پولیپ بینی (Nasal polyps) تودههای نرم، بدون درد و غیرسرطانی هستند که روی بینی یا سینوسها را میپوشانند و اغلب در افراد مبتلا به آسم، آلرژی، عفونتهای مکرر یا التهاب در مجاری بینی رخ میدهند. درمان دارویی و جراحی سرپایی میتواند پولیپ بینی را کوچک کند و علائمش را تسکین بدهد. برای بررسی این وضعیت نیاز به مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی وجود دارد. در این مقاله هم اطلاعات کاملی درباره پولیپ برایتان فراهم کردهایم.
پولیپ بینی چیست؟
پولیپ بینی توده و رشد بخشی در بینی است که بدون درد و خوشخیم (نه سرطانی) ظاهر میشود. پولیپها در مجرای بینی و سینوسها، فضاهای توخالی در استخوانهای اطراف بینی یافت میشوند. اینها از غشاهای مخاطی یعنی بافتی نازک و نرم ساخته شدهاند.
پولیپ میتواند تحریک و متورم شود و تا حدی مجاری بینی و سینوس ها را مسدود کند. چه کسانی به این مشکل دچار میشوند؟ پولیپ بینی معمولا تا سنین ۳۰ یا ۴۰سالگی رخ نمیدهد. در واقع، پولیپ بینی در کودکان معمولا به وجود نمیآید. وقوع پولیپ بینی در نوزادان هم بعید است.
عوامل محرکی مانند موارد زیر منجر به وقوع چنین چیزی میشوند:
- آسم
- رینیت آلرژیک (تب یونجه) یا سایر آلرژیها
- رینوسینوزیت مزمن (CRS)
- فیبروز سیستیک
- عفونتهای سینوسی
عکس پولیپ بینی را در تصویر زیر مشاهده میکنید:
علائم پولیپ بینی چیست؟
پولیپ بینی با تحریک و تورم (التهاب) پوشش مجرای بینی و سینوسها همراه است و بیش از ۱۲ هفته طول میکشد (سینوزیت مزمن). بااینحال، امکان سینوزیت مزمن بدون پولیپ بینی وجود دارد.
پولیپهای بینی به خودیخود نرم و فاقد حس هستند، بنابراین اگر کوچک باشند، شاید از ابتلا به آنها اطلاعی نداشته باشید. تودههای متعدد یا یک پولیپ بزرگ میتوانند مجاری بینی و سینوسهایتان را مسدود کنند.
پولیپ بینی و خونریزی ارتباطی با هم ندارند چون این مشکل معمولا با ایجاد تودهای خوشخیم همراه است و چنین چیزی برایش رخ نمیدهد. علائم و نشانههای رایج سینوزیت مزمن همراه با پولیپ عبارتاند از:
- آبریزش بینی
- گرفتگی مداوم
- کاهش یا اختلال بویایی
- از دستدادن حس چشایی
- درد صورت یا سردرد
- درد در دندانهای بالایی
- احساس فشار روی پیشانی و صورت
- خروپف
- خونریزیهای مکرر بینی
رسیدگی به این علائم و مشکلاتی مانند گرفتگی بینی میتواند مسیر کشف مشکل و درمان را هموار کند.
علل پولیپ بینی چیست؟
پولیپها به دلیل تغییر غشاهای مخاطی پوشاننده بینی یا سینوس ها ایجاد میشوند. التهاب طولانیمدت یا چندباره غشاها با تورم، قرمزی و تجمع مایع همراه است. محققان معتقدند که انواع حساسیت یا همان آلرژی و عفونتها باعث التهاب میشوند.
مطالعه درون بافت بینی، نشان میدهد که این نمونهها حاوی ائوزینوفیلهای اضافی(eosinophils) یعنی گلبولهای سفید خون مرتبط با عفونتها و واکنش های آلرژیک هستند. شواهد حاکی از آن هستند که التهاب باعث ایجاد تودههای کوچک پر از مایع میشود و پولیپ بینی را به وجود میآورد.
تشخیص پولیپ بینی چگونه است؟
از کجا بفهمیم پولیپ داریم؟ تشخیص این وضعیت چگونه است؟ اگر علائم پولیپ بینی دارید، باید به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید. این متخصص:
- در مورد سابقه سلامتی مراجعکننده به خصوص آلرژی، عفونت و آسم سوالاتی میپرسد.
