علت درد زانو چیست؟

علت زانو درد چیست؟ اگر این روزها دچار درد در زانوی پا شده‌اید، احتمالا می‌خواهید بدانید که دلیل آن چیست و در صورت وخامت اوضاع برای درمان به‌موقع اقدام کنید. درباره علت زانودرد گفتنی‌های زیادی وجود دارد اما جواب ساده‌تری هم برای آن هست؛ زانو درد حاصل هرنوع آسیب و کشیدگی و البته بیماری خاصی است که گاهی امکان دارد اصلا از آن خبر نداشته باشید! برای همین بهترین تصمیم در هنگام تجربه این درد، مراجعه به متخصص ارتوپد است.

البته توصیه‌های خانگی هم در این رابطه وجود دارد که ما توصیه می‌کنیم حتی آن‌ها را از پزشک بگیرید. با این‌حال در ادامه با ما در این مطلب از مجله دکتردکتر همراه باشید زیرا قصد داریم تا به‌منظور پیش‌آگاهی درباره دلایل مختلف درد زانو و شرایط مختلف آن، برایتان بگوییم.

علائم زانودرد چیست؟

بدون شک آسیب زانو آزاردهنده است. زانودرد مشکلی رایج در مفصل زانو است که در اثر مشکلات مختلفی مثل کشیدگی زانو، خرد شدن عضروف یا پارگی رباط به وجود می‌آید.

ولی نوع درد و جایی که احساس می‌شود، بسته به نوع زانودرد موقتی یا مزمن متفاوت است. درد زانو در حالت استراحت، درد زانو در حالت نشسته و درد زانو در حالت ایستاده همه نشانه‌های دردزانو هستند.

اگر زانودرد داشته باشید، ممکن است درد زانو و علائم آن را با این موارد احساس کنید:

• قرمزی و گرمای زانو
• درد زانو هنگام حرکت مخصوصا در زمان خم و راست کردن آن (مثلا زمان پایین آمدن از پله‌ها)
• ورم زانو
• درد پایدار و تیر‌ کشیدن در هنگام فعالیت
• تورم و سفتی
• صدای اضافی (صدای خش‌خش یا قروچ‌قروچ)
• احساس ناراحتی و سوزش در مفصل
• ضعف یا بی ثباتی
• زانودرد در عین داشتن اضافه وزن
• حرکت مشکل زانو
• قفل شدن زانو
• درد زانو بعد از دویدن

اگر این نشاندرد زانو در خواب ه‌ها را دارید، هرچه زودتر به دکتر ارتوپد مراجعه کنید تا با معاینه دقیق و در صورت نیاز گرفتن آزمایش‌های متعدد، ریشه درد را یافته و هر چه سریع‌تر درمان را آغاز کند. برای دسترسی به پزشک، می‌توانید از طریق دکتردکتر، بهترین متخصصان شهرتان را پیدا کرده و نوبت ویزیت حضوری و غیرحضوری خود را اینترنتی، ثبت کنید. خوشبختانه، در هر کجای ایران که باشید، این امکان برایتان وجود دارد که متخصصین شهر خود را پیدا کنید. مثلا اگر ساکن مشهد هستید، می‌توانید بهترین متخصص ارتوپد مشهد را از میان بیش از 24 متخصص فعال در این شهر، انتخاب کنید. 

علت زانو درد چیست؟

مسائل زیادی باعث درد زانو می‌شوند. اگر در پی پاسخ به این سوال هستید که درد زانو نشانه چیست؟ احتمالا پاسخ شما مواردی همچون افزایش سن، ابتلا به بیماری‌های مختلفی همچون روماتیسم، نقرس، ام‌اس، کشیدگی مفاصل و عضلات، آسیب فیزیکی و حتی انجام یک حرکت کششی ناگهانی همگی مواردی هستند که می‌توانند هم علت زانودرد باشند یا برعکس، زانودرد نشانه‌ای از وجود آن‌ها باشد. 

