انواع شکستگی مچ دست، علائم و موثرترین روش‌های درمان آن

سقوط، تصادف یا ضربه مستقیم به دست می‌توانند منجر به شکستگی مچ دست شوند. از شایع‌ترین علائم شکستن مچ دست می‌توان به تورم، کبودی، ضعف عضلات و ناتوانی در حرکت اشاره کرد. دکتر ارتوپد پس از معاینات فیزیکی، آزمایش‌های تصویربرداری مانند رادیوگرافی، CT اسکن و mri را برای تشخیص نوع و شدت شکستگی مچ دست و انگشت انجام می‌دهد. انواع حالت‌های شکستگی مچ دست شامل شکستگی استخوان اسکافوید، رادیوس و اولنا هستند.

مچ دست شامل چندین استخوان کوچک و مفصل است که در صورت شکستگی به درمان‌های متنوعی نیاز دارد. عمده این درمان‌ها شامل جاانداختن فیزیکی، آتل‌بندی، گچ‌گیری، فیزیوتراپی و توانبخشی یا حتی جراحی هستند. دکتر ارتوپد برای درمان شکستگی مچ دست، انواع دارو همچون انواع مسکن، ضدالتهاب و برطرف‌کننده عفونت را تجویز می‌کند.

با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 5 دقیقه زمان نیاز دارد، انواع شکستگی مچ دست و علائم شکستن مچ دست را خواهید شناخت.

در انتها، اگر سوالی درباره شکستگی مچ دست دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس پزشکی ما به آن پاسخ خواهد داد.

علائم شکستگی مچ دست چیست؟

شکستگی مچ دست، علائم و نشانه‌های مختلفی دارد که بلافاصله پس از آسیب یا چند ساعت بعد ظاهر می‌شوند. شایع‌ترین علائم شکستگی مچ دست شامل موارد زیر هستند:

• درد شدید و ناگهانی در ناحیه مچ دست و تشدید آن با حرکت دادن دست یا فشار دادن آن
• تورم و التهاب در ناحیه مچ دست
• کبودی در ناحیه آسیب‌دیده
• ناتوانی در حرکت دادن مچ دست یا انگشتان به دلیل درد شدید
• تغییر شکل قابل مشاهده در مچ دست، مانند برجستگی یا تغییر در زاویه مچ
• حساسیت زیاد به لمس ناحیه آسیب‌دیده
• ضعف یا بی‌حسی در مچ دست یا انگشتان
• صدای تقه یا شکستگی در زمان آسیب

در صورت مواجه شدن با هریک از این علائم، باید به دکتر ارتوپد مراجعه کرده تا ارزیابی‌های تخصصی‌تر و درمان صورت گیرد.

چه عواملی باعث شکستگی مچ دست می شوند؟

عوامل متعددی، باعث شکستگی مچ دست می‌شوند. شایع‌ترین عامل، افتادن روی دست‌های باز شده‌ای‌ست که با انتقال نیرو به استخوان‌های مچ، باعث شکستگی آن‌ها می‌شود. در ادامه، به مهم‌ترین عوامل شکستگی مچ دست پرداخته‌ایم:

• ضربه مستقیم؛ ضربه مستقیم به مچ دست، مانند افتادن روی دست باز یا برخورد با یک جسم سخت
• سقوط؛ شکستگی مچ ناشی از باز کردن دست‌ها برای جلوگیری از برخورد با زمین هنگام سقوط از ارتفاع یا سقوط در حین راه رفتن و دویدن
• ورزش؛ آسیب و شکستگی مچ دست ناشی از انجام ورزش‌هایی با تماس فیزیکی زیاد یا خطر افتادن مانند فوتبال، بسکتبال، اسکی، اسکیت‌بورد و دوچرخه‌سواری
• تصادفات رانندگی؛ آسیب‌های جدی به دست‌ها و مچ‌ها در اثر تصادفات خودرو
• پوکی استخوان؛ افزایش احتمال شکستگی مچ دست به دلیل کاهش تراکم استخوانی
• کارهای سنگین؛ شکستگی مچ دست در اثر فشار زیاد وارده به مچ دست هنگام انجام کارهای سنگین یا تکراری
• بیماری‌های استخوانی؛ ضعف استخوان‌های مچ دست و شکستگی آن‌ها به دلیل ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند سرطان استخوان یا عفونت‌های استخوانی

راه‌هایی همچون استفاده از تجهیزات حفاظتی مناسب هنگام ورزش و فعالیت فیزیکی و تقویت عضلات و استخوان‌ها مانع از شکستگی مچ دست می‌شود. توجه به ایمنی در محیط‌های مختلف از دیگر راه‌های پیشگیری از شکستگی مچ دست به حساب می‌آید.

