علائم دیسک کمر و روش‌های درمان و پیشگیری از آن (ویدیو)

دیسک‌ها، بالشتک‌های لاستیک مانندی هستند که بین مهره‌های ستون فقرات قرار دارند و نقش جذب شوک و کاهش اصطکاک بین مهره‌ها را ایفا می‌کنند. زمانی که این مهره‌ها آسیب ببینند یا جابه‌جا شوند، فرد دچار بیماری دیسک کمر شده است. علایم دیسک کمر معمولاً شامل درد، بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن و ضعف در پاها است. درد دیسک کمر اغلب در پشت کمر شروع شده و می‌تواند به باسن و پاها منتشر شود. این بیماری با سیستم عصبی نخاع درارتباط است و درصورت نادیده گرفتن ممکن است به عارضه‌های دردناک و خطرناکتری منجر شود.

در این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر حدود 8 دقیقه با ما همراه باشید تا با راه‌های پیشگیری، درمان و شایع‌ترین علائم دیسک کمر آشنا شوید.

اگر سوالی درباره دیسک کمر دارید، در انتهای همین صفحه و در بخش نظرات بنویسید تا پزشک پاسخ دهد.

دیسک کمر چیست؟

فتق دیسک (herniated disk) که به‌صورت عمومی به آن بیماری دیسک کمر نیز گفته می‌شود، به معنای وجود مشکل در دیسک‌های بین مهره‌ای است که با روی هم قرارگرفتن آن‌­ها ستون فقرات تشکیل می‌شود. ساختار دیسک ستون فقرات بدن انسان بدین صورت است که مرکز آن نرم و مشابه دونات ژله‌ای است؛ اما لایه بیرونی آن سفت و محکم است. یا به عبارت دیگر دیسک‌های بین مهره‌ای از دو قسمت تشکیل شده‌اند:

  • هسته ژلاتینی: قسمت مرکزی دیسک که حاوی آب و پروتئین است.
  • حلقه فیبری: قسمت بیرونی دیسک که از جنس کلاژن است.

اینفوگرافی دیسک کمر

در بیماری دیسک کمر یا فتق دیسک، حلقه فیبری دیسک دچار پارگی یا آسیب و هسته ژلاتینی از آن خارج می‌شود. این امر می‌تواند باعث تحریک یا فشار روی ریشه‌های عصبی شود که از نخاع خارج می‌شوند. فتق دیسک، اعصاب مجاور خود را تحریک می­‌کند و باعث به وجود آمدن درد کمر، بی‌حسی و ضعف در بازوها و پاها می­‌شود.

البته لازم است اشاره کنیم که علائم دیسک کمر ممکن است در همه افراد یکسان نباشد، بنابراین تشخیص بیماری تنها با آزمایشات پزشکی و نظر پزشک متخصص ارتوپدی ممکن است. اگر هریکی از علائم دیسک کمر خفیف و درد در پاها را تجربه کردید، بهتر است در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید. درصورت شروع درمان به‌موقع ممکن است نیازی به عمل جراحی دیسک کمر نداشته و با مصرف دارو و توصیه‌های پزشکی درمان شوید.

علائم دیسک کمر

علائم دیسک کمر چیست؟

دیسک کمر یک از مشکلات متداول در ناحیه کمر است، اما ممکن است علائم آن با درد در نواحی مختلفی مثل پاها و حتی دست‌ها همراه باشد. همچنین علائم دیسک کمر و شدت آن از فرد به فرد دیگری متفاوت است. برخی از شایع‌ترین علائم دیسک کمر عبارتند از:

1. درد شدید از علائم دیسک کمر

درد شدید در ناحیه کمری معمولاً یک یا دو طرف کمر (یا هر دو طرف) که ممکن است به ساق پای شما هم منتقل شود، یکی از مهمترین علائم ابتلا به دیسک کمر است که بیشتر افراد آن را نادیده و با یک کمردرد معمولی اشتباه می‌گیرند.

2. علائم دیسک کمر در پاها و بازوها

اگر به بیماری دیسک کمر مبتلا شده باشید، معمولا در قسمت باسن، ران و ماهیچه خود درد زیادی احساس می‌کنید. همچنین ممکن است این درد در دیگر بخش‌های پا احساس شود. در بعضی موارد، درد به ساق پا، اطراف ران، زانو، پا و پنجه پا نیز سرایت می‌کند.

البته اگر فتق دیسک در گردن رخ بدهد، معمولا شدت درد را در بازوها و شانه‌های خود احساس خواهید کرد. حتی ممکن است در مواقعی که عطسه یا سرفه می­‌کنید یا زمانی که حالت ستون فقرات خود را تغییر می­‌دهید، این درد به قسمت‌های پایینی بازو و پای شما منتقل شود.

