آب مروارید مغشوش شدن عدسی داخل چشم است و باعث ضعف بینایی میشود. یکی از علائم آب مروارید کدر شدن بینایی در فرد است. این وضعیت در اثر کهولت سن و قرارگرفتن در معرض نور آفتاب به‌مدت طولانی بروز پیدا می‌کند. در افراد مبتلا به آب‌مروارید، دیدن از طریق عدسی کدر، کمی شبیه به نگاه‌کردن به یک پنجره بخار گرفته است. تاری دید چشم ناشی از آب‌مروارید می‌تواند کارهایی مانند خواندن و رانندگی (به ویژه در شب) را دشوارتر کند. در بیشتر موارد، این مشکل به‌آرامی رشد می‌کند و در اوایل اشکالی برای بینایی ایجاد نمی‌کند اما با گذشت زمان، باعث کاهش و تاری دید میشود. دیابت، چاقی و کهولت سن از عوامل بروز آب مروارید هستند. برای رفع وضعیت مذکور عمل جراحی ساده‌ای صورت می‌گیرد.
در این مقاله درباره این عارضه، علائم، دلایل، درمان‌ها و راه‌های پیشگیری‌اش می‌خوانید. مطالعه مطلب پیش رو به ۴ دقیقه زمان نیاز دارد.
اگر درباره عمل آب مروارید سوالی دارید، می‌توانید در انتهای همین صفحه و در قسمت نظرات بنویسید تا پزشک پاسخ دهد.
آب مروارید چیست؟
از بین‌رفتن شفافیت عدسی را آب‌مروارید (cataract) می‌گویند. به هرگونه کدرشدن عدسی آب مروارید گفته میشود، اما در اصطلاح، منظور از آن، کدرشدنی است که باعث اختلال بینایی میشود.
کدرشدن عدسی چشم باعث میشود که نور از عدسی رد یا پخش نشود. در نتیجه فرد شفافیت دید خود را از دست می‌دهد. آب‌مروارید می‌تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند، اما نمی‌تواند از یک چشم به چشم دیگر انتشار پیدا کند.
بروز آب‌مروارید در هر سنی و در تمامی افراد ممکن است. حتی برخی اوقات، نوزادان هم به‌طور مادرزادی بیماری آب مروارید دارند. البته، مبتلایان به این بیماری، بیشتر در افراد بالای ۴۴سال دیده می‌شوند. باید برای درمان این وضعیت به چشم‌پزشک مراجعه کنید.
انواع آب‌مروارید
انواع آب‌مروارید عبارت‌اند از:
- هسته‌ای
- کورتیکال
- زیر کپسول خلفی
- مادرزادی
| هسته‌ای | آب‌مروارید که بر مرکز عدسی تأثیر می‌گذارد و با گذشت زمان، عدسی به تدریج زردتر و بینایی کمتر میشود. همان‌طور که آب مروارید به آرامی پیشرفت می‌کند، امکان دارد که حتی عدسی قهوه‌ای شود. رنگ زرد یا قهوه‌ای عدسی منجر به بروز مشکل در دیدن سایه‌های رنگ میشود. |
| کورتیکال | آب‌مروارید که بر لبه‌های عدسی اثر می‌گذارد و همان‌طور که بیماری به آرامی پیشرفت می‌کند، رگه‌های کدر شده عدسی، به مرکز می‌رسند و با عبور نور از مرکز عدسی تداخل می‌کنند. |
| زیر کپسول خلفی | آب‌مروارید که بر پشت عدسی تأثیر می‌گذارد و به‌صورت ناحیه‌ای کوچک و مات معمولاً در نزدیکی پشت عدسی، درست در مسیر نور ایجاد میشود. این نوع آب‌مروارید سریع‌تر از انواع دیگر پیشرفت می‌کند. |
| مادرزادی | بعضی از افراد با آب‌مروارید متولد می‌شوند یا در طول دوران کودکی، این بیماری در آنها بروز پیدا می‌کند. ممکن است که این وضعیت ژنتیکی یا به دلیل عفونت داخل رحمی یا تروما باشد. |
علائم آب مروارید
در ابتدا، کدرشدن دید تنها در قسمت کوچکی از عدسی چشم بروز پیدا می‌کند. با پیشرفت این وضعیت، عدسی کدرتر میشود و نور عبوری از طریق عدسی را تحریف می‌کند.
