اگزما چیست و چه علائم، دلایل و درمانهایی دارد؟
اگزما چیست و چه علائمی دارد؟ شاید این کلمه را شنیده باشید و بدانید که ارتباطاتی با مشکلات پوستی دارد اما دقیقاً ندانید که چیست و چه نشانههایی دارد. اگزما نوعی مشکل پوستی است که باعث خارش و خشکی آن میشود. دلایل مختلفی برای بروز این وضعیت وجود دارند. برای رفع آن باید به دکتر پوست مراجعه کنید. در این مقاله از مجله دکتردکتر هم از علائم، نشانهها و درمانهایش گفتهایم. مرور این مقاله اطلاعات خوبی درباره اگزما در اختیارتان میگذارد.
با مشکل پوستی اگزما و انواع آن آشنا شوید
اگزما وضعیتی است که در آن پوست خشک و دچار خارش میشود و روی سطحش برآمدگیهایی به وجود میآید. این مشکل پوست را که محافظ و سدی دفاعی است، کمتوان میکند.
در نتیجه، آب و رطوبت پوست کاهش پیدا میکند و در مقابل عوامل بیرونی و خارجی هم آسیبپذیر میشوند. اگزما نوعی درماتیت (Dermatitis) است. درماتیت مجموعهای از مشکلات پوستی است که به صورت التهاب این ناحیه از بدن ظاهر میشود.
انواع اگزما پوستی چیست؟
انواع مختلفی از اگزما وجود دارد. هریک از این انواع دلیلی مخصوص به خود برای ظهور دارند. محرکهای اختصاصی بروز هر نوع از اگزما باعث بروز مشکلات پوستی میشوند. از انواع اگزما باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- درماتیت سبورئیک
- آتوپیک درماتیت
- درماتیت تماسی
- دیسهیدروتیک
- نورودرماتیت
- نومولار
لازم است بدانید که امکان بروز چند نوع اگزمای پوستی با هم وجود دارد.
علائم اگزما در چه کسانی ظاهر میشود؟
اگزما در هر سنی و برای هر فردی رخ میدهد؛ یعنی محدودیتی در این زمینه نیست و امکان ابتلا برای همه وجود دارد. نشانهها و علامتها معمولا از کودکی شروع میشود و در بزرگسالی هم ادامه پیدا میکند. البته درباره اگزما کودکان میتوانید در مطلبی با همین عنوان در مجله دکتردکتر بیشتر بخوانید.
این مشکل میتواند حالت ارثی داشته باشد. کسانی که دچار وضعیتهای ناخوشایند زیر هستند هم ممکن است با درصد بیشتری به اگزما دچار شوند. احتمال ابتلا به اگزما در مبتلایان به موارد زیر بیشتر است:
- درماتیت
- حساسیت
- تب یونجه
- آسم
نشانههای اگزما چیست ؟
نخستین نشانه اگزما خشکی، قرمزشدن و خارش پوست است. اینها نشان میدهند که در محیط اطرافتان محرکی وجود داشته که باعث شده دچار اگزما شوید. نشانههای اگزما چیست و چطور روی پوست ظاهر میشوند:
- خارش
- تورم
- خشکی پوست
- بروز بثورات پوستی
- پوستهپوستهشدن پوست
- ظهور برآمدگیهایی روی پوست
- وجود لکههای ضخیم و چرممانند روی سطح پوست
بثورات پوستی ناشی از اگزما روی پوست هرکس متفاوت از دیگری ظاهر میشوند. اگر پوستتان تیره است، اگزما با بثوراتی بنفش، قهوهای یا خاکستری دیده خواهد شد. اگزما در پوستهای روشن با زخمها و بثوراتی صورتی، قرمز و بنفش ظاهر میشود.
