کلامیدیا؛ بیماری که با ایمنی جنسی می‌توان از آن پیشگیری کرد!

کلامیدیا چیست؟ علائم کلامیدیا را می‌شناسید؟

کلامیدیا (Chlamydia) نوعی بیماری مقاربتی است که عامل آن، باکتری به نام کلامیدیا تراکوماتیس (chlamydia trachomatis) است. این باکتری انواع دیگری مانند کلامیدیا پنومونیه و کلامیدیا پسیتاسی هم دارد که باعث عفونت در نواحی دیگر بدن می‌شوند.

شاید بسیاری متوجه ابتلای خود به عفونت کلامیدیا نشوند چون ممکن است علائم و نشانه‌های آن مانند ترشحات از واژن یا آلت تناسلی مردانه و درد را نداشته باشند.

عفونت کلامیدیا در زنان جوان شایع‌تر است اما این بیماری در هر دو جنس و در تمامی گروه‌های سنی بروز پیدا می‌کند. درمان آن هم دشوار نیست، اما اگر بدون درمان رها شود،‌ موجب بروز مشکلات جدی‌تری در فرد خواهد شد. 

علائم کلامیدیا چیست؟

بسیاری از کسانی که به کلامیدیا مبتلا هستند، هیچ علامت و نشانه‌ خاصی ندارند. اما اگر فرد مبتلا علامتی داشته باشد، شاید تا چند هفته پس از عفونت متوجه آن‌ها نشود. امکان دارد که افراد دیگر هم به مدت چند ماه هیچ علامتی نداشته باشند. علائم کلامیدیا تراکوماتیس در زنان و مردان چیست؟ در ادامه به تفکیک علائم این بیماری در زنان و مردان را مورد بررسی قرار خواهیم داد:

علائم کلامیدیا در زنان

نشانه‌های بیماری مقاربتی زنان کلامیدیا شامل موارد زیر است:

• افزایش سطح ترشحات واژن
• درد یا سوزش در هنگام ادرار
• درد در حین نزدیکی یا خونریزی بعد از آن  
• درد زیر شکم به خصوص در حین نزدیکی 
• خونريزی بين قاعدگی یا قاعدگی‌های شدیدتر 

علائم کلامیدیا در مردان

علائم کلامیدیا در مردان هم از این قرار است:

• ترشحات سفید، کدر یا آبکی از آلت تناسلی
• درد یا سوزش هنگام ادرار 
• درد یا ورم بیضه‌ها 

اگر هر کدام از این علائم را دیدید، حتما به برای تشخیص و درمان بیماری کلامیدیا در مردان به دکتر اورولوژی مراجعه کنید. 

امکان دارد که عفونت کلامیدیا در چشم، گلو و مقعد هم ایجاد شود. هم برای زنان و هم مردان این موضوع با درد، ترشحات یا خونریزی در مقعد یا التهاب و قرمزی در چشم (التهاب ملتحمه) همراه است. کلامیدیا در گلو هم در بیشتر مواقع، علامت و نشانه‌ خاصی ندارد. پس بدانید که کلامیدیا فقط ناحیه تناسلی را درگیر نمی‌کند. 

علت بیماری کلامیدیا چیست؟

عفونت کلامیدیا بیشتر از راه رابطه‌ جنسی واژنی، دهانی و مقعدی سرایت پیدا می‌کند. کلامیدیا در بارداری هم رخ می‌دهد و مادر مبتلا در هنگام زایمان، عفونت را به نوزادش منتقل می‌کند. در این صورت، باعث ذات‌الریه یا عفونت جدی چشم در نوزاد می‌شود.

عواملی که خطر ابتلا به عفونت کلامیدیا را افزایش می‌دهند هم شامل موارد زیر هستند:

• فعالیت جنسی پیش از ۲۵ سالگی
• داشتن چند شریک جنسی
• استفاده‌نکردن از کاندوم
• سابقه ابتلا به بیماری‌های مقاربتی دیگر مانند سوزاک

عوارض بیماری کلامیدیا چیست؟

ممکن است، کلامیدیا به  مشکلات جسمانی دیگر هم ارتباط پیدا کند:

• بیماری التهابی لگن
• عفونت بیضه
• عفونت غده پروستات
• عفونت در نوزادان
• حاملگی خارج از رحم
• ناباروری
• آرتریت واکنشی

بیماری التهابی لگن

این بیماری رحم و لوله‌های رحمی را درگیر می‌کند و موجب درد لگن در زنان و مردان و تب می‌شود. در عفونت‌های شدید، ممکن است نیاز به بستری‌شدن بیمار و استفاده از  داروهای آنتی‌بوتیک تزریقی هم وجود داشته باشد. بیماری التهابی لگن می‌تواند به لوله‌های رحمی، تخمدان و رحم در بخش دهانه‌ آن آسیب برساند.