3. بی‌حسی یا مور مور شدن

دیسک کمر یکی از بیماری های ستون فقرات و کمر است که گاهی خود را با بی‌حسی یا مورمور شدن بدن نشان می‌دهد. همچنین تورم، و تغییرات در حس در ناحیه کمر یا پایین‌تر از آن از علائمی است که به دلیل آسیب مهره‌های کمر ایجاد می‌شود.

4. ضعف عضلانی

در پی ابتلا به دیسک کمر عضلات اطراف کمر و ساق پا ممکن است تنش شدیدی داشته باشند. عضلات قسمت آسیب‌دیده در اثر صدمه دیدن اعصاب، به مرور ضعیف خواهند شد. این موضوع باعث کاهش توانایی شما در جابجایی، نگهداشتن وسایل و انجام فعالیت‌های روزمره می‌شود.

5. مشکلات مثانه یا روده

در موارد نادر، دیسک کمر می‌تواند باعث مشکلات مثانه یا روده شود. این مشکلات شامل مشکل در ادرار کردن، مشکل در کنترل ادرار یا مدفوع و بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع باشند.

تنوع در علائم دیسک کمر موجب می‌شود تا تشخیص این بیماری سخت و دشوار باشد. تعداد زیادی از افراد حتی با داشتن برخی از این علائم متوجه وجود بیماری نخواهند شد و گاهی بدون تصویربرداری نخاع تشخیص دیسک کمر غیرممکن است.

در این ویدیو دکتر مجید نجفی به 4 گروه از افرادی که در معرض ابتلا به دیسک کمر هستند، هشدار می‌دهد:

video
play-rounded-fill

روش‌های درمان دیسک کمر

روش‌های درمان دیسک کمر به شدت علائم و مدت زمان بیماری بستگی دارد. در بسیاری از موارد، درمان‌های غیرجراحی می‌توانند به بهبود علائم کمک کنند. گاهی درمان دیسک کمر در منزل و استفاده از روش‌های سنتی کارساز است، اما با این حال، در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی وجود داشته باشد.

درمان دیسک کمر

روش‌های غیرجراحی درمان دیسک کمر

در ادامه به روش‌های درمانی دیسک کمر بدون نیاز به جراجی اشاره شده است:

  • فیزیوتراپی: فیزیوتراپیست می‌تواند به شما کمک کند تا تمرینات ورزشی را برای تقویت عضلات کمر و بهبود انعطاف‌پذیری انجام دهید. این تمرینات می‌توانند به کاهش درد و بهبود عملکرد کمک کنند.
  • بهترین مسکن و داروها برای درد دیسک کمر: داروهای مسکن بدون نسخه یا با نسخه می‌توانند به کاهش درد و التهاب کمک کنند. برخی از این داروها شامل مصرف استامینوفن (acetaminophen)، ایبوپروفن (ibuprofen)، ناپروکسن سدیم (naproxen sodium) و کورتون و شل‌کننده عضلات است. البته مصرف دارو بدون مشورت با پزشک توصیه نمی‌شود.
  • استراحت: میزان و نحوه استراحت برای درمان دیسک کمر می‌تواند به بهبود علائم کمک کند. تغییر شدت فعالیت‌های روزانه و جلوگیری از انجام حرکات خاص ایجادکننده‌ درد نیز علائم دیسک کمر شدید را کاهش می‌دهد.
  • ماساژ: ماساژ می‌تواند به کاهش درد و بهبود گردش خون کمک کند. این روش درمانی در کوتاه مدت باعث بهبود نسبی درد می‌شود و در افرادی که دارای دردهای مزمن کمر هستند، بسیار موثر خواهد بود. بهتر است برای این کار از بهترین روغن برای دیسک کمر مثل روغن اسطوخدوس و روغن اکالیپتوس که دارای خواص ضدالتهاب هستند کمک بگیرید.
  • گرمادرمانی: گرما و سرما درمانی دو روش درمانی غیرتهاجمی هستند که می‌توانند برای کاهش درد و التهاب ناشی از دیسک کمر استفاده شوند. گرما درمانی باعث افزایش جریان خون به ناحیه آسیب دیده می‌شود. این امر می‌تواند به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک کند. سرمادرمانی نیز باعث کاهش التهاب و درد در ناحیه کمر و گردن می‌شود. همچنین می‌تواند به کاهش تورم و کبودی کمک کند.
  • کایروپراکتیک (Chiropractic): کایروپراکتیک یک روش درمانی جایگزین است که روی بهبود عملکرد ستون فقرات و سیستم عصبی تمرکز دارد. کایروپراکتورها از تکنیک‌های دستی مانند ماساژ و ورزش برای درمان مشکلات اسکلتی عضلانی استفاده می‌کنند. البته توجه داشته باشید که در موارد نادر انجام این روش روی ناحیه‌ گردن باعث نوع خاصی از سکته می‌شود. 
  • طب سوزنی: با وجود اینکه اثرات این روش چندان زیاد نیست، با این همه برای رهایی از دردهای مزمن کمر و گردن مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

