سرطان مثانه چیست ؛ علل، علائم ،پیشگیری و درمان سرطان مثانه

سرطان مثانه چیست و چه علائمی دارد؟ آیا می‌توان از این نوع سرطان پیشگیری کرد؟ در این مقاله دررابطه با علل به وجود آمدن سرطان مثانه و نحوه‌ی تشخیص و درمان سرطان مثانه خواهیم پرداخت.

سرطان مثانه (Bladder Cancer) ششمین سرطان رایج در ایالات متحده آمریکاست و در سال 2020 حدود  81 هزار نفر در این کشور به این بیماری مبتلا شده‌اند. این نوع از سرطان در مردان شایع‌تر است، مردان 4 برابر بیش‌تر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند. 

هر چه سن افراد بالاتر رود، احتمال ابتلا بیش‌تر خواهد شد و در میان گروه سنی 75 تا 84 سال بیش‌تر دیده می‌شود. نژاد قفقازی بیش‌تر از دیگر نژادها به این نوع از سرطان مبتلا می‌شود. هم‌چنین تعداد زیادی از افراد آمریکایی – آفریقایی مبتلا به سرطان مثانه جان خود را بر اثر این بیماری از دست می‌دهند. 

سرطان چیست؟

زمانی که رشد سلول‌های بدن از کنترل خارج می‌شود، سرطان رخ می‌دهد و در این حالت بدن قادر به انجام وظایف طبیعی خود نیست. در بیش‌تر سرطان‌ها توده‌های سلولی به نام تومور ایجاد می‌شود. سرعت رشد و انتشار گروهی از سرطان‌ها بسیار زیادتر است. همه‌ی تومورها سرطانی نیستند، از تومورهای سرطانی به نام تومورهای بدخیم یاد می‌شود. 

سرطان مثانه چیست؟

مثانه یک اندام توخالی است که  درون لگن قرار داشته و دارای دیواره‌های انعطاف پذیر و ماهیچه‌ای است. ادرار ساخته شده توسط میزنای از کلیه به سمت مثانه حرکت می‌کند. زمان دفع ادرار، ماهیچه‌های مثانه منقبض شده و ادرار از طریق میزراه یا مجرای ادرار از بدن خارج می‌شود. 

اگر سلول‌های مثانه به صورت غیر طبیعی رشد کنند، سرطان مثانه ایجاد می‌شود. شخص مبتلا به این سرطان اغلب یک یا دو تومور در این بخش از بدن خود دارد. 

سرطان مثانه چگونه پیشرفت کرده و منتشر می‌شود؟

دیواره‌ی مثانه متشکل از لایه‌های زیادی است که خود از سلول‌های مختلفی تشکیل شده اند. بیش‌تر سرطان‌ها در لایه‌ی اپیتلیوم انتقالی که قسمت داخلی مثانه را می‌پوشاند آغاز می‌شود، به این نوع سرطان کارسینوم سلول انتقالی گفته می‌شود .

زمانی که سرطان در دیگر لایه‌ها منتشر شود، وخیم‌تر می‌شود. با گذشت زمان حتی احتمال سرایت سرطان به بافت‌های اطراف مثانه هم وجود دارد. امکان انتشار سرطان در گره‌های لنفی نزدیک مثانه، استخوان‌ کبد، ریه‌ها و دیگر اندام‌های بدن هم وجود دارد. اما در سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی تومور به بیرون از مثانه منتشر نمی‌شود. 

پیشرفت سرطان مثانه

علائم و نشانه‌های سرطان مثانه

برخی از مبتلایان علایم خاصی را تجربه می‌کنند و گروهی دیگر از آن‌ها هیچ نشانه‌ی مشخصی دال بر بیماری ندارند. بیمار باید به پزشک متخصص اورولوژیست مراجعه کند، این پزشک متخصص بیماری‌های مجاری ادراری و سیستم تولید مثلی مردان است. 

علائم سرطان مثانه عبارتند از:

  • هماچوری (خون در ادرار) – رایج‌ترین علامت بیماری، بدون درد 
  • تکرر ادرار و ادرار ناگهانی 
  • درد در هنگام دفع ادرار 

وجود خون در ادرار علامت مشخص سرطان مثانه بوده و اغلب بدون درد است. خون در ادرار اغلب با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شود. اما اگر خون در ادرار با چشم غیر مسلح دیده شد، باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد. حتی اگر وجود خون در ادرار موقتی بوده باشد، باید حتماً توسط پزشک بررسی شود. 

