یادگیری نکات مربوط به مراقبت از نوزاد، اقدامی حیاطی در جهت حفظ ایمنی نوزاد و رشد اجتماعی و عاطفی اوست. گستره مراحل نگهداری از نوزاد بسیار وسیع است. از مراقبت اولیه نوزاد گرفته تا فراهم کردن شرایط مناسب خواب و نظافت محل زندگی، همگی موجب میشوند که مراحل رشد و تکامل نوزاد، اصولی پیش بروند. مراقبت از نوزاد تازه به دنیا آمده شامل حمام کردن، تعویض پوشک، توجه به تغذیه نوزاد، خواب نوزاد و بهداشت نوزاد است. برای ارائه توضیحات کاملتر، این مطلب از مجله دکتردکتر را به بررسی مراقبت از نوزاد اختصاص میدهیم. برای خواندن این مطلب به ۱۰ دقیقه زمان نیاز دارید.
در نهایت اگر سوالی داشتید، میتوانید در انتهای صفحه و در بخش نظرات مطرح کنید تا پزشک پاسخ دهد.
چرا مراقبت های نوزاد مهم است؟
مراقبتهای نوزاد از اهمیت ویژهای برخوردار است و دلایل متعددی برای این اهمیت وجود دارد. مهمترین دلایل مراقبتهای نوزاد، شامل موارد زیر میشوند:
- سلامت جسمی و رشد صحیح
- پیشگیری از بیماریها
- توسعه عاطفی و روانی
- تشکیل عادات خوب
- کاهش مرگ و میر نوزادان
- آمادگی برای مراحل بعدی زندگی
مجموع این عوامل نشان میدهند که مراقبتهای نوزاد نه تنها برای سلامت و رشد فردی آنها حیاتی است، بلکه برای جامعه نیز اهمیت زیادی دارد زیرا نوزادان سالم و خوشحال آیندهای روشنتر و پایدارتر برای همه ایجاد میکنند.
مراقبتهای روزهای اولیه نوزاد شامل چه مواردی میشود؟
مراقبت از نوزاد در روزهای اولیه، شامل مراقبتهای نیمهزمانی و مراقبتهای کامل است که والدین را از نقاط ضعف نوزاد، وجود بیماری یا وجود مشکل در هر قسمت از بدن آگاه میکند. انجام معاینات اولیه پزشکی، نظارت بر تغذیه، خواب و بهداشت نوزاد، رشد و ایمنی و پوشاندن لباس مناسب، همگی به مراحل مراقبت از نوزاد متولد شده اطلاق میشوند. همچنین بعد از معاینات اولیه پزشکی، والدین هر ماه نوزاد را برای کنترل وضعیت جسمانی به مراکز بهداشت میبرند تا میزان رشد نوزاد مطابق با چرخه رشد، بررسی شود. مراقبت از نوزاد در مراکز بهداشت، به شیوههای زیر انجام میشود:
- کنترل وزن و قد نوزاد
- کنترل تنفس، ضربان قلب و دمای بدن
- کنترل زردی پوست
- معاینه اعضای بدن نوزاد برای بررسی علائم نگرانکننده
مراقبتهای روزهای اولیه نوزاد، در جهت رشد و تکامل او در بزرگسالی، اهمیت بسزایی دارند.
تغذیه نوزاد باید چگونه باشد؟
تغذیه و شیردهی نوزاد، موضوعی مهم و حساس است که باید درست انجام شود. از آنجایی که تنها غذای یک نوزاد از بدو تولد تا پایان پنج ماهگی شیر است، تغذیه مناسب و کافی از طریق شیر مادر یا شیر خشک برای رشد استاندارد نوزاد اهمیت دارد. درخصوص شیردهی نوزاد، رعایت نکات زیر ضروری است:
- تغذیه منظم؛ هر وقت که نوزاد احساس گرسنگی کرد، باید به او شیر بدهید.
- روش شیر دادن؛ چه در مورد شیر مادر چه شیر خشک، نوزاد باید به روش درست شیر بنوشد.
- محل مناسب؛ سعی کنید در یک محیط آرام و تمیز به نوزاد خود شیر بدهید.
در صورت داشتن هر گونه مشکل یا سوال در مورد شیردهی نوزاد خود، به متخصص کودکان مراجعه کنید تا راهنماییهای لازم را دریافت کنید.