چگونه شکستگی مچ دست را تشخیص می‌دهند؟

دکتر ارتوپد برای تشخیص شکستگی مچ دست و تعیین نوع و شدت آن از اقدامات و روش‌های تشخیصی متعددی استفاده می‌کند. مهم‌ترین این اقدامات تشخیصی شامل موارد زیر هستند:

• ارزیابی اولیه؛ پرسیدن سوالاتی درباره نحوه وقوع آسیب، شدت درد و علائم دیگر مانند تورم، کبودی و کاهش عملکرد
• معاینه فیزیکی؛ بررسی مچ دست و بازو برای یافتن نقاط دردناک، تورم، تغییر شکل و محدودیت حرکت
• رادیوگرافی؛ مشاهده تصویر دقیقی از استخوان‌ها و نوع و محل شکستگی
• سی‌تی‌اسکن؛ تصویربرداری سه‌بعدی از مچ دست و مشاهده ساختارهای داخلی
• ام‌آرآی؛ بررسی آسیب‌های نرم بافتی (مانند رباط‌ها، تاندون‌ها و عروق)
• اسکن استخوان؛ برای تشخیص شکستگی‌های پنهان یا آسیب‌های مزمن به استخوان
• آزمایش خون؛ در موارد خاص، مانند شکستگی‌های باز یا آسیب‌های همراه با عفونت

دکتر ارتوپد با تفسیر نتایج حاصل از این آزمایش‌ها و ارزیابی‌ها، تشخیص دقیقی از نوع، محل و شدت شکستگی مچ دست داده و برنامه درمانی مناسبی را ارائه خواهد کرد. مراجعه به‌موقع به دکتر ارتوپد در صورت شکستگی مچ دست، از بروز بسیاری از عوارض این عارضه جلوگیری خواهد کرد. برای درک اهمیت این موضوع، مطلب تخصص ارتوپدی چیست را مطالعه کنید.

انواع حالت‌های شکستن مچ دست چند نوع است؟

شکستگی مچ دست به شکل‌های مختلفی رخ می‌دهد که هر یک از آن‌ها به تشخیص و درمان خاص خود نیاز دارند. در ادامه، به انواع مختلف شکستگی‌های مچ دست پرداخته‌ایم:

• شکستگی کالس؛ این نوع شکستگی، در نتیجه خم شدن قسمت انتهایی استخوان رادیوس به سمت عقب رخ می‌دهد. افتادن روی دست باز باعث وقوع این نوع شکستگی می‌شود.
• شکستگی اسمیت؛ این نوع شکستگی مشابه شکستگی کالس است، با این تفاوت که قسمت انتهایی استخوان رادیوس به سمت جلو خم می‌شود. این نوع شکستگی، در نتیجه افتادن روی دست باز و برخورد مستقیم با مچ دست و یا به دلیل فشار به دست رخ می‌دهد.
• شکستگی اسکافوئید؛ اسکافوئید یکی از استخوان‌های کوچک مچ دست است که در نزدیکی شست قرار دارد. شکستگی این استخوان، به دلیل افتادن روی دست باز یا کشیده رخ می‌دهد و به راحتی تشخیص داده نمی‌شود.
• شکستگی بارتون؛ این نوع شکستگی شامل شکستگی و جابه‌جایی مفصل رادیوکروپال است. در این نوع شکستگی، استخوان رادیوس و مفصل مچ دست با هم می‌شکنند.
• شکستگی‌های ترکیبی؛ گاهی، شکستگی مچ دست ترکیبی از چند نوع شکستگی شامل شکستگی همزمان استخوان رادیوس و اولنا یا شکستگی‌های متعدد در استخوان‌های کوچک مچ دست است.

طبق گزارش کتابخانه ملی پزشکی آمریکا (NIH)،

شکستگی‌های اسکافوئید، شایع‌ترین آسیب به استخوان‌های مچ دست هستند که بیش از 70 درصد آسیب‌های مچ دست را شامل می‌شود.

تشخیص دقیق حالت شکستگی مچ دست، به ارزیابی‌های تخصصی و تصویربرداری‌های دقیق نیاز دارد. پس از تعیین نوع شکستگی، درمان شامل گچ‌گیری، آتل‌بندی، جراحی یا ترکیبی از این روش‌ها ارائه می‌شود.