اما وجود خون در ادرار اغلب  به معنی ابتلا به سرطان نیست. گاهی به دلیل عفونت و یا سنگ کلیه، هماچوری رخ می‌دهد. از طرفی مقدار کمی خون در ادرار برای برخی افراد طبیعی است. 

تکرر ادرار و درد در هنگام دفع ادرار یا دیزوری کمتر در سرطان مثانه رایج هستند. اما با این همه نباید نادیده گرفته شوند. پزشک احتمال ابتلا به عفونت مجاری ادراری و یا دیگر بیماری‌های جدی‌تر مانند سرطان مثانه را بررسی خواهد کرد. 

دلایل و علل ابتلا به سرطان مثانه

در صورت مصرف تنباکو و یا تماس داشتن با دیگر مواد عامل سرطان، احتمال ابتلا به سرطان مثانه وجود خواهد داشت. از طرفی دیگر برخی از انواع عفونت‌ها و گروهی از ژن‌ها هم در این امر دخیل هستند. یکی دیگر از عوامل خطر پرتوهای رادیواکتیو است که به لگن تابانده می‌شود. 

افراد مبتلا به دیگر انواع سرطان‌ها مانند سرطان لنفوم و سرطان خون یا لوسمی که به منظور درمان از داروی سیکلوفسفامید (cyclophosphamide) استفاده کرده‌اند، در معرض ابتلای بیش‌تر به سرطان مثانه قرار دارند. 

سیگار کشیدن یک عامل خطر بزرگ 

اگر فرد سیگاری باشد و یا به صورت مداوم در معرض دود سیگار و یا سایر فراورده‌های دخانی قرار گرفته باشد، احتمال ببش‌تری وجود دارد که به سرطان مثانه مبتلا شود. مصرف تنباکو علت تشکیل نیمی از تومورهای مثانه است. بنابراین شانس ابتلای افراد سیگاری بسیار بیش‌تر از افرادی است که سیگار کشیدن را ترک کرده اند. 

عوامل موجود در محل کار دیگر دلیل بیماری 

برخی عوامل موجود در محیط‌های شغلی فرد را در معرض خطر ابتلا به سرطان مثانه قرار می‌دهد. تماس با مواد شیمیایی که برای تولید پلاستیک، رنگ، منسوجات، چرم و پلاستیک از آن‌ها استفاده می‌شود، ممکن است باعث سرطان مثانه شود. 

راه پیشگیری از سرطان مثانه

با کنترل چندین عامل خطر می‌توان از سرطان مثانه پیشگیری کرد. اما گروهی از عوامل مانند نژاد، قومیت و جنسیت قابل کنترل نیستند.
با اعمال سه تغییر ساده در سبک زندگی خطر پیشرفت سرطان مثانه کاهش پیدا می‌کند:

  • اگر سیگاری هستید، ترک کنید: پزشکان معتقدند که تنباکو و فراورده‌های آن دلیل نیمی از سرطان‌های مثانه است
  • مایعات فراوان بنوشید: با دفع ادرار، مواد شیمیایی مضر و خطرناک بدن از مثانه خارج می‌شوند. نوشیدن مقدار زیادی مایعات به خصوص آب، خطر ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهد.
  • سبزیجات و میوه به مقدار زیاد مصرف کنید: تحقیقات ثابت کرده است که خوردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات با برگ‌های سبز خطر ابتلا به انواع مختلف سرطان را کاهش می‌دهد. همچنین در صورت مصرف این مواد، خطر ابتلا به سرطان مثانه هم کاهش پیدا می‌کند. 
جلوگیری از سرطان مثانه

خطر ابتلا به سرطان مثانه در موارد زیر هم بیش‌تر می‌شود:

  • قرار داشتن در محیط‌های صنعتی که مواد شیمیایی مانند آرسنیک و آنیلین (ماده‌ای مشتق از قطران زغال سنگ مورد استفاده در تولید دارو، رنگ‌ و پلاستیک) در آن‌ها استفاده می‌شود
  • مصرف برخی از داروهای بیماری دیابت 
  • مصرف برخی مکمل‌های گیاهان دارویی 

در محیط کار، به تمام توصیه‌های ایمنی عمل کرده و در مورد سایر عواملی که شما را بیش‌تر در معرض ابتلا به سرطان قرار می‌دهد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

نحوه تشخیص سرطان مثانه

پزشک بعد از گرفتن شرح حال و سابقه‌‌ی کامل پزشکی، بیمار را معاینه می‌کند. برای انجام آزمایشات بیش‌تر و تشخیص دقیق‌تر، بیمار به یک متخصص اورولوژیست ارجاع داده می‌شود.