این حالت منجر به بروز علائم آب‌مروارید میشود. با پیشرفت کدرشدن عدسی، علائم آب‌مروارید بیشتر میشود. نشانه‌ها و علائم آب‌مروارید عبارت‌اند از:
- تاری دید
- کدرشدن عدسی
- سفید شدن مردمک
- دیدن هاله در اطراف نور
- محوشدن یا زردشدن رنگ‌ها
- حساسیت به نور و تابش نور
- افزایش دشواری دید در شب
- تغییرات مکرر شماره عینک یا لنز
- نیاز به نور روشن برای خواندن و فعالیت‌های دیگر
علائم آب مروارید مادرزادی
این نوع از آب مروارید اغلب بدون علائم خاصی بروز می‌کند. مات‌شدن عدسی یا سفیدشدن مردمک در هنگام تولد یا سه ماه بعد از آن شروع میشود. در صورت ابتلا به آب‌مروارید مادرزادی، علائم آن به مرور ظاهر و از سوی والدین تشخیص داده می‌شوند.
علل آب‌مروارید
آب‌مروارید در بیشتر موارد با کهولت سن یا آسیب عدسی چشم ایجاد میشود. برخی از اختلالات ژنتیکی به ارث رسیده نیز می‌توانند باعث مشکلاتی شوند که خطر ابتلا به آب‌مروارید را افزایش می‌دهند.
آب‌مروارید می‌تواند به علت سایر شرایط چشم هم رخ بدهد:
- دیابت
- سیگارکشیدن
- جراحی چشم گذشته
- قرارگرفتن در معرض اشعه فرابنفش
- استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی
این کدورت می‌تواند در اثر التهاب داخل چشمی، جراحی، تروما یا ضربه به چشم و در دوران جنینی در اثر مصرف دارو توسط مادر، بیماری‌های عفونی ضمن بارداری یا به صورت متابولیك و ژنتیکی هم ایجاد شود.
عوامل خطر آب مروارید
عواملی که خطر ابتلا به آب‌مروارید را افزایش می‌دهند، عبارت‌اند از:
- چاقی
- افزایش سن
- مصرف زیاد الکل
- فشار خون بالا
- آسیب قبلی یا التهاب
- قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
- استفاده طولانی‌مدت از داروهای کورتیکواستروئید
پیشگیری از آب مروارید
هیچ مطالعه‌ای ثابت نکرده که چگونه می‌توان از آب مروارید جلوگیری یا روند پیشرفت آن را کند کرد، اما پزشکان چند راهکار احتمالی مفید را پیشنهاد می‌دهند، از جمله:
- سیگار را ترک کنید.
- الکل زیاد مصرف نکنید.
- عینک آفتابی استفاده کنید.
- معاینه چشم منظم داشته باشید.
- دیابت را تحت کنترل داشته باشید.
- رژیم غذایی سالم شامل مقدار زیادی میوه و سبزیجات را رعایت کنید.
تشخیص آب مروارید
برای تشخیص این بیماری و آمادگی برای جراحی آب‌مروارید رسیده (کدرشدن عدسی و تاری چشم و نیاز به عمل)، پزشک سابقه و علائم پزشکی شما را بررسی می‌کند و آزمایش‌های چشم را انجام خواهد داد:
- اندازه‌گیری قدرت بینایی
- معاینه با دستگاه اسلیت لامپ
- تونومتری یا اندازه‌گیری فشار چشم
- بررسی واکنش مردمک‌ها در برابر نور
- معاینه ظاهر چشم‌ها و بررسی حرکات آنها
درمان آب‌مروارید چیست؟
هنگامی که عینک‌های تجویزی نمی‌توانند بینایی را بهتر کنند، تنها درمان مؤثر برای آب مروارید جراحی است. آب‌مروارید در حال حاضر قابل پیشگیری نیست و درمان دارویی برای آن وجود ندارد.
بعضی منابع مصرف آنتی‌اکسیدان‌ها (که در میوه‌ها و سبزی‌های تازه به وفور موجود هستند) را در پیشگیری از علائم آب مروارید مؤثر دانسته‌اند.
جراحی آب مروارید
جراحی آب مروارید شامل برداشتن عدسی کدر و جایگزینی آن با یک لنز مصنوعی شفاف است. عدسی مصنوعی که لنز داخل چشمی نامیده میشود، در همان مکان عدسی طبیعی چشم قرار می‌گیرد و به بخشی دائمی از آن تبدیل میشود.
عمل آب مروارید معمولا به‌صورت سرپایی انجام میشود. در طول جراحی، چشم پزشک از دارویی برای بی‌حس کردن ناحیه اطراف چشم استفاده می‌کند. جراحی آب‌مروارید به طور کلی بی‌خطر است. با‌این‌حال، خطر عفونت و خونریزی را به همراه دارد.
مراقبت‌های قبل از عمل آب مروارید
پیش از عمل به نکات زیر دقت کنید:
- ممکن است به شما دستور داده شود که ۱۲ ساعت قبل از عمل آب‌مروارید چیزی نخورید یا ننوشید.
- شاید پزشک به شما توصیه کند که مصرف داروهایی را قطع کنید که می‌توانند خطر خونریزی را در طول عمل افزایش بدهند.