روش‌های جراحی درمان دیسک کمر

جراحی دیسک کمر تنها در صورت مشاهده علائم دیسک کمر خطرناک انجام می‌شود. یعنی زمانی که سایر روش‌های درمانی موثر نبوده یا علائم بیمار شدیدتر شده باشند. روش‌های جراحی دیسک کمر عبارتند از:

میکرو دیسککتومی

میکرودیسککتومی یک روش جراحی کم‌تهاجمی است که به بهبود علائم دیسک کمر کمک می‌کند. این روش معمولاً با بیهوشی عمومی یا بیهوشی نخاعی انجام می‌شود. مدت زمان جراحی میکرودیسککتومی معمولاً بین یک تا دو ساعت است.

در این روش جراح یک برش کوچک در ناحیه کمر ایجاد می‌کند، سپس از یک میکروسکوپ برای مشاهده دقیق دیسک بین مهره‌ای استفاده می‌کند. جراح مواد ژلاتینی پاره شده دیسک را با استفاده از ابزارهای جراحی برمیدارد.

فورامینوتومی

فورامینوتومی یک روش جراحی کم‌تهاجمی است که می‌تواند به بهبود علائم ناشی از تنگی کانال نخاعی، دیسک کمر و سایر مشکلات ستون فقرات کمک کند. این روش معمولاً با بیهوشی عمومی بین یک تا دو ساعت انجام می‌شود.

در این روش جراح یک برش کوچک در نزدیکی ریشه عصبی ایجاد می‌کند. سپس با استفاده از ابزارهای جراحی، استخوان یا غضروفی را که روی ریشه عصبی فشار وارد می‌کند، برمیدارد.

لامینکتومی

لامینکتومی یک روش جراحی تهاجمی است که برای درمان طیف گسترده‌ای از مشکلات ستون فقرات استفاده می‌شود. در این روش، بخشی از لامینا، که استخوان پشت مهره‌ها است، برداشته می‌شود تا فضای بیشتری برای ریشه عصبی ایجاد شود. توصیه می‌شود که برای درمان سریع دیسک کمر از یک تیم درمان دیسک کمر کمک بگیرید.

مراقبت‌های بعد از عمل دیسک کمر

بعد از عمل دیسک کمر برای حداقل چهار هفته باید دایره حرکتی خود را محدود کنید و به کاردرمانی بپردازید. یادتان باشد که:

  • حتما از انجام حرکات چرخشی یا کارهایی که نیاز به خم‌شدن دارند، بپرهیزید.
  • بیشتر به پهلو دراز بکشید.
  • صاف بایستید و برای راه‌رفتن از از عصا یا واکر استفاده کنید.
  • حتما تا دو الی سه هفته با گچ مخصوص دوش، استحمام کنید.
  • اگر پزشک اجازه دهد، بعد از دو تا سه هفته می‌توانید پیاده‌روی را شروع کنید.
  • یخ‌درمانی به کاهش نقاهت بعد از عمل کمک می‌کند.

همچنین بد نیست نظرات بیماران بعد از عمل دیسک کمر را در سایت‌های پزشکی مطالعه کنید تا بتوانید از تجربیات دیگران برای بهتر سپری کردن دوره نقاهت استفاده کنید.

تشخیص دیسک کمر

در جریان معاینه، پزشک کمر را از نظر وجود درد احتمالی بررسی می‌کند. از بیمار خواسته می‌شود که دراز کشیده، پای خود را بلند کرده و در جهات مختلف حرکت دهد. این کار برای تشخیص دلیل درد انجام می‌شود. همچنین آزمایش‌های عصبی برای بررسی موارد زیر انجام می‌شود:

  • رفلکس‌ها 
  • قدرت عضلاتی 
  • توان راه رفتن 
  • توان احساس ضربات آهسته و لرزش 

در بیشتر موارد انجام معاینه‌ی فیزیکی و گرفتن سوابق پزشکی برای تشخیص دیسک کمر، کافی است. اگر پزشک به موارد دیگر مشکوک باشد یا بخواهد عصب درگیر را شناسایی کند، آزمایش‌های دیگر هم انجام خواهد شد.

تشخیص دیسک کمر

پیشگیری از دیسک کمر

روش‌های بسیاری برای پیشگیری از دیسک کمر وجود دارد اما بعضی از آن‌ها، ریسک خطر را کاهش می‌دهند. اگر برخی از ریسک فاکتورهای ابتلا به دیسک کمر را جدی بگیرید تا حد زیادی از ابتلا به دیسک پیشگیری خواهید کرد. برای مثال:

  • وزن خود را در محدوده تناسب اندام نگه دارید: اضافه وزن باعث ایجاد فشار بیشتر روی دیسک‌های کمر می‌شود بنابراین با داشتن وزنی مناسب، یک تیر و دو نشان زیبایی و سلامتی را با هم می‌زنید.
  • وضعیت بدنی خود را در مطلوب نگه دارید: نگه داشتن بدن در وضعیت تعادل و خوب حتی در زمان نشستن، قدم‌ زدن و ایستادن هم مهم است و از سایش مهره‌های کمر جلوگیری می‌کند.
  • برای بلند کردن اجسام از روش اصولی استفاده کنید: زمان بلند کردن اجسام سنگین از فشار زیاد روی کمر پرهیز کنید. بهتر است سعی کنید از زانوها کمک بگیرید و بخشی از فشار را به زانوهای خود منتقل کنید.
  • دخانیات استعمال نکنید: مصرف سیگار و دیگر دخانیات به دلیل کاهش اکسیژن خون، به‌مرور زمان باعث تحلیل رفتن دیسک و بی‌ثباتی ستون فقرات می‌شود.
  • عضلات مرکزی بدنتان را قوی کنید: هسته بدن که در ناحیه شکم و کمر قرار گرفته، بیشترین میزان فشار را تحمل می‌کند. با توجه و تقویت این بخش از بدن، ببیشتر راه را در پیشگیری از دیسک کمر رفته‌اید.

انواع دیسک کمر

دیسک کمر را می‌توان براساس شدت آسیب به دیسک، محل آسیب و نوع آسیب طبقه‌بندی کرد. اما به‌طورکلی هفت نوع مختلف از دیسک کمر وجود دارد که امکان ابتلا به آن‌ها بسیار بالا است:

1. ترک‌های دیسک کمر

افزایش سن، آسیب‌ به ستون فقرات، فعالیت‌های شدید که با فشار روی ستون فقرات همراه هستند و حتی چاقی ازجمله مواردی هستند که موجب ایجاد ترک در دیسک‌های میان‌ مهره‌ای می‌شوند. البته به‌خاطر خاصیت ترمیمی بدن، این ترک‌ها اغلب خودبه‌خود ترمیم می‌شوند. اما درصورت شدید بودن، دیسک آب خود را از دست داده و علائم دیسک کمر شدید نمایان خواهند شد.

2. دیسک کم‌آب

دیسک کم‌آب نوعی آسیب به دیسک‌های بین مهره‌ای است که در آن مقدار آب موجود در دیسک کم می‌شود. این امر می‌تواند باعث خشک شدن و سفت شدن دیسک و در نهایت منجر به آسیب جدی به دیسک شود. در دیسک کم‌آب یا دیسک دژنره که با درد زیادی همراه است، دیسک خاصیت اسفنجی خود را از دست می‌دهد.

3. برجستگی دیسک کمر

برجستگی دیسک یکی دیگر از انواع دیسک کمر است که در آن بخشی از هسته ژلاتینی دیسک از طریق حلقه فیبری بیرون می‌زند، اما هنوز به نخاع یا ریشه‌های عصبی نمی‌رسد. البته همه حلقه‎‌ها به این حالت دچار نمی‌شوند و تنها برخی از آن‌ها برجسته می‌شوند. در این حالت دیسک برجسته (bulged) رخ داده است.

4. دیسک بیرون‌زده

در دیسک بیرون‌زده که ممکن است به درد کمر و فشار بر روی عصب‌های کمری منجر شود، مواد داخلی دیسک (همچون هسته دیسک) به نرمی از محل خود برون می‌آید، اما هنوز درون محدوده دیسک باقی می‌ماند. در این حالت، قاعده دیسک باریک‌‌تر و کمتر از ارتفاع قسمت بیرون زده می‌شود.

5. فتق دیسک کمر

فتق دیسک یا پارگی دیسک کمر حالتی است که هر 16 لایه حلقه دیسک کمر پاره می‌شود. البته گاهی هم ممکن است دیسک در نقطه خاصی پاره شود. این موضوع می‌تواند باعث فشار بر ریشه‌های عصبی و منجر به درد، بی‌حسی یا ضعف در پاها شود.

عکس پارگی دیسک کمر

6. دیسک مهاجر

این حالت از دیسک کمر به‌این صورت است که دیسک بیرون‌زده تحرک داشته باشد. در این حالت، دیسک به‌شکل عمودی پاره می‌شود و با پاره کردن لایه غضروفی پایین و بالا، به مهره فتق راه پیدا می‌کند.

7. دیسک جدا شده

دیسک مهاجر یک اصطلاح پزشکی است که برای توصیف دیسک بین مهره‌ای استفاده می‌شود که از محل طبیعی خود در ستون فقرات خارج شده است. این عارضه باعث درد، بی‌حسی یا ضعف در پاها خواهد شد. خطرناکترین دیسک کمر، نوع جداشده است که در آن قطعه‌ای از هسته که از داخل حلقه دیسک بیرون آمده کاملا جدا شده و به‌صورت یک قطعه آزاد است.