اگر سرطان مثانه تشخیص داده شود، برای تشخیص مرحله‌ی سرطان نیاز به انجام تست‌های بیش‌تری است. این آزمایش‌ها به پزشک کمک می‌کند تا بهترین درمان ممکن را برای فرد به کار گیرد.

برخی از این آزمایش‌ها را با هم مرور می‌کنیم:

آزمایش‌هایی برای تشخیص سرطان مثانه

این آزمایش‌ها عبارتند از:

  • سیتولوژی ادرار :در این آزمایش رنگ و مواد تشکیل دهنده‌ی ادرار بررسی می‌شود. همچنین در این آزمایش ادرار از نظر وجود سلول‌های سرطانی هم زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود.
آزمایش برای سرطان مثانه
  • آزمایش خون: برای بررسی عملکرد کلیه و کبد آزمایش پانل متابولیک جامع انجام خواهد شد، علاوه بر این ازمایش‌ خون‌های دیگری هم باید انجام شود.
  • سی‌تی اسکن به همراه سیستوسکوپی برای تشخیص سرطان مثانه کافی است.
  • سیستوسکوپی : در این روش پزشک از یک لوله باریک و انعطاف پذیر که سر آن دوربین نصب شده، استفاده می‌کند. این لوله از طریق مجرای ادراری وارد مثانه شده و به این ترتیب پزشک قادر به دیدن فضای داخل مثانه خواهد بود.

این روش تشخیصی معمولاً در مطب پزشک با بیحسی موضعی انجام خواهد شد، ولی اگر نیاز به نمونه برداری باشد باید در اتاق عمل انجام شود.

نمونه بافتی برداشته شده از مثانه به آزمایشگاه فرستاده می‌شود تا سطح و مرحله سرطان مشخص شود. این کار به انتخاب درمان مناسب برای بیماری کمک می‌کند.

  • سیستوسکوپی سخت: لوله‌ای که در این روش استفاده می‌شود سخت بوده و انعطاف پذیر و باریک نیست. در قسمت انتهایی این لوله روشنایی تعبیه شده و فضای داخلی به گونه‌ای طراحی شده که ابزارهای جراحی از آن عبور کند. از این روش برای انجام روش برداشتن تومورهای مثانه از راه مجرای ادراری استفاده می‌شود.

بعد از اینکه وجود تومور در مثانه تایید شود، ابتلای شخص به سرطان مثانه تایید می‌شود. بعد از این مرحله سطح سرطان و میزان انتشار آن هم بررسی می‌شود.

  • روش برداشتن تومورهای مثانه از راه مجرای ادراری روش بسیار مهمی برای تشخیص نوع دقیق تومور، مرحله و درجه آن است. با این روش پزشک علاوه بر مشاهده قسمت داخلی مثانه، نمونه برداری و بریدن تومور را هم انجام خواهد داد.
  • سیستوسکوپی نور آبی : در این روش پزشک با استفاده از کاتتر و از طریق مجرای ادرار یک ماده مخصوص تصویر برداری را وارد مثانه می‌کند. بعد از آن مثانه توسط نور معمول سفید و بعد از آن نور آبی بررسی می‌شود. سلول‌های سرطانی در نور آبی بهتر نمایش داده می‌شوند.

روش‌های تصویر برداری به تشخیص مرحله‌ی سرطان مثانه کمک می‌کند.

  • پیلوگرافی رتروگراد (Retrograde pyelogram) : این روش تشخیصی در طول سیستوسکوپی انجام می‌شود و در آن از اشعه ایکس برای مشاهده دقیق تر مثانه، میزنای و کلیه‌ها استفاده می‌شود
  • ام آر آی : در این روش از یک میدان مغناطیسی بسیار قوی، امواج رادیویی و رایانه برای تولید یک تصویر با کیفیت از داخل بدن استفاده می‌شود.

درجات و مراحل بیماری سرطان مثانه

درجه و مرحله دو فاکتور مهم برای اندازه گیری و توصیف پیشرفت سرطان است. درجه تومور شدت وخامت سلول‌های سرطانی را نشان می‌دهد و مرحله تومور میزان انتشار آن را بیان می‌کند. 

درجه تومور 

درجه تومور راهی برای فهمیدن احتمال بازگشت بیماری است. همچنین با این عامل می‌توان فهمید که تومور با چه سرعتی رشد کرده و یا منتشر می‌شود. 

درجات تومور کم یا زیاد است. تومورهایی با درجه بالا دارای سلول‌هایی غیر طبیعی بوده و در واقع نوع وخیم و شدید بیماری را تشکیل می‌دهند. 