نشانههای اگزما در کدام بخش از بدن ظاهر میشوند؟
علائم اگزما چیست و در کدام بخش از بدن ظاهر میشود؟ نشانههای اگزما میتوانند در هر ناحیهای از بدن ظاهر شوند. انواع اگزمای دست یا صورت و بخشهای دیگر بدن ممکن و محتمل است. از میان نواحی مختلفی از بدن که امکان بروز اگزما در آنها وجود دارد، موارد زیر رایجتر هستند:
- پا
- دستها
- گردن
- آرنج
- قوزک پا
- لبها
- صورت و به خصوص گونهها
- در و اطراف گوشها
بروز علائم اگزما در نواحی زیر کمتر شایع است:
- نوک پستان
- سینهها
- نزدیک واژن
- آلت تناسلی مردان
اگزما با درد همراه است؟
اگزما معمولاً دردی به همراه ندارد اما اگر پوست مبتلا به آن را بخارانید، امکان مخدوشکردن سطح پوست و زخمشدن به وجود میآید. در این صورت، بروز درد ممکن است. بعضی از انواع اگزما مانند اگزمای تماسی هم با ایجاد ناراحتی و احساس سوزش همراه هستند.
آیا اگزما واگیر دار است؟
خیالتان راحت باشد، اگزما واگیردار نیست و با تماس فردبهفرد انتقال پیدا نمیکند. با آگاهی از اینکه ریشه اگزما چیست یا چه علائمی از خود نشان میدهد هم بهراحتی درمان خواهد شد.
آیا اگزما نوعی بیماری خودایمنی است؟
درست است که اگزما باعث میشود، بدن واکنشهای اغراقآمیزی نسبت به محرکها از خود نشان بدهد اما بیماری خودایمنی نیست.
اگزما بارداری چیست؟
نوسانات هورمونی ناشی از بارداری میتوانند روی پوست اثرات منفی بگذارند. نبود تعادل هورمونی باعث میشود که تعادل سلولهای بدن که از سد پوستی محافظت میکنند از بین برود. وقتی چنین چیزی رخ میدهد، ممکن است که سلولهای ایمنی به سلولهای پوست حمله کنند و اگزما ایجاد شود.
دلیل اگزما چیست و چرا به وجود میآید؟
عوامل مختلفی باعث بروز اگزما میشوند:
- سیستم ایمنی
- ژنتیک
- محیط
- محرکهای عاطفی
سیستم ایمنی
سیستم ایمنی بدن نسبت به برخی از محرکهای محیطی بیش از حد واکنش نشان میدهد. زمانی که با یک محرک در ارتباط قرار میگیرید، سیستم ایمنیتان فکر میکند که با مهاجمانی مانند باکتری یا ویروس مواجه شده است؛ پس دست به کار میشود و میخواهد از بدن دفاع کند. این دفاع با بروز التهاب همراه است. التهاب علامتهای اگزما را روی پوست ایجاد میکند.
ژنتیک
اگزما میتواند حالت ارثی هم داشته باشد. اگر افراد دیگری از خانوادهتان هم به این مشکل دچار بوده یا هستند، احتمال اینکه شما هم درگیر شوید، بیشتر میشود. وجود سابقه ابتلا به آسم، تب یونجه یا حساسیت هم احتمال بروز اگزما در شما را بیشتر میکند. بعضی از جهشهای ژنتیکی هم باعث میشوند که پوست نتواند ویژگی محافظتی و مراقبتی داشته باشد.
محیط
عوامل مختلفی در محیط وجود دارند که باعث تحریک پوست و بروز اگزما میشوند. از جمله عوامل محرک میتوانیم به هوای آلوده یا دود اشاره کنیم. برخی از محصولات شیمیایی بهداشتی مانند صابونها یا محصولات مراقبت از پوست و حتی جنس بعضی پارچهها مانند پشم هم باعث بروز اگزما میشوند.
در محیطهایی که هوایی خشک دارد هم پوست خشک و دچار خارش میشود. از سوی دیگر، گرما و رطوبت زیاد هم در مواردی باعث تعریق میشوند و همین موضوع خارش و آزردگی پوست را به همراه میآورد.
محرکهای عاطفی
شاید به نظر نیاید اما سلامت روان روی پوست اثرات مستقیمی میگذارد. اضطراب زیاد، استرس فراوان و افسردگی از عواملی هستند که باعث میشود، اگزمای پوستی را تجربه کنید.
