخ دهنده‌ها که زنانی دارای تخمدان بوده اند اعلام کردند که به دلیل همه گیری کرونا برنامه خود برای بچه دار شدن – زمان و تعداد بچه – را تغییر داده اند.
اقتصاد دادنان پیش بینی می‌کنند که به دلیل شیوع کرونا میزان تولد در امریکا 300 تا 500 هزار نفر کاهش خواهد یافت.
اگر در حال حاضر به بیماری کووید 19 مبتلا هستید، تا زمان بهبودی کامل اقدام به بارداری طبیعی و یا به کمک فناوری‌های کمک باروری نکنید.
از طرفی دیگر شیوع کرونا در آمریکا ممکن است روی مراقبت‌های مادر و جنین و در دسترس بودن آن اثر بگذارد. در این شرایط به دلیل کمبود کادر درمان و فضاهای درمانی ممکن است در مناطقی دسترسی به این خدمات به مانند گذشته فراهم نباشد.
ویروس کرونا چگونه روی مادر باردار و جنین اثر خواهد گذاشت؟
طبق اعلام سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده آمریکا، احتمالاً در معرض خطر ابتلا به انواع شدیدتر بیماری‌های مرتبط با کووید 19 قرار داشته باشند:
از آنجایی که اطلاعات بیمارانی که این سازمان به آن دسترسی دارد، محدود است، در این پژوهش آن‌ها به اطلاعات آمار افراد پذیرش شده در آی سی یو و افرادی که زیر دستگاه تهویه مکانیکی قرار گرفتند، دسترسی ندارند.
همچنین CDC به درستی نمی‌داند که بستری شدن در زنان به دلیل مشکلات ناشی از بارداری بوده است و یا اینکه کووید 19 دلیل پذیرش آن‌ها در بیمارستان بوده است.
بر اساس داده‌ها، آن‌ها به این نتیجه رسیده‌اند که احتمال بستری شدن زنان باردار در بیمارستان، پذیرش در بخش مراقبت‌های ویژه و قرار گرفتن در زیر دستگاه تهویه مکانیکی، بسیار بیشتر از زنان غیر باردار در سنین باروری است.
در بهار سال جاری میلادی تحقیقاتی در مورد کووید 19 و بارداری انجام شد که نتایج زیر را به دنبال داشت:
- 87.5 درصد از زنان به تب دچار می‌شوند.
- 53.8 درصد از زنان سرفه می‌کنند
- 22.5 درصد از زنان خستگی مزمن را تجربه می‌کنند.
- 8.8 درصد زنان به اسهال دچار می‌شوند.
- 11.3 درصد زنان به تنگی نفس (dyspnea) دچار می‌شوند.
- 7.5 درصد زنان گلو درد را تجربه می‌کنند.
- 16.3 درصد زنان درد عضلانی (myalgia) را تجربه می‌کنند.
- 91 درصد از زنان با سزارین زایمان می‌کنند (در مقام مقایسه و بر اساس آمار CDC این مقدار در سال 2017 در حدود 32 درصد بوده است.)
در مورد جنین:
- 1.2 درصد جنین‌ها مرده به دنیا آمدند. (در مقام مقایسه و بر اساس آمار CDC در حدود 0.6 درصد جنین‌ها در آمریکا مرده به دنیا می آیند)
- 1.2 درصد درون رحم مادر می‌میرند.
- 21.3 درصد پیش از موعد به دنیا می آیند ( در مقام مقایسه به صورت معمول در آمریکا 10 درصد نوزادان پیش از موعد متولد می‌شوند)
- 5.3 درصد وزن هنگام تولد پایینی دارند
- 10.7 درصد سندروم دیسترس و یا اضطراب جنینی را تجربه می‌کنند.
- 1.2 درصد فقدان اکسیژن (neonatal asphyxia) را تجربه می‌کنند
به گفته پژوهشگران تظاهرات بالینی زنان باردار مبتلا به کووید 19 مشابه افراد بالغ غیر باردار است. نتیجه بارداری در بسیاری از موارد خوب است ولی داده‌های بررسی شده فقط زنان باردار مبتلا به کووید 19 در سه ماهه آخر بارداری را در بر می‌گیرد. برای به دست آوردن اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تر باید تحقیقات بیش‌تری انجام شود.
