سوزش ادرار؛ چرا اتفاق میافتد و چه زمانی نیاز به پزشک دارد؟
اگر در هنگام دفع ادرار دچار سوزش شدید یا درد شدیدی را احساس کردید، شما دچار سوزش ادرار شدهاید. بیشتر افراد در مراحل اولیه سوزش ادراری آن را جدی نمیگیرند اما با این حال، اگر با گذشت مدت زمان کوتاهی بهبود پیدا نکنید، متاسفانه درد شدیدتری را تجربه خواهید کرد. برای همین توصیه میکنیم تا به محض احساس سوزش در ادرار به دکتر اورولوژ مراجعه کنید. آگاهی درباره احساس درد و سوزش در ادرار برای هر کسی لازم است، از این رو قصد داریم تا در این مطلب از مجله دکتردکتر هر آنچه که لازم است تا درباره سوزش ادراری، دلایل و درمان آن بدانید را با شما به اشتراک بگذاریم.
سوزش ادرار چیست؟
ادرار دردناک یا دیسوریا (Dysuria) اصطلاحی پزشکی است که به حس دردناک سوزش فرد در هنگام دفع مایعات از طریق ادرار اشاره دارد. سوزش ادراری هر مقدار که پیشرفتهتر شود، ناراحتی بیشتری را برای فرد به ارمغان میآورد. دیسوریا معمولا به خاطر عفونت در مثانه و مجرای ادراری پیش میآید و برای همین درد سوزش ادرار بیشتر در همان قسمتها و اطراف اندام تناسلی ایجاد میشود. هر چند که محل و منشا درگیری عفونت ادراری زنان با عفونت ادراری مردان متفاوت است. در مردان معمولا این درد به ناحیه بین کیسه بیضه و مقعد و در زنان ناحیه بین مقعد و دهانه واژن به عنوان محدوده میان منطقه تناسلی شکل میگیرد. لازم به ذکر است که سوزش ادراری بسیار شایع است.
علل سوزش ادرار
علاوه بر میکروبی شدن، سوزش ادرار ممکن است علل مختلفی داشته باشد. این مشکل گاهی به خاطر اختلال مستقیم در یکی از دستگاه های نزدیک به اندام تناسلی است و در برخی موارد دیگر، به خاطر فعالیت های فیزیکی خاص است. گاهی اوقات این مشکل باعث ایجاد درد شکمی هم میشود و از این رو دکتر اورولوژ در معاینات خود به این نشانه نیز توجه میکند. در ادامه علل سوزش را معرفی میکنیم:
عفونتهای دستگاه ادراری
ادرار دردناک یکی از علائم شایع عفونت ادراری (UTI) است. UTI میتواند نتیجه یک عفونت باکتریایی باشد. همچنین میتواند به دلیل التهاب دستگاه ادراری باشد. مجرای ادرار، مثانه، حالبها و کلیهها مجاری ادراری را تشکیل میدهند. حالبها لولههایی هستند که ادرار را از کلیهها به مثانه میبرند. التهاب در هر یک از این اندامها میتواند باعث سوزش ادرار شود. سوزش ادرار در زنان بیشتر از مردان است زیرا مجرای ادرار در واژن کوتاهتر است. برای همین باکتریها مسافت کمتری را برای رسیدن به مثانه دارند و از این رو بانوان بیشتر از آقایان دچار سوزش ادرار به دلیل عفونتهای دستگاه ادراری میشوند. افرادی که باردار یا یائسه هستند نیز در معرض خطر ابتلا به عفونت ادراری هستند.
عفونتهای مقاربتی (STIs)
در صورت ابتلا به عفونت مقاربتی (STI) نیز ممکن است هنگام ادرار کردن درد داشته باشید. بیماریهای مقاربتی مثل تبخال تناسلی، سوزاک و کلامیدیا از جمله بیماریهایی هستند که باعث ایجاد سوزش ادرار بعد از نزديكي میشوند. از این رو غربالگری برای بیماریهای مقاربتی مهم است، به خصوص به این دلیل که همیشه علائمی ندارند. بسیاری از افرادی که از نظر جنسی فعال هستند باید آزمایش STI را انجام دهند.
پروستاتیت
یکی از دلایل سوزش ادرار در مردان بزرگ شدن پروستات یا پروستاتیت است. آقایانی که مبتلا به مشکل پروستات هستند، معمولا به خاطر پروستاتیت ادرار دردناکی را تجربه میکنند. در چنین وضعیتی فرد به التهاب غده پروستات دچار شده و سوزش ادرار را تجربه خواهد کرد. در چنین شرایطی قبل از وخامت اوضاع حتما به دکتر اورولوژ مراجعه کنید.
سیستیت
یکی از دیگر علل سوزش ادرار وضعیت سیستیت یا التهاب پوشش مثانه است. سیستیت بینابینی (IC) را به عنوان سندرم مثانه دردناک نیز میشناسند که دقیقا باعث احساس سوزش در ادرار میشود. درد و حساسیت در ناحیه مثانه و لگن و همچنین درد در هنگام ادرار، از نشانههای ابتلا به این بیماری است. البته به این نکته توجه کنید که پرتو درمانی یکی از دلایل درد مثانه و سوزش ادرار است و از این رو از آن به عنوان سیستیت پرتویی یاد میشود.
اورتریت
التهاب در مجرای ادرار را در اصطلاح پزشک، اورتریت میگویند. این بیماری که یکی از نشانههایش سوزش ادرار است، به دلیل عفونت توسط باکتریها در مسیر انتقال ادرار از کلیه به خارج از بدن به وجود میآید. اورتریت اغلب باعث درد در هنگام ادرار می شود و میل به ادرار را افزایش میدهد.