چه چیزهایی باعث تشدید اگزما میشوند؟
اثر اگزما چیست و چطور روی پوست ظاهر میشود؟ همانطور که پیشتر هم اشاره شد، اثری که این وضعیت نامطلوب پوستی روی افراد مختلف میگذارد، یکسان نیست. چیزی که باعث تحریک پوست یک فرد میشود، برای فرد دیگری محرک نیست. از محرکهای اصلی این وضعیت باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- هوای خشک
- بعضی جنس پارچهها
- محصولات آرایشی بهداشتی
- دود و هوای آلوده
- صابون و شویندههای لباس
- استرس و فشارهای عصبی
- لمس چیزهای حساسیتزا
مصرف چه خوراکیهایی با بروز اگزما همراه است؟
رابطه میان حساسیت و اگزما آنچنان مشخص نیست. اگر به برخی از خوراکیها حساسیت دارید، مصرف آنها میتواند باعث تشدید اگزما هم شود. در صورتی که به ماده غذایی خاصی حساسیت ندارید، مصرف خوراکیها به احتمال زیاد اثری روی اگزمای پوستیتان نخواهد داشت. از مواد خوراکی حساسیتزای معروف باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- بادام زمینی
- لبنیات
- تخممرغ
تشخیص اگزما چگونه ممکن است؟
متخصصان پوست با معاینه متوجه میشوند که فردی به اگزما دچار است یا خیر. علائم اگزما در کودکان بیشتر از بزرگسالان دیده میشود. این موضوع در سنین کودکی رایجتر است. با این حال، چنین مشکلی میتواند در هر سنوسالی رخ بدهد.
نشانههای اگزما به بیماریهای پوستی دیگری هم شباهت دارد و برای همین، پزشکان از آزمایشهایی برای تشخیص کمک میگیرند. برای مثال:
- آزمایش حساسیت
- آزمایش خون
- بیوپسی یا نمونهبرداری از پوست
درمان اگزما چگونه است؟
بعد از آنکه مشخص شد اگزما چیست و علت آن ریشه در چه مشکلی دارد، درمان توسط دکتر پوست تجویز میشود. درمان اگزمای پوستی برای هرکس سبک و روش مخصوص به خود او را دارد چون این مشکل در افراد مختلف به شکلهای گوناگونی ظاهر میشود.
درمانهای رایج برای رفع این مشکل پوستی به شرح زیر هستند:
- مصرف داروهای خوراکی مانند داروهای ضدالتهاب، آنتیهیستامینها یا کورتیکواستروئیدها برای کاهش خارش و تورم.
- استفاده از مرطوبکنندهها برای رفع خشکی پوست در طول روز و به ویژه بعد از حمام.
- استفاده از داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی برای تنظیم عملکرد این سیستم.
- دوری از محرکهایی که باعث تشدید اگزما میشوند، مانند مواد شوینده.
- کمکگرفتن از درمانهای موضعی مانند استروئیدهای موضعی.
- نوردرمانی برای از بینبردن ظاهر اگزما و لکههای ناشی از آن.
- درمان اگزما با لیزر هم میتواند مؤثر واقع شود.
درمان اگزما در کودکان چگونه است؟
انواع اگزما پوستی در کودکان شایع است. اگر کودکتان دچار اگزما شده است از روشهای زیر کمک بگیرید:
- از شویندههای عطری برای شستوشوی لباس کودک استفاده نکنید و آن را با پودر ضدحساسیت بشویید.
- دمای هوا را متعادل نگه دارید و نگذارید که رطوبت و خشکیاش نوسان پیدا کند.
- به جای حمام داغ و طولانی، کودک را با آب گرم در مدتی کوتاه بشویید.
- استفاده از مرطوبکنندهها در طول روز را فراموش نکنید.
- از لباسهای نخی برای کودک استفاده کنید.
- نگذارید که کودک پوستش را بخاراند.
علائم اگزما در نوزادان با این روشها بهبود پیدا میکند و کنترل میشود. اگر بدانید که راه مناسب درمان اگزما چیست در زمینه کنترل نشانههای آن موفق خواهید بود.