بارداری و تب
با وجود اینکه در برخی پژوهش‌ها، تب (ناشی از بیماری کووید 19 و یا دیگر بیماری‌ها) در اوایل دوران بارداری با بروز نقص لوله عصبی (neural tube defects) در نوزادان همراه است، در یک پژوهش دیگر که در کشور دانمارک با حضور صد هزار زن باردار انجام شد، هیچ ارتباطی بین تب و بروز این نقص در نوزادان مشاهده نشد.
نژاد هم ممکن است در مستعد شدن زن باردار برای آلوده شدن به ویروس اثرگذار باشد. 1300 زن دارای تخمدان در ایالت فیلادلفیا مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد که زنان باردار سیاهپوست و لاتین تبار 5 برابر بیشتر از زنان باردار سفید پوست در معرض ابتلا به ویروس قرار دارند.
پزشکان به زنان باردار توصیه می‌کنند که دست‌های خود را مرتب بشویند، ماسک بزنند و فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کنند. از طرفی دیگر در صورت بروز کوچکترین مشکلی هر چه سریع‌تر به مراکز درمانی مراجعه کرده تا آزمایش‌های لازم را انجام داده و داروهای مورد نیاز خود را تهیه کنند.
در صورتی که باردار هستید و یا قصد بارداری دارید، بهتر است از مسافرت به مناطقی که شیوع ویروس کرونا در آن‌جا بسیار بالاست، خودداری کنید.
ویروس کرونا چه تاثیری روی کودکان می‌گذارد؟
بر اساس سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده آمریکا، به نظر نمی‌رسد که کودکان در معرض خطر بالای ابتلا به ویروس قرار داشته باشند. کودکان به نسبت گروه‌های دیگر سنی کم‌تر به این بیماری دچار می‌شوند. با این حال، همه‌ی این گفته‌ها به این معنی نیست که امکان ابتلای کودکان به انواع خیلی شدید بیماری وجود نداشته باشد. گزارش‌هایی وجود دارد که گروهی از کودکان مبتلا به کووید 19 به بیماری کاوازاکی (Kawasaki) هم مبتلا شده‌اند. با وجود اینکه تعداد کودکانی که به نوع شدید بیماری مبتلا می‌شوند، کم باقی مانده است، اما این ارتباط خاص بیماری به صورت کامل برطرف نشده است.
آیا زن باردار مبتلا به کووید 19 قبل، در طول و یا بعد از زایمان می‌تواند ویروس را به نوزاد منتقل کند؟
سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها هنوز در حال بررسی این موضوع است ولی تاکنون این موارد بررسی شده اند:
- احتمال انتقال ویروس از مادر به جنین در طی دوران بارداری بسیار کم است. اما گفته می‌شود که بعد از تولد اگر نوزاد در ارتباط نزدیک با شخص مبتلا باشد، احتمال بیمار شدنش وجود دارد.
- تست کرونای گروه کمی از نوزادان در فاصله‌ی کمی بعد از تولد مثبت شده است. اما به درستی زمان انتقال ویروس مشخص نیست.
- در مادرانی که در اواخر بارداری به کووید ۱۹ مبتلا شده‌اند، نرخ زایمان پیش از موعد بیشتر است. ولی مشخص نیست که آیا تولد نوزاد نارس به صورت خاص به ویروس ارتباط دارد یا خیر.
بر اساس دو پژوهشی که به تازگی انجام شده است، احتمال انتقال ویروس از مادر به نوزاد قبل و یا بعد از تولد در جریان حاملگی (vertical transmission) وجود دارد ولی این احتمال بسیار کم است.
در یکی از این تحقیقات که در ماه ژوئن منتشر شد، پژوهشگران اعلام کرده‌اند که نرخ انتقال ویروس در ۳۱۰ زن باردار آزمایش شده، چیزی در حدود صفر درصد است.