- از شما در مورد علائم و مدت زمان آنها سوال میکند.
- با آندوسکوپ بینی (لوله نازک و انعطافپذیر مجهز به دوربین کوچک و نور) به داخل بینی نگاه میکند.
- برای گرفتن عکسهای دقیق از داخل سینوسها، سیتیاسکن تجویز میکند.
درمان پولیپ بینی چگونه است؟
روشهای درمانی مختلفی برای درمان پولیپ وجود دارد که بنا به شرایط درباره استفاده از آنها تصمیمگیری میشود. در ادامه با تعدادی از این روشها آشنا میشوید.
- درمان پولیپ بینی اسپری؛ اسپریهای استروئیدی برای کوچککردن پولیپ و بهبود علائم.
- استروئیدهای خوراکی (قرصهای خوردنی).
- تزریق آمپول زیر پوست برای رساندن دارویی به نام دوپیلوماب.
- عمل پولیپ؛ جراحی سرپایی برای قرار دادن استنت کوچک در ناحیه که باعث بازشدن مجاری بینی میشود و استروئیدها یا سایر داروها را به ناحیه موردنظر میرساند.
- جراحی پولیپ بدون بیهوشی؛ جراحی سرپایی با استفاده از آندوسکوپی برای برداشتن پولیپ در زمانی که سایر درمانها جواب نمیدهند. بعدتر بیشتر دربارهاش توضیح میدهیم.
- در صورت ابتلا به عفونت، پزشک آنتیبیوتیک هم تجویز میکند.
- پولیپ بینی در طب سنتی هم با تجویزهایی درمان میشود که باید با احتیاط به سمتشان بروید. در بخش درمان خانگی به آنها اشاره میکنیم.
پولیپ بینی برگشتپذیر است؟
پولیپ بینی میتواند برای افراد مختلفی در سنین گوناگون رخ بدهد اما در بزرگسالان شایعتر است. داروهای مربوط به این مشکل میتوانند پولیپهای بینی را کوچک یا از بین ببرند، اما گاهی اوقات برای برداشتن آنها به جراحی هم نیاز است.
حتی پس از درمان موفقیتآمیز، پولیپ اغلب برمیگردد. امکان عملکردن پولیپ بینی بعد از عمل زیبایی و همراه با آن هم وجود دارد اما اینکه باز هم پولیپ بازمیگردد یا خیر، چندان مشخص نیست.
پولیپ بینی چگونه عمل میشود؟
اگر درمان دارویی پولیپ را از بین نبرد، احتمال دارد که نیاز به جراحی آندوسکوپی وجود داشته باشد. در جراحی آندوسکوپی، جراح لوله کوچکی با لنز بزرگنمایی روشن یا دوربین کوچکی (اندوسکوپ) را وارد سوراخهای بینی میکند و آن را به داخل حفرههای سینوسی هدایت میکند.
از ابزارهای کوچکی برای برداشتن پولیپها و سایر موادی استفاده میشود که جریان مایعات را در سینوسها مسدود میکنند. شاید جراح منافذی را که از سینوسها به مجرای بینی منتهی میشوند هم بزرگ کند. جراحی آندوسکوپی معمولا به صورت سرپایی انجام میشود.
پس از جراحی، احتمالا از اسپری بینی کورتیکواستروئیدی برای جلوگیری از بازگشت پولیپ بینی استفاده میشود. دکتر پولیپ بینی استفاده از سرم شستوشوی آب نمک (سالین) را هم برای بهبود پس از جراحی توصیه میکند. اگر مشکل انحراف بینی نیز داشته باشید میتوانید هر دو جراحی را همزمان انجام داد.
درمان خانگی پولیپ بینی
برای کنترل پولیپ بینی در منزل هم راهکارهایی وجود دارد. استفاده از مواد زیر میتواند در درمان پولیپ نقش داشته باشد. البته حتما موارد مختلف را با توصیه و مشورت با پزشک استفاده کنید:
- فلفل هندی
- استنشاق بخار
- روغن درخت چای
- بابونه
- زردچوبه
- اکالیپتوس
جلوگیری از ابتلا به پولیپ بینی چگونه است؟
امکان جلوگیری از بروز پولیپ همیشه و برای همه وجود ندارد اما شاید با چند راهکار بتوانید به جلوگیری این روند کمک کنید:
- از تنفس آلرژنها یا محرکهای موجود در هوایی خودداری کنید که منجر به التهاب حفرههای بینی و سینوسی میشوند.