اما قضاوت این‎که علت زانودرد باعث دردی کوتاه مدت و گذرا می‌شود یا این‌که نشانه مشکل و دردی خاص است را باید با توجه به علائم درد زانو و همچنین تشخیص پزشک سپرد.

دلایل زانو درد

دلایل زانودرد متنوع و زیاد است. از کشیدگی رباط‌ها، پارگی مینیسک زانو، التهاب تاندون و سندروم زانوی دونده از جمله مشکلات شایع زانو است. اگر یک آسیب قدیمی زانو داشته باشید که به درستی درمان نشده باشد، امکان دارد دوباره سر باز کرده و شما را آزار دهد. 

مهم‌ترین مواردی که علت دردزانو هستند، عبارتند از:

شکستگی

آسیب و شکست کشکک زانو (پاتلا) در هنگام تصادف با وسایل نقلیه موتوری یا سقوط از ارتفاع می‌تواند باعث شکستگی شود و خود علت زانودرد باشد. درد زانو از داخل، درد زانو از بغل و درد زانو از پشت می‌توانند به دلیل شکستگی زانو ایجاد شوند.

التهاب کیسه‌های مفصلی

بورسیت یا کیسه سینوویال کیسه‌ای حاوی مایع است که محل آن زیر پوست و روی مفصل است. زمانی که مفصل حرکت می‌کند این کیسه مانع از ساییدگی می‌شود. استفاده‌ زیاد، افتادن فراوان، خم‌شدن و زانو زدن مکرر دلیل اصلی آسیب به بورس روی کاسه‌ زانو است که به درد و تورم منجر می‌شود. پزشکان به این بیماری التهاب کیسه‌های مفصلی کشکک زانو نیز می‌گویند. 

در رفتگی کاسه یا کشکک زانو

در پی در رفتگی، کاسه‌ زانو از جای اصلی خود جدا شده و درد و تورم ایجاد می‌شود.

سندروم ایلیوتیبیال

ایلیوتیبیال بافت سخت و محکمی است که از لگن به سمت قسمت خارجی زانو کشیده شده است. اگر فعالیت فرد زیاد باشد، این بافت به مرور زمان ملتهب شده و باعث درد در قسمت خارجی زانو خواهد شد. این سندروم در دوندگان در هنگام پیمودن سراشیبی رخ می‌دهد.

پارگی مینیسک

گاهی اوقات آسیب زانو منجر به پاره‌شدن رباط داخل زانو و ایجاد درد و تورم در محل زانو خواهد شد. در افرادی که از نظر فیزیکی بسیار فعال هستند، پارگی مینیسک پا امری عادی است. 

بیماری ازگود اشلاتر

این بیماری زمانی رخ می‌دهد که فرد جوان است و استخوان و سایر قسمت‌های زانو در حال تغییر هستند. این بیماری باعث می‌شود که یک برآمدگی دردناک زیر زانو در محلی که‌ یک تاندون زانو را به ساق پا متصل می‌کند، ایجاد شود. 

فعالیت بدنی زیاد و تحریک قسمت پایینی زانو باعث ایجاد این بیماری می‌شود. درد ناشی از این بیماری با گذشت زمان بر طرف می‌شود. بیماری ازگود اشلاتر در میان دختران و پسران نوجوان شایع است. 

آرتروز

این نوع از التهاب مفاصل یکی از نتایج طبیعی افزایش سن است و معمولاً در افراد بالاتر از 50 سال دیده می‌شود. در هنگام ابتلا به این بیماری، زمانی که فرد فعالیت بدنی انجام می‌دهد زانوهایش دردناک و متورم خواهند شد. مفاصل درگیر با آرتروز زانو معمولاً در ابتدای روز و در هنگام صبح سخت و دردناک می‌شوند. 