اما در پژوهشی دیگر که ماه بعد از آن یعنی ماه جولای منتشر شد این نرخ به ۱.۷ درصد (۳ نوزاد از هر ۱۷۹ نوزاد) افزایش یافت
یک تحقیق دیگر ۹ زن باردار در ووهان چین را مورد بررسی قرار داده است. همه‌ی این زنان به صورت کامل بهبود یافته و همه‌ی آن‌ها بدون انتقال ویروس به جنین به سلامت زایمان کرده‌اند. ویروس در نمونه خون، مایع آمنیوتیک، سوآپ گلو و یا شیر مادر مشاهده نشد.
با این همه، به تازگی سه مورد ابتلای جنین به کووید ۱۹ در کشور چین مشاهده شده که همگی مادرانی آلوده به ویروس داشته‌اند. دو نفر از این نوزادان علائم خفیفی داشتند که بعد از چند روز برطرف شدند ولی یکی از این نوزادان علائم شدیدتری را نشان داده است. این نوزاد به صورت نارس به دنیا آمده است که می‌توان از آن به عنوان یک شاخص یاد کرد.
از آنجایی که این پژوهش بین تنها ۳۳ نوزاد انجام شده است، می‌توان گفت که احتمال انتقال از مادر به نوزاد بسیار کم است. از آنجایی که اندازه نمونه بسیار کم است، نمی‌توان با قطعیت گفت که انتقال چه زمانی انجام شده است
اگر در حال حاضر به فکر انجام لقاح در خارج از بدن یا آی‌وی‌اف و یا درون‌کاشت مصنوعی یا آی یو آی و یا حتی منجمد کردن تخمک هستید چه مواردی را باید در نظر بگیرید؟
با در نظر گرفتن شرایط ناشی از بیماری کووید 19 انجمن تولید مثل آمریکا به کلینیک‌های باروری توصیه‌هایی کرده است:
- هیچ چرخه جدید درمانی شامل القا تخمک گذاری، درون‌کاشت مصنوعی یا آی یو آی، لقاح در خارج از بدن یا آی‌وی‌اف و فریز کردن غیر اورژانسی تخمک و جنین نباید آغاز شود.
- تمام پروسه‌های انتقال جنین (چه تازه و چه منجمد) باید لغو شود
- خدمات رسانی به افرادی که در فرایند انجام فناوری‌های کمک باروری هستند باید ادامه داشته باشد.
- جراحی‌های الکتیو و روش‌های تشخیصی غیر اورژانسی باید به تعویق انداخته شود
- معاینه از راه دور به ارتباط شخص به شخص اولویت داده شود.
از طرفی دیگر توصیه می‌شود که افرادی که قصد انجام روش‌های کمک باروری را دارند، در حال حاضر تمام تخمک‌ها و یا جنین را منجمد کرده و انتقال آن‌ها به زمانی که شیوع کووید 19 کم‌تر است موکول کنند.
اگر در حال حاضر در حال انجام این روش‌ها هستند و به کووید 19 هم مبتلا شده اید، باید هر چه سریع‌تر با کلینیک باروری تماس گرفته و پیشنهادات آن‌ها را اجرایی کنید.
چگونه خطر در معرض بیماری کووید 19 بودن را کاهش دهیم؟
سازمان پیشگیری و کنترل بیماری‌های آمریکا موارد ایمنی و احتیاطی زیر را توصیه می‌کند:
- دست‌های خود را مرتب بشویید: شاید این موضوع بسیار پیش پا افتاده به نظر برسد، ولی هر زمانی که از بیرون به خانه آمدید، سرفه یا عطسه کردید و یا فین کردید لازم است که دست خود را به مدت 20 ثانیه با آب گرم و صابون به صورت کامل بشویید.
شستن قسمت بالایی دست‌ها را فراموش نکنید. در فواصل زمانی شستن دست‌ها با آب و صابون، از ژل ضدعفونی کننده‌ی دست با دستکم 60 درصد الکل استفاده کنید.
- از لمس کردن مکرر صورت پرهیز کنید: بسیاری از مردم، هر چند دقیقه یکبار صورت خود را لمس می‌کنند. از تماس مکرر دست‌ها با صورت، بینی و چشم‌ها خودداری کنید.
- فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کرده و از تماس مستقیم با افراد خودداری کنید: از افرادی که علائم بیماری را نشان می‌دهند، دوری کرده و از حضور در جوامعی که شیوع بیماری در آن بسیار بالاست، خودداری کنید. از بغل کردن، بوسیدن و سایر روش‌های ابراز محبت در جمع استفاده نکنید.
- در صورت احساس بیماری در خانه بمانید: در حال حاضر وقت آن نیست که علائم خود را پنهان کنید. اگر احساس بیماری دارید، به رئیس خود اطلاع دهید. در این شرایط می‌توانید دورکاری کرده و یا اینکه از مرخصی سلانه‌ی خود استفاده کنید. برخی از شرکت‌های بزرگ در حال حاضر برای جلوگیری از شیوع بیش از حد بیماری، از همه کارمندان خود خواسته‌اند که از خانه کار کنند و یا اینکه در مورد کارمندان نیمه وقت خود سیاست‌های پرداختی را تغییر داده اند.
- در هنگام عطسه و سرفه جلوی دهان خود را بگیرید: از دستمال استفاده کنید و یا اینکه قسمت داخلی ساعد را جلوی دهان خود بگیرید. بعد از سرفه یا عطسه، دستمال را دور انداخته و دستان خود را بشویید.
- ماسک بزنید: اگر در مکانی هستید که رعایت فاصله گذاری اجتماعی امکان پذیر نیست، حتماً از ماسک استفاده کنید. با ماسک و یا پارچه مناسب به صورت کامل دهان و بینی خود را بپوشانید. این کار از شیوع بیماری جلوگیری می‌کند.
- سطوح را ضدعفونی کنید: سطوحی که روزانه با آن سروکار دارید را به صورت مرتب تمیز کرده و ضد عفونی کنید. اگر سطوح آلوده هستند، قبل از ضد عفونی کردن با کمک آب و صابون سطوح را تمیز کنید.
- از مسافرت غیر ضروری بپرهیزید: سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده آمریکا از افراد می‌خواهد که از مسافرت غیر ضروری به کشورهای برزیل، چین، ایران، بسیاری از کشورهای اروپایی، انگلستان و ایرلند خودداری کنند.
سخن پایانی
تحقیقات هنوز ادامه دارد و در حال حاضر پژوهشی دال بر اینکه ابتلا به کووید 19 بارداری در آینده را سخت تر می‌کند یا خیر، انجام نشده است.
در این زمان، زنان باردار در معرض خطر ابتلای بیشتر به کووید 19 قرار ندارند. اما داده‌ها نشان می‌دهد که خطر ابتلای این افراد به نوع شدیدتر بیماری شاید بیشتر از سایرین باشد.
با وجود اینکه احتمال آن بسیار کم است، اما در مواردی امکان انتقال ویروس از مادر به جنین وجود دارد.
اگر به کووید 19 مبتلا نیستید، هیچ دلیل علمی و پزشکی در مورد به تعویق انداختم اقدام به بارداری وجود ندارد. در حال حاضر منابع بیمارستانی اندک است، ولی هیچکس نمی‌داند که این شرایط تا چه زمانی ادامه دارد، پس به مانند زمان‌های عادی اقدام به بارداری باید با تصمیم دو طرف انجام شود.
اگر به کووید 19 مبتلا نیستید و تمایل به استفاده از فناوری کمک باروری (assisted reproductive technology) دارید، بهتر است درمانگاه‌هایی را برای این کار انتخاب کنید که در مناطقی واقع هستند که کرونا شیوع کم‌تری دارد. اگر در حال حاضر در حال انجام آی وی اف یا آی بو آی هستید، با کلینیک باروری در مورد مرحله بعد صحبت کنید.
با این همه طبق دستورالعمل بیماری کووید 19 توصیه می‌شود که انجام روش‌های کمک باروری تا زمان فروکش کردن بیماری به تعویق انداخته شود.
همه‌ی افراد، از جمله زنان باردار باید برای پیشگیری از ابتلا به بیماری، موارد احتیاطی و ایمنی را رعایت کنند.
منبع:
عالی” بود لطفا بیشتر از این نوع مقاله بذارید سپاس