شناخت تفاوت دیابت نوع یک و دو بسیار مهم و ضروری است. تمام افرادی که به دیابت مبتلا میشوند باعث افزایش سطح گلوکز خون و رساندن آن به بیش از حد طبیعی خواهند شد. عدم درمان هر دو دیابت با عوارض مختلفی روبهرو است که باعث بروز مشکلات و بیماریهای مختلف دیگر مانند: ناراحتیهای قلبی، کلیوی و سکته خواهند شد. با تغییر سبک زندگی و مصرف داروها میتوان بیماری ایجاد شده را کنترل کرد و نگرانی کمتری برای این بیماری داشت. اما مهم است که تفاوت علائم دیابت نوع یک و دو را بدانید تا با استفاده از راهکارهای مختلف و مراجعه به پزشک متخصص، داروها و رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید. از اینرو تا انتهای متن همراه ما باشید تا فرق دیابت نوع یک و دو را بررسی کنیم. خواندن این مطلب فقط 4 دقیقه زمان میبرد.
سوالات خود در زمینه تفاوت دیابت نوع 1 و 2 را در پایین مطلب بپرسید. مشاور سلامتی دکتردکتر به شما پاسخ میدهد.
فرق دیابت نوع یک و دو در چه فاکتورهایی است؟
تفاوت دیابت نوع یک و دو در نشانهها، علائم و عوارض این دو بیماری است. دیابت نوع یک با دیابت نوع دو تفاوت دارد و در نوع یک، لوزالمعده، هیچ انسولینی را ترشح نمیکند، اما در دیابت نوع دو، لوزالمعده به قدر کافی نمیتواند انسولین تولید کند. این دو نوع بیماری با ایجاد هیپرگلیسمی، باعث بالا رفتن قند خون میشوند که در صورت عدم مراجعه به دکتر دیابت بی مزه مشکلات جبران ناپذیری دارند. دیابت نوع دو بیشتر در افراد بزرگسال و دیابت نوع یک بیشتر در کودکان و نوجوان دیده میشود، اما باز هم ممکن است در هر سنی این بیماری به سراغ افراد بیاید.
تفاوت علائم دیابت نوع یک و دو
علام بیماری یکی از مهمترین تفاوت دیابت نوع یک و دو است که با دانستن آن راحتتر میتوان از رژیمهای غذایی مختلف استفاده کرد. همچنین افراد با اطلاع از علائم دیابت، زودتر به پزشک غدد و متابولیسم مراجعه میکنند و بیماری قابل کنترل خواهد بود. اما مهمترین تفاوت علائم دیابت نوع یک و دو را در جدول زیر آوردهایم تا نگاه دقیقتری داشته باشید:
بیماری | دیابت نوع یک | دیابت نوع دو |
قبل از شروع | شاخص تودهی بدنی در محدودهی طبیعی ۱۹-۲۴.۵ | شاخص توده بدنی بالاتر از محدودهی طبیعی ۲۵ به بالا |
ابتدای بیماری | در طی چند هفته این علائم در فرد ظاهر میشود:
| در طی چند هفته این علایم در فرد ظاهر میشود:
|
مشکلات | خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، افزایش خطر سکته قلبی، حمله قلبی، بیماریهای کلیوی و از کار افتادن کلیهها، نابینایی، آسیبهای عصبی، افزایش مدت زمان بهبود کامل زخمهای بدن و کتواسیدوز دیابتی
| خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی، افزایش خطر سکته قلبی و حمله قلبی، بیماریهای کلیوی و از کار افتادن کلیهها، نابینایی، آسیبهای عصبی، افزایش مدت زمان بهبود کامل زخمهای بدن، بروز قانقاریا که در نهایت به قطع اندام منجر میشود وهایپرگلایسمیکهایپر اسمولار
|
دقت داشته باشید که بروز هر یک از علائم باید جدی گرفته شوند و بلافاصله به پزشک متخصص مراجعه کرد. پزشک متخصص این حوره دکتر غدد و متابولیسم است. اگر می خواهید درباره او بیشتر بدانید، مقاله دکتر غدد و متابولیسم کیست را در دکتردکتر بخوانید.
مقایسه علتهای بروز دیابت نوع ۱ و ۲
علتهای مختلفی در بروز بیماری دیابت وجود دارند که نشان دهنده تفاوت دیابت نوع یک و دو هستند. این دو نوع بیماری علائم مختلفی دارند که هریک باید به صورت جداگانه بررسی شوند و به موقع به پزشک مراجعه کرد. علت بروز دیابت نوع یک و دو به شرح زیر هستند.
علت بروز بیماری دیابت نوع یک
در دیابت نوع یک سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سلولهای بتای پانکراس حمله میکند، وظیفه این سلولها تولید انسولین است. البته هنوز علت حمله سیستم ایمنی به این سلولها مشخص نیست، اما عفونتهایی که در دوران کودکی رخ میدهد، به احتمال زیاد نقش اصلی را ایفا میکند.