التهاب اپیدیدیم
اپیدیدیمیت یا التهاب اپیدیدیم یکی از بیماریهای مختص به آقایان است که باعث سوزش ادرار در در مردان میشود. وظیفه اپیدیدیم این است که اسپرم را در بیضهها ذخیره و جابجا کند. این عضو در پشت بیضهها قرار گرفته است. اگر هرگونه نشانهای از ابتلا به اپیدیدیمیت مشاهده کردید، برای درمان سوزش ادرار و بیماری خود به دکتر اورولوژ مراجعه کنید.
بیماری التهابی لگن (PID)
PID میتواند لولههای فالوپ، تخمدانها، دهانه رحم و رحم را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث سوزش ادرار در زنان شود. التهاب لگن میتواند باعث درد در ناحیه شکم، رابطه جنسی دردناک و ادرار دردناک شود. PID یک عفونت جدی است که معمولاً توسط عفونت باکتریایی اولیه در واژن ایجاد میشود و بعد به اندامهای تولید مثلی منتقل میشود. اگر دچار بیماری التهابی لگن شدهاید، باید برای بررسی و درمان به دکتر زنان مراجعه کنید.
اوروپاتی انسدادی
اوروپاتی انسدادی زمانی رخ میدهد که انسداد در حالب، مثانه یا مجرای ادرار باعث برگشت ادرار به کلیهها و در نهایت سوزش ادرار شود. می شود. علل ایجاد این بیماری متفاوتند اما ممکن است تنگی مجرای ادرار، باعث باریک شدن مجرای ادرار شده و باعث ایجاد مشکلات شود.
سنگ کلیه
یکی از علائم ابتلا به سنگ کلیه، احساس سوزش ادرار است. در واقع به خاطر سنگهایی که در کلیه وجود دارند، عملکرد مجاری ادراری دچار مشکل شده و به عنوان یکی از اولین نشانههایش دقیقا درد و سوزش ادرار است.
داروها
مصرف بعضی از داروها مثل داروهای درمان سرطان یا برخی از آنتی بیوتیکها، همراه با عوارضی مثل سوزش ادرار است. در چنین شرایطی، مشکل خاصی برای شما پیش نخواهد آمد اما بهتر است که با دکتر خود در این زمینه مشورت کنید تا هم درباره آن آگاهی داشته باشید و هم در صورت تشدید احساس درد، دارویی جایگزین مصرف کنید.
عوامل بیرونی
گاهی اوقات علت سوزش دردناک را نباید در داخل بدن جستجو کنید بلکه برخی فعالیتها یا مصرف مواد بهداشتی نیز باعث ایجاد احساس سوزش در ادرار میشوند. صابونها، لوسیونها و حمامهای حباب دار میتوانند بافت واژن را تحریک کنند و باعث سوزش در ادرار شوند. شاید برایتان عجیب باشد اما رنگهای موجود در شویندههای لباسشویی نیز میتواند باعث تحریک و ادرار دردناک شود. سوارکاری و دوچرخه سواری برای مذتی طولانی نیز باعث سوزش در ادرار میشوند.
چه زمانی باید برای درمان سوزش ادرار باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت داشتن یک یا چند مورد از نشانههای زیر حتما به دکتر اورولوژ مراجعه کنید:
- اگر درد مداوم یا طولانی مدت باشد
- اگر باردار هستید
- درد همراه با تب است
- اگر ترشح از آلت تناسلی یا واژن خود دارید
- اگر ادرار شما بوی دیگری دارد، خون دارد یا کدر است
- اگر درد با درد شکم همراه باشد
- اگر سنگ مثانه یا کلیه دفع کرده اید
پزشک شما ممکن است در مورد علائم دیگر سوال کند و از آزمایشگاه برای کمک به تعیین علت درد درخواست کند.
درمان سوزش ادرار
قطعا برای درمان سوزش ادرار باید قبل از هر چیری به دکتر اورولوژ مراجعه کنید؛ بررسی علت درد و سوزش اولین قدم قبل از درمان این مشکل است. پس از معاینه، این پزشک است که تشخیص میدهد درمان پزشکی برای مداوا نیاز است تا بیشتر به روش های درمان سوزش ادرار در طب سنتی و خانگی تمرکز کرد یا درمان دارویی در این زمینه پاسخگویی بهتر دارد. آنتی بیوتیکها میتوانند عفونتهای ادراری، برخی عفونتهای باکتریایی و بعضی از بیماریهای مقاربتی را درمان کنند.
نوشیدن مایعات و ویتامین C، مصرف پروبیوتیک، استفاده از سیر و کرن بری، برخی از راههای خانگی برای درمان سوزش ادرار هستند. همچنین برای جلوگیری از سوزش ادرار بعد از نزديكي بهتر است که نکات بهداشتی را رعایت کنید.
سوزش ادرار را جدی بگیرید!
سوزش ادرار نه تنها حسی دردناک است بلکه بالاتر از آن در بیشتر اوقات نشانهای از وجود یک بیماری در دستگاه تناسلی است. برای همین توصیه میکنیم تا برای ملاقان با دکتر اورولوژ از طریق سیستم نوبت دهی آنلاین دکتردکتر هر چه سریعتر اقدام کنید.
در ادامه از شما میخواهیم تا در این زمینه اگر تجربهای مخصوصا در بخش درمان دارید، با ما و دیگر خوانندگان مجله دکتردکتر به اشتراک بگذارید.
منبع:
سلام من دوسال سوزش ادرار دارم وهمه دارویی مصرف کردم ولی درمان نمیشم علت آن چیست