عوارض شکستن مچ دست چیست؟

عوارض شکستن مچ دست بسته به شدت شکستگی و روش درمان متفاوت خواهد بود. در ادامه، به شایع‌ترین عوارض شکستگی مچ دست پرداخته‌ایم:

• محدودیت در حرکت؛ محدودیت در خم و راست کردن مچ دست بعد از بهبودی
• درد مزمن؛ درد مزمن یا دوره‌ای در مچ دست پس از درمان
• آرتروز؛ به دلیل آسیب به مفصل و همراه با درد، تورم و کاهش حرکت در مفاصل مچ دست
• کاهش قدرت دست؛ کاهش قدرت در مچ و دست و اثرگذار بر فعالیت‌های روزمره
• جابه‌جایی استخوان‌ها؛ نیاز به جراحی در صورت جوش نخوردن استخوان‌ها به هم به درستی یا جابه‌جایی آن‌ها
• عفونت؛ ابتلا به عفونت در صورت شکستگی باز و نیازمند به درمان با آنتی‌بیوتیک‌ها یا جراحی
• آسیب به عصب‌ها و عروق خونی؛ منجر به بی‌حسی، ضعف یا مشکلات دیگر در دست
• سندرم کمپارتمان؛ نیاز به جراحی فوری به دلیل افزایش فشار داخل عضلات، کاهش جریان خون و آسیب به بافت‌ها
• سندرم درد منطقه‌ای پیچیده؛ یک وضعیت دردناک و مزمن و همراه با درد شدید، تورم و تغییرات در پوست

دریافت بررسی‌های به موقع تخصصی و ارائه یک برنامه درمانی توسط دکتر فیزیوتراپی، احتمال بروز این عوارض را کاهش خواهد داد.

شکستگی مچ دست چگونه درمان می‌شود؟

درمان شکستگی مچ دست به نوع و محل شکستگی، شدت و الگوی شکستگی بستگی دارد. هدف از درمان، بازیابی عملکرد طبیعی مچ دست و جلوگیری از عوارض جانبی است. در ادامه، به انواع مراحل و اقدامات درمان شکستگی مچ دست پرداخته‌ایم:

• بی‌حرکت‌سازی؛ بی‌حرکت کردن مچ دست با آتل یا باند، بلافاصله پس از آسیب برای جلوگیری از آسیب‌های بیشتر
• یخ‌گذاری؛ قراردادن یخ به مدت 15 تا 20 دقیقه هر چند ساعت یک‌بار روی ناحیه آسیب‌دیده با هدف کاهش تورم و درد
• بالا نگه‌داشتن دست؛ کاهش تورم به دلیل نگه‌داشتن دست در سطحی بالاتر از قلب
• گچ‌گیری یا آتل‌بندی؛ استفاده از گچ یا آتل برای بی‌حرکت‌سازی مچ دست و کمک به بهبودی، در صورت وجود شکستگی‌های پایدار و جابه‌جانشده
• داروهای مسکن؛ استفاده از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا مسکن‌های تجویزی برای کاهش درد و التهاب و درد بعد از عمل شکستگی مچ دست
• جراحی بسته؛ شامل جابه‌جایی استخوان‌های شکسته به محل اصلی بدون نیاز به برش جراحی و تثبیت با استفاده از گچ یا آتل
• جراحی باز و تثبیت داخلی؛ ایجاد برش جراحی برای دسترسی به استخوان‌ها و تثبیت با پیچ‌ها، پین‌ها، صفحه‌ها یا میله‌های فلزی
• تثبیت خارجی؛ استفاده از دستگاه‌های تثبیت خارجی برای نگه‌داشتن استخوان‌ها در محل
• فیزیوتراپی و توان‌بخشی؛ تمرینات حرکت‌دهی برای بازیابی حرکت مچ دست و انگشتان، تمرینات تقویتی برای بازیابی قدرت و جلوگیری از ضعف عضلانی و تکنیک‌های خاصی برای کاهش درد انگشت دست، تورم و افزایش دامنه حرکتی
• مراقبت‌های پس از درمان؛ پرهیز از فعالیت‌های سنگین تا زمان بهبودی کامل، پیگیری منظم برای ارزیابی روند بهبودی و جلوگیری از عوارض

پیروی دقیق از توصیه‌های پزشک و فیزیوتراپیست، به بهبودی سریع‌تر و بازگشت کامل عملکرد مچ دست کمک خواهد کرد.