گرفتن آروغ نوزاد
بعد از اتمام شیردهی، کودک باید آروغ بزند تا هوایی که هنگام شیر خوردن بلعیده، از معدهاش خارج شود. برای گرفتن آروغ نوزاد، بایستی او را به پشت روی بازو یا شانه خود خوابانده و سپس چندبار بهآرامی به پشت او بزنید. همچنین میتوانید همزمان پشت نوزاد را ماساژ دهید تا اذیت نشود. بعد از اینکه آروغ زد او را در آغوش بگیرید و نوازش کنید.
استفاده از غذای کمکی برای تغذیه نوزاد
زمان شروع غذای کمکی، همزمان با 6 ماهگی نوزاد است و نباید پیش از این موعد باشد. آنزیمهای گوارشی کودک تا قبل از 6 ماهگی هنوز کامل نیست و توانایی هضم غذای کمکی را ندارد. غذاهایی مانند فرنی و حریره بادام، بهترین گزینه برای آغاز تغذیه نوزاد با غذای کمکی هستند. توجه داشته باشید که غذاها را آرام آرام و با قاشق بسیار کوچک به نوزاد بدهید.
خواب نوزاد
خواب نوزاد و توجه به عادتهای خواب او، امری حیاتی در جهت رشد و تکامل نوزاد است. تعداد ساعات خواب مناسب نوزاد باید متناسب با سن و چرخه رشد او باشد. این موضوع، به اندازهای حساس و مهم است که در صورت عدم رعایت ساعات مقرر، نتایج بسیار منفی برای نوزاد به دنبال خواهد داشت. برای مثال، خواب ناکافی بر روند افزایش وزن، گوارش غذا و میزان تواناییهای بدن در فرآیند رشد تاثیرگذار است.
طبق نتایج یک مقاله در موسسه سلامت ملی آمریکا (NIH)،
خواب به اندازه تغذیه و فعالیت بدنی، برای سلامت نوزاد و رشد او اهمیت دارد.
بدن وظایفی دارد که فقط زمان خواب میتواند آنها را انجام بدهد. پس هرچقدر میزان خواب نوزاد با سن او متناسب باشد، توانایی بدن نیز برای انجام فرآیندهای رشد بالا خواهد بود. در قدم بعدی، توجه به شرایط مناسب خواب نوزاد مطرح است. جایی که نوزاد در آن میخوابد، باید امن، ساکت، گرم و نرم باشد. همچنین انتخاب ملحفهها و لحافهای سبک و استاندارد نیز در کیفیت خواب نوزاد اهمیت بسزایی دارند.
اصول مهم در زمینه بهداشت نوزاد
بهداشت نوزاد، شامل روش درست حمام کردن، مراقبتهای پوستی، تعویض پوشک، شستوشوی بدن نوزاد و توجه به تمیزی لباسها و محیط اطراف نوزاد است. هر یک از این موارد شامل مراحل گستردهای هستند که باهم بررسی میکنیم:
اصول حمام کردن نوزاد
حمام کردن نوزاد چندان سخت نیست؛ اما نیازمند مهارت و مراقبت است که والدین باید از آن آگاه باشند. حالت نرمال حمام کردن و شستشوی نوزاد، دو بار در هفته است. البته درصورتی که نوزاد در مواجهه با آب واکنش مثبتی داشته باشد، میتوانید دفعات حمام را افزایش دهید؛ اما توجه داشته باشید که حمام کردن بیش از اندازه پوست نوراد را خشک میکند. سایر نکات حمام نوزاد شامل موارد زیر هستند:
- بلافاصله بعد از شیر خوردن، نوزاد را حمام نکنید؛
- پیش از ورود به حمام، تمام وسایل و لوازم مورد نیاز را آماده کنید؛
- به دمای آب (دمای ولرم رو به گرم استاندارد) دقت کنید؛
- حین حمام کردن، مراقبت سر، گردن و گوشهای نوزاد باشید؛
- هرگز نوزاد خود را در حمام به کودک بزرگتر نسپارید؛
- از مواد شوینده شیمیایی استفاده نکنید؛
- سعی کنید مدت زمان حمام کردن نوزاد طولانی نشود؛
- بعد از اتمام شستو شو، در داخل حمام نوزاد را با یک حوله نرم و سبک بپوشانید؛
- دمای رختکن را متناسب تنظیم کنید تا نوزاد سرما نخورد؛
- در داخل رختکن او را خشک کنید؛
- همزمان با خشک کردن نوزاد، به پاهایش پودر بزنید و پوشک او را ببندید؛
- سر و بدن او را به آرامی با حوله ماساژ دهید تا خشک شود؛
- لباسهایش را بپوشانید؛
- بعد از گذشت چند دقیقه میتوانید نوزاد را به خانه ببرید.