- دستورات پزشک خود را در مورد مصرف داروهای آلرژی و آسم دنبال کنید.
- از شوینده یا اسپری بینی برای پیشگیری از اثرگذاری محرکها بهره ببرید.
- بهداشت را به خوبی رعایت کنید.
- هوای خانه را مرطوب نگه دارید.
ریسک فاکتورهای پولیپ بینی چیست؟
هر شرایطی که باعث تحریک طولانی مدت و تورم (التهاب) در مجاری بینی یا سینوسها شود (مانند عفونت یا آلرژی)، خطر ابتلا به پولیپ بینی را افزایش میدهد.
شرایطی که اغلب با پولیپ همراه هستند هم عبارتاند از:
- کمبود ویتامین D.
- حساسیت به آسپرین.
- سینوزیت قارچی آلرژیک، یعنی حساسیت به قارچهای موجود در هوا.
- آسم، بیماری که باعث تورم (التهاب) و باریکشدن راه هوایی میشود.
- فیبروز کیستیک، نوعی اختلال ژنتیکی که منجر به ایجاد مایعات غلیظ و چسبنده غیرطبیعی در بدن، از جمله مخاط غلیظ در بینی و سینوسها میشود.
- سندرم چرگ اشتراوس (Churg-Strauss syndrome)، بیماری نادری که باعث التهاب رگهای خونی میشود.
- سابقه خانوادگی هم ممکن است در این زمینه نقش داشته باشد. شواهدی وجود دارد که نشان میدهند برخی تغییرات ژنتیکی مرتبط با عملکرد سیستم ایمنی، احتمال ابتلا به پولیپ را افزایش میدهند.
عوارض پولیپ بینی چیست؟
پولیپ بدخیم نیست و تودهای خوشخیم و غیرسرطانی به حساب میآید. ضمن اینکه میتواند عوارضی ایجاد کند چون جریان طبیعی هوا و تخلیه مایعات را مسدود میکند و التهاب به وجود میآورد. عوارض احتمالی این وضعیت عبارتاند از:
- آپنه انسدادی خواب.
- وخیمشدن آسم.
- ایجاد تنگی نفس.
- عفونت های سینوسی مکرر. در نتیجه این عفونتها، درگیری با پولیپ و سرگیجه هم بعید نیست.
پولیپ بینی خطرناک است؟
هیچ شواهدی مبنی بر خطرناکبودن پولیپ در بینی وجود ندارد اما پولیپ میتواند مشکلاتی از جمله اختلال در تخلیه و تهویه طبیعی سینوسها ایجاد کند. مخاط تولیدشده از سوی سینوسها برای شستن مواد محرک و آلاینده از مجرای بینی است اما وجود پولیپ در این بخش اختلالاتی به وجود میآورد.
اگر دچار مشکل پولیپ هستید، برای پیگیری این وضعیت باید به متخصص مراجعه کنید. یکی از بهترین روشها برای ملاقات با پزشکان خبره، استفاده از سیستم نوبت دهی آنلاین سایت دکتردکتر است.
در صورتی که پرسشی درباره این وضعیت دارید، حتما از ما بپرسید تا در رسیدن به پاسخ به شما کمک کنیم.