مراقبت‌های بعد از عمل آب مروارید
ممکن است پس از جراحی درد و ناراحتی خفیفی داشته باشید. پزشکان مسکن‌هایی برای استفاده در روزهای نخست بعد از عمل تجویز می‌کنند. بهبودی کامل ۴ تا ۸ هفته طول می‌کشد، اما باید خیلی زودتر متوجه بهبود در بینایی خود شوید.
عوارض آب مروارید
در ابتدا، ممکن است متوجه کاتاراکت یا همان آب‌مروارید نشوید. اما با گذشت زمان، این وضعیت می‌تواند دید را دچار تغییرات زیر کند:
- تار
- مه‌آلود
- کم رنگ
ممکن است در خواندن یا انجام سایر فعالیت‌های روزانه هم مشکل داشته باشید.
سوالات متداول آب مروارید
آب مروارید به‌سادگی جراحی میشود و اگر به آن رسیدگی شود، خطرناک نیست.
بله، امکان بروز این عارضه در اثر عوامل ژنتیکی هم وجود دارد.
معمولا آب مروارید از ۴۴ سال به بالا رخ می‌دهد.
آب مروارید معمولا درد ندارد، اما گاهی باعث حساس‌شدن چشم‌ها نسبت به نور میشود.
بله، عوامل ژنتیکی در بروز آن بی‌اثر نیستند.
منابع:
سلام وقت بخیر. مادرم آب مروارید شدید داره و دکتر گفته هرچی زودتر باید عمل شه جوری ک برای گرفتن عکس از چشم خیلی سخت سینگال ضعیف پیدا کردن و یک چشمش هم بدون سیگنال بود . اگه عمل بشه خوبه میشه یا بینایش از دست میده
سلام
اغلب بهبودی حاصل میشود
سلام به تازگی متوجه شدم که چشم سمت راستم خیلی کم کدر شده هفت سالگی عمل کردم و میشه گفت کلا فقط با چشم سمت راستم میبینم چون عمل هم کار ساز نبود الان سه روز اینطوری شده به نظرتون چی کار کنم.اگه احیا بی توجه ای کنم بعداً ممکنه که عوارض داشته باشه الان 26ساله هستم..
ممنون میشم پاسخ بدین
دخترم چشم هاش آب مروارید داره باید چیکار کنم که خوب بشه یکی چشم اش رو عمل کردیم ولی نمی‌فهمم که دیدش خوب هست یا نه
سلام من ۱۵ سالمه و یه مدتی هستش که اینجوری شده که بعضی وقتا پلک میزنم یکی از چشمام تار میبینه چشم خاصی هم نیست بعد چند بار دوباره پلک میزنم درست میشه و صبح ها هم که بیدار میشم همینجوریه آیا میشه چشمم آب مروارید آورده باشه؟؟
سلام و ممنون از اینکه وقت میزارین من خانمی ۵۳ساله هستم که حدود ۲۶سال پیش عمل pRK انجام دادم و کاملا دید چشمم ده دهم شد هیچ مشکلی نداشتم تا دو ماه پیش که چشم راستم کمی تار شد و کمی دیدش ضعیف شد.به پزشک خودم مراجعه کردم و ایشون تشخیص شروع اب مروارید دادن البته گفتن دو سه درصد ولی سوالاتی که دارم اینه ۱_ من شبها دید همون چشم راستم دو ساعتی خوب میشه و مخصوصا صبحها تاریش بیشتره وفقط یک چشمم چشم راستم اینجوریه .ایا این واقعا اب مرواریده و ۲_قدیما میگفتن اب مروارید باید برسه تا عمل بشه واقعیت داره؟اینم بگم که هر دو چشمم نزدیک بین شده ۱/۵ ۳_عینک مطالعم واسه نزدیک خوبه و دورم باهاش راحتم چشم راستمو در ضمن چشم راستم یک شماره ضعیف شده .خواهشمندم راهنماییم کنین و سوالاتمو جواب بدین دنیایی از لطف شما ممنونم
سلام عزیز
بله میتونه آب مروارید باشه
۲-بله باید به میزان مشخصی برسه
۳- افزایش سن مشکلات تطابق ممکن ایجاد شه که بهش پیرچشمی میگن
درود و وقت بخیر
من به یکباره دچار دو بینی شدم
البته یه فاصله خاصی رو اشیا رو دو تا میبینم
فاصله نزدیک و دور رو درست میبینم ولی فاصله متوسط رو دوبینی دارم!