برخی منابع میگویند که بهتر است تا زمان جدا نشدن بند ناف، کودک را داخل آب قرار ندهید. این نکته را در ذهن خود داشته باشید و پیش از اقدام با پزشک مشورت کنید.
تعویض پوشک چند بار در روز باید انجام شود؟
تعویض پوشک و توجه به دفعات تعویض آن، در حفظ بهداشت نوزاد اهمیت زیادی دارد. اگر کودک زمان زیادی را در پوشک خود کثیف بماند، پوست ناحیه تناسلی او ملتهب شده و بهدلیل سائیده شدن پوشک با پاها بثورات راش ایجاد میشود. پس به محض کثیف شدن پوشک، آن را عوض کنید. همچنین هنگام تعویض پوشک، به نکات زیر توجه داشته باشید:
- بعد از برداشتن پوشک کثیف، باسن و ناحیه تناسلی را با آب ولرم بشوئید؛
- حین شستوشو دقت کنید که هیچ قسمتی از پاهای نوزاد و آلت تناسلی او کثیف نماند؛
- نوزاد را روی یک حوله تمیز خوابانده و پاهای او را خشک کنید؛
- اگر پاها یا ناحیه تناسلی نوزاد قرمز شده است، میتوانید کرم یا پودر گیاهی بزنید؛
- پوشک تمیز را محکم ببندید.
البته منظور از محکم نبستن پوشک، این است که کشالههای ران نوزاد در اثر برخورد با پوشک سائیده نشوند. برای دانستن نکات بیشتر، میتوانید مطلب مربوط به مراقبت از پوست نوزاد را مطالعه کنید.
روند رشد و تکامل نوزاد چگونه است؟
رشد و تکامل نوزاد، درست از زمان تشکیل لقاح ( ترکیب سلولهای جنسی زنانه و مردانه ) آغاز میشود. این مراحل، شامل تشکیل سلول تخم، آغاز دوران بارداری، تولد نوزاد و رشد نوزاد تا نخستین سالهای زندگی هستند. در حالت کلی، نوزادان بعد از تولد وزن کم میکنند. اگر نوزاد سالم باشد، در طول دو هفته مجددا به همان وزن بازگشته و به رشد خود ادامه میدهد. بااینحال مهمترین نکته در خصوص رشد نوزاد، رشد مداوم همراه با تکامل مهارتهای رشدی حرکتی اوست. این مهارتها شامل موارد زیر هستند:
مراحل رشد حرکتی | سن ابجاد توانایی کودک |
گردن گرفتن | حدود ۳ ماهگی تا ۶ ماهگی |
غلت زدن | از ۴ ماهگی تا ۶ ماهگی |
نشستن | از ۶ ماهگی تا ۱ سالگی |
ایستادن | از ۶ ماهگی تا ۱ سالگی |
راه رفتن | از ۱۰ ماهگی تا ۱۶ ماهگی |
لازم به ذکر است که وزن نوزادان سالم، هرماه تا نزدیک یک کیلوگرم و قد آنها نیز ۲.۵ تا ۴ سانتیمتر افزایش مییابد. همچنین، اندازه دور سر نوزادان سالم، هرماه تا حدود ۱.۲۵ سانتیمتر افزایش میيابد.
چکاپ دورهای نوزاد شامل چه مراحلی میشود؟
چکاپ دورهای نوزاد، با استفاده از ابزارها و نمودارهای رشد از زمان تولد تا آخر ۲۴ ماهگی انجام میگیرد. فرآیند چکاپ دورهای شامل اندازه گیری وزن، قد و بررسی اندازه دور سر است که چند ساعت یا چند روز بعد از تولد شروع میشود. ابزارهای مربوط به چکاپهای دورهای برای هر نوزاد، بسته به جنسیت و سن متفاوتاند. همچنین برای نوزدان نارس یا نوزادان سندروم داون نیز ابزارهای متفاوتتری استفاده میشوند. بااینحال، چند اقدام مشترک در چکاپ دورهای نوزاد وجود دارد که باهم بررسی میکنیم:
- انداره گیری وزن و قد؛ برای اندازه گیری وزن، پزشک یا مسئول بهداشت، نوزاد را روی یک ترازو میخواباند. سپس پاهایش را صاف میکند تا قد او را اندازه بگیرد.