مراحل تومور سرطانی 

مرحله تومور بیان کننده‌ی این است که سرطان چه مقدار از بافت را درگیر کرده است. برای تشخیص درجه و مرحله سرطان، نمونه برداری انجام می‌شود. نمونه بافتی به آزمایشگاه فرستاده شده و در زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا درجه و سطح تومور سرطانی مشخص شود.

مراحل و سطوح سرطان مثانه عبارتند از: 

Ta

تومور در لایه پوشاننده‌ی مثانه قرار داشته و به دیگر لایه ها وارد نشده است

Tis

در این مرحله، تومورهای سرطانی درجه بالا و در عین حال صاف هستند و تنها به صورت قطعاتی قرمز رنگ روی سطح لایه پوشاننده‌ی مثانه دیده می‌شوند. 

T1

در این مرحله تومورها از لایه‌ی پوشاننده‌ی سطح مثانه عبور کرده و وارد لایه دوم می‌شوند. در این مرحله تومورها  بافت عضلانی را درگیر نمی‌کند. 

T2

در این مرحله تومور وارد بافت ماهیچه ای می‌شود 

T3

در این مرحله تومورها از بافت ماهیچه‌ای گذشته و وارد بافت‌های اطراف مثانه به خصوص بافت چربی اطراف آن می‌شوند. 

T4

در این مرحله تومورها در ساختارهای نزدیک مثانه مانند پروستات در مردان و واژن در زنان منتشر می‌شوند. 

سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی چگونه است؟

برای توصیف سرطان مثانه، مقدار انتشار سرطان در لایه‌های تشکیل دهنده‌ی دیوار مثانه بررسی می‌شود. سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی در سلول‌های لایه داخلی مثانه دیده می‌شود و این نوع از مثانه به بافت عضلانی حمله نمی‌کند. این تومورها در طبقه بندی مرحله Ta  تا Ta1  که خفیف ترین و شدیدترین مرحله سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی است، قرار می‌گیرند. 

در بیش از نیمی از بیماران مبتلا به سرطان مرحله Ta  تومور دوباره باز می‌گردد و در حدود 6 درصد بیماران به سطوح بالاتر سرطان مبتلا می‌شوند. مرحله T1  در میان 45 تا 17 درصد بیماران مشاهده شده و احتمال پیشرفت آن به مراحل بالاتر هم وجود دارد. 

در صورت تشخیص سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی شانس زنده ماندن بیماران بسیار بالاست. 70 تا 85 درصد از افراد مبتلا به سطوح بالاتر بیماری زنده می‌مانند و این درصد برای بیماران مبتلا به سطوح پایین تر بیماری بیش‌تر است. 

تشخیص بیماری در مراحل اولیه بسیار اهمیت دارد. این کار به پزشک کمک میکند تا همه مراحل بیماری را بهتر شناسایی کرده و بهترین درمان برای آن را به کار گیرد. 

درمان سرطان مثانه

مراحل درمان بیماری سرطان گاهی سخت و آزار دهنده است، اما در تمام مراحل درمان پزشک و کادر درمانی در کنار بیمار حضور دارند. با پزشک خود در مورد همه‌ی روش‌های درمانی موجود صحبت کنید. آن‌ها اطلاعات لازم در مورد خطرات احتمالی و عوارض جانبی درمان بر کیفیت زندگی را در اختیار بیمار خواهد گذاشت. 

انتخاب روش درمان به شدت پیشرفت بیماری بستگی دارد. بعد از تشخیص مرحله و درجه تومور و در نظر گرفتن خطرات موجود بهترین روش درمانی انتخاب خواهد شد. خطرات بیماری در سه دسته‌ی کم، متوسط و زیاد طبقه بندی شده و این عوامل هستند که احتمال بازگشت دوباره تومور و یا پیشرفت بیماری را مشخص می‌کنند. علاوه بر این سن و وضعیت کلی سلامتی هم در درمان موثر خواهد بود. 

درمان سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی عبارتند از:

  • برش تومور با کمک روش سیستوسکوپی
  • ایمونوتراپی درون مثانه‌ای یا اینتراوزیکال
  • شیمی درمانی درون مثانه‌ای یا اینتراوزیکال 

اگر بعد از انجام این روش‌ها سرطان درمان نشود، مثانه به صورت کامل برداشته خواهد شد. 

روش برش تومور با کمک سیستوسکوپی

در جریان خارج کردن تومور، پزشک هر سلول سرطانی که پیش‌تر در جریان روش برش تومور مثانه از طریق مجاری ادراری مشاهده کرده را خارج می‌کند.

