علت جوش روی باسن چیست و چگونه درمان می‌شود؟

اگر مدتی است که نشستن برایتان سخت شده و در عین حال احساس دردی ناخوشایند همراه با خارش در ناحیه باسن خود می‌کنید، احتمالا جوش روی باسن زده‌اید! جوش باسن پدیده جالبی نیست اما صرفا خبر از یک بیماری خطرناک ندارد؛ هرچند که نیاز به بررسی از سوی پزشک پوست در تهران یا دیگر شهرهای ایران دارد. اما سوالی که قبل از هر اقدامی به‌وجود می‌آید این است که علت جوش روی باسن چیست و چگونه درمان می‌شود؟ در واقع باید از خود بپرسید که چرا روی باسنم جوش می‌زند و بعد برای راه‌کار به‌دنبال گزینه مناسب باشید. در این مقاله از مجله دکتردکتر به این سوالات پاسخ خواهیم داد و علت به‌وجود آمدن جوش در این قسمت بدن را بررسی خواهیم کرد و در انتها به سوالاتتان درباره‌ نحوه‌ درمان پزشکی و البته درمان خانگی آن خواهیم پرداخت؛ با ما همراه باشید.

جوش روی باسن چیست؟

جوش‌ها یا کورک‌ها (Boils) عفونت‌های پوستی معمولاً باکتریایی هستند و در قسمت‌های عمیق‌تر پوست ایجاد می‌شوند و فولیکول‌های مو را در برمی‌گیرند. این ضایعات پوستی به صورت برآمدگی‌هایی قرمز رنگ روی پوست قابل‌تشخیص هستند و با گذشت زمان پر از چرک می‌شوند. این نوع از جوش روی باسن هم به‌وجود می‌آید.

 اگر جوش باسن دلیل خاصی نداشته باشد، معمولا خود به خود از بین می‌رود اما ممکن است دردناک شود که در این‌صورت، باید برای درمان آن اقدام کنید. بهتر است به دکتر پوست مراجعه کنید اما اگر شرایط اورژانسی بود، پزشک عمومی هم گزینه‌ای عالی است.

پوست باسن بسیار حساس است و منافذش به راحتی مسدود می‌شوند. همین در نهایت باعث خشکی و دِهیدراته شدن پوست باسن و در نتیجه به‌وجود آمدن جوش روی باسن می‌شود؛ پوشیدن لباس‌های تنگ با الیاف مصنوعی باعث تحریک پوست، عرق، برگشت مو در پوست بدن، نفوذ باکتری و چربی و در نهایت ایجاد جوش روی پوست باسن می‌گردد.

جوش‌ها در بسیاری از مواقع باعث ایجاد برآمدگی‌هایی قرمزرنگ و دردناک روی پوست می‌شوند. گاهی اوقات هم پوست اطراف خود را قرمز و متورم می‌کنند. دلیل جوش زدن باسن را که بدانید، راه درمان را هم ساده‌تر پیدا می‌کنید.

علائم جوش روی باسن چیست؟

جوش روی باسن علامت پیچیده‌ای ندارد؛ گلوله‌ای سفت و دردناک که کمی با حس خارش همراه است و امکان دارد کمی چرک کند. یک جوش در ابتدا تنها نقطه‌ای کوچک روی پوست است که زود تحریک‌ و به درد منتهی می‌شود.

البته همین نقطه کوچک اگر تخلیه نشود، به‌مرور زمان می‌تواند سخت و سفت شود.  جوش به رشد خود ادامه می‌دهد و حتی می‌تواند چرکی شود. در این مرحله، حالتی نرم‌تر و بزرگ‌تر هم پیدا می‌کند. به تدریج، جوش‌های سرسفید یا زردرنگ پاره می‌شوند و محتویات چرکی آن‌ها به بیرون نشت خواهد کرد.

برخی از آن‌ها نمی‌ترکند و در نهایت روی پوست توده‌ای کوچک سفت و برجسته با تشکیل دلمه  (crust) را خواهند داد. گاهی هم از سطح آن‌ها مایعی شفاف خارج می‌شود.  جوش روی باسن از نظر اندازه گاهی بزرگ و به اندازه‌ یک توپ گلف است.

بسیاری از مشکلات و ضایعات پوستی مانند آکنه‌های کیستی، کیست‌های عفونی چربی و دیگر عفونت‌های پوستی، بسیار شبیه جوش‌های روی باسن هستند. امکان بروز کیست مویی روی باسن هم وجود دارد. در ادامه درباره‌اش برایتان می‌گوییم.

کیست مویی روی باسن

کیست مویی نزدیک دنبالچه یا شکاف باسن قرار می‌گیرد. این مشکل در نتیجه پیچیده‌شدن مو و گره‌خوردن آن در زیر پوست در نواحی مذکور به‌وجود می‌آید. این وضعیت منجر به تشکیل جوشی می‌شود که با مو یا چرک یا هردو پر شده است.