درمان اگزما در طب سنتی و با روشهای خانگی چیست؟
روشهایی خانگی و سنتی هم برای درمان اگزما پا و نواحی دیگر بدن وجود دارند. این روشها از نظر علمی تأیید نشدهاند اما در هر حال، اشارهای به آنها هم خواهیم داشت. اگر بنای استفاده از روشهای گیاهی و سنتی را دارید، باید با متخصصان مشورت کنید:
- برای رفع علائم اگزمای پوست سر یا نقاط دیگر بدن از سرکه سیب استفاده کنید. درمان اگزما با سرکه سیب مقدور است. باید ۱ قاشق غذاخوری از این سرکه را با یک پیمانه آب گرم مخلوط کنید و با پنبه یا حولهای تمیز که به آن آغشته شده، دور ناحیه اگزما ببندید.
- درمان اگزما با زردچوبه هم در طب سنتی چینی توصیه شده است. در بسیاری از کرمهای موضعی درمان اگزما اطراف دهان یا نقاط دیگر بدن هم از این ماده استفاده میشود.
- درمان اگزما با عسل هم در طب سنتی وجود دارد. لایهای عسل را روی سطح پوست بمالید و روی آن را با باند بپوشانید. بگذارید که در طول شب روی پوست بماند و صبح آن را باز کنید و پوست را شستوشو بدهید.
- درمان اگزما با حجامت در طب سنتی توصیه میشود.
در استفاده از توصیههای خانگی و سنتی درمان اگزما دقت کنید. برای مثال، برخی برای درمان، استفاده از روغن زیتون را توصیه میکنند اما تحقیقات نشان میدهد که درمان اگزما با روغن زیتون باعث تشدید آن میشود. باید بدانید که ریشه علمی درمان اگزما چیست و چطور به شما برای بهبود کمک خواهد کرد.
چه زمانی باید برای درمان اگزما به پزشک مراجعه کنید؟
اگر اگزمای پوستی شدید شد و علائم آزاردهندهای از خود نشان داد، حتماً به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که روشهای درمانی جوابگو نبودند هم باید مجدداً نزد پزشک بروید.
متخصصان پوست میتوانند متوجه شوند که دلیل اگزما پوستی چیست و برای هر فرد، درمان مناسبش را تجویز کنند. برای دریافت وقت ملاقات با بهترین پزشکان میتوانید از سیستم نوبت دهی آنلاین دکتردکتر هم استفاده کنید.
اگر دچار اگزما شدهاید و پرسشی در این زمینه دارید، از ما بپرسید. چنانچه فکر میکنید که نکتهای هم از نظرمان جا مانده، ما را باخبر کنید تا اطلاعات بیشتری در اختیارتان بگذاریم.
منابع:
پایین بودن گلبولهای سفید خون میتونه بدلیل مشکلات پوستی خودایمنی باشه؟
در ناحیه گردن و چانه بشدت احساس خارش و قرمزی داره دارو و پماد استفاده میکنم موثر نیست باید چیکار کنم ؟
سلام
باید معاینه شه ممکن قارچ باشه یا اگزما و با مصرف سرخود پماد سبب تشدیدش بشین
به متخصص” پوست مراجعه کنید
من اگزما ی پوستیمو با مالش روغن زیتون درمان کردم.
سلام 2تا3روز هست که در ناحیه کمر و پهلویم چند لکه 4تا5 سانتی بوجود آمده و نشان ازاگزماست. درد هم دارد. از لحاظ بهداشتی هم کاملا رعایت میکنم. پماد استفاده میکنم و قرص هم میخورم بنظرتون تا چقدر درگیرش هستم. سپاس از لطف شما
سلام
اگزما خارش میده و درد نمیده
باید معاینه شین و به متخصص” پوست مراجعه کنید
سلام
اگزما شدید با سوزش بسیار در دستم دارم کرمی خوب معرفی کنید لطفا
تورخدا واجب دهید.
سلام
کلوتریزون و مرطوب کننده ثمین