عفونت بیضه 

 عفونت کلامیدیا می‌تواند لوله بالای بیضه (اپیدیدیم) را ملتهب کند. این عفونت باعث تب، درد لگن و ورم در بیضه‌ها می‌شود. 

عفونت غده پروستات

باکتری کلامیدیا به ندرت می‌تواند به غده پروستات مردان سرایت پیدا کند. با این حال، در صورت بروز چنین مشکلی، عفونت باعث درد در طول یا بعد از نزدیکی، تب و لرز، درد هنگام ادرار و کمردرد می‌شود.

عفونت در نوزادان

 ممکن است که عفونت کلامیدیا در بارداری رخ بدهد و در طول زایمان و از راه کانال واژن به نوزاد هم منتقل و موجب بروز ذات‌الریه یا عفونت جدی چشم شود.

حاملگی خارج رحمی

 این مشکل زمانی به وجود می‌آید که تخمک در جایی خارج از حفره‌ رحم لانه‌گزینی و رشد کند. در بیشتر مواقع، حاملگی خارج از رحمی در لوله فالوپ اتفاق می‌افتد.

در صورت به وجود آمدن این مشکل، بافت حاصل از بارداری خارج رحم برداشته می‌شود تا از بروز مشکلات جدی مانند آسیب‌رسیدن به لوله رحم جلوگیری شود. 

ناباروری

 عفونت‌ کلامیدیا حتی در موارد بی‌علامت هم می‌توانند باعث زخمی‌شدن یا انسداد لوله‌های رحمی شوند. چنین چیزی امکان ناباروری را هم تقویت می‌کند.

آرتریت واکنشی

 مبتلایان به کلامیدیا بیشتر در معرض خطر ابتلا به «آرتریت واکنشی» قرار دارند. به آن سندرم رایتر (Reiter’s syndrome) هم گفته می‌شود. این بیماری عموماً مفاصل، چشم و مجرای ادرار را درگیری می‌کند.

چگونه از کلامیدیا پیشگیری کنید؟

مطمئن‌ترین راه پیشگیری از بیماری کلامیدیا پرهیز از فعالیت‌های جنسی (پرخطر) است. به طور خلاصه می‌توان این اقدامات را برای پیشگیری از این عفونت انجام داد: 

• استفاده از کاندوم: در هر رابطه‌ جنسی از کاندوم لاتکس مردانه یا کاندوم پلی‌اورتان زنانه استفاده کنید. استفاده صحیح از کاندوم در حین نزدیکی می‌تواند خطر بروز عفونت را کاهش دهد اما آن را کاملاً از بین نمی‌برد.
• محدودکردن شرکای جنسی: داشتن چند شریک جنسی، فرد را در معرض خطر ابتلا به کلامیدیا و سوزاک یا بیماری‌های مقاربتی دیگر قرار می‌دهد. 
• به طور منظم آزمایش دهید: کسانی که از نظر جنسی فعال‌اند و چند شریک جنسی دارند، باید مدام زیر نظر پزشک قرار داشته باشند. از پزشک خود بپرسید که چند بار در سال باید برای کلامیدیا و عفونت‌های مقاربتی دیگر آزمایش‌های غربالگری انجام بدهید.
• پرهیز از دوش‌‌های واژینال: دوش‌گرفتن موجب کاهش باکتری‌های مفید واژن و در نتیجه افزایش خطر عفونت می‌شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر علائمی مانند ترشحات در واژن یا آلت تناسلی مردانه یا مقعد و درد در هنگام ادرار دارید، بهتر است که به دکتر کلامیدیا مراجعه کنید. در صورتی که شریک جنسی‌تان عفونت کلامیدیا دارد هم مراجعه به پزشک ضروری است. به احتمال زیاد، حتی اگر  علامت خاصی هم نداشته باشید، پزشک داروهای آنتی‌بیوتیک تجویز می‌کند. 