التهاب تاندون کاسه یا کشکک زانو

در این بیماری تاندونی که کشکک زانو را به ساق پا متصل می‌کند، ملتهب می‌شود. تاندون‌ها بافت‌های سخت و محکمی هستند که ماهیچه‌ها را به استخوان‌ها متصل می‌کنند.

اگر فعالیت فرد زیاد باشد، تاندون‌ها ملتهب و دردناک خواهند شد. پرش زانو نام دیگری برای این بیماری است و پریدن‌های زیاد مهم‌ترین و اصلی‌ترین دلیل بروز آن است. 

سندرم درد پاتلوفمورال

متعادل نبودن ماهیچه‌ها، سختی آن‌ها و بروز مشکلاتی در رباط‌ها مهم‌ترین دلیل بروز این بیماری است. سندروم درد پاتلوفمورال باعث درد زانو و قفل شدن آن می‌شود، به این معنی که پاها به صورت ناگهانی توان تحمل وزن شما را نخواهند داشت. این بیماری به دلیل آسیب و جراحت زانو رخ نمی‌دهد و در زنان بسیار شایع‌تر است.

آسیب زانو

با وارد شدن صدمه و آسیب به زانو، استخوان‌ها، غضروف‌ها و لیگامان‌های شکل‌دهنده‌ مفصل تحت تأثیر قرار می‌گیرند. آسیبی که به زانو وارد می‌شود می‌تواند باعث آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL) یا پاره‌شدن رباط صلیبی قدامی که معمولا بیشتر برای ورزشکاران و فوتبالیست‌ها اتفاق می‌افتد، شود. درد زانو بر اثرضربه و درد زانو پیچ خورده نیز در این دسته قرار می‌گیرند.

درد زانو در بارداری

خانم‌ها در دوران بارداری دچار اضافه وزن می‌شوند و همین امر در کنار تغییرات هورمونی، باعث ایجاد درد در قسمت‌های مختلف بدن از جمله زانو می‌شود. این موارد حتی درباره درد زانو بعد از زایمان نیز صدق می‌کنند. اگر درد زانو بارداری برایتان غیرقابل تحمل است، به دکتر مراجعه کنید در غیر این‌صورت، با کیسه آب گرم یا یوگا می‌توانید مقداری از این درد بکاهید.

درد زانو و ساق پا

لگد زدن، دویدن و پریدن از جمله دلایلی هستند که باعث التهاب تاندون و درنیتجه، درد زانو و ساق پا می‌شود. در هنگام آسیب به این دو ناحیه، تاندونیت کشکک زانو دچار آسیب می‌شود و التهاب آن، دردی مضاعف ایجاد می‌کند.

درد زانو راست

درد زانو سمت راست نوعی خاص از درد در این مفصل است. علت درد زانو راست این است که در داخل زانو که آن را به‌عنوان زانوی میانی یا محفظه داخلی می‌شناسند، احساس ناراحتی و درد را در این بخش ایجاد می‌کند.

پیچیدگی و تجمع استخوان‌ها، رباط‌ها و تاندون‌ها در مواجه با آسیب، بدیهی‌ترین علت درد زانوی راست است. استئوآرتریت، آسیب‌رباط جانبی داخلی، آرتریت روماتوئید، تحریک پلیکا داخلی و بورسیت پس آنسرین از جمله بیماری‌هایی هستند که باعث درد زانوی راست می‌شوند.

علت درد زانو چپ

علت درد زانو چپ بیشتر ریشه در سبک زندگی ما دارد. کم‌تحرکی یا برعکس، تحرک و فشار زیاد روی زانو باعث دردزانو چپ می‌شود.

رگ به رگ شدن رباط‌ها، کشیدگی و پارگی تاندون‌ها و سایر بیماری‌ها و عللی که بالاتر به آن‌ها اشاره کردیم، از جمله دیگر دلایل زانودرد در پای چپ هستند.