زمانی که سیستم ایمنی این سلولها را نابود کند، بدن انسولین کافی برای تنظیم سطح قند خون در اختیار نخواهد داشت و فرد مبتلا تا آخر عمر باید انسولین دریافت کند. ریسک فاکتورهای این بیماری عبارتند از:
- سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت نوع یک
- اختلالات مادرزادی و ژنتیکی
- برخی دیگر از بیماریها مانند: هموکروماتوز و فیبروز سیستیک
- برخی عفونتهای احتمالی مانند اوریون و سرخجه و سایتومگالوویروس
هر یک از علائم بیماری دیابت نوع یک باید بررسی شوند و با توجه به دستور دکتر دیابت نوع 1 اقدامات لازم را برای بهبود بیماری انجام داد.
علت بروز بیماری دیابت نوع دو
در دیابت نوع دو، سلولهای بدن در برابر اثر انسولین مقاومت میکنند، بنابراین انسولین نمیتواند گلوکز را وارد سلول کند و قند خون افزایش پیدا میکند. به این شرایط، مقاومت به انسولین نامیده میشود. برای جبران افزایش قند خون، سلولهای بتای جزایر لانگرهانس انسولین بیشتر ترشح میکنند و همین امر در گذر زمان باعث میشود که سلولهای بتا از کار افتاده و ترشح انسولین نیز رفته رفته کاهش یابد تا وقتی که تمام سلولها از بین رفته و ترشح انسولین نیز قطع شود.
ریسک فاکتورهای این بیماری عبارتند از:
- سابقه خانوادگی ابتلا به دیابت نوع دو (تو رفرنس جدید این گزینه از ریسک فاکتوها حذف شده)
- سندروم تخمدان پلی کیستیک
- چاقی
- سیگار کشیدن
- داشتن رژیم غذایی ناسالم
- نداشتن فعالیت بدنی مناسب و ورزش نکردن
- مصرف برخی داروها مانند: داروهای ضد تشنج و برخی داروهای کنترل کنندهی ویروس HIV
نشانههای این بیماری گاهی سالها بعد خود را نشان خواهند داد. در مراحل ابتدایی این بیماری، فرد با مصرف دارو، رعایت رژیم غذایی خاص و انجام حرکات ورزشی میتواند خطرات این بیماری را کاهش دهد. از طرفی هم حتی در مراحل ابتدایی ابتلا به دیابت نوع دو خفیف، فرد نیاز به تزریق انسولین ندارد. اما زمانی که بیماری شدت پیدا کند، برای پایین نگه داشتن سطح قند خون و فراهم کردن شرایط عادی باید به فرد انسولین تزریق کرد. هنگامی که علائم بیماری دیابت دو را احساس کردید باید بلافاصله به دکتر مراجعه کنید تا مشکلات دیگری برای اعضای بدنتان رخ ندهد.
چه افرادی بیشتر در معرض دیابت نوع یک و نوع دو هستند؟
بیشتر افرادی که در معرض بیماری دیابت هستند، سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری را دارند. البته که در برخی از خانوادهها ممکن است که به دلیل رعایت رژیم غذایی مناسب و تغییر سبک زندگی، چرخه این بیماری متوقف شود. اما به طور کلی افراد مختلفی دچار بیماری دیابت نوع یک و دو میشوند که شرایط آنها به شرح زیر هستند:
- افرادی که دچار چاقی یا اضافه وزن هستند.
- کسانی که اندازه دور شکم آنها بالا است. (چاقی شکمی دارند)
- افرادی که کلسترول یا تری گلیسیرید بالا دارند.
- افرادی که فعالیت بدنی زیادی ندارند.
- زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان کیست هستند.
از طرفی هم سن بالا یکی دیگر از عوامل بروز بیماری دیابت است. دیابت در سن بالا به این دلیل رخ میدهد که بدن توانایی کمتری برای جذب گلوکز دارد و احتمال بروز بیماری را بیشتر میکند.
آیا روش درمان دیابت نوع یک و نوع دو با هم متفاوت است؟
تفاوت دیابت نوع یک و دو در علائم و نشانهها است. معمولا روشهای درمانی این دو مشابه است و تفاوت در نوع و دوز داروهای مصرفی است. برای درمان هم میتوان روشهای مختلف و یکسانی را در نظر گرفت که هر یک به شرح زیر هستند.
درمان دیابت نوع ۱
برای درمان دیابت نوع یک ابتدا باید به پزشک مراجعه کرد و از بین روشهای درمانی پزشک متخصص میزان قند خون را کنترل کرد. درمان دیابت نوع یک به روشهای مختلف انجام میشود که تجویز دارو اولین راه برای درمان این بیماری است. دوزهای مختلفی از انسولین در بازههای گوناگون تجویز میشوند که با تکنیک خاص، تزریق خواهند شد و بیماری را کنترل میکنند.
تغییر سبک زندگی و تغذیه یکی دیگر از روشهای درمان دیابت نوع یک است که در کنار درمان دارویی توصیه میشود. جراحی هم از دیگر روشهای درمان دیابت نوع در نظر گرفته میشود که در زمانهای حاد استفاده خواهد شد. پزشکان در جراحی از سلولهای جدید استفاده میکنند تا توانایی کنترل انسولین و قند خون را داشته باشند.
درمان دیابت نوع ۲
در دیابت نوع دو روش درمانی تا حدودی شبیه به دیابت نوع یک است. بیمار میتواند با مراجعه به پزشک متخصص از روش دارو درمانی برای کنترل بیماری استفاده کند تا دیابت کنترل شود. همچنین نیاز است که در روشهای دارو درمانی از انسولین با دوزهای مختلف استفاده کرد که این موضوع با تشخیص پزشک باید انجام شود. تغییر سبک زندگی و استفاده از رژیم غذایی مناسب از جمله مهمترین روشهای درمانی است که درکنار مصرف دارو و انسولین موثر بوده و توصیه میشود. بهتر است که در رژیم غذایی تمام مواد قندی را حذف کرد و از سبزیجات و پروتئینهای خالی از قند استفاده کرد.
ورزش هم از دیگر روشهای درمان دیابت است باعث در کنار رژیم غذایی تاثیرات مثبتی دارد و بیشتر افرادی که به دیابت نوع دو مبتلا هستند، بهتر است که ورزش را در برنامه زندگی خود قرار دهند.
سن ابتلا به بیماری
ممکن است که افراد در سن پایین هم دچار بیماری دیابت شوند. از اینرو نمیتوان سن خاصی را برای بروز این بیماری عنوان کرد، اما بیشتر افرادی که به بیماری دیابت مبتلا میشوند زیر 30 سال دارند. همچنین در سنین بالای 30 سال هم ممکن است که علائم بیماری نشان داده شود. در نتیجه بیماری دیابت سن خاصی ندارد.
از کجا تشخیص دهیم دیابت نوع یک داریم یا نوع دو؟
در ادامه بررسی تفاوت دیابت نوع یک و دو، این سوال پرسیده میشود که از کجا تشخیص دهیم که کدم نوع دیابت را مبتلا شدهایم؟ برای تشخیص بیماری دیابت نیاز است که از آزمایش A۱C استفاده کرد. در این آزمایش، سطح قند خون در دو یا سه ماه گذشته بررسی میشود تا میزان A۱C تشخیص داده شود. همچنین آزمایشهای دیگری هم برای تشخیص بیماری دیابت نوع یک و دو وجود دارند که عبارتند از:
- تست قند خون ناشتا یا آزمایش FBS که با نامهای FBG و FPG
- آزمایش تحمل گلوکز (OGTT)
- آزمایش قند خون تصادفی ((Random blood sugar (RBS)
البته که پزشک غدد با توجه به سن بیمار، علائم و سابقه خانوادگی به راحتی میتواند نوع دیابت را تشخیص دهد.
دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو
بعضی از آسیبها مانند نوروپاتی دیابتی در هر دو نوع یکسان هستند اما به صورت کلی دیابت نوع یک به طور معمول خطرناکتر شناخته میشود. دلیل اصلی خطرناک بودن بیماری دیابت یک از نوع دو این است که نیاز فوری به انسولین وجود دارد و میتواند مشکلاتی مانند: کتواسیدوز دیابتی را بالاتر ببرد. از طرفی هم افرادی که به دیابت نوع یک مبتلا میشوند به نسبت افرادی که دیابت نوع دو دارند، طول عمر کمتری دارند و احتمال میزان مرگ و میر در این افراد بیشتر است.
درمان راحت تر با تشخیص نوع دیابت
دیابت یک بیماری خاموش است که باید تفاوت دیابت نوع یک و دو را دانست تا نسبت به آن، برای درمان اقدامات مختلفی را انجام داد. ما در این متن سعی کردهایم که شما را با علائم بیماری دیابت نوع یک و دو آشنا کنیم و درباره اهمیت نشانههای بیماری گفتهایم. تفاوت علائم دیابت نوع یک و دو در سن افراد بیشتر دیده میشود. از اینرو کودکان و افراد جوان بیشتر به دیابت نوع یک و افراد بزرگسال به دیابت نوع دو مبتلا میشوند.
از اینرو بهتر است که به پزشک متخصص غدد و متابولیسم مراجعه کنید تا در اوایل بیماری بتوان از روشهای دارویی و رژیمهای غذایی استفاده کرد. برای مراجعه به پزشک و نوبتدهی پزشک غدد و متابولیسم پیشنهاد میدهیم که از سامانه دکتر دکتر استفاده کنید تا بدون اتلاق وقت و هزینه از بهترین دکترها نوبت دریافت کنید.
سوالات متداول تفاوت دیابت نوع یک و دو
منبع:
www.medicalnewstoday.com/articles/7504.php