روش برداشتن تومور از طریق مجرای ادراری 

روش TURBT تحت بیهوشی عمومی یا نخاعی، در حین سیستوسکوپی و بدون ایجاد برش در شکم انجام می‌شود. برای انجام این روش از یک سیستوسکوپ سخت و غیر انعطاف پذیر استفاده می‌شود. در نوک این وسیله ابزار نور نصب شده و به علت اینکه بزرگ‌تر است، ابزار آلات جراحی می‌توانند به راحتی از طریق آن وارد بدن شوند. پزشک از این طریق داخل مثانه را مشاهده کرده و تومور سرطانی را خارج خواهد کرد.

اگر تومور به راحتی قابل دیدن باشد، پزشک آن را به همراه دیگر بافت‌های غیر طبیعی جدا خواهد کرد. این نمونه ها برای بررسی درجه و سطح به آزمایشگاه فرستاده می‌شوند. گاهی بعد از انجام این عمل یک کاتتر مخصوص درون مثانه کار گذاشته می‌شود تا به مثانه اجازه بهبودی داده شود.

گاهی لازم است که این عمل بیش‌تر از یکبار انجام شود. در طی معاینات بعدی پزشک از برداشته شدن کل تومور سرطانی اطمینان حاصل می‌کند.

درمان‌های درون مثانه‌ای

از درمان‌های درون مثانه‌ای چه انتظاری باید داشت؟

در درمان درون مثانه‌ای داروها مستقیماً و به کمک کاتتر وارد مثانه می‌شوند. دارو یک یا دو ساعت درون مثانه مانده و بعد خارج می‌شود. از شیمی درمانی درون مثانه‌ای بلافاصله بعد از جراحی استفاده می‌شود.

ایمونوتراپی درون مثانه‌ای 

با کمک ایمونوتراپی، توانایی سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان بالا می‌رود. داروی باسیل کالمِت گوئِرین یا ب ث ژ یکی از داروهای ایمونوتراپی است که برای درمان سرطان مثانه از آن استفاده می‌شود. این دارو به عنوان واکسنی برای بیماری سل هم کاربرد دارد. 

اولین دوره درمان با داروی ب ث ژ به مدت 6 ماه ادامه خواهد داشت و معمولاً در مطب پزشک انجام می‌شود و نیازی به مراجعه به بیمارستان و یا اتاق عمل نیست. بیش‌تر از یکبار هم می‌توان داروی ب ث ژ را دریافت کرد. 

این دارو از طریق یک کاتتر به داخل مثانه تزریق می‌شود و باعث تحریک دستگاه ایمنی برای حمله به سلول‌های سرطانی می‌شود. این روش درمانی بسیار موثر است ولی با این همه برای افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و یا علائم خاصی دارند، توصیه نمی‌شود:

عوارض جانبی این روش درمانی عبارتند از:

  • تکرر ادرار 
  • درد در هنگام دفع ادرار 
  • علایم شبه آنفولانزا 
  • درد مفاصل 
  • تب و لرز 
  • عفونت باکتریایی در کل بدن – در موارد نادر

شیمی درمانی درون مثانه‌ای 

معمولاً بلافاصله بعد از جراحی بیمار تحت شیمی درمانی درون مثانه ای قرار می‌گیرد. در این روش داروهای موثر برای کشتن سلول‌های سرطانی وارد مثانه می‌شوند. در این نوع از شیمی درمانی، از آن‌جایی که داروها وارد جریان خون نمی‌شوند، عوارض جانبی معمول این روش درمانی مانند ریزش مو رخ نمی‌دهد. این روش تنها برای درمان سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی به کار می‌رود 

داروی میتومایسین سی در این روش استفاده می‌شود و معمولاً بعد از انجام TURBT  اولیه تزریق می‌شود. تزریق این دارو از حرکت سلول‌های سرطانی به نقطه‌ای دیگر و انتشار آن جلوگیری می‌کند. همچنین با انجام این نوع از شیمی درمانی شانس بازگشت دوباره بیماری کاهش پیدا می‌کند. دوره درمان با این دارو هم 6 ماهه است

عوارض جانبی آن عبارتند از:

  • تکرر ادرار 
  • ادرار دردناک 
  • علایم شبه آنفولانزا 
  • جوش پوستی 

تکرار درمان درون مثانه ای 

در صورت بازگشت سرطان برخی از بیماران باید دوباره درمان‌های درون مثانه ای را دریافت کنند. اگر فرد به سرطان Ta یا T1  و یا حتی Tis  با درجه بالا مبتلا باشد و یا در صورت دریافت داروی ب ث ژ نتیجه‌ای نگرفته باشد، برای درمان سرطان باید راه دیگری را امتحان کند.  در این مورد امکان برداشتن مثانه توسط پزشک بررسی می‌شود. 