تشخیص کلامیدیا چگونه است؟

نهادهای درمانی و پزشکی، انواع مختلف آزمایش‌ های بیماری‌ های مقاربتی STD همچون غربالگری کلامیدیا را برای موارد زیر توصیه می‌کنند:

• زنان فعال جنسی در سن ۲۵ سال یا کمتر: میزان ابتلا به کلامیدیا در این گروه سنی بالا است، بنابراین، انجام آزمایش‌های غربالگری سالانه به افراد این گروه توصیه می‌شود. حتی اگر فرد سال پیش آزمایش داده اما شریک جنسی تازه‌ای دارد، باید دوباره آزمایش بدهد. 
• زنان باردار: زنان باردار باید پیش از زایمان آزمایش کلامیدیا بدهند. اگر فرد به دلیل تغییر شریک جنسی یا ابتلای او به بیماری کلامیدیا در معرض خطر ابتلا باشد، بهتر است دوباره آزمایش بدهد.
• زنان و مردان در معرض خطر بالا: افرادی که چند شریک جنسی دارند و همیشه از کاندوم استفاده نمی‌کنند، باید آزمایش‌های غربالگری منظم برای کلامیدیا را پیگیری کنند.

انواع آزمایش‌ کلامیدیا نسبتاً ساده هستند:

• آزمایش ادرار: در این آزمایش نمونه‌ای از ادرار فرد گرفته و در آزمایشگاه بررسی می‌شود.
• نمونه‌برداری با سواب از دهانه‌ رحم: در این آزمایش پزشک با استفاده از سواب، نمونه‌ای از ترشحات دهانه‌ رحم را برای آزمایش برمی‌دارد. برخی زنان ترجیح می‌دهند، خودشان سواب ترشحات واژن را انجام بدهند. در مردان، پزشک با سوابی باریک نمونه‌ای از ترشحات را از انتهای آلت تناسلی بر می‌دارد. در برخی موارد، نیاز به نمونه‌برداری از مقعد هم وجود دارد.

درمان کلامیدیا چگونه است؟

کلامیدیا درمان دارد؟ بله! این بیماری با داروهای آنتی‌بیوتیک درمان می‌شود. شاید بیمار فقط به یک نوبت مصرف دارو نیاز داشته باشد یا اینکه روزانه یک‌ یا چندبار و به مدت ۵ تا ۱۰ روز نیاز به استفاده از داروها پیدا کند. در بیشتر موارد، بیماری کلامیدیا طی ۲ تا ۳ هفته برطرف می‌شود.

در این مدت فرد باید از نزدیکی پرهیز کند؛ حتی اگر شریک یا شرکای جنسی علائمی نداشته باشند، باز هم لازم است تحت درمان قرار بگیرند. در غیر این صورت، عفونت می‌تواند بین شرکای جنسی رد و بدل شود. 

هم از پماد کلامیدیا برای درمان استفاده می‌شود و هم از آنتی‌بیوتیک‌هایی در قالب خوراکی. باید ببینید که پزشک چه موردی را برای درمانتان بهتر می‌داند و مطابق تجویزات او در فرایند درمان پیش بروید. 

ابتلا به کلامیدیا یا درمان آن در گذشته مانع از ابتلای دوباره به آن نمی‌شود. همیشه توصیه می‌شود که از روابط جنسی پرخطر خودداری کنید و توصیه‌های دیگر را جدی بگیرید.

پیشگیری از کلامیدیا را فراموش نکنید

ابتلا به بیماری‌های مقاربتی و عفونتی عواقب و عوارض بسیار ناخوشایند و آزاردهنده‌ای دارد. بهتر است، با رعایت نکات بهداشتی از دچارشدن به آنها جلوگیری کنید. رعایت سلامت جنسی مانع از ابتلا به بیماری کلامیدیا می‌شود. 

اگر نشانه‌های این بیماری را هم در خود مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید تا زودتر درمان شوید. یادتان باشد که برای دریافت زمان ملاقات با بهترین متخصصان می‌توانید از سیستم نوبت دهی آنلاین دکتردکتر هم استفاده کنید.

درباره کلامیدیا نکته یا سؤالی بی‌پاسخ در این مقاله وجود داشته است؟ اگر پرسشی دارید، حتماً ما را در جریان بگذارید.

منابع:

mayoclinic

avert