تشخیص یبوست نوزادان کار ساده‌ای نیست. بچه‌ها در این رده سنی نمی‌توانند از حال خود بگویند و واکنشی صریح و واضح نسبت به مشکلاتی داشته باشند که در بدنشان پیش می‌آید. برای همین است که شناخت مشکلات احتمالی‌شان اهمیت بسیار زیادی دارد. با مراجعه به متخصص اطفال می‌توانید درباره حالت‌های کودکان اطلاعات کافی کسب کنید. شناسایی یبوست و مشکلات دستگاه گوارش هم نیاز به آگاهی دارد. در این مقاله، سعی کرده‌ایم که اطلاعات کافی درباره این موضوع را در اختیارتان قرار بدهیم.
علائم یبوست در نوزادان چیست؟
یبوست فقط شامل موردی نمی‌شود که نوزاد در دفع مدفوع کم‌کار است بلکه تلاش و مشکلات در راه دفع و عوارض آن را هم شامل می‌شود. دفع مدفوعی معمولی و نه‌چندان سفت طی هر ۴ تا ۵ روز مطلوب است.
اما اگر علامت‌های زیر در نوزاد دیده شوند، یعنی با مشکل یبوست روبه‌رو است:
- بی‌قرار و ناراحت به نظر می‌رسد.
- مدفوع سفت و خشک است.
- مدفوع سیاه یا خونی است.
- در طی ۵ تا ۱۰ روز، دفع صورت نمی‌گیرد.
- غذاخوردن با مشکل روبه‌رو می‌شود.
- شکم حالت متورم پیدا می‌کند.
علت یبوست نوزاد تازه متولد شده را در موارد زیر جویا شوید.
یبوست نوزاد با شیر مادر
از آنجا که شیر مادر بسیار مغذی است، گاهی نوزاد تمام آن را جذب می‌کند و مقدار اندکی برای راهی‌شدن به سمت مجرای گوارشی باقی می‌ماند. با این اوصاف، اگر کودکی دست‌کم یک بار در هفته مدفوع کند هم اوضاع روبه‌راه است.
روده بعضی از نوزادان هم کم‌کارتر است و این مشکلی غیرعادی به نظر نمی‌رسد اما زمانی یبوست نوزادان با مشکل مواجه است که دفع با درد و بروز نشانه‌های دیگر همراه می‌شود.
یبوست نوزاد با شیر خشک
زمانی که نوزاد شروع به مصرف شیر خشک می‌کند، به احتمال زیاد دچار یبوست هم می‌شود. هضم شیر خشک سخت‌تر از شیر مادر است. بدن در حال یادگیری شیوه هضم این ماده است و در نتیجه، یبوست رخ می‌دهد. بروز یبوست در نوزادانی که شیر خشک مصرف می‌کنند، محتمل‌تر از نوزادان دیگر است.
دلایل یبوست نوزادان چیست؟
دلایل رایج بروز یبوست کودکان و نوازدان را بشناسید تا بهتر در مواجهه با آن عمل کنید. علائم در نوزادان شامل موارد زیر می‌شود:
- تغییر روند شیردهی از شیر مادر به شیر خشک یا برعکس
- قرارگرفتن در معرض غذاهای جدید
- مصرف‌نکردن مایعات کافی (شیر مادر، شیر خشک یا آب)
در موارد بسیار اندکی هم دلایل جدی‌تری باعث یبوست در نوزادان می‌شوند:
- مشکلاتی در پایانه‌های عصبی روده
- اختلالاتی در نخاع
- مشکلات تیروئید
- اختلالات سوخت‌وساز
یبوست نوزاد با قطره آهن
مصرف قطره آهن می‌تواند با بروز مشکل یبوست در دستگاه گوارش نوزادان همراه باشد. مصرف این قطره باید با تجویز پزشک و با در نظرگرفتن توصیه‌های او انجام شود.
تشخیص یبوست نوزادان چگونه است؟
اگر نوزادی در هنگام دفع فشاری محسوس را در بدن و چهره خود نشان بدهد، باید نسبت به ابتلای او به یبوست مشکوک شوید. بی‌قراری او هم از علائم دچارشدن به این مشکل است. پزشکان با بررسی این نشانه‌ها سعی می‌کنند به تشخیص نهایی برسند.
بررسی پوست اطراف مقعد هم در این زمینه راه‌گشا است. در بعضی از نوزادان، ابتلا به یبوست همراه با ترک‌خوردگی‌ها و شکاف‌هایی در این ناحیه است. این آثار در برخی از موارد خونر‌یزی هم می‌کنند.
پزشک اطفال با معاینه شکم نوزاد هم سعی در پی‌بردن به وضعیت او خواهد داشت. در برخی از موارد، شکم نوزاد مبتلا به یبوست متورم می‌شود و اصطلاحاً باد می‌کند.