ثبات و حفظ درمان درون مثانه‌ای 

بعد از اینکه تومور مثانه برداشته شد، پزشک برای جلوگیری از بازگشت دوباره تومورها دوباره همان داروها را تزریق خواهد کرد. این کار سه ماه بعد از درمان سرطان آغاز می‌شود و تا سه سال ادامه خواهد داشت. فرد باید هر 6 ماه یکبار و هر بار دو یا سه بار در هفته برای دریافت دارو مراجعه کند. 

خارج کردن مثانه 

جراحی برای خارج کردن مثانه 

اگر بیمار به سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی مبتلا باشد و درمان‌های درون مثانه‌ای هم موفقیت آمیز نباشد، جراح ناچار است که مثانه بیمار را از بدن خارج کند. اگر احتمال بازگشت دوباره سرطان و انتشار آن هم وجود داشته باشد، هم سرطان خارج خواهد شد. انجام روش سیستوسکوپی برای سرطان‌های درجه بالایی در مرحله T1  و T1 +Cis  و T1 + LVI  پیشنهاد می‌شود. 

سیستوسکوپی جزئی خارج کردن قسمتی از مثانه 

اگر تومور سرطانی در ناحیه مشخصی از مثانه قرار داشته و دیگر قسمت‌ها را درگیر نکرده باشد با کمک این روش تومور، بخشی از مثانه و گره‌های لنفی نزدیک آن برداشته خواهد شد. مقدار ادراری که فرد بعد از جراحی می‌تواند در مثانه خود نگه دارد، به مانند پیش از جراحی نخواهد بود و شخص مجبور است که مرتب دفع ادرار انجام دهد. 

سیستوسکوپی رادیکال خارج کردن تمام مثانه 

اگر بیمار به سرطان مثانه تهاجمی غیر عضلانی مبتلا باشد و سایر روش‌های درمانی هم موفقیت آمیز نباشد، تمام مثانه خارج خواهد شد. با کمک این روش تمام مثانه، گره های لنفی درگیر و بخشی از مجرای ادراری خارج خواهند شد. در مردان پروستات هم به همراه مثانه برداشته خواهد شد. در زنان هم علاوه بر مثانه، گاهی جراح مجبور است که رحم، تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و بخشی از واژن را هم خارج کند. علاوه بر این احتمال خارج کردن دیگر بافت‌های نزدیک مثانه هم وجود دارد. 

انحراف مسیر ادراری بعد از خارج کردن مثانه 

زمانی که مثانه به صورت جزئی و یا کلی برداشته می‌شود، ادرار ساخته شده، بدن را از طریق مسیر دیگری ترک خواهد کرد. 

برای بازسازی مثانه و انجام روش انحراف مسیر ادراری به بافت روده ها نیاز است. جراح قبل از انجام این روش تمام مراحل را برای بیمار توضیح خواهد داد. برای انحراف مسیر ادراری جراح از یکی از روش‌های زیر استفاده می‌کند. 

  • روش لوله گذاری ائلیوم یا دراز روده – در این روش جراح قسمتی از روده را بر می‌دارد تا حفره‌ای در شکم ایجاد کند. بعد از آن میزنای به آن متصل شده و از آن طریق ادرار وارد کیسه‌ای که به حفره‌ی شکمی وصل است، وارد می‌شود. بیمار در طول روز چندین بار باید این کیسه را از ادرار خالی کند. این روش بسیار ساده است و معمولاً انحراف مسیر ادراری بعد از جراحی مثانه به این روش انجام می‌شود. 
  • روش Continent cutaneous reservoir – در این روش یک کیسه داخل بدن ایجاد می‌شود و فرد با استفاده از یک کاتتر ادرار را از درون آن تخلیه می‌کند. 
  • روش مثانه جدید ارتوپدیک: در این روش جراح کیسه ای درون بدن ایجاد می‌کند و بعد این مثانه جدید را به میزنای متصل می‌کند. حالا این مثانه جدید می‌تواند محتویات خود را درون مجاری ادراری تخلیه کند. در برخی موارد هم فرد برای تخلیه محتویات این کیسه باید از کاتتر استفاده کند. 