درد زانو بعد از عمل رباط

بعد از عمل رابط صلیبی زانو و تعویض مفصل، یکی از دردهایی که فرد تجربه خواهد کرد، درد زانو بعد از عمل رباط است. بالاتر قرار دادن پا هنگام استراحت و گذاشتن یخ روی زانو جاحی شده به تسکین درد کمک می‌کند. درد زانو بعد از عمل تعویض مفصل نیز موقتی با این روش آرام می‌شود. گرچه بهتر است برای تسکین درد زانو دستورالعمل پزشک خود را دنبال کنید.

درد زانو در پریودی

زانودرد قاعدگی به‌دلیل چرخه بدن زنان است. در طول چرخه قاعدگی عضلات زانو در واکنش به پریود، عملکردی نوسانی و بی‌ثبات در مفاصل ایجاد می‌کند. تخمک‌گذاری، هورمون‌های پروژسترون و استروژن، پروستاگلاندین و سندرم پیش از قاعدگی از جمله دلایل درد زانو در پریودی هستند.

درد زانو در بدنسازی

درد زانو در بدنسازی یکی از مشکلاتی است که اکثر ورزشکاران با آن درگیر هستند. ددلیفت و انواع اسکات باعث ایجاد این درد می‌شوند. درد زانو تردمیل و زانو درد و دوچرخه ثابت از جمله موارد تشدید کننده این درد هستند.

درد زانو از سرما

تغییرات آب و هوایی مخصوصا در فصل سرما باعث آسیب‌های ارتوپدیک، حساسیت عصبی، سرما و رطوبت، عدم تحرک و فشار بارومتریک از جمله دلایل درد زانو در سرما هستند. آسیب زانو به دلیل سرما امری عادی است.

درد زانو در جوانی

زانودرد در جوانی بیشتر به دلیل نرمی کشکک زانو اتفاق می‌افتد. قفل شدن ناگهانی، درد مکرر، تورم، شنیدن صدا از زانو و درد در هنگام ورزش از جمله نشانه‌های آن است. با مراجعه به‌موقع به پزشک می‌توان این مشکل را درمان کرد.

درمان زانودرد

برنامه‌ درمان زانو درد به نوع آسیب آن بستگی دارد و حتما باید توسط پزشک تعیین شود. البته اگر آسیب خفیف تا متوسط باشد معمولاً به خودی خود رفع می‌شود، برای اینکه روند بهبودی سرعت پیدا کند، راهکارهای خانگی برای درمان و تسکین زانودرد به این صورت هستند:

• به زانوی خود استراحت داده و چند روز حرکات سنگین انجام ندهید.
• روی زانوی آسیب دیده یخ بگذارید. سرما درد و تورم را کاهش می‌دهد. هر سه تا ۴ ساعت به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر زانوی آسیب دیده یخ بگذارید. این کار را دو یا سه روز تا زمانی که درد برطرف شود، ادامه دهید.
• زانو بند ببندید. از پانسمان‌های دارای قدرت کشسانی و زانو بندهای مخصوص دور مفصل زانو استفاده کنید. این کار علاوه بر پشتیبانی از زانو از تورم هم جلوگیری می‌کند.
• برای کاهش تورم، زمانی که دراز می‌کشید یا می‌نشینید یک بالشت کوچک زیر زانوی خود قرار دهید. این کار زانو را بالاتر از حد طبیعی نگه خواهد داشت.
•  دارای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایپوبروفن یا ناپروکسن به کاهش درد و تورم کمک خواهد کرد. البته از مصرف خودسرانه هرگونه دارویی خودداری کنید و این داروها را با تجویز پزشک مصرف کنید.
• دستور استفاده از دارو بر روی جعبه ذکر شده، آن را با دقت مطالعه کنید. از آنجایی که مصرف این داروها عوارض جانبی به دنبال دارد، پیش از مصرف حتماً با پزشک در مورد آن‌ها مشورت کنید.
• اگر پزشک اجازه می‌دهد ورزش‌ها و حرکات کششی و قدرتی انجام دهید. در غیر این صورت باید در جلسات فیزیوتراپی شرکت کنید.