عوارض یبوست در نوزادان چیست؟
یبوست از مشکلات و بیماری‌های شایع کودکان و نوزادان است اما اگر به آن رسیدگی نکنید، عوارضی جدی در پی خواهد داشت. از عوارض این مشکل به موارد زیر دقت کنید:
- بیرون‌زدگی مقعد
- ترک‌خوردن پوست حوالی مقعد
پیشگیری از یبوست چگونه است؟
اگر نوزاد در سنی است که امکان دادن آب و غذا به او وجود دارد، سعی کنید که مواد حاوی فیبر را به رژیم غذایی‌اش اضافه کنید. وجود فیبر موجود در میوه‌ها و سبزیجات به عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می‌کند.
کم‌آبی بدن هم از جمله دلایلی است که باعث بروز یبوست می‌شود. با دقت‌کردن به این موضوع هم می‌توانید مانع از بروز مشکلات در دفع نوزاد شوید. با مالش شکم نوزاد و ماساژ آرام این ناحیه هم به تحرک بیشتر و بهتر روده‌های نوزاد کمک می‌شود.
درمان یبوست نوزادان چگونه است؟
برای درمان یبوست نوزادان راه‌کارهای مختلفی وجود دارد که در ادامه به مواردی از آنها اشاره می‌کنیم. آگاهی از این روش‌ها برای مراقبت از نوزاد لازم است. بهترین درمان یبوست نوزاد چیست؟
درمان خانگی
اگر نوزادتان دچار یبوست شده به راه‌کارهای خانگی زیر نیم‌نگاهی داشته باشید:
- در صورتی که نوزاد از شیر خشک استفاده می‌کند، همیشه ابتدا مقدار آب آن را تنظیم کنید و مطمئن شوید که مقدار مناسبی آب را در ترکیب شیر خشک ریخته‌اید.
- برای کمک به تحرکات روده نوزاد، بهتر است که کمی شکمش را مالش بدهید. ماساژ آرام این بخش از بدن او می‌تواند راه‌گشا باشد.
- حمام آب گرم هم راهی برای کاهش علامت‌های آزاردهنده یبوست نوزادان است.
یبوست نوزاد روغن زیتون
دقت کنید که تجویزات موجود برای رفع یبوست بزرگسالان برای نوزادان مفید واقع نمی‌شود و نباید از آنها استفاده کنید. از روغن زیتون برای از بین‌بردن یبوست نوزادان کمک نگیرید.
یبوست بچه شش ماهه
اگر بچه در سنین بزرگ‌تر از ۶ ماه است، امکان اضافه‌کردن موادی نظیر سبزیجات و میوه‌ها به رژیم غذایی او وجود خواهد داشت. این کار راهی برای افزودن فیبر به رژیم غذایی و تقویت تحرکات روده خواهد بود.
درمان یبوست نوزاد زیر یک ماه
روش‌های درمان یبوست در این رده سنی معطوف به کنترل میزان شیر مصرفی است. کودکان در این سن باید فقط از شیر تغذیه کنند و برای همین، هیچ راهکار خوردنی دیگری برای کنترل وضعشان وجود ندارد.
یبوست نوزاد بعد از خوردن فرنی
در توصیه‌های سنتی برای رفع یبوست به مصرف فرنی هم برای نوزادانی که توانایی خوردن غذاهایی غیر از شیر را دارند، دیده می‌شود. اما یادتان باشد که شرایط هر نوزاد با دیگری متفاوت است و مصرف غذاهای تازه می‌تواند همراه با واکنش دستگاه گوارش و بروز یبوست باشد. درباره مصرف فرنی با پزشک اطفال مشورت کنید.
یبوست نوزاد با شروع غذای کمکی
اگر کودک بالای ۹ ماه است، استفاده از غذاها و خوراکی‌های کمکی مانند زردآلو و آلو به رژیم غذایی‌اش مانع از ابتلا به یبوست می‌شود. مصرف آب آلو هم که با آب رقیق شده در این زمینه بی‌اثر نخواهد بود.
یبوست نوزاد شیاف
در صورتی که پزشک اجازه استفاده از شیاف برای روان‌سازی روده نوزاد را بدهد، امکان استفاده از این محصول را خواهید داشت. در غیر این صورت، هرگز از شیاف به طور سرخود برای درمان یبوست نوزادان استفاده نکنید.
یبوست نوزاد آب قند
بعضی از پزشکان اضافه‌کردن یک قاشق چای‌خوری شکر قهوه‌ای به حدود ۲۸گرم آب را مجاز می‌دانند. این مورد برای نوزادان زیر ۲ ماه است. بچه‌های بالای ۲ ماه می‌توانند ترکیبی از آب و آب آلو را برای یبوست استفاده کنند. با این حال، حتما از پزشک درباره مصرف این موارد برای رفع یبوست نوزادان سؤال کنید.