انجام روش انحراف مسیر ادراری اثر بسیار زیادی روی کیفیت زندگی افراد خواهد گذاشت. بنابراین باید با مشورت با پزشک بهترین روش اجرای آن انتخاب شود. 

مشکلات وعوارض جانبی سرطان مثانه، بعد از درمان بیماری چیست؟

بعد از درمان و جراحی فرد باید مرتب با پزشک خود در ارتباط باشد. پزشک از بیمار می‌خواهد که ۳ یا ۴ ماه بعد از پایان درمان برای بررسی دوباره وضعیت مثانه به مطب مراجعه کند. بررسی دقیق بیمار به پزشک کمک می‌کند تا در صورت بازگشت دوباره تومورها هرچه سریع‌تر روند درمان را دوباره آغاز کند.

اگر پزشک تشخیص دهد که احتمال بازگشت دوباره بیماری در فرد کم است هم باید هر سه ماه یکبار برای چکاپ دوباره به پزشک مراجعه کند.

در مواردی که بیمار در معرض خطر بیش‌تری باشد، به مدت دو سال هر ۳ تا ۶ ماه، به مدت سه الی ۴ سال هر ۶ تا ۱۲ ماه و سپس هر یکسال یکبار برای انجام سیستوسکوپی و انجام تست‌های سیتولوژی باید به پزشک مراجعه کند. در سیتولوژی سلول‌های بدن زیر میکروسکوپ بررسی می‌شوند.

اگر احتمال بازگشت سرطان در فرد بسیار زیاد باشد به مدت دو سال هر ۴ ماه، به مدت سه الی ۴ سال هر ۶ ماه یکبار و سپس هر یکسال یکبار باید به پزشک مراجعه کند. در این ملاقات‌ها عکس‌های رادیولوژی و یا سی تی اسکن بیمار هم بررسی خواهند شد.

اگر بیمار تحت جراحی قرار گرفته باشد، فرایند درمان و بهبودی طولانی‌تر خواهد بود. این مدت زمان برای هر فرد متفاوت است. احساس خستگی و ضعف تا مدتی طبیعی است.

این جراحی مانند سایر جراحی‌ها مشکلات و عوارض جانبی خود را دارد. افراد مسن و زنان بعد از سیستوسکوپی با مشکلات زیادتری رو به رو خواهند بود. 

برای کمک به تسریع فرایند درمان و کمک به بدن برای کنار آمدن با تغییرات قبل از جراحی باید کارهای زیر را انجام داد

  • ترک سیگار قبل و بعد از جراحی 
  • داشتن تغذیه مناسب

برخی مشکلات بعد از درمان سرطان مثانه عبارتند از:

مشکلات گوارشی 

بعد از جراحی روده بزرگ آهسته‌تر از قبل به کارکرد طبیعی خود باز می‌گردد. این موضوع معمولاً بعد از هر جراحی شکمی رخ می‌دهد. بنابراین پزشک به دقت عملکرد روده بزرگ را بررسی می‌کند تا از بروز مشکلات گوارشی جلوگیری کند.

انحراف مسیر ادراری 

انحراف مسیر ادراری یکی از چالش‌هایی است که بیمار مبتلا به سرطان مثانه بعد از جراحی باید خود را برای آن آماده کند. فرد باید طریقه خارج کردن ادرار از طریق یک کاتتر را بیاموزد، حتی امکان نشت ادرار از حفره‌ی ایجاد شده در بدن وجود دارد. احتمال بروز عفونت به خاطر انحراف مسیر ادراری وجود دارد و این عفونت‌ها بیش‌تر مربوط به کلیه هستند.

سلامت تولید مثلی

زمانی که پروستات خارج می‌شود، مردان توانایی پدر شدن خود را از دست می‌دهند. همچنین بلافاصله بعد از جراحی امکان رابطه‌ی جنسی برای مردان وجود ندارد. زنانی که در طی عمل جراحی رحم خود را از دست داده‌اند هم دیگر نمی‌توانند باردار شوند. اگر بخشی از واژن زن هم خارج شده باشد، برقراری رابطه جنسی دشوار خواهد بود‌

ناتوانی جنسی

احتمال تاثیرگذاری سرطان مثانه بر زندگی جنسی افراد وجود دارد. افراد مبتلا به سرطان مثانه در مورد بازیابی توان جنسی و تاثیری که این بیماری بر رابطه‌های آن‌ها خواهد گذاشت بسیار نگران هستند.