چشمام هم خیلی ضعیفه نمره بالا…
سپاس
سلام
دوبینی هم علل چشمی داره و هم علل مغز و اعصاب
اول باید از نظر چشمی بررسی شین و به متخصص” چشم پزشک مراجعه کنید
سلام ببخشید من بالا تر از عدسی چشمم یک لکه سفید ایجاد شده به نور هم حساسیت دارم آیا امکان داره آب مروارید باشد؟
سلام
آب مروارید با کاهش دید و تاری دید همراهه
باید معاینه شین
به متخصص” چشم پزشک مراجعه کنید
سلام من 30 سالم هست 2 سال پیش بدون دلیل خاصی چشمم چند روز آب ریزش داشت و بعدش دیدم تار شد حالا هرکجا میرم میگن آب مروارید داری یکی میگفت مادرزادی هستش! در حالی که من ناگهانی اینجوری شدم دلیلش چی میتونه باشه؟
سلام
احتمالا همون مادرزادی هست عزیز و شدید شده و علایم داده
سلام
من از بچگی چشم چپم به شدت ضعیفه یعنی من اگه چشم راستم و ببندم دیگه با چشم چپ نمیتونم حتی یه کلمه بخونم ،در عین حال چشام انحراف هم داره، ممکنه این انحراف بخاطر ابری بودن چشم چپ م باشه ؟دکتر رفتم فقط عینک دادن که خوب اصلا فایده نداره ..شما جراحی چیزی پیشنهاد میکنید؟ بعدشم من اصلا مشکلی در دیدن ندارم یعنی فقط با چشم راستم میتونم خیلی واضح دور و نزدیک و ببینم ..
با سلام
دو سه روز هست که یک لکه دایره ای که مثل سایه است در میدان دید چشم سمت راستم میبینم. من ۳۳ سالمه و زیاد با کامپیوتر کار میکنم. من چشمام آستیگماته و این مشکل بعد از اینکه در معرض شدید نور خورشید بودم اتفاق افتاد. میشه گفت آب مرواریده؟
سلام
خیر آب مروارید نیست اگه ادامه داره باید معاینه شین از نظر شبکیه
با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به چشم پزشک مراجعه کنید.
باسلام من مدتی است که انگار هاله ای از جلو چشمم عبور می کند ایا ممکن است آب مروارید باشد باتشکر
سلام خیر بعیده بخاطر آب مروارید باشه اما از نظر شبکیه بابد معاینه شین
با توجه به موارد ذکر شده، بهتر است به صورت حضوری به چشم پزشک مراجعه کنید.
ممنون ازمطالب حوبتون نکات جالبی را ارایه داده بودید تشکر
سلام۰همسرم ۶۵ ساله و چند ماه پیش مراجعه کرده و دکتر گفته آب مروارید خفیف داری ۰شبا پشت سرش احساس التهاب میکنه ۰فشارش منظمه آیا میتونه از آب مروارید باشه ؟
سلام
خیر ارتباطی ندارد
من خانمی ۵۴ ساله هستم، چشمم ضعیف هست وچشم راستم آب مروارید خفیف دارد،آیاعمل کردن آب مروارید خفیف و گذاشتن لنز برایم خطری دارد؟
عوارضی ویامشکلی ایجاد نمیشود؟
سپاس از شما
سلام
خطر و عوارض خاصی ندارد خیر
با پزشک جراحتان مشورت کنید
سلام هزینه عمل اب مروارید چقدره
سلام
بستگی داره در مرکز خصوصی باشه یا دولتی
سلام من پیش چشم پزشک مراجعه کردم معاینه کرده گفته اب مرواریدم خفیف میخواستم بدونم میشه جراحی کنم یانه بعد من شب کوری دارم امکانش هست از اب مروارید باشه ؟
سلام اگه خفيف هست ميتونيد صبر كنيد اما بايد هر ٦ ماه معاينه شيد
شب كوري يعني ديدي در شب نداريد
ربطي به آب مرواريد نداره
لطفا
برای معاینه کامل و تجویز دارو، به صورت حضوری به چشم پزشک مراجعه کنید.
سلام صبح بخیر همسر من هردو چشمش آب مروارید آورده رفتیم دکتر گفت باید عمل بشه به خاطر کرونا عمل نمیکنن دفترچه بیمه تکمیلی هم در بر۸ آماده اشکال نداره بمونه برای برج ۸ عمل کنیم
سلام بهتره سريعتر عمل كنه و تا برج ٨ صبر نكنين
من نیاز به جراحی دارم کلا تار میبینم پزشکم گفته باید هرچه زودتر عمل کنم از شانس حامله شدم خطری برای چشمم داره؟ باید سقط کنم؟
سلام من نميدونم مشكل چشكتون چي بوده اما با پزشك چشم و زنانتون مشورت كنيد تا درمان چشمتونو شروع كنن
با سلام
در صورت داشتن بیماری آب مروارید آیا دیر مراجعه کردن به پزشک متخصص می تواند موجب نابینایی شود؟
سلام نابينايي نمياوره اما كاهش ديد ميده بايد زودتر عمل شه