- بررسی اندازه دور سر؛ این مقیاس، میزان رشد مغز نوزاد را در هر بازه زمانی نشان میدهد. درصورتیکه اندازهها در هر دوره نرمال باشند، رشد مغز نیز نرمال است.
چکاپهای دورهای، ابتدا هر چند هفته یکبار ، سپس تا ۱ سالگی به صورت ماهانه انجام میگیرند.
رشد شناختی و عاطفی اجتماعی به چه مواردی اشاره دارد؟
دوره نوزادی، نقطه عطفی در زندگی هر شخصیست. از این رو، هستههای اولیه رشد شناختی و رشد عاطفی و اجتماعی، در این دوره شکل میگیرند. در ادامه، هر کدام از این موارد را به تفکیک، بررسی میکنیم:
- رشد شناختی (Cognitive development)؛ به رشد توانایی تفکر و استدلال در کودکان اشاره دارد. در بررسی کلی، روش تعامل نوزاد با والدین و محیط در ماهها و سالهای آغازین زندگی از عوامل اصلی رشد شناختی است.
- رشد عاطفی اجتماعی (Social-emotional development)؛ یک فرآیند تدریجی و یکپارچه است که کودکان طی آن توانایی درک، تجربه، ابراز و مدیریت احساسات و همچنین روبط معنادار با محیط را کسب میکنند.
مراقبت از نوزاد و کودک، فقط مربوط به رفع نیازهای اولیه او یا رشد فیریولوژیکی نیست؛ بلکه توجه به حوزههای مختلف رشد شناختی است که بهداشت روانی و تواناییهای ارتباطی نوزاد را از همان سالهای اول زندگیاش تضمین میکند.
چگونه ایمنی نوزاد تامین میشود؟
ایمنی نوزاد، حیاتیترین و مهمترین مبحت مراقبت از نوزاد است. استفاده از تجهیزات ایمنی برای جلوگیری از حوادث و مراقبت در برابر خطرات ایمنی نوزاد را تامین میکند؛ اما فقط محدود به این موارد نیست. در ابتدا، والدین باید بدانند که نوزاد توانایی مراقبت از خود را ندارد. سپس از تمام جوانب ایمنی نوزاد آگاهی کسب کنند تا بتوانند مراقب او باشند. اقدامات مهم در جهت حفظ ایمنی نوزاد، شامل موارد زیر است:
- مراقبت از سر نوزاد؛ مراقبت از سر نوزاد، به ۳ دلیل مهم است؛ مراقبت از سیستم عصبی نوزاد، مراقبت از ساختار اسکلتی نوزاد و حفاظت از عضلههای گردن او.
- تنها نذاشتن نوزاد؛ متاسفانه برخی والدین، نوزاد را روی تخت و بدون محافظ یا عایق تنها میگذارند. این کار بسیار خطرناک است و هرگز نباید نوزاد را تنها بگذارید. اگر کار مهمی دارید، حتی برای چند دقیقه کوتاه نوزاد را به یک فرد بالغ و آگاه بسپارید.
- استفاده از تجهیزات ایمن؛ هنگام تهیه لوازم حمل نوزاد، از ایمنی بودن آنان اطمینان حاصل کنید. تجهیزاتی مانند تخت، کریر، کالسکه، اسباب بازیها و صندلی مخصوص ماشین اگر ایمن نباشند، جان نوزاد به خطر میافتد.
- مراقبت از ناخنها؛ رشد ناخنهای کودک در روزها و ماههای نخست بسیار سریع است. ازاینرو باید هرچند روز یکبار ناخنهای نوزاد را با احتیاط کوتاه کنید. زیرا ممکن است پوست خود را بخراشد یا انگشت خود را سمت چشمهایش ببرد که بسیار خطرناک است.
نکته! وقتی نوزاد را در آغوش میگیرید، ابتدا دست خود را به زیر سر او هدایت کرده و سپس آرام او را بلند کنید. همچنین تا زمانی که نوزاد را روی تخت نگذاشتهاید باید مراقب سر و گردن او باشید.