دلیل دیسک کمر چیست؟

بیماری دیسک کمر اغلب در نتیجه فرسودگی دیسک‌ها در دوران پیری به وجود می‌آید که به اصطلاح به آن disk degeneration به معنی فاسد شدن دیسک می‌گویند. با بالا رفتن سن، ستون فقرات مقداری از محتوای آب خود را از دست می‌­دهد. این موضوع باعث می‌شود انعطاف‌پذیری دیسک‌ها کمتر شده و بیشتر در معرض پاره شدن یا پوسیدگی قرار بگیرند.

اما افزایش سن تنها دلیل ابتلا به دیسک نیست. گاهی اوقات بلند کردن اجسام بزرگ و سنگین با استفاده از ماهیچه‌های پشت کمر، به‌جای عضلات ران و پاها، می‌­تواند سبب بروز فتق دیسک شود. از دیگر دلایل دیسک کمر باید به موارد زیر اشاره کرد:

علت دیسک کمرتوضیح
آسیب جسمیآسیب به ستون فقرات، مانند ضربه یا سقوط
فشار طولانی مدتفعالیت‌های سنگین و فشار شدید به ناحیه کمر و گردن
نشستن طولانی مدتنشستن برای مدت طولانی بدون تحرک یا بد نشستن
اضافه وزنایجاد فشار اضافه به کمر به علت بالا بودن وزن
ژنتیکابتلا یکی از اعضای خانواده به علائم دیسک کمر و گردن

البته توجه داشته باشید که علت دیسک کمر در زنان می‌تواند متفاوت باشد. علت دیسک کمر در زنان به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

  • بارداری می‌تواند فشار زیادی روی ستون فقرات وارد کند. دیسک کمر در بارداری به دلیل بالا بودن وزن امری شایع در زنان است و می‌تواند باعث آسیب به دیگر دیسک‌های بین مهره‌ای شود.
  • ورزش‌های سنگین می‌تواند باعث آسیب به دیسک‌های بین مهره‌ای در زنان شود.
  • برخی از شرایط پزشکی خاص مثل آرتروز و بیماری استئوپوروز می‌توانند خطر ابتلا به دیسک کمر را در زنان افزایش دهد.

عوامل ایجادکننده مشکل دیسک کمر به موارد مختلفی بستگی دارد و ممکن است برای هر فرد متفاوت باشد. افرادی که به علائم دیسک کمر مبتلا هستند، باید با پزشک متخصص مشورت کرده و زودتر روند درمانی خود را آغاز کنند.

چه زمانی باید به دکتر مراجعه کنیم؟

اگر درد گردن دارید یا در کمر خود دردی را احساس می­‌کنید که به سمت پایین و پاهای شما حرکت می­‌کند، درد ساق پا دارید و این درد همراه با احساس ضعف، بی‌حسی یا مور مور شدن باشد، حتما باید برای درمان به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه کنید. پزشک متخصص برای تشخیص درست و تجویز درمان مناسب، در قدم اول یک آزمایش ام‌آرای از شما می‌گیرد و با توجه به نتیجه آزمایش روش‌های درمانی مناسب را به شما تجویز می‌کند.

عوارض دیسک کمر چیست؟

طناب نخاعی بدن انسان تا بخش‌های پایینی کانال نخاعی ادامه پیدا نکرده است، بلکه در زیر کمر، طناب نخاعی به دسته‌ای از ریشه‌های عصبی بلند (cauda equina) متصل می‌­شود که شبیه به دم اسب هستند. فتق دیسک کمر گاهی ممکن است این ریشه‌های عصبی (cauda equina) را فشرده کند. در این مواقع باید جراحی اورژانسی برای جلوگیری از ضعف یا فلج شدن دائمی، صورت بگیرد.

چنانچه در اثر مشکل دیسک کمر به مشکلات زیر دچار شده‌اید، باید به اورژانس مراجعه کنید:

  • وخیم‌تر شدن علائم: درد، بی‌حسی و ضعف ممکن است به قدری افزایش یابد که دیگر قادر به انجام فعالیت‌های روزمره خود نباشید.
  • اختلال در عملکرد روده‌ها و مثانه: افرادی که سندرم Cauda Equina دارند ممکن است به بی‌اختیاری ادرار دچار شوند.
  • بی‌حسی پهلو‌ها: این عارضه بی‌حسی می‌تواند به تدریج روی قسمت‌های پهلو‌ها، ران‌ها، کمر، پا‌ها و نواحی اطراف روده گسترش یابد و تاثیر بگذارد.

ورزش‌های موثر بر دیسک کمر

ضعف عضلات اطراف شکم و ستون مهره کمر یکی از دیگر دلایل دیسک کمر هستند. بنابراین تقویت این عضلات، باعث کاهش درد و بهبود دیسک در این ناحیه می‌شود. البته اگر دیسک کم دارید، هر ورزشی برای شما مناسب نیست و باید حرکات اصولی و خاصی که تنها مناسب این شرایط است را انجام دهید.