منابع:
با سلام من پولیپ بینی دارم چند وقت هست که دیگه شبها نمی تونم به خوبی بخوابم ،فکر میکم اندازه اش بزرگ شده می خواستم بدونم پلیپ باعث حالت تهوع میشه؟
ممنون از اراع چگونگی درد ودرمان
من مدتی کوتاه است که صبح ها،موقع بیدار شدن از خواب داخل بینیم برای لحظهای سرد میشود
سلام وقت بخیر خسته نباشید چند سالی هست که پولیپ دارم و الان مدت ۲ ماه میشه که سرگیجه خفیف بهم دست میده
آیا سرگیجه میتونم از علائم پولیپ باشه.؟؟ممنون
سلام
خیر
سلام من ۲۱سالمه وحدود ۱سال میشه که تنگی نفس دارم اشک از چشام زیاد میاد و صدام خیلی گرفته میشه اصطلاحا میگن صدام تو دماغی میشه خیلی اذیت میشم بخاطر کرونا نتونستم به دکتر مراجعه کنم به نظرتون احتمال پولیپ هس؟
سلام. من 30 سالمه. پولیپ و انحراف بینی دارم. معمولا هم هوای سرد موجب عفونت سینوسم میشه. البته دکتر متخصص بهم گفته بود آلرژِ هم دارم. ولی از 3 هفته قبل اول گوش سمت چپم یکم درد گرفت و حس گرفتگی داشت. گاهی حس میکردم پرده گوشم تحت فشاره. بعد گلو درد ایجاد شد با بار سفید برروی زبان و غده لنفاوی سمت چپ گردنم هم بزرگتر شد. تست کرونا منفی شد و تست باکتری هم دکتر گرفت که منفی شد. تشخیص دکتر اول ویروس بود و گفت خوب میشه ولی بعد دو هفته خوب نشد و مراجعه بعد تست شمارش خون wcb و CRP و MON گرفت که نتیجه منوکلوئوکوز منفی شد و برای گلبولها هم گفت همه چیز اوکی هست و باید استراحت کنی و صبر کنی تا خوب بشی. الان بعد از 3 هفته گلو دردم خوب شده ولی بارسفید که بخصوص اول صبح دهانم خشک میکنه خیلی اذیت میکنه. خشکی دهان حس میکنم و نحوه تشکیل بار سفید هم به مانند قبل ه. البته من هفته دوم که دیدم خوب نمیشم چند روز کوآموکسی کلاو و سفکسیم خوردم ولی بعد از خشکی دهان ادامه ندادم. وقتی نان میخورم بارهای زبان از بین میره و وقتی آب میخورم یا برای مدت زیادی چیزی نمیخورم دوباره بار سفید میزنه. الان واقعا نمیدونم چه کار کنم؟ بیشتر نگران لنفوم هستم آیا ممکن ه تست خون لنفوم نشان نده؟
سلام خسته نباشید من آسم و سینوزیت دارم و در قسمت بالا و جای عینک بینی احساس گرفتگی میکنم به نظرتون میتونه پولیپ باشه؟
سلام پوليپ ميتونه باشه اما بايد معاينه شيد
سلام من مدت زیادی هست که نفس تنگی دارم و چون مشکل معده دارم همه بهم می گفتن که به خاطر معده ام هست ،یه بار یه پزشک بهم گفت که یه آسم کوچیک داری و الان مدتی هست که مدام بینیم کیپ هست و مدت طولانی هست که حس بویایی و حس چشاییم هم ضعیف شده ؛یعنی من پلیپ بینی دارم؟اگر از نظر شما پلیپ بینی دارم میشه لطف کنید بگید که چجوری درمانش کنم??
بله شما پولیپ دارین من بیست ساله همین علائم رو داشتم و دوبار عمل کردم ولی متاسفانه برگشت دوباره.هزار راه رو امتحان کردم و خدا را شکر به یه کشف رسیدم تو این بیماری.یه داروی گیاهیی خودم اختراع کردم.به این نشانی ایمیل بزن تا بگم چکار کنی rastakhizf63@gmail.com
سلام. خیلی ممنون می شم که جوابم رو بدید. من یک خانم چهل و یک سالم. من بعد از یک روز که با فرد مبتلا به کرونا تماس داشتم از ترس ابتلا به کرونا و لختگی خون ناشی از اون به فاصله چند روز دو تا آسپرین بچه خوردم. همزمان دچار گرفتگی بینی و صدا و احساس ورم در گوش شدم. و بویاییم رو کامل از دست دادم. رفته رفته کمی بویاییم برگشت ولی الان بعد از حدود ۶ ماه بو و مزه ها را با بوی شوینده احساس می کنم و بویایی ام ضعیفه. ممکنه پولیپ داشته باشم یا کرونا گرفتم. واقعا از ترس ابتلا به کرونا جرات مراجعه به دکتر رو ندارم. با چراغ قوه هم چیز خاصی تو بینیم نمی بینم. قبلا هم بویاییم خیلی قوی بود. خواهش می کنم در صورت امکان راهنماییم کنید.
سلام پلیپ دارم وسرفه امانم را بریده سینوزیت همدارم در پاییز تشدید میشه می خواستم عمل کنم خورد به کرونا . کرج هستم اگه میشه عمل کنم.
سلام پلیپ دارم ودر پاییز تشدید میشه که سرفه امانم رابریده ودر صحبت کردن دچار مشکل میشوم راهنماییکنید
سلام خسته نباشید من الان نزدیک ۲سال هست ابریزش از قسمت عقب بینی دارم و همه بهم میگن چرا بدجوری نفس میکشی انگار نصفه نصفه نفس میکشی احتمال داره ک پولیپ باشه؟
سلام یکی از علائم پلیپ بینی نفس تنگی هم میشه باشه ؟
سلام
تنگی نفس به معنای احساس فشار به قفسه سینه خیر بیشتر کیپی بینی مطرحه
سلام من بینیم گاهی اوقات کیپ میشه یعنی یه بار بینی چپ کیپ میشه بینی راست بازه و بلعکس به نظرتون پلیپ دارم
سلام خانم دکتر بنده یک طرف بینی هم شب ها صبح ها بطور کامل کیپ میشه و باعث سردرد شدید میشود و نمی توانم بخوابم از بچه گی سینوزیت هم دارم میخوام حضوری وزیت بشم
سلام
وقت بخیر
من خشکی و سوزش بینی دارم
ترشحات پشت حلق هم دارم
درمورد انسداد بینی میانه های بینی من توده ی صورتی رنگی هست که در اوقات مختلف روز اندازش فرق میکنه
به نظرتون پلیپه؟ و خطرناکه ؟
سلام
بستگی به اندازش داره
اگه کوچک باشه ممکنه
سلام من یه طرف بینی ام درد میکنه و ورم داره سمت راست اینطوریه حس بویایی مم خوبه چی شده خیلی نگرانم ????
سلام خسته نباشید به من گفتن پلیپ بینی دارم ایا جراح زیبایی میتونه انجام بده؟که هم عمل زیبایی کنم هم پلیپوبردارم؟؟؟
سلام
بله به متخصص گوش حلق بینی که کار زیبایی هم میکنه مراجعه کنید
سلام پلیپ بینی باعت کوچیک شدن پرده دماغ میشه یا احساس کنی نمیتونی خوب نفس بکشی احساس درد یا سوزش تو قسمتی کنی که ورم کرده
سلام كاري به پره هاي دماغ نداره اما منحر به سخت نفس كشيدن و احساس پري بيني ميشه
سلام، يعني وقتي احساس پري بيني داريم و درست نميتونيم نفس بكشيم و ترشحات پشت حلق رو مدام داريم و موقع ورزش بيشتر ميشه، از علائم پليپ هست؟
سلام اگه طولاني مدت اسن مشكلو داريد بله ميتونه از علائم پوليپ باشه
سلام ممنونم از پاسخگوييتون، بله مدت ٤سال بيشتره كه درگير سينوزيت هستم، همه علائمم مثل پليپ هست كه بالاتر توضيح دادن، اگر داخل بينيم چيزي از پليپ مشاهده نشه يعني ندارم كلا؟ سي تي دادم اما هنوز جوابش نيومده، امكان داره زير چشم هام ديده بشه؟ خيلي نگرانم
نه با معاينه كامل مشخص نميشه، لازمه كه سي تي كنيد كه شما انحام داديد
سلام ایا پلیپ میتونه باعث سرفه مکرر باشه؟
پزشک میتونه با چشم داشتن پلیپ را تشخیص بده؟
سلام با چشم تشخيص داده نميشه اما بله چون باعث ترشحات حلق ميشه ميتونه سرفه ايجاد كنه
سلام پلیپ میتونه باعث تغیر بد صدا بشه و باعث حرف زدن تو دماغی بشه .
سلام بله ميتونه
سلام خسته نباشیدممنون ازمطالبی که توضیح دادیدخواشتم بدونم ممکن کسی که پولیپ بینی داره دهانش بوی نامطبوع بده؟ لطفا جواب بدید
سلام آیا پولیپ باعث سختی تنفس میشود
سلام بله ميتونه