رایجترین بیماریهای نوزادان شامل چه مواردی میشوند؟
رایجترین مشکلات نوزاد، شامل مواردی مانند زردی، تب، گوش درد، مشکلات پوستی، دل درد و شکم درد، رفلاکس معده، کولیک، اسهال، تب و یبوست است. این مشکلات بین تمام نوزادان مشترکاند و با رعایت یکسری اقدامات درمان میشوند. پس جای نگرانی نیست؛ اما توجه داشته باشید که کسب آگاهی و اطلاعات لازم در این خصوص، گامی حیاتی برای حفظ سلامتی و ایمنی نوزاد است. چند مورد از این مشکلات را با هم، بررسی میکنبیم:
زردی
زردی یا یرقان، یک موقعیت رایج در نوزادان است که معمولا چند روز بعد از تولد بروز میکند و تا نزدیک دو هفته نیز ادامه دارد. دلیل مهم زردی، کمبود توانایی کبد برای دفع بیلیروبین اضافی گلبولهای قرمز است. زیرا در روزهای نخست زندگی، کبد هنوز نابالغ است و نمیتواند وظایف خود را تمام و کمال انجام دهد. یرقان نوزادی تقریبا در تمام نوزدان بروز میکند؛ اما علائم آن در برخی از نوزادان، بیشتر بوده و ممکن است خطرناک باشد. این علائم شامل موارد زیر هستند:
- مشاهده علائم زردی در نواحی عمده پوست
- بیحالی و سست بودن نوزاد
- تب بالای ۳۷ درجه
- بیاشتهایی
- گریه شدید
برای پیشگیری از بروز یرقان نوزادی، بهتر است زایمان در زمان مقرر خود انجام شود. همچنین، بعد از تولد میزان تغذیه کودک مناسب با چرخه رشد او باشد. اگر زردی نوزاد دلیل فیزیولوژیکی خاصی نداشته باشد، با انجام یکسری اقدامات تخصصی تا یک هفته از بین میرود.
نکته مهم! اگر زردی، ۲۴ ساعت پس از زایمان شروع شده و بیش از سه هفته ادامه داشته باشد، یک دلیل جدیتر وجود دارد.
گوش درد
گوش درد نوزادان، اغلب به دلیل سرماخوردگی، عفونتهای ویروسی و عفونتهای باکتریایی بروز میکند. این مشکل بیشتر از ۶ ماهگی شروع شده و با علایمی مانند تب شدید، نخوابیدن، گریه زیاد و سایر دلایل احتمالی خود را نشان میدهد. برای مثال، ممکن است نوزاد گوشهای خود را با دست بکشد یا به گوشهایش زیاد دست بزند. در هر صورت، برای درمان گوش درد، والدین میتوانند با تجویز پزشک از قطرههای گوش استفاده کنند. البته برخی افراد درمانهای طب سنتی را بیشتر ترجیح میدهند؛ اما بهتر است پیش از هرگونه اقدامی با پزشک اطفال مشورت کنید.
اگر نوزاد شما سرفه میکند و علت آن را نمیدانید بهتر است مقاله سرفه نوزاد را مطالعه کنید تا با علل و روش درمان سرفه در نوزادان آشنا شوید.
مشکلات پوستی
بروز مشکلات پوستی در نوزاد طبیعی بوده و در چند هفته اول رفع میشود. برای مثال رشد جوشهای سرسفید روی صورت، خشکی پوست و ایجاد لکه از این مشکلات هستند. بهتر است به جوشهای سرسفید دست نزنید؛ اما در صورت بروز راش پوشک، مراقبت از پوست نوزاد با استفاده از لوسیونهای گیاهی و دارویی ضروری است.
دل درد و شکم درد
یکی دیگر از مشکلات رایج نوزادان، شکم درد است که عمدتا چند دلیل مشخص دارد؛ تخلیه نشدن گاز معده، پر بودن بیش از اندازه شکم و رفلاکس معده. اگر دلایل شکم درد، یکی از این 3 مورد باشند، با انجام یک سری اقدامات ساده شکم درد رفع میشود. در غیراینصورت، باید نزد دکتر اطفال بروید تا با معاینه نوزاد و شکم او، دلیل اصلی را مشخص کند.