در چنین شرایطی پزشک ارتوپد قطعا حرکات مناسب برای شما به‌همراه توضیحات، تجویز خواهد کرد که معمولا شامل تمرینات کششی پایه، تیلت لگن (کج‌کردن لگن)، کشش زانو به سینه، فشردن تیغه شانه، حرکت پل، حرکات کششی پیشرفته، کشش چرخشی کمر، کشش پشت و حرکاتی از این دست هستند.

ورزش برای دیسک کمر

دیسک کمر و پیاده‌روی

برخلاف تصور عموم، پیاده‌روی اتفاقا برای تسکین درد دیسک کمر و تقویت عضلات مفید است. البته اگر دیسک کمر دارید، باید در شرایطی خاص و با توجه به توصیه پزشک پیاده‌روی کنید.

گام‌های آهسته و متوسط بردارید و اصلا به دویدن فکر نکنید. هفته‌ای پنج بار بین 20 تا 30 دقیقه، برنامه مناسبی برای پیاده‌روی است.

دیسک کمر و دوچرخه‌سواری

دوچرخه‌سواری از انقباض ستون فقرات و ورم مفاصل جلوگیری می‌کند و همین درد دیسک کمر را کاهش می‌دهد. برای این کار، دوچرخه‌های ثابت یا پشتی‌دار خیلی مناسب هستند.

غذاهای مفید و مضر برای دیسک کمر

تغذیه نقش مهمی در کنترل علائم دیسک یا حتی بدتر کردن اوضاع دارد. با داشتن یک رژیم غذایی مناسب می‌توانید تا حدود زیادی علائم دیسک کمر و گردن را کاهش دهید. غذاهای مفید برای دیسک کمر می‌توانند به بهبود علائم دیسک کمر و کاهش التهاب و درد کمک کنند. برخی از غذاهای مفید برای دیسک کمر عبارتند از:

  • سبزیجات و میوه‌ها: سبزیجات و میوه‌ها سرشار از مواد مغذی هستند که برای سلامتی ستون فقرات ضروری هستند. سبزیجات و میوه‌ها حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر هستند که می‌توانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند.
  • پروتئین بدون چربی: پروتئین بدون چربی برای ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب‌دیده ضروری است. پروتئین بدون چربی همچنین می‌تواند به تقویت عضلات کمر کمک کند. برخی از منابع خوب پروتئین بدون چربی شامل ماهی، مرغ، گوشت قرمز بدون چربی، حبوبات، آجیل و دانه‌ها هستند.
  • چربی‌های سالم: چربی‌های سالم برای سلامتی ستون فقرات ضروری هستند. چربی‌های سالم می‌توانند به کاهش التهاب و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کنند. برخی از منابع خوب چربی‌های سالم شامل روغن زیتون، آووکادو هستند.

همچنینغذاهای مضر برای دیسک کمر می‌توانند باعث التهاب و درد شده یا علائم دیسک را شدیدتر کنند. برخی از غذاهای مضر برای دیسک کمر عبارتند از:

گروه غذاییمواد غذایی
غذاهای فرآوری‌شدهحاوی مقدار زیادی چربی، قند و نمک
غذاهای سرخ شدهحاوی مقدار زیادی چربی اشباع
غذاهای شیرینحاوی مقدار زیادی قند

در اینجا لازم است اشاره کنیم که با پیروی از نکاتی شاده می‌توانید رژیم غذایی خود را برای حمایت از سلامت ستون فقرات و بهبود علائم دیسک کمر تنظیم کنید. همچنین نکات زیر را نیز به‌خاطر بسپارید:

  • از مصرف غذاهای فرآوری شده، غذاهای سرخ شده، غذاهای شیرین و غذاهای پر نمک خودداری کنید.
  • غذاهای تازه، گیاهی و سرشار از مواد مغذی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
  • آب کافی بنوشید.
  • از مکمل‌های غذایی مانند امگا 3 و ویتامین D استفاده کنید.

پیشگیری از دیسک کمر بهتر از درمان است!

هر عارضه‌ای در بدن با علائمی خاص خود را نشان می‌دهد، بنابراین درصورت وجود هر بیماری، شما هشدارهای اولیه را از طریق سیستم عصبی بدن دریافت خواهید کرد. ازاینجا به بعد شما هستید که با اهمیت دادن به علائم و جدی گرفتن آنها می‌توانید سلامت خود را تامین کنید.

گاهی افراد با بی‌توجهی به علائم دیسک کمر در جوانی که ممکن است با دارو یا ورزش قابل حل باشند، در میانسالی به درمان‌های پیشرفته و حتی جراجی نیاز خواهند داشت. فراموش نکنید که درمان دیسک کمر شدنی است، اما بهتر است از آن پیشگیری کنید.

سوالات متداول دیسک کمر

درد دیسک کمر می‌تواند به‌صورت‌های مختلفی ازجمله سوزن‌سوزن شدن و بی‌حسی، درد شدید و سرایت علائم دیسک کمر در زانو بروز کند.