در حوالی چنین جوشی در باسن، التهاب و تورم ایجاد می‌شود. نشستن با وجود کیست مویی هم کار دشواری خواهد بود. ترکیدن جوش معمولا باعث تسکین اندک آن می‌شود.

علت به وجود آمدن جوش روی باسن چیست؟

علت جوش روی باسن چیست؟ جوش روی باسن نشانه چیست؟ ریسک فاکتورها یا عوامل تقویت جوش‌زدن باسن شامل موارد زیر هستند:

• ابتلا به انواع بیماری که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کنند.
• داشتن بریدگی و جراحت‌های کوچک روی سطح پوست
• وجود باکتری  استافیلوکوک اورئوس روی پوست
• تماس نزدیک داشتن با فرد مبتلا به جوش
• ابتلا به کم‌خونی ناشی از فقر آهن
• ابتلا به دیابت
• ابتلا به اگزما
• مصرف سیگار

با این‌حال عمده‌ترین دلایل جوش روی باسن عبارت‌اند از:

• آبسه پوست
• مسدودشدن منافذ پوست
• کراتوز پیلاریس
• فولیکولیت

در ادامه بیشتر درباره هر کدام به تفکیک برایتان خواهیم گفت.

آبسه پوست

با برگشتن فولیکول مو آلوده در داخل ریشه پوست، احتمال ایجاد آبسه پوست بسیار بالا می‌رود. باکتری استافیلوکوک (Staphylococcus aureus) شایع‌ترین عامل این بیماری است. اما باکتری‌های دیگری مثل استرپتوکوک یا سودوموناس هم می‌توانند در بروز این بیماری نقش داشته باشند.

مسدودشدن منافذ پوست

همان‌طور که بالاتر توضیح دادیم، مسدودشدن منافذ پوست در اثر چربی یا آلودگی و همچنین اصطکاک با الیاف مصنوعی یا لباس‌های تنگ باعث انسداد منافذ خواهد شد و همین در نهایت خودش را با جوش چرکی نشان می‌دهد.

کراتوز پیلاریس

کراتوز پیلاریس نوعی بیماری شایع پوستی است که برآمدگی‌های کوچک و قرمز رنگ در سطح پوست ایجاد می‌کند. علت اصلی ایجاد کراتوز پیلاریس نوعی پروتئین سلول‌ مو داخل پوست است که در اطراف منافذ مو شکل می‌گیرد. باسن، پشت بازوها و ران‌ها بسیار مستعد بروز کراتوز پیلاریس هستند.

فولیکولیت

فولیکولیت نوعی بیماری شایع پوستی است و زمانی اتفاق می افتد که فولیکول‌های مو ملتهب می‌شوند. این مشکل بیشتر به دلیل عفونت با باکتری رخ می‌دهد. در ابتدا، ممکن است مانند جوش‌های کوچک در اطراف فولیکول‌های مو به نظر می‌رسد اما کم‌کم وخیم‌تر می‌شود. فولیکولیت می‌تواند خارش و درد به‌همراه بیاورد.

تشخیص جوش باسن چگونه است؟

برای تشخیص جوش باسن از سوابق پزشکی فرد پرسیده می‌شود و معاینه‌ بالینی انجام می‌گیرد.  در ادامه هم:

• پزشک آزمایش خون تجویز می‌کند.
•  برای تشخیص علت ایجاد عفونت، گاهی از چرک جوش هم نمونه‌برداری می‌شود.

درمان جوش روی باسن چیست؟

درمان‌های زیادی برای این مشکل وجود دارد. بسیار مهم است که فرد جوش خود را دستکاری نکند و آن را فشار ندهد تا محتویاتش  خالی شود. این کار باعث انتشار عفونت به سایر نقاط بدن و منجر به عوارض جانبی می‌شود.

درمان‌های مختلفی برای جوش باسن وجود دارد‌ که با در نظرگرفتن دلیل جوش باسن باید به‌سراغشان بروید:

• روش‌های خانگی
• روش‌های دارویی و پزشکی

درمان خانگی جای جوش روی باسن

از جمله درمان‌های خانگی برای جوش روی باسن باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• نپوشیدن لباس تنگ و جذب
• شست‌وشو با صابون آنتی‌آکنه یا گوگرددار
• برنامه غذایی سرشار از مواد مغذی و ویتامین سی
• نشستن در تشت آب گرم و بتادین به‌مدت ۲۰ دقیقه
• درمان‌های هومیوپاتی، مانند کرم ارنیکا که ضدآکنه است یا  قطره و کرم سیلیکا که ضدجوش است و سولفور در صابون و محصولاتی مشابه.