کولیک
اگر نوزاد در طول روز، بیش از سهساعت گریه کند و این گریهها تا سههفته ادامه داشته باشد، احتمال بروز کولیک وجود دارد. در دوران کولیک، گریه نوزاد ظاهرا بدون دلیل است؛ اما نوزاد هیچ وقت بدون دلیل گریه نمیکند. والدین میتوانند پیش از مراجعه به دکتر اطفال، یکسری اقدامهای آرامش بخش برای نوزاد انجام دهند. برای مثال نوزاد را در آغوش بگیرند، او را نوازش کنند، پوست او را ماساژ بدهند و با او بازی کنند. دلایل احتمالی کولیک، شامل موارد زیر هستند:
- تغذیه نادرست نوزاد
- سنگین بودن اعمال گوارشی بر بدن نوزاد
- وجود مشکلات مغزی
- درد کلیه
- درد چشم
- بیحالی و تحریکپذیری
- درد پوست
- مشکلات قلبی
- سردرد
برای تشخیص علت دقیق کولیک، باید به پزشک مراجعه کنید. چون وجود هرکدام از این عوامل به تنهایی کافی نیست و پزشک برای اعمال درمان، باید تجویزهای تخصصی انجام دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر، پبشنهاد میکنیم مطلب تخصص اطفال چیست را مطالعه کنید.
تفاوتهای مراقبت از نوزاد دختر و پسر در چه مواردی است؟
مراقبت از نوزاد پسر و مراقبت از نوزاد دختر، با یکدیگر تفاوت دارد. برای مثال، نوزادان دختر سریعتر از نوزادان پسر رشد میکنند، نوزادان پسر در بدو تولد وزن بیشتری دارند و درنهایت، مراقبت از آلت تناسلی در هردو جنسیت متفاوت است. دو تفاوت مهم در این خصوص را باهم بررسی میکنیم:
مراقبت بعد از ختنه در نوزادان پسر
ختنه، یک جراحی است که طی آن پوست پوشاننده سر آلت تناسلی برداشته میشود. انجام این عمل برای جلوگیری بسیاری از بیماریها مانند عفونت دستگاه ادراری و مشکلات سر آلت تناسلی ضروری است. بعد از انجام ختنه، بهبود زخم آلت تناسلی یک هفته طول میکشد. در طول این یک هفته، والدین باید به نکات مراقبتی زیر توجه داشته باشند:
- پوشک نوزاد را محکم نبندید؛ نباید به آلت نوزاد فشار وارد شود
- بهداشت ناحیه ختنه شده را با انجام پانسمان رعایت کنید؛
- لباسهای تنگ به نوزاد نپوشانید؛
- به واکنشهای بدنی نوزاد ( تب و گریه ) بیتفاوت نباشید.
بسیاری از متخصصین اطفال معتقدند که تا زمان بهبودی کامل، والدین نباید کودک را به حمام ببرند؛ اما از رعایت نکات بهداشتی هم نباید غافل شوند.
مراقبت از ناحیه تناسلی در نوزادان دختر
مراقبت از ناحیه تناسلی نوزاد دختر، بایستی با حساسیت و دقت انجام شود. این موضوع به تفاوت ساختمان آلت تناسلی نوزاد دختر مربوط میشود. صفر تا صد نکات مراقبتی در این خصوص، شامل روشهای صحیح تمیز کردن و شستوشوی واژن است. سعی کنید هنگام تعویض پوشک به نکات زیر توجه داشته باشید:
- لبههای داخلی واژن نوزاد را به آرامی با آب گرم تمیز کنید؛
- هرگز هنگام شستوشو به واژن فشار ندهید؛
- برای اینکه واژن نوزاد به مدفوع آلوده نشود، مقعد را همیشه از جلو به عقب تمیز کنید؛
ازآنجایی که واژن نوزاد دختر بسیار حساس است، بابد همیشه نسبت به رعایت بهداشت آن ناحیه حساس باشید تا از بروز هرگونه عفونت و مشکلات دیگر جلوگیری شود.
برای مراقبت از نوزاد، والدین چه وظایفی دارند؟
مراقبت از نوزاد، پیش از هرچیز نیازمند کسب آگاهی و اطلاعات در رابطه با مراقبت اولیه نوزاد است. ازاینرو، بهتر است والدین پیش از تجربه نگهداری از نوزاد خود آگاهیهای لازم را در این خصوص کسب کند. مراقبت اولیه از نوزاد امری حیاتی و گامی مهم در حفظ ایمنی و سلامتی نوزاد است که والدین هرگز نباید از آن غافل شوند. ما در این مطلب، سعی داشتیم تمام ابعاد مربوط به مراقبت از نوزاد را شرح دهیم. برای کسب اطلاعات بیشتر، میتوانید با مراجعه به سیستم نوبتدهی آنلاین سایت دکتردکتر، از دکتر کودکان سراسر کشور وقت بگیرید.
منابع:
mayoclinic.org
whattoexpect.com