انواع مشکلات کلیوی در دیابت

متاسفانه روز به روز بر مبتلایان به دیابت افزوده می شود همچنین سن ابتلا به دیابت نیز کاهش یافته است . هر دو موضوع نشان می دهد که اکنون و در آینده افراد زیادی با عوارض مختلف دیابت دست به گریبان هستند و خواهند بود . کلیه یکی از مهم ترین ارگان های بدن می باشد که دیابت صدمات شدیدی به آن وارد کند و حتی آن را به دیالیز نیز پیش می‌کشاند. 

شیوع مشکلات کلیوی در دیابت

شایع ترین علت نارسایی کلیوی در تمام جهان دیابت می باشد که در بسیاری از موارد حتی فرد را به سمت دیالیز پیش می برد . متاسفانه پیش آگهی انجام دیالیز در فرد مبتلا به دیابت ، بسیار ضعیف است .

چگونه دیابت منجر به آسیب به کلیه ها می شود؟

در کلیه ها واحد های عملکردی به نام نفرون وجود دارد. بخشی از نفرون ها کپسول بومن نامیده می شود که داخل آن کلافه های عروقی به نام گلومرول وجود دارد که بخشی از خون را به منظور تصفیه وارد نفرون می کند . در واقع در این ناحیه نوعی صافی وجود دارد که اجازه نمی دهد مواد مفید موجود در خون نیز به داخل نفرون تخلیه شوند . ولی زمانی که فرد مدتی به دیابت مبتلاست به تدریج این صافی دچار اشکال می شود و همین موضوع باعث اختلالاتی مثل دفع پروتئین ، گلوکز و … در ادرار می شود.

تعریف نفروپاتی دیابتی

عوارض کلیوی دیابت که نفرون ها را درگیر می کند به نام نفروپاتی دیابتی شناخنه می شود و تعریف آن این است که به افزایش پیشرونده دفع پروتئین در ادرار یا همان افزایش پیشرونده ی پروتئینوری گفته می شود . اولین نشانه های نفروپاتی دیابتی ، افزایش ترشح آلبومین در ادرار است این مورد پیش از آن که سایر علایم بروز کند رخ می دهد به همین دلیل بسیار مهم است که فرد دیابتی این آزمایش را به طور سالیانه پیگیری کند .

چه زمانی عوارض کلیوی در فرد دیابتی دیده می شود؟

در اغلب بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 عوارض کلیوی حدودا 15 تا 20 سال بعد از شروع بیماری دیده می شود . ولی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 چون شروع بیماری با نشانه های مختلفی است ممکن است اولین تظاهرات بالینی دیابت در یک فرد همین عوارض کلیوی باشد یا ممکن است چند سال بعد عوارض کلیوی بروز کند .

چگونه می توان از ابتلا به عوارض کلیوی جلوگیری کرد؟

مهم ترین موضوع در کنترل این عارضه و دیگر عوارض بیماری دیابت کنترل قند خون و نگه داشتن آن در بازه ی طبیعی است .  مورد دیگر کنترل فشارخون و جلوگیری از افزایش آن مخصوصا در افرادی که سابقه خانوادگی بیماری فشارخون را دارند . فشار خون سیستولی مطلوب برای یک فرد دیابتی باید کمتر از 130 و فشار خون دیاستولی کمتر از 80  باشد .

اگر دارای اضافه وزن هستید وزن خودتان را کاهش دهید و اگر وزنتان در محدوده ی نرمال است باید آن را در همان محدوده نگه دارید زیرا استفاده از انسولین در طولانی مدت سبب افزایش وزن می شود .

استفاده از نمک و غذاهای شور برای این افراد اکیدا ممنوع می باشد . هم چنین این افراد باید از چربی ، قند و پروتئین کم تر از سایرین استفاده کنند .

باید کاملا مراقبت شود که افراد دیابتی به هیچ عنوان به عفونت ادراری مبتلا نشوند  .  ابتلا به عفونت ادراری در زنان شایع تر از مردان است و متاسفانه ریسک ابتلا به عفونت ادراری در افراد دیابتی افزایش می یابد .

چه مواردی زنگ خطر عفونت ادراری محسوب می شوند؟

همان طور که اشاره شد وقوع عفونت ادراری در افراد دیابتی بسیار خطرناک بوده و احتمال بروز عوارض کلیوی را چند برابر می کند بنابراین در این بخش نشانه هایی را ذکر می کنیم که فرد دیابتی باید به محض وقوع یکی از آن ها به پزشک معالج خود مراجعه کند چرا که هر کدام از این علائم ممکن است نشانه ی عفونت ادراری باشد ، این علائم شامل سوزش ادرار ، کمردرد ، تکرر ادرار ، عدم توانایی دفع ادرار درصورتی که فرد احساس دفع ادرار را دارد ، ادرار کدر یا ادرار خونی می باشد .

چگونگی غربالگری عوارض کلیوی در بیماران دیابتی:

اگر فرد مبتلا به دیابت نوع 1 باشد 5 سال بعد از تشخیص بیماری اولین تست انجام می شود . این تست ادرار 24 ساعته بیمار را از نظر وجود یا عدم وجود پروتئین بررسی می کند و بررسی های بعدی با توجه به نتیجه آزمایش و فواصل تعیین شده توسط پزشک معالج انجام می شود .

اگر فردی مبتلا به دیابت نوع 2 باشد از همان زمان تشخیص بیماری ، فرد از نظر وجود عوارض کلیوی مورد ارزیابی قرار می گیرد .

البته لازم به ذکر است که عوارض کلیوی دیابت بیشتر در دیابت نوع 1 دیده می شود هرچند که سیر پیشرفت بیماری در دیابت نوع 2 سریع تر است و زودتر فرد را به سمت دیالیز می برد .

چه نشانه هایی در فرد دیابتی نشان دهنده عوارض کلیوی است؟

علایمی هم چون بروز ادم (  اغلب تورم قوزک پا )، افزایش و یا کاهش وزن به صورت غیر عادی ، حالت تهوع و استفراغ  طولانی مدت ، خارش بدن ، بالا رفتن فشار خون ، سکسکه مکرر، ناکچوری ( نیاز به دفع ادرار در طول شب ) ، تشنگی بیش از حد از جمله علایمی است که به عنوان زنگ خطر محسوب می شوند . افزایش اوره و کراتینین خون نیز از علایم دیررس عوارض کلیوی در دیابت محسوب می شود .

اگر در چکاپ های سالیانه متوجه آسیب به کلیه ها شدیم چه کنیم؟

در این صورت پزشک معالج شما سعی می کند تا از پیشرفت آسیب به کلیه ها جلوگیری کند به همین منظور داروهای ضد فشارخون هم چون مهار کننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACEI  ) براب بیمار تجویز می گردد که اغلب موثر واقع می شوند . هم چنین متخصص کلیه رژیم غذایی دیابتی کلیوی را به بیمار توصیه می کند که در این رژیم به مصرف هر چه کم تر پروتیین توصیه شده است .

منبع :

«Type 1 Diabetes Mellitus»

American Diabetes Association Diabetes Health 2003 ,Nov

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
14 نظرات
  1. حامد می گوید

    سلام من ۵ساله که دیابت نوع ۲ دارم ولی گاه گاهی و الان چند روزه کلیه درد هر دو سمت رو دارم

  2. سحر می گوید

    سلام دختر ۲۴ ساله هستم حدود ۱۳ ساله دیابت دارم به تازگی پهلوم درد میکنه احساس میکنم کلیمه اسیب به کلیه ممکنه با درد پهلو خودشو نشون بدع؟

  3. علی بلوچ رابری می گوید

    سلام خسته نباشید من ۱۶سالم هست و یک سال هست دیابت دارم کله هام خیلی درد می‌کنه تکرر ادرار. هم دارم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      از نظر عفونت ادراری و سنگ کلیه باید بررسی بشین.
      ازمایش ادرار و کشت ادرار بدین و اگر عفونت نبود سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری
      بهتره به متخصص” داخلی مراجعه کنید

  4. زهرا پنجه کوبی می گوید

    سلام.من پدر شوهرم یک ۱۰سالی هست ک مشکل دیابت دارن الان ب مدت چهار سال هستش ک‌ کلیش رو درگیر کرده و کراتینین۴.۶شده و تحت نظر متخصص هم هست.الان ب مدت یکسال یا کمی بیشتر هست ک کمردرد و پادرد دارن در حدی ک با کمک تا سرویس میبرنش و اگ خودش هم. بخواد بره حتما باید با عصا و ب زور بره و‌تکرر ادرار هم داره.اینا از پا افتادنش بخاطر کلیش هست یا علت دیگ هست.۶۰سال سن دارن.یک سکته بد هم 6سال پیش داشتن و الآنم بیماری قلبی هم دارن

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      با توجه به علایمشون از نظر ارتروز و دیسک کمر باید بررسی بشن
      به متخصص” ارتوپدی مراجعه کنید

  5. جمشید می گوید

    سلام من۱۶سال دارم از ۱۰سالگی دیابت نوع۱گرفتم
    انسولین استفاده میکنم
    کلیه سمت راستم درد میکنه و حالت تهو دارم
    ادرارم نارنجی شده

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اگر قندتون نرمال هست
      باید سونوگرافی کلیه ها و مجاری ادراری و ازمایش خون و ادرار بدین

  6. ایل می گوید

    سلام من ۱۵ سالمه دیابت نوع یک دارم کلیه و قلبم هم زمان درد میگیره علتش چیه؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام آزمايش ادرار بديد همراه با bun cr تا از نظر عفونت ادرارب بررسي شيد و

      برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید.

  7. سارا می گوید

    سلام خانوم دکتر خسته نباشید دختر من ۱۳ سال داره و میگه کلیه سمت راستم درد میکه از ۴ سالگی هم دیابت نوع ۱ داره دیگه هیچ اعلائمی نداره چی میتونه باشه؟؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام خيلي مواقع درد عضلاني پهلو با درد كليه اشتباه گرفته ميشه
      اين آزمايشاتو بديد
      Cbc.diff esr crp
      Bun cr
      U/A
      Prot24 hr u/A
      بهتره توسط متخصص داخلي ويزيت شيد

  8. ممبینی می گوید

    سلام ۵۵سال دارم..دیابت نوع ۲دارم
    قرص امپاجنت و انسولین استفاده میکنم

    سنی گرافی گفت کلیه هات بزرگ شدن چرابی اختیار جلو تخلیه ادارار را میگیرم؟
    چرا گاهی سوزش ادرار دارم؟
    چرا فشار ادرارم ضعیف است؟
    چرا کامل تخلیه نمی شود گاهی؟
    چرا هنگام انزال سوزش شدید دارم؟
    آیا گاما اسکن لازم است؟
    چکار باید بکنم؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بزرگ‌شدن کلیه میتونه بخاطر دیابت باشه
      اما سایر مشکلاتتون باید از نظر عفونت ادراری و بیضه و مشکلات پروستات…بررسی شین و آزمایش بدین
      باید به متخصص اورولوژی مراجعه کنید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.