آیا بیماران دیالیزی با وجود شیوع ویروس کرونا می‌توانند به درمان دیالیز خود ادامه دهند؟ کووید 19 چه عوارضی برای کلیه‌ها به همراه دارد؟ بیمارانی با نارسایی کلیوی باید به چه نکاتی توجه کنند؟ دراین مقاله به تمام این پرسش‌ها پاسخ خواهیم داد.
آیا در زمان شیوع کووید ۱۹ باید برای درمان به مراکز دیالیز مراجعه کرد؟
بله، شما باید درمان خود را ادامه دهید. حتی اگر یکبار برای انجام دیالیز به مراکز مربوطه مراجعه نکنید، در معرض شدت گرفتن بیماری و یا حتی خطر مرگ قرار خواهید گرفت. مراکز درمانی از دستورالعمل های واحد پیروی می‌کنند و سلامت شما را تضمین می کنند.قبل از مراجعه به مراکز دیالیز حتماً تماس گرفته و مشکل خود را به آن‌ها اطلاع دهید.
بیشتر بخوانید: دیالیز ؛ همه چیز درباره دیالیز کلیه
آیا در صورت ابتلا به بیماری کووید ۱۹ باید دیالیز را متوقف کرد؟
خیر، افراد دیالیزی که به کووید ۱۹ مبتلا هستند نباید دیالیز را متوقف کنند و علائم کرونا چه خفیف باشد چه شدید ،باید با پزشک خود مشورت کرده و در صورت نیاز بستری شوند یا درمان را در منزل دریافت کنند و طبق برنامه قبلی به مراکز دیالیز مراجعه کنند.
اگر به بیماری کووید ۱۹ مبتلا هستید، اگر علائم آن را دارید و یا اگر با افراد مبتلا در تماس بوده‌اید، پیش از مراجعه به مراکز دیالیز حتماً تماس گرفته و از دستورالعمل‌هایی که به شما گفته می‌شود پیروی کنید.
مراکز دیالیز چگونه از بیماران کلیوی در برابر کووید ۱۹ محافظت می‌کنند؟
سازمان‌های مسئول سیاستگذاری‌های بهداشتی برای مراکز درمانی دستورالعمل‌های خاصی تدوین کرده و آن‌ها ملزم به رعایت آن هستند:
همه‌ی افراد، شامل افرادی که خدمات دیالیز دریافت می‌کنند، کارکنان، افراد ملاقات کننده و … که در تماس با افراد مبتلا به کووید ۱۹ بوده‌اند و یا علائم بیماری را دارند باید به سوالات زیر پاسخ دهند:
- آیا تب و مشکل تنفسی دارند؟
- آیا در منطقه‌ای که در آن مورد تایید شده‌ی بیماری وجود دارد، زندگی می‌کنند؟
- آیا با افراد مبتلا به کووید ۱۹ در تماس بوده‌اند؟
- آیا به تازگی به کشوری که در آن تعداد زیادی فرد مبتلا وجود دارد، سفر کرده‌اند؟
مراکز درمانی دیالیز باید اقدامات زیر را انجام دهند:
در بدو ورود فرد به مرکز درجه حرارت بدن وی را چک کنند
- اتاق انتظار جداگانه برای افراد بیمار تدارک دیده و در آن باید فاصله‌ی گذاری اجتماعی رعایت شود و هر فرد با فرد دیگر باید دستکم ۲ متر فاصله داشته باشد. – برخی از مراکز درمانی از افراد سالم می‌خواهند که در اتومبیل خود منتظر بمانند و تا رسیدن نوبت خود صبر کنند.
- اگر بیماری مشکل تنفسی داشته باشد، باید از ماسک استفاده کند. مراکز درمانی ملزم به ارائه ماسک هستند، در غیر این صورت فرد باید ماسک به همراه داشته باشد. بیمار مبتلا به مشکلات تنفسی باید از افراد سالم حداقل ۲ متر فاصله بگیرد.
- در برخی مراکز درمانی افراد مبتلا به مشکلات تنفسی در اتاق‌های انتظار جداگانه منتظر نوبت خود خواهند ماند.
- همراهان بیمار در صورت داشتن علائم اجازه‌ی ورود به مرکز را ندارند.
- در مراکز درمانی باید مرتب سطوح مختلف ضدعفونی شود.
استفاده از ماسک در مراکز دیالیز لازم است؟
بله – فرد در هنگام مراجعه به مراکز درمانی باید از ماسک استفاده کند.
قبل از مراجعه به مراکز دیالیز چه کاری باید انجام داد؟
در صورت داشتن علائم و مشکلات تنفسی پیش از مراجعه به مراکز درمانی حتما تماس بگیرید. ژل ضد عفونی کننده و الکل برای ضد عفونی به همراه داشته باشید.
آیا بیمار دیالیزی مبتلا به کووید ۱۹ بهبود پیدا می‌کند؟
بیمارانی که دارای بیماری زمینه‌ای هستند، مانند بیماران دیالیزی، با احتمال بیشتری نسبت به افراد عادی به شکل شدید بیماری مبتلا می‌شوند.
در این موارد بیمار به ۶ هفته و یا بیشتر برای درمان کامل نیاز دارد. حدود ۱ درصد این افراد بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
در صورت انجام دیالیز در منزل چه کاری باید انجام داد؟
وسایل مورد نیاز برای انجام دیالیز در خانه، توسط شرکت‌های مسئول به خانه‌ی فرد دیالیزی فرستاده می‌شود ولی به خاطر شیوع بیماری کووید ۱۹ وسایل به داخل خانه آورده نمی‌شوند و تنها دم در به فرد تحویل داده می‌شود.
بیماری که دیالیز صفاقی انجام می‌دهد و کاتترهای مخصوصی در شکم او کار گذاشته شده، نباید جسم سنگینی بلند کند، لذا این کار مشکلاتی را برای فرد به همراه خواهد داشت. از یکی از دوستان و یا اعضای خانواده بخواهید که در انتقال این وسایل به داخل خانه به شما کمک کنند.
در صورت نیاز به رفتن به آزمایشگاه و انجام آزمایش خون، چگونه باید از خود محافظت کنم؟
اگر فرد باید به صورت دوره‌ای آزمایش خون انجام دهد و برای این کار نیاز به مراجعه به آزمایشگاه وجود دارد، باید با پزشک خود تماس گرفته و امکان به تعویق انداختن آزمایش را بررسی کند.
اگر انجام آزمایش خون ضروری باشد، با آزمایشگاه تماس گرفته و امکان نمونه گیری در منزل را بررسی کنید. گاهی امکان فرستادن نمونه‌های ادرار از منزل به آزمایشگاه وجود دارد، برای تهیه‌ی ظرف‌های مخصوص و استریل نمونه گیری با آزمایشگاه تماس بگیرید.
اگر آزمایشگاهی که همیشه کار خود را در آن انجام می‌دادید، امکان نمونه گیری در منزل ندارد، آزمایشگاه دیگری پیدا کنید. توجه داشته باشید که ممکن است همه‌ی بیمه‌های درمانی، نمونه گیری در منزل را تحت پوشش خود نداشته باشند.
ایمن ماندن در آزمایشگاه
اگر امکان به تعویق انداختن آزمایش وجود نداشته باشد و یا امکان نمونه گیری در خانه فراهم نباشد، فرد به ناچار باید به آزمایشگاه مراجعه کند. فراموش نکنید که همه‌ی آزمایشگاه‌ها به دقت دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کرده و به این ترتیب از شما در برابر بیماری محافظت خواهد شد.
فرد بیمار و کارکنان مراکز درمانی به صورت مرتب از نظر بیماری کووید ۱۹ چک می‌شوند، اگر فردی مشکوک به ابتلا به بیماری باشد باید از دیگر افراد جدا شود
نکات پیشگیرانه درباره کم‌تر شدن خطر ابتلا به ویروس کرونا
برای کم‌تر شدن خطر ابتلا به بیماری کووید ۱۹ فرد باید نکات پیشگیرانه را رعایت کند.
- پوشیدن ماسک در بیرون از منزل
- رعایت فاصله گذاری اجتماعی و فاصله‌ی حداقل ۲ متری از افراد
- شستن مرتب دست‌ها با آب و صابون و یا استفاده از ژل ضدعفونی کننده بر پایه‌ی الکل ۷۰ درصد
- پرهیز از تماس دست‌ها با چشم، بینی و دهان
آماده باشید
- در هنگام مراجعه به آزمایشگاه، ماسک، دستکش، ژل ضدعفونی کننده به همراه داشته باشید.
- اگر تکنسین آزمایشگاه برای گرفتن نمونه به منزل مراجعه کرد، بعد از خروج او از منزل همه‌ی سطوحی که فرد با آن در تماس بوده را به شکل دقیق ضدعفونی کنید
آیا بیماران مبتلا به بیماری مزمن کلیوی در مکان‌های عمومی باید از ماسک استفاده کنند؟
بهتر است بیمار در خانه بماند و تنها در صورت لزوم و برای انجام دیالیز از خانه خارج شود. در مورد لزوم استفاده از ماسک هم باید با پزشک خود مشورت کنید.
پیش از این تنها توصیه می‌شد که افراد مبتلا به کووید ۱۹، افراد دارای علائم بیماری و افرادی که از بیمار مبتلا مراقبت می‌کنند، از ماسک استفاده کنند. ولی به تازگی اعلام شده است که برای کمک به جلوگیری از شیوع هر چه پیش‌تر بیماری همه‌ی افراد باید از ماسک استفاده کنند.
علاوه بر استفاده از ماسک، فرد باید سایر اقداماتی مراقبتی را هم رعایت کرده و فاصله‌ی خود را از دیگر افراد حفظ کند. تا زمانی که فرد در بیرون خانه باشد، باید فاصله گذاری اجتماعی را رعایت کرده و با دست خود صورت خود را لمس نکند. فرد بلافاصله بعد از ورود به خانه هم باید دست خود را بشوید.
آیا می‌توان از بیرون غذا سفارش داد؟
بهتر است از رفتن به رستوران و مصرف غذاهای بیرون خودداری کنید و غذا را حتی‌المقدور در خانه و تحت شرایط بهداشتی بپزید و مصرف کنید.
بیمار دیالیزی باید چه غذاهایی مصرف کند؟
غذاهایی که بیمار دیالیزی باید مصرف کند، غذاهایی کم سدیم، پتاسیم و فسفر است
میوه؛ نصف پیمانه = یک واحد میوه ( محدود به 2 یا 3 واحد در روز)
میوه‌ی تازه و یا کمپوت شده بدون شکر اضافی
- سس سیب
- زردآلو
- کوکتل میوه
- هلو
- گلابی
- آناناس
- نارنگی
آب میوه
- کرنبری
- سیب
- انگور
- آناناس
- لیموناد
سبزیجات، نصف پیمانه – یک واحد (محدود به 2 یا 3 واحد در روز)
سبزیجات تازه و یا کنسروی بدون نمک اضافه و کم سدیم
- شلغم
- هویج
- ذرت
- لوبیا فرنگی
- قارچ
- کدو تنبل
پروتئین
- ماهی تن
- ماهی سالمون
- گوشت
- گوشت بوقلمون
- گوشت مرغ
- توفو
- باقلای خشک و تازه کم سدیم و یا بدون سدیم به اندازه‌ی یک چهارم پیمانه
- کره‌ی بادام زمینی بدون نمک
لبنیات – نصف پیمانه در روز
- شیر خشک
- شیر غلیظ شده
- شیر کم چرب
- شیر سویا، شیر بادام و یا شیر سبوس برنج
غلات
- نان
- غلات صبحانه بدون نمک
- پاستای سفید
- برنج سفید یا قهوه‌ای
- بیسکوییت‌های بدون نمک
چربی
- کره حیوانی و یا گیاهی بدون نمک
- مایونز کم سدیم
- روغن‌های گیاهی
- روغن زیتون
- روغن کانولا
شیرینیجات
- بیسکویت
- آدامس
- آبنبات
- ویفر وانیلی
چه غذاهایی باید در خانه داشت؟
اگر در منطقه‌ای که زندگی می‌کنید، نرخ شیوع بیماری بالا باشد، بهتر است که به جز موارد ضروری از خانه خارج نشده و مواد غذایی به مقدار کافی در منزل داشته باشید.
این کار شدت شیوع بیماری را کاهش داده و از تراکم بیش از حد جمعیت در مکان‌های عمومی جلوگیری می‌کند. مواد غذایی مناسب برای وضعیت بیماری کلیوی خود خریداری کنید. غذاهای کنسروی که مدت زیادی در کابینت می‌توان از آن‌ها نگه داری کرد، بهترین گزینه در این مواقع است.
به اندازه‌ی مصرف دو یا سه هفته مواد غذایی مناسب، آب و دارو ذخیره کنید. با پزشک خود در مورد چگونگی مصرف داروها مشورت کنید
آیا ویروس کرونا در افراد سالم منجر به نارسایی حاد کلیوی خواهد شد؟
تاکنون چندین مورد از افراد غیر مسن مبتلا به کووید 19 به نارسایی حاد کلیه (acute kidney injury) یا از دست رفتن ناگهانی عملکرد کلیه، مبتلا شده اند. این افراد هیچ گونه مشکل یا بیماری زمینه‌ای نداشته اند. با انجام درمان‌های مناسب، از جمله دیابت، نارسایی حاد کلیه قابل درمان خواهد بود.
نارسایی حاد کلیه و نارسایی مزمن کلیه
این دو بیماری یکی نیستند. نارسایی مزمن کلیه به تدریج به نقص مزمن کلیه منجر شده که این دو برگشت پذیر نیستند. وجود خون یا پروتئین در ادرار اولین نشانه‌ی کارکرد نادرست کلیه در بیماران مبتلا به کووید 19 است.
نارسایی حاد کلیه و کووید 19
تقریبا 3 تا 9 درصد مبتلایان به کووید 19 به بیماری نارسایی حاد کلیه مبتلا می‌شوند. افراد مبتلا به نارسایی حاد کلیه در هر سنی که باشند، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر ابتلا به مشکلات جدی کووید 19 قرار دارند.
بیمار مبتلا به کووید 19 بعد از بهبودی برای درمان نارسایی حاد کلیوی باید به پزشک متخصص مراجعه کند، چرا که این بیماران در معرض ابتلا به بیماری نارسایی مزمن کلیوی قرار دارند.
بیمار مبتلا به کووید 19 که به بیماری حاد کلیوی مبتلا نشده ولی در عین حال خون و یا پروتئین در ادرارش وجود دارد، بیش تر از سایر افراد در معرض ابتلا به نارسایی مزمن کلیوی قرار دارد.
استرس و افسردگی در بیمار دیالیزی
احساس استرس و افسردگی در بیماران کلیوی، بیماران دیالیزی و افرادی که پیوند کلیه شده‌اند بسیار رایج و معمول است. در حقیقت ۲۰ تا ۴۰ درصد افراد مبتلا به نارسایی کلیوی ممکن است به افسردگی دچار شوند.
درصد افرادی که به نوع حاد بیماری کووید ۱۹ مبتلا می‌شوند کم است ولی افرادی که داروهای سرکوب کننده‌ی سیستم ایمنی مصرف می‌کنند و یا بیماریهای مزمن دارند، بیشتر از سایر افراد در معرض خطر هستند. این استرس و نگرانی در بسیاری از موارد به افسردگی منتهی می‌شود.
همه‌ی ما این روزها را برای اولین بار تجربه می‌کنیم و کنار آمدن با این شرایط جدید بسیار سخت و دشوار است، اما با کمک به خود و یا صحبت کردن با روانشناس می‌توان از بار زیاد این روزها کم کرد.
برای چه کاری می‌توان از خانه خارج شد؟
بهتر است که تا حد امکان از خانه خارج نشوید. افراد مبتلا به بیماریهای کلیوی تنها برای انجام دیالیز و یا رفتن به مراکز درمانی مجاز به خروج از خانه هستند. اگر علائم بیماری کووید ۱۹ را داشتید با پزشک خود و یا با مرکز فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.
آیا می‌توان از وسایل نقلیه عمومی استفاده کرد؟
استفاده از وسایل نقلیه عمومی همچون اتوبوس و مترو، مستلزم قرار گرفتن در کنار سایر افراد با فاصله‌ای بسیار کم است در این شرایط خطر شیوع بیماری کووید ۱۹ بالاتر خواهد رفت. برای اینکه در معرض ابتلا به بیماری قرار نگیرید بهتر است از تاکسی استفاده کنید.
در صورت استفاده از تاکسی چگونه از خود محافظت کنم؟
- صندلی و کمربند ایمنی را با دستمال آغشته به مواد ضدعفونی کننده پاک کنید
- با افراد حاضر در تاکسی دست ندهید
- صورت خود را لمس نکنید
- بعد از پرداخت مبلغ کرایه دست خود را بشویید و یا از مایع ضد عفونی کننده استفاده کنید
چگونه از اعضای خانواده مراقبت کنیم؟
افراد مسن، مبتلایان به بیماریهای زمینه‌ای، نارسایی کلیوی و افرادی که به دلیل پیوند کلیه داروهای سرکوب کننده‌ی سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، بیش از دیگران در معرض ابتلا به بیماری کووید ۱۹ قرار دارند و تا جایی که امکان آن وجود دارد باید در خانه بمانند.
نکاتی که باید در مورد غذاهای کنسروی بدانیم
به دلیل شیوع بیماری کووید ۱۹ لازم است که به تعداد زیاد از خانه خارج نشوید، پس باید مواد غذایی مورد نیاز خود را ذخیره کنید. غذاهای کنسروی بهترین انتخاب در این موقعیت هستند.
توجه کنید که:
- اگر کنسرو به صورت باز شده مدتی در فضای آزاد باقی مانده و یا تاریخ انقضای آن گذشته است، نباید مصرف شود.
- در صورت داشتن پرهیز غذایی به کنسرو نمک اضافه نکنید
- آب برای جوشانده کنسرو آماده داشته باشید
دیگر بیماری‌ها و مشکلات زمینه‌ای
بیماری‌ها و مشکلات زمینه‌ای دیگری وجود دارد که فرد را در معرض نیاز به پیوند کلیه و یا دیالیز قرار می‌دهند:
- بیماری مزمن ریوی یا آسم خفیف تا شدید
- مشکلات جدی قلبی
- ضعف سیستم ایمنی در صورت ابتلا به سرطان، سیگار کشیدن، پیوند مغز استخوان، اچ آی وی، ایدز و دیگر بیماریهای تضعیف کننده‌ی سیستم ایمنی
- چاقی مزمن با شاخص توده بدنی بالای ۴۰
- دیابت
- بیماریهای کبدی
هرگونه سوال در رابطه با موضوع این مقاله را می‌توانید در بخش نظرات بنویسید تا در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سوالات شما پاسخ داده شود.
منبع:
