کم بینایی و نابینایی در سراسر جهان قشر زیادی از انسان ها را درگیر خود نموده است که اغلب به دلیل مشکلاتی مانند دژنراسیون ماکولا، گلوکوم، رتینیت پیگمانتوزا و بیماری های چشمی مرتبط با دیابت به وجود می آید.
تصور اینکه از دیدن تمام زیبایی های دنیا محروم باشید قطعا سخت و طاقت فرسا به نظر می رسد و البته که مشکلات عدیده ای را در زندگی و انجام کارهای روزمره ایجاد می نماید اما تکنولوژی مانند همیشه دوست ماست!
مجموعه‌ای از نوآوری‌ها و تجهیزاتی با آخرین تکنولوژی روز دنیا می‌توانند به افراد مبتلا به مشکلات بینایی کمک کنند تا محیط خود را بهتر درک کنند و زندگی مستقل‌تری داشته باشند.
با دکتردکتر در این مقاله همراه باشید تا با مهم ترین تجهیزات روز دنیا برای بهبود کیفیت زندگی افراد نابینا و کم بینا آشنا شوید.
تکنولوژی چگونه به افراد کم‌بینا و نابینا کمک می‌کند؟
بر همه واضح است که افراد کم بینا برای حرکت مستقل به وسایل پشتیبانی مانند عصا متکی هستند. عصای سفید نه تنها به افراد نابینا کمک می کند تا منطقه ای را که در آن حرکت می کنند از نظر موانع احتمالی اسکن کرده و بهتر حرکت کنند، بلکه به سایر افراد نیز اطلاع می دهد تا افراد نابینا و کم بینا را شناسایی کنند.
پیشرفت‌های فناوری در تمام جنبه‌های زندگی رخنه کرده است و جای تعجب نیست که تولیدکنندگان این وظیفه را بر عهده گرفته‌اند که ابزارها و دستگاه‌هایی را توسعه دهند که کیفیت زندگی برای همه اقشار جامعه را بهبود بخشد.
برای ایجاد یا تقویت قدرت بینایی در افراد دستگاه های متعددی وجود دارند که به دو دسته اساسی تقسیم بندی می شوند.
- دستگاه‌هایی که از هر مقدار بینایی کمی که برخی افراد دارند استفاده می کنند و سعی در ارتقا و بهبود سطح بینایی افراد دارند.
- دستگاه‌هایی که از دیگر حواس و توانمندی‌های فردی انسان‌ها استفاده می‌کنند تا بینایی که به صورت کامل از بین رفته را بازگردانند.
در ادامه مقاله با برخی از مهم ترین تجهیزات ارتقای بینایی آشنا می شویم.
1. گجت Orcame myeye Pro
همه افراد نابینا و کم بینا برای درک بهتر محیط اطراف خود از سایر حواس خود مانند شنوایی و لامسه به صورت فزاینده ای استفاده می کنند و به کمک آنها تصاویر ذهنی را برای خود ایجاد می نمایند.
در گجت Orcame myeye Pro، یک دوربین هوشمند بی سیم کوچک به اندازه انگشت اشاره با آهنربا به دسته یک عینک متصل می شود. این دوربین وقتی روشن شود، از هر آنچه که روبروی فرد قرار گرفته تصویربرداری می کند و اطلاعات را به صورت شنیداری از طریق یک بلندگوی کوچک که بالای گوش قرار دارد، به اشتراک می گذارد.
این گجت می تواند خواندن بارکد اجناس، خرید، مشاهده صورت حساب ها و … را برای افراد نابینا و کم بینا بسیار راحت تر و ایمن تر نماید.
یکی دیگر از قابلیت های Orcame myeye Pro این است که به کمک کارت حافظه ای که روی آن تعبیه شده می تواند بسیاری از اشیایی که افراد به صورت روزانه با آن سروکار دارند از نام ساختمان ها تا وسایل و خوراکی‌های داخل یخچال را به خاطر بسپارد و شناسایی کند.
دستگاه به طور مداوم محیط اطراف را اسکن می کند و منتظر است تا فرد به شیئ مورد علاقه خود اشاره نماید، آنگاه اطلاعات مورد نیاز را در اختیار او قرار می دهد.
این گجت دارای تکنولوژی تشخیص چهره نیز هست و می تواند طوری برنامه ریزی شود تا چهره افراد را به خاطر بسپارد. چهره همسر، پدر و مادر، فرزند و یا هرکس دیگری به طور خودکار در دستگاه ذخیره می شود تا به محض دیدن، آنها را همراه با نامشان شناسایی نماید.
Orcame myeye Pro به دستورات صوتی برای خواندن متن از روی کاغذ مانند کتاب و روزنامه و یا صفحات دیجیتال مانند صفحه گوشی و لپتاپ پاسخ می دهد. کافیست تا فرد نابینا یک روزنامه را باز کند و بگوید: «مقاله فوتبال را بخوانید» مقاله فوتبال برای او خوانده می شود.
