اگر برای بیدار شدن در صبح و یا رفع خستگی در بعد از ظهر به نوشیدن یک فنجان قهوه وابسته هستید، بدانید که تنها نیستید. از هر پنج فرد بزرگسال چهار نفر در روز کافئین مصرف می‌کنند.
مصرف کافئین شما به محصولات حاوی کافئینی که ترجیح می‌دهید بستگی دارد. یک فنجان چای تنها حاوی 14 الی 60 میلی گرم کافئین بسته به نوع چای است، در حالی که یک فنجان قهوه تا 200 میلی گرم کافئین دارد. همچنین نوشیدنی‌های انرژی‌زا، کوکاکولا یا محصولات حاوی شکلات دارای کافئین هستند.
در حالی که مصرف کافئین به صورت متعادل بی خطر است، اما مصرف بیش از حد آن بر سلامت شما تاثیر منفی خواهد گذاشت.
سطح بی خطر و سطح خطرناک مصرف کافئین
اکثر افراد بزرگسال می‌توانند با خیال راحت روزانه 400 میلی گرم کافئین مصرف کنند. این مقدار با نوشیدن 4 تا 5 فنجان قهوه متوسط بدست می‌آید. این مقدار معمولا بی خطر است، اما افراد مختلف میزان تحمل متفاوتی نسبت به کافئین دارند. علائمی که نشان می‌دهند شما بیش از حد خود کافئین مصرف کرده‌اید، عبارتند از:
هرچه یک غذا یا نوشیدنی مقدار کافئین بیشتری داشته باشد، احتمال بروز عوارض جانبی در شما بیشتر می‌شود. بیشتر افراد تاثیر حداکثری کافئین را حدود یک ساعت بعد از مصرف آن احساس می‌کنند. بعد از گذشت 4 الی 6 ساعت از مصرف کافئین، بدن حدود نیمی از مقدار دریافت شده را سوزانده است.
نحوه تاثیرگذاری کافئین بر سیستم عصبی
افزایش هوشیاری
کافئین یک محرک است. در مغز، کافئین اثرات یک ماده شیمایی به نام آدنوزین را مسدود می‌کند که موجب احساس خواب‌آلودگی در شما می‌شود. پس از آن احساس هوشیاری و انرژی بیشتری به شما دست می‌دهد، به همین دلیل است که بسیاری از افراد برای غلبه بر خستگی و خواب‌آلودگی چای یا قهوه می‌نوشند.
تغییر در چرخه خواب
کافئین ممکن است شما را بیدار نگه دارد حتی اگر خود نخواهید. سطح هورمون ملاتونین که بدن برای به خواب رفتن به آن نیاز دارد، با مصرف کافئین کاهش می‌یابد. اگر مشکل خواب دارید، مصرف کافئین را در بعد از ظهر و عصر محدود کنید.
احساس اضطراب
تاثیر منفی دیگر کافئین این است که ممکن است موجب ایجاد احساس عصبانیت یا اضطراب در شما شود، به خصوص اگر بیش از حد مصرف شود. اگر اختلال اضطراب یا هراس دارید، پزشک به شما توصیه می‌کند که از مصرف کافئین خودداری کنید.
افزایش سطح دوپامین
در سایر موارد، کافئین می‌تواند تندرستی ذهنی شما را تقویت کند. کافئین جریان دوپامین را افزایش می‌دهد، دوپامین یک ماده شیمیایی است که احساس شادی و انرژی به شما می‌بخشد. ممکن است به همین دلیل باشد که نوشیدن مقدار متوسط قهوه خطر افسردگی و خودکشی را در برخی از شرکت کنندگان در مطالعات کاهش داده است.
تاثیر مثبت بر حافظه و شناخت
کافئین حتی ممکن است به شما کمک کند تا بهتر فکر کنید و به خاطر بسپارید. شرکت کنندگان مطالعه که قهوه می‌نوشند، در آزمایش‌ها عملکرد بهتری دارند. همچنین، افراد مسن‌تری که کافئین مصرف می‌کنند ممکن است کمتر به بیماری آلزایمر و سایر مشکلات حافظه مرتبط با بالا رفتن سن مبتلا شوند.
اعتیاد
احتمال اعتیاد به کافئین وجود دارد. اگر سردرد دارید، احساس افسردگی می‌کنید، در تمرکز کردن مشکل دارید یا اگر احساس می‌کنید علیرغم عوارض جانبی نمی‌توانید مصرف کافئین را متوقف کنید، ممکن است به مصرف کافئین اعتیاد پیدا کرده باشید.
نحوه تاثیر کافئین بر قلب
بی خطر در مقادیر متوسط
در بیشتر موارد مصرف کافئین برای سلامت قلب بی خطر است. هیچ مدرکی مبنی بر افزایش فشار خون یا ایجاد اختلالات خطرناک ریتم قلب به نام آریتمی قلب در اثر مصرف کافئین وجود ندارد.
کافئین موجود در نوشیدنی‌های انرژی‌زا بر قلب تاثیر متفاوتی می‌گذارد
نوشیدنی‌های انرژی‌زا ممکن است تاثیر متفاوتی داشته باشند. اگر از یک نوشیدنی انرژی‌زا 32 اونسی کافئین دریافت کنید، ممکن است تا شش ساعت بعد از مصرف نیز ریتم غیرطبیعی قلب و بالا رفتن فشار خون را احساس کنید.
تاثیر منفی برای افرادی که به بیماری‌های قلبی مبتلا هستند
در صورت مصرف زیاد کافئین، این ماده می‌تواند به طور موقتی ضربان قلب را افزایش دهد. این می‌تواند موجب احساس ناخوشایند در فرد باشد، اما جای نگرانی نیست مگر این که فرد به بیماری‌های قلبی مبتلا باشد. در چنین مواردی، بهتر است با پزشک خود در مورد مصرف کافئین و مقدار مجاز آن مشورت کنید.
نحوه تاثیرگذاری کافئین بر هضم و دفع ادرار
ممکن است شنیده باشید که برخی از افراد از سوزش سردل بعد از نوشیدن قهوه شکایت می‌کنند. کافئین مقدار اسید تولید شده توسط معده را افزایش می‌دهد. برخی از دانشمندان این موضوع را با طعم تلخ کافئین در ارتباط می‌دانند، بنابراین هرچه یک ماده غذایی یا نوشیدنی تلخ‌تر باشد معده اسید بیشتری ترشح می‌کند.
اگر یک بیماری ریفلاکس اسید مانند بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) دارید، ممکن است متوجه شوید که کافئین علائم شما را بدتر می‌کند. کافئین همچنین یک ادرار آور است، به این معنی که بدن شما را به ادرار کردن بیشتر تشویق می‌کند.
آیا کافئین برای زنان باردار بی خطر است؟
مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند به جنین در حال رشد آسیب وارد کند، به خصوص در ماه‌های اول بارداری. حتی قبل از بارداری، اگر بیش از 400 میلی گرم کافئین در روز مصرف کنید ممکن است تاثیر منفی داشته باشد.
بدن جنین کافئین را آهسته‌تر تجزیه می‌کند زیرا فاقد یک ترکیب شیمیایی خاص است. این بدان معنی نیست که در دوران بارداری باید به طور کامل از مصرف کافئین خودداری کنید، اما متخصصان زنان و زایمان توصیه می‌کنند مصرف خود را به کمتر از 200 میلی گرم در روز محدود کنید.
اگر در مورد مصرف کافئین و تاثیر آن بر بدن سوالات بیشتری دارید با پزشک خود صحبت کنید. برای گرفتن نویت پزشک در این زمینه می توانید به دکتردکتر؛ سامانه نوبت‌دهی اینترنتی پزشکان مراجعه کنید.
لینک منبع : webmd