درد دیسک کمر می‌تواند به ناحیه باسن، ران، ساق و حتی کف پا سرایت کند. این درد معمولاً در یک طرف بدن احساس می‌شود و می‌تواند با بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن یا ضعف همراه باشد.

در موارد نادر، دیسک کمر می‌تواند باعث آسیب به نخاع شود. آسیب به نخاع می‌تواند باعث فلجی، از دست دادن کنترل مثانه یا روده و سایر مشکلات شود.

درد شدید و مداوم، ضعف و بی‌حسی شدید در ناحیه کمر و پاها، از دست دادن کنترل مثانه یا روده برخی از علائم دیسک پیشرفته هستند که باید درصورت مشاهده به پزشک مراجعه کنید.

دیسک کمر معمولاً در افراد بزرگسال بین 30 تا 50 سال شایع‌تر است.

اگر علائم شما بهبود داشته یعنی دیسک کمر شما در حال بهبود است. با این حال، برای اطمینان از بهبود کامل، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند با معاینه فیزیکی و انجام آزمایش‌های تصویربرداری، بهبود دیسک کمر شما را تأیید کند.

منبع:

mayoclinic

Webmd

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
256 نظرات
  1. زینب می گوید

    سلام،۲۸ سالمه حدود ۴۰ روز پیش یه سبد سنگین بلند کردم و شروع کمر درد من شد، هر روز بدتر شدم..فیزیوتراپی ۱۰ جلسه رفتم به همراه قرص اناهید پلاس و ۳ تا امپول و کلی مسکن.
    بهتر نشدم،دوباره فیزیوتراپی با لیزر رفتم، دوره تموم شد،ولی فقط وقتی میرفتم بهتر شدم،یلافاصه دردها باشدت بیشتر شروع شد، رگ‌پام تیر میشه تا نوک انگشت پا..استراحتم هم خیلی زیاده

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیز
      جواب mri و نوار عصب عضله شما باید بررسی شود تا بتوان نظر داد
      توصیه من این است جهت بررسی توسط متخصص طب فیزیکی ویزیت شوید

  2. امیر می گوید

    سلام جناب دکتر
    جواب MRI
    .
    Report:
    There is straightening Q/’lumbar curvature.
    Normal vertebral height is noted
    Disc desiccation in L5-Sl level is seen with diffuse disc bulging.
    Xo protruded or extruded disc is detected.
    There is no canal stenosis.
    Visualized cord appears normal.
    SINCERELY
    به نظرتون با آمپول که تو دیسک میزنن و یکماه استراحت درست بشه؟
    و اینکه اگه درست بشه مثل قبل میشه؟

  3. شیوا اسدزاده می گوید

    سلام
    من 34 سالمه و دیسک خفیف گردن و کمر دارم میخواستم بدونم میتونم عمل کولونوسکوپی وآندوسکوپی معده و روده بزرگ رو انجام بدم
    فوق تخصص گوارش و کبد بزرگسالان این عمل رو گفته باید انجام بدم

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بله تداخلی ندارند اما پزشکتون رو از سابقه دیسک مطلع کنید

  4. مریم می گوید

    سلام خسته نباشید من مادرم مبتلای دیسک کمر شده و وقتی ام آر ای گرفتیم دکتر گفت خیلی بزرگه بنظرتون بهترین راهکار های کم شدن دردش چیه؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      اگر صرفا بیرون زدگی دیسک باشد ممکن است با فیزیوتراپی، تزریق و ورزش مخصوص بهبود یابند اما اگر پارگی باشد یا اثر فشاری روی نخاع باشد جراحی ممکن است لازم باشد
      برای تشخیص شدت دیسک و انتخاب روش درمان ، به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید

  5. محمد می گوید

    سلام خسته نباشی من ۲۸سالمه چند ماه از زانوها ب پایین پاهام‌درد میکنن شب موقع خواب کف پاهام اتیشه بعضی وقتا پاهام مور مور میشن کمرم‌زیاد درد نداره

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام علایم فوق مربوط به دیسک نمیتونه باشه
      باید معاینه انجام شود به متخصص ارتوپدی مراجعه کن

  6. مریم قدسی می گوید

    سلام خسته نباشید من۴۵ ساله هستم تنگی کانال نخاع دارم ودست وپاهام ضعف ودرد دارن وسر ومورمور میشن ن میتونم زیادبشینم ون زیاد بایستم پاهام خم میشن خیلی کلافم کرده خسته هم میشم چیکارکنم منو راهنمایی کنید ممنون میشم.