برخی افراد مبتلا به درد زانو به کمک بیشتری نیاز دارند. برای مثال اگر به التهاب کیسه مفصلی دچار هستید، پزشک احتمالاً مایع اضافی موجود در کیسه‌ی مفصل زانو را خارج خواهد کرد. اگر به التهاب مفاصل مبتلا باشید، پزشک برای کاهش التهاب داروهای کورتیکواستروئیدی به محل تزریق خواهد کرد. اگر رباط پا پاره شده باشد و یا جراحت‌های سخت بیش‌تری رخ داده باشد، گاهی نیاز به انجام عمل جراحی وجود دارد.

چه زمانی زانوی آسیب دیده بهتر می‌شود؟

زمان بهبودی و ریکاوری کامل به نوع آسیب زانو بستگی دارد. همچنین سرعت بهبودی برخی افراد به صورت طبیعی بیش‌تر از سایرین است. وقتی درد زانو بهتر شد، از دکتر درد زانو خود در مورد فعالیت‌های ورزشی که قادر به انجام آن هستید، سوال کنید. برای مثال به دوندگانی که به تازگی بهبود پیدا کرده‌اند، توصیه می‌شوند که شما کرده و انواع ورزش‌های کاردیو با شدت پایین را انجام دهند.

هر فعالیتی که انجام می‌دهید، فراموش نکنید که عجله نکنید و تا زمانی که علایم و نشانه‌های زیر را مشاهده نکردید به فعالیت منظم ورزشی قبل از آسیب زانو برنگردید:

• زمانی که زانو را خم و راست می‌کنید، دردی احساس نمی‌کنید.
• در زمان پیاده روی، دویدن، پریدن یا چرخیدن دردی در زانو احساس نمی‌کنید.
• قدرت زانوی آسیب دیده به اندازه‌ی زانوی سالم باشد.

اگر پیش از بهبود کامل فعالیت‌های سنگین انجام دهید، امکان آسیب دوباره به زانو وجود خواهد داشت.

با وجود اینکه امکان جلوگیری از همه‌ی آسیب‌ها وجود ندارد اما فرد می‌تواند احتمال بروز آن‌ها را تا حد زیادی با توجه به نکات زیر کاهش دهید:

• در صورت زانو درد ورزش نکنید.
• اگر می‌خواهید شدت فعالیت ورزشی خود را زیاد کنید، این کار را به صورت تدریجی انجام دهید.
• قبل و بعد از ورزش کردن حرکات کششی انجام دهید.
• در هنگام ورزش کردن، خصوصاً اگر حرکت با زانو زدن همراه است، برای جلوگیری از ورم کیسه‌ی مفصل زانو از زانو بند استفاده کنید. 
• کفشی بپوشید که اندازه بوده و به خوبی از پای شما محافظت می‌کند.
• ماهیچه‌های ران را با انجام حرکات کششی و قدرتی قوی کنید.
• اگر اضافه وزن دارید، چند کیلوگرم کم کنید. کاهش وزن از فشار اطراف مفاصل به خصوص مفصل زانو کم می‌کند.

علت زانودرد را با برنامه درمانی پزشک درمان کنید!

درباره علت زانودرد برایتان گفتیم اما به‌عنوان آخرین توصیه باید روی این نکته تاکید کنیم که برای بررسی درد زانو و درمان آن حتما با پزشک مشورت کنید. برای گرفتن نوبت دکتر هم می‌توانید روی خدکات پلتفرم آنلاین دکتردکتر حساب کنید.

آیا درباره‌ موضوع این مقاله پرسشی دارید؟ اگر سوالی دارید که در این مقاله به آن پاسخ داده نشده است، می‌توانید سوالات خود را بنویسید تا مشاور سلامتی دکتر دکتر در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سوالات شما پاسخ دهند.

منبع: 

webmd