تغییر شیوه زندگی 

• استحمام روزانه
• تمیز نگه‌داشتن خانه
• عدم مصرف مواد مخدر 
• دست‌کاری‌نکردن کورک‌ها
• داشتن یک برنامه غذایی سالم
• عوض‌کردن و شستن روزانه‌ ملحفه‌ها
• وزن کم‌کردن برای جلوگیری از ساییدگی پوست نواحی چاق روی هم
• شستن حوله و لباس‌ها به صورت جداگانه جهت جلوگیری از انتشار عفونت
• جهت جلوگیری از انتشار عفونت، حضور پیدا نکردن در باشگاه‌ها، استخرها و سایر مکان‌های ورزشی تا زمان بهبود کامل

روش‌های درمانی پزشکی 

در برخی از موارد، مخصوصا اگر جوش خیلی بزرگ باشد، به خودی خود از بین نخواهد رفت و باید روش‌های درمانی پزشکی به کار گرفته شوند. روش‌های درمانی پزشکی برای از بین‌بردن این مشکل پوستی عبارت‌اند از:

• ایجاد یک برش و خالی کردن محتویات آن
• برای اینکه چرک درون آن خالی شود، محل برش با گاز بسته شده و به پوست فرصت داده می‌شود تا به صورت کامل بهبود پیدا کند.

داروهای موضعی و خوراکی 

استفاده از محصولات موضعی و خوراکی هم می‌توانند برای درمان جوش باسن مفید باشند:

• ضدعفونی‌کننده‌های موضعی
• صابون‌های ضدباکتری
• ژل ضدعفونی‌کننده دست

عوارض و مشکلات جوش باسن

جوش باسن می‌تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد. همان‌گونه که گفته شد، این عارضه‌ پوستی معمولا به خاطر نوعی عفونت ایجاد می‌شود و امکان انتشار عفونت به سایر نقاط بدن هم وجود دارد‌. 

عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• زخم‌های عمقی و وخیم
• کفگیرک یا یک خوشه‌ متصل به جوش
• سپتیسمی (Septicemia) یا گندخونی، نوعی التهاب عفونی وخیم
• سلولیت یا نوعی التهاب پوستی در مجاورت بافت‌های نرم
• اندوکاردیت (endocarditis) یا التهاب قلبی
• استئومیلیت (Osteomyelitis) یا عفونت استخوان

از بین‌بردن لک‌های جوش روی باسن

گاهی‌اوقات، جوش روی باسن از بین می‌رود اما جای آن به‌شکل لک باقی می‌ماند. برای رفع این لک‌ها چه باید کرد:

• استفاده از کرم‌های لایه‌بردار با ۵تا ۱۰درصد بنزوئیل پراکسید
• استفاده از ژل‌های لایه‌بردار
• شست‌وشوی مرتب

پیشگیری از به وجود آمدن جوش بر روی باسن

این عارضه‌ پوستی مسری است و می‌تواند به فرد دیگر هم منتقل شود. حتی امکان انتشار آن‌ به سایر نقاط بدن خود فرد هم وجود دارد. با این همه چندین روش برای پیشگیری موجود است:

• از تماس پوستی با فرد مبتلا به جوش یا حامل باکتری استافیلوکوک اورئوس خودداری کنید.
• در طول روز مرتب دست‌های خود را بشویید.
• مرتب حمام کنید.
• بعد از ظهور جوش باسن باید تمام لباس‌ها، حوله‌ها، ملحفه‌ها و سایر وسایل شخصی خود را بشویید.
• حوله‌ها و وسایل شخصی دیگر خود را با دیگران شریک نشوید.

گاهی با انجام درمان‌های خانگی به راحتی می‌توانید از جوش روی باسن خلاص شوید. اگر اندازه‌ آن بزرگ‌تر از حد معمول باشد، فرد باید به پزشک مراجعه و سایر روش‌های درمانی را امتحان کند.

جوشی بزرگ و عمقی گاهی بعد از درمان هم روی پوست جای قرمزی  یا زخم باقی می‌گذارد. در برخی از موارد، نوعی عفونت پوستی بعد از درمان، دوباره روی پوست ظاهر خواهد شد. 

جوش باسن خطرناک نیست اما گاهی نیاز به پیگیری دارد

جوش‌ نوعی از عفونت پوستی است که معمولا روی پوست برآمدگی‌های قرمز رنگ و دردناکی ایجاد می‌کند. این برجستگی‌ها در نهایت متورم و پر از چرک می‌شوند. این عارضه‌های پوستی معمولا بر روی باسن و مناطقی از پوست که باهم تماس دارد مانند کشاله ران و مناطق تجمع عرق به وجود می‌آیند.

عمده‌ترین علت جوش باسن، عفونت باکتریایی است. اگر اندازه‌ این ضایعات پوستی خیلی بزرگ باشد باید به پزشک مراجعه کنید. یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت نوبت ملاقات پزشکان هم استفاده از سیستم نوبت دکتر در سایت دکتردکتر است.

چنانچه درباره‌ موضوع این مقاله سوالی دارید، پرسش خود را  در قسمت نظردهی در پایین صفحه مطرح کنید تا پزشکان و کارشناسان دکتر دکتر در کمترین وقت ممکن به سوالاتتان پاسخ بدهند.

منبع:

healthline