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      چه اقدامات درمانی تا کنون انجام شده؟

  7. علی برزگر می گوید

    سلام و وقت بخیر بنده 21 سالم هستش و7 8 ماهی هست اسیب دیدم درد خاصی ندارم فقط موقعی که زیاد راه برم و یا زیاد بشینم چند باری رفتم اب درمان و دوباره شروع کردم دردم تشدید شده باید ام ار ای میگرفتم بعد شروع میکردم علایم خاصی توی پاهام ندارم خداروشکر بمظر شما کاملا درمان میشه با ورزش و اب درمانی ؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بدون بررسی mri نمیتوان از شدت علت کمردرد و اینکه چه روش درمانی لازم هست مطمئن شد

  8. علی زینلی می گوید

    درمان دیسک کمر ،توسط متخصص جراحی مغز واعصاب انجام می‌شود و نه ارتوپد

  9. معصومه محمدی می گوید

    آیا کسی که دو تا دیسک حاد داره میتونه بچه دار بشه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      ابتدا باید درمان و تسکین دیسک صورت بگیرد

  10. نسرین می گوید

    سلام ، من حدودن ۴۱ ساامه ، و ۵ چند سال پیش با بلند کردن وزن سنگین کمرم صدایی داد ک بقیه متوجه شدن، و هر روز درد و زمین گیر شدنم بدتر میکنه ، همش باید دراز بکشم روی شکمم ، اصلا نمیتونم بشینم یا خم بشم ،نمیتونم حتی کارای روزمره مو انجام دم، و استخوانی نزدیک معقد، بین دو خط باسن و در ادمه گودی پایین کمرم زده بیرون ک هر روز بزرگتر میشه و ضاهری خیلی ناراحت کننده و عذاب اور برام دارم ک وقتی میخوام بشینم این استخوانی ک زده بیرون زده مانع نشستن میشه ،به نظرتون چه مشکلی پیدا کردم، قابل درمان هست یا نه

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      در این ۵ سال هیچگونه بررسی تشخیصی و اقدام درمانی انجام ندادین؟!

  11. حمید سمیعی می گوید

    سلام ببخشید بنده یبوست شدیددارم ایایبوست باعث دردعضلات کمرمیشه رفتم دکتر بهم قرصها گیاهی برای دردعضلات کمر، چقدر زمان میبره تا قرصها گیاهی تاثیر گذار باشه ممنون جواب بدین

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      یبوست سبب درد کمر نمیشود
      Mri از کمر انجام شده؟

  12. دکتر حسن براتی می گوید

    بسیار عالی و کاربری

  13. حسین خاکشور می گوید

    سلام چه ورزشهایی برای فتق یا دیسک کمر مناسب است. با تشکر

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بستگی به شدت و همینطور محل دقیق دیسک دارد
      بهتر است ابتدا زیر نظر پزشک متخصص فیزیوتراپی انجام شود

  14. ساناز می گوید

    سلام من 19 سالمه و گودی کمر دارم چند وقتی هست که اخرین مهره ستون فقرانم ورم کرده وزیاد نمیتونم سرپا بمونم و وقتی دست میزنم بهش درد میکنه تو این مدت یکم اضافه وزن داشتم ولی خوشبختانه وقتی سرفه یا عطسه میکنم جایمم درد نمیگره فقط کمر درد دارم ایا من دیسک کمر دارم؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیز
      با توجه به سن‌کم شما نمیتوان گفت که دیسک هست ، باید معاینه بشوید
      به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید

  15. جمشید رحمانی می گوید

    سلام من سه ماه پیش دیسک کمر عمل کردم و از نتیجه عمل خیلی راضی هستم ولی در طول روز از زانو به پایین حالت مور مور و خارش یا کم حسی رو تو پاهام حس میکنم مخصوصأ پای راستم ممنون میشم که اطلاعاتی رو دراین مورد برام توضیح بدید .آیا این وضع موقتی هست یا ادامه داره ؟. با تشکر

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      تا حدودی طبیعیه
      زینک پلاس و قرص ویتامین ب یک ۳۰۰ میلی روزی یکی بخورید و اگر ادامه دار شد به پزشکتون مراجعه کنید

  16. بهاره می گوید

    سلام خسته نباشید.من از عید یه دردی رو گودی کمر داشتم سمت چپ و خیلی کم بود چند وقت قط شد بعد از اون تابستون درد شدیدی گرفتم و جوری ک نمیشد راه برم و دکتر یه امپول زد ولی نگفت دلیلش چیه چندماهی خوب بودم،الان یک ماهه ک دوباره شروع شده اول سمت چپ درد خیلی کمی بود ولی الان سمت راست درد گرفته بازم خیلی سخته راه برم یا بلند بشم و بشینم و از دیشب یکم زانوهام یه درد کمی داره
    من ۲۸ سالمه
    بنظرتون این دیسک کمره یا چیز دیگه؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام بهاره عزیز
      با توجه به محل درد و عود مکرر درد بله ممکن دیسک یا لغزش مهره ها باشه
      باید معاینه دقیق و درصورت نیاز mri بدین
      به متخصص” ارتوپدی مراجعه کن

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.