2. عصای کاوشگر WeWalk برای نابینایان
عصای سفید از زمان های گذشته جزو تجهیزات لازم و ضروری برای افراد کم بینا و نابینا بوده است.
عصای کاوشگر WeWalk همان عصای سفید کلاسیک است که البته به صورت هوشمندانه به افراد نابینا کمک می کند.
این عصاها می توانند موانع و پله ها را تشخیص دهند و با کمک بلندگویی که در آنها تعبیه شده است، فرد را از وجود آنها آگاه نمایند.
WeWALK با استفاده از اولتراسوند می‌تواند موانعی را که بالاتر از سطح سینه هستند، مانند شاخه‌های درخت، تیرهای برق و علائم راهنمایی و رانندگی را شناسایی کرده و با کمک آلارم ویبره نزدیک شدن به آنها را به کاربر گزارش نماید.
امروزه بسیاری از افراد از اپلیکیشن های نقشه و map روی گوشی های هوشمند برای مسیریابی استفاده می نمایند، نابینایان و کم بینایان نیز می توانند با استفاده از عصای کاوشگر از مسیریابی GPS بهره مند شوند. عصای هوشمند WeWALK می تواند به صورت بی سیم به گوشی تلفن همراه متصل شود و مسیریابی را از روی آن انجام دهد و مسیر درست را به کاربر اطلاع دهد.
3. عینک الکترونیکی Esight برای کمک به نابینایان
عینک الکترونیکی Esight می تواند بینایی بهتری را برای افرادی که کم بینا هستند، ارائه دهد.
این عینک الکترونیکی عملکرد قسمت‌هایی از چشم که هنوز کار می‌کنند را برای جبران قسمت های ازکار افتاده ارتقا می بخشد.
این عینک الکترونیکی مانند یک عینک عادی و معمولی، از محیط اطراف به سرعت تصویربرداری می نماید و آن را به صورت کاملا واضح و شفاف برای فرد بازپخش می نماید به این صورت فرد کم بینا می تواند به صورت کاملا عادی به زندگی روزمره خود بپردازد.
Esight به دستگاه های الکترونیک دیگر مانند گوشی و تبلت نیز متصل می شود و فایل های درون آنها را با وضوح بالا برای فرد پخش می نماید بنابراین افراد کم بینا می توانند بدون هیچ مشکلی با وسایل الکترونیک خود کار کنند.
4. ارتقای بینایی با استفاده از واقعیت مجازی
در این روش، از تکنولوژی واقعیت مجازی استفاده می شود تا به افراد کم بینا برای دیدن محیط اطرافشان کمک نماید.
این دستگاه با شناسایی اختلال بینایی فرد، تصاویر اطراف را برای او بهینه سازی می کند به عنوان مثال برای افراد با بینایی ضعیف، اجسام و نوشته ها را با بزرگنمایی بیشتر نشان می دهد و یا در افرادی که مبتلا به گلوکوم هستند یا دید تونلی شدید دارند (تصور کنید به دنیا از طریق نی پلاستیکی نگاه می‌کنند)، کمک می کند تا تصاویر را به درستی ببینند و پردازش کنند.
5. سیستم حمل و نقل داخل کفش هوندا
این دستگاه به کفش‌های کاربر متصل می‌شود و مانند یک راهنمای کاربلد آنها را به سمت مقصد مورد نظر هدایت می کند.
چندین نقطه ارتعاشی در اطراف دستگاه وجود دارد تا به کمک آنها به کاربر نشان دهد که کدامین جهت را باید انتخاب کند.
به عنوان مثال، اگر قرار باشد مستقیماً حرکت کنند، ویبراتور جلو فعال می شود و به برای جهت های چپ و راست وعقب هم به همین صورت عمل می کند.
مزیت بزرگ این سیستم ها که روی کفش افراد متصل می شوند نسبت به عصاهای الکترونیک این است که به هیچ وجه سروصدای زیاد ایجاد نمی کنند و مانع شنیدن صداهای مهم مانند بوق اتومبیل ها نیستند.
سخن آخر:
وسایل الکترونیکی معرفی شده در این مقاله بسیار کارآمد هستند و می توانند معضلات بسیاری را در زندگی روزمره افراد نابینا و کم بینا برطرف نمایند اما بزرگترین مشکلی که ایرانیان با آن مواجه هستند، قیمت بالای این تجهیزات است به طوری که اکثر این دستگاه ها قیمتی بالای 100 میلیون تومان را در ایران دارند. تیم دکتردکتر امیدوار است که به زودی در مقاله های آینده بتواند نمونه های داخلی و با قیمت به صرفه تر را برای نابینایان کشورمان منتشر نماید.