ناتوانی جنسی در سرطان مثانه

در مورد احساسات خود با شریک زندگی خود صحبت کنید. صحبت کردن با یک کارشناس در این مورد بسیار کمک کننده خواهد بود. متخصص روابط زناشویی بعد از درمان سرطان راهکارهای بسیاری خوبی برای حل مشکلات فرد بهبود یافته از سرطان مثانه خواهد داشت.

کنترل درد

فرد تا چند روز بعد از جراحی مثانه احساس درد خواهد کرد. داروهای مسکن کمک زیادی به کنترل درد می‌کنند. قبل از جراحی در مورد روش‌های کنترل درد با پزشک معالج خود صحبت کنید.

فراموش نکنید که بدن افراد با هم متفاوت است و افراد به شیوه‌های متفاوتی به درمان پاسخ می‌دهند، پس:

  • از خود مراقبت کنید و با پزشک خود مرتب در تماس باشید.
  • شیوه‌ی زندگی سالمی در پیش بگیرید
  • ورزش کنید
  • رژیم غذایی متعادلی داشته باشید
  • سیگار نکشید
  • در گروه‌های حمایتی افراد سرطانی و یا در جلسات تک نفره مشاوره شرکت کنید.

منبع:

webmd

urologyhealth

از کدام خدمات دکتردکتر استفاده کنیم؟

نوبت‌دهی اینترنتی

اگر شما هم در خصوص مشکل خود نیاز به پزشک دارید با استفاده از امکان نوبت‌دهی اینترنتی می‌توانید به راحتی برای مراجعه حضوری، در روز و ساعت دلخواه خود، نوبت دریافت کنید. برای دریافت نوبت اینترنتی از پزشک متخصص ارولوژي روی دکمه زیر کلیک کنید.

ویزیت تلفنی

گاهی اوقات دسترسی به پزشک سخت و هزینه‌بر است. شما با استفاده از امکان ویزیت تلفنی می‌توانید به راحتی برای دریافت مشاوره تلفنی از پزشک مورد نظرتان، نوبت دریافت کنید. برای برقراری تماس تلفنی با پزشک متخصص ارولوژي دلخواهتان روی دکمه زیر کلیک(یا لمس) کنید.

پرسش و پاسخ پزشکی

شما با استفاده از امکان پرسش و پاسخ با پزشک می‌توانید در هر ساعتی از شبانه روز پرسش پزشکی خود را مطرح کنید و پاسخ معتبری از پزشک دریافت کنید. برای ثبت سوال پزشکی خود روی دکمه زیر کلیک(یا لمس) کنید.

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
6 نظرات
  1. عسل می گوید

    سلام قسمتون میدم ج بدین خیلی میترسی بی توجه نباشین
    دختر ۱۶ ساله ام ک مدتیع دل درد دارم ک میپیچه ب کمر و پهلوهام تکرار ادرار هم دارم زود ب زود میرم دسشویی و بعضی وقتا بعد ادرار باید یکم زور بزنم تا چند قطره بریزه …ترشح زرد بدبو و خارش هم دارم ک رفتم دکتر مترونیدازول و این دارو ها بم داد پارسال هم ازمایش دادم گفتن عفونت ناشی از سنگه ولی سونو دادم چیزی توش نبود سالم بود سنگ نبودمنم بیخیال شم تا امسال ک ایطور شدمه واقعا خیلی میترسم میخام بدونم سرطان مثانه دارم؟؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      عزیزم جای نگرانی نست، عفونت ادراری بنظر مطرحه، ازمایش ادرار و کشت ادرار بدهید

  2. علوی* می گوید

    سلام
    25سالمه
    در ازمایش ادرارم خون در ادرار بود سونو و سی تی اسکن تشیخص سنگ کلیه و مجاری ادراری هم دادم الحمدالله چیزی نبود میخواستم بدونم با همون سی تی اسکن میشه تومور مثانه و کلیه تشخیص داد یا باید دوباره سی تی اسکن کنم؟؟
    ممنون

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام بله اگه تومور مثانه بود در سي تي مشخص ميشد

  3. علوی* می گوید

    سلام
    آقای 25 ساله هستم
    نزدیک به 10 ساله تست ادرار میدم و همیشه ادرار در خونم بوده
    چند بار سی تی اسکن و سونوگرافی کردم هم کلیه هام سالم بود و نع سنگی داشتم.
    میخواستم ببینم مشک من چیه؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام خونوادتونم آزمايش ادرار بدن ممكنه يك مشكلي ژنتيكي باشه كه خون در ادرار هست اما هيچ اختلالي ايجاد نميكنه
      يعني منحر به نارسايي كليه و بيماري كليه نميشه فقط بصورت مادرزادي خون در ادرار مشهود هست

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.