انواع جراحی مچ دست

جراحی مچ دست، برای درمان مشکلات و آسیب‌های مختلفی از جمله شکستگی‌ها، سندرم تونل کارپال، التهاب تاندون، آرتروز و دیگر مشکلات ساختاری و عملکردی استفاده می‌شود. در ادامه، به انواع جراحی‌های متفاوت مچ دست پرداخته‌ایم:

• آرتروسکوپی مچ دست؛ یک روش کم تهاجمی برای تشخیص و درمان مشکلات داخل مچ به کمک دوربین و ابزارهای جراحی کوچک
• جراحی باز مچ دست؛ قابل اجرا برای مشکلات پیچیده‌تر و بزرگتر نیازمند دسترسی مستقیم به استخوان‌ها، تاندون‌ها یا مفاصل مچ دست
• فیوز مچ دست (آرترودز)؛ کاهش درد و بهبود پایداری با جوش دادن مفاصل آسیب‌دیده به هم همراه با کاهش حرکت در مفاصل
• جراحی ترمیمی؛ شامل ترمیم یا بازسازی تاندون‌ها، اعصاب یا رباط‌های آسیب‌دیده
• درمان سندرم تونل کارپال؛ کاهش فشار روس عصب مدیان با بریدن یک رباط

استفاده از تکنیک‌های تصویربرداری برای تشخیص مشکل دست، قبل از انجام هر نوع جراحی مچ دست، بسیار مهم است. همچنین، مراحل توانبخشی بعد از جراحی برای بازگرداندن عملکرد، حرکت و قدرت به مچ دست از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.

پین‌گذاری مچ دست

پین‌گذاری مچ دست، نوعی جراحی‌ست که برای تثبیت شکستگی‌های شدید یا پیچیده مچ دست به کار می‌رود. در این جراحی، پین‌های فلزی نازک به داخل استخوان‌های شکسته مچ دست وارد شده تا آن‌ها را در جای خود نگه دارد و به بهبود آن کمک کند. پین‌ها، از طریق پوست و بدون نیاز به ایجاد برش بزرگ وارد شده و پس از بهبود کامل استخوان، خارج می‌شوند. شکستگی مچ دست و پین‌ گذاری، در صورت ناکارآمدی آتل یا گچ برای تثبیت، استفاده می‌شود.

گچ گرفتن مچ دست

گچ گرفتن مچ دست، یک روش غیرجراحی برای حمایت از مچ دست پس از شکستگی یا آسیب است. در این روش، گچ یا مواد جایگزین مانند فایبرگلاس را به دور مچ دست و بخشی از ساعد قرار می‌دهند تا با جلوگیری از حرکت، از استخوان‌های آسیب‌دیده محافظت شود. دکتر ارتوپد، پس از قرار دادن استخوان‌های شکسته در موقعیت صحیح، گچ یا قالب را دور ناحیه آسیب‌دیده می‌پیچد تا درمان انگشت دست یا مچ صورت گیرد. این قالب، پس از خشک شدن، با تثبیت مچ دست در جای خود، باعث بهبود آن خواهد شد.

دارو برای شکستگی مچ دست

درمان شکستگی مچ دست، بسته به نوع و شدت شکستگی متفاوت است. شکستگی‌های ساده و بدون جابجایی، برخلاف شکستگی‌های پیچیده یا با جابجایی، به جراحی نیاز ندارند. مهم‌ترین داروهای تجویزشده برای درمان شکستگی مچ دست شامل موارد ذکرشده در زیر هستند:

دکتر ارتوپد، برنامه درمانی دقیقی براساس نوع و شدت شکستگی و وضعیت عمومی بیمار شامل داروها، گچ گرفتن، جراحی و فیزیوتراپی ارائه می‌دهد.

فیزیوتراپی برای شکستن مچ دست

فیزیوتراپی، به بازیابی حرکت، قدرت و عملکرد طبیعی مچ دست دچار شکستگی کمک می‌کند. این درمان، پس از باز کردن گچ یا پس از تثبیت با پین‌ها شروع می‌شود. جلسات فیزیوتراپی، شامل تمرینات کششی و تقویتی است که به تدریج دامنه حرکتی مچ دست را افزایش می‌دهد و عضلات و رباط‌های اطراف آن را تقویت می‌کند. همچنین، تکنیک‌های ماساژ و درمان‌های دستی، برای کاهش سفتی و بهبود جریان خون به کار گرفته می‌شوند. استفاده از توپ‌های نرم، باندهای کششی و وزنه‌های سبک هم جزئی از برنامه تمرینی محسوب می‌شود. هدف نهایی فیزیوتراپی، بازگرداندن عملکرد طبیعی مچ دست و جلوگیری از خشکی مفصل یا ضعف عضلانی است.

چه نوع مراقبت‌های خانگی برای بهبودی سریع‌تر شکستگی مچ دست وجود دارد؟

برای تسریع بهبودی شکستگی مچ دست در خانه، روش‌های مراقبتی و تسکینی متنوعی وجود دارد. در ادامه، به اثربخش‌ترین مراقبت‌های خانگی برای بهبودی شکستگی مچ اشاره کرده‌ایم:

• استراحت مچ دست و اجتناب از حرکت‌های غیرضروری
• استفاده از آتل یا گچ برای تثبیت مچ دست در جای خود و تسریع بهبودی
• بالا نگه داشتن مچ دست به کمک بالشت برای کاهش تورم
• قراردادن یخ در حوله یا پارچه‌ای نازک روی محل شکستگی هر 2 تا 3 ساعت یکبار به مدت 20 دقیقه
• مصرف داروهای ضددرد مانند ایبوپروفن یا استامینوفن
• مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم و ویتامین D مانند لبنیات، سبزیجات برگ سبز، ماهی و تخم مرغ برای تقویت استخوان‌ها
• انجام تمرینات ساده و کم‌فشار برای تقویت عضلات و افزایش انعطاف‌پذیری مچ دست
• ارزیابی وضعیت شکستگی و بهبود آن و مراجعه به دکتر ارتوپدی در صورت مشاهده هرگونه علامت نگران‌کننده مانند افزایش درد، تورم یا تغییر رنگ
• استفاده از ابزارهای کمکی برای انجام فعالیت‌های روزمره برای جلوگیری از وارد شدن فشار به مچ دست
• اجتناب از فعالیت‌های سنگین برای محافظت از مچ دست در برابر آسیب‌های مجدد و مراقبت بعد از عمل شکستگی مچ دست

رعایت هر یک از این موارد و مراقبت‌های خانگی، منجر به بهبود سریع‌تر و بهتر شکستگی مچ دست خواهد شد.

طول درمان شکستگی مچ دست چقدر است؟

طول درمان شکستگی مچ دست راست، شکستگی مچ دست چپ و شکستگی مچ دست کودک، بسته به شدت و نوع شکستگی، سن و سلامت عمومی بیمار متفاوت است. در اکثر موارد، استخوان‌های مچ دست طی ۶ تا ۸ هفته جوش می‌خورند، اما دوره کامل بهبودی می‌تواند طولانی‌تر باشد. شکستگی‌های تحت درمان روش‌های گچ یا پین‌گذاری، تثبیت اولیه آن‌ها، ۴ تا ۶ هفته و فیزیوتراپی، چندین هفته تا چند ماه طول می‌کشد. در صورت وجود عوارض یا شکستگی‌های پیچیده، زمان بهبودی طولانی‌تر خواهد بود.

بهترین دکتر برای درمان شکستگی مچ دست کیست؟

بهترین دکتر برای درمان شکستگی مچ دست، متخصص ارتوپدی‌ست که در زمینه مشکلات استخوان‌ها، مفاصل و عضلات تخصص دارد. این متخصص، از دانش و تجربه گسترده‌ای در تشخیص و درمان انواع شکستگی‌ها، از جمله شکستگی‌های مچ دست، برخوردار است. دکتر ارتوپدی از تکنیک‌های درمانی متنوعی مانند گچ‌گیری، پین‌گذاری و جراحی برای تثبیت استخوان‌های شکسته استفاده می‌کند.

آیا شکستگی مچ دست، کاملا قابل بهبود است؟

شکستگی مچ دست، قابل بهبود است. میزان بهبود آسیب وارد شده به عضله، مفصل و استخوان‌های مچ دست به نوع و شدت شکستگی بستگی دارد. فرد پس از مواجهه با علائم شکستن مچ دست، با مراجعه سریع به بیمارستان تحت نظر دکتر ارتوپد قرار خواهد گرفت. این متخصص از انواع روش‌های تصویربرداری برای تشخیص نوع شکستگی استفاده می‌کند.

پس از تشخیص نوع شکستگی برای درمان شکستگی مچ دست اقدام می‌شود. این درمان شامل آتل‌بندی، گچ‌گیری، جراحی و پس از آن فیزیوتراپی و توانبخشی خواهد بود. انجام تمرینات فیزیوتراپی، برای تقویت عضلات و بازگرداندن عملکرد مچ دست بسیار موثر هستند.

اگر مبتلا به عوارض شکستگی مچ دست یا تحت جراحی مچ دست هستید و به مشورت بیشتر با دکتر ارتوپد نیاز دارید، می‌توانید از خدمات آنلاین و تلفنی دکتر ارتوپد در سایت دکتردکتر استفاده کنید.

منابع:

hopkinsmedicine.org

nhs.uk

سوالات متداول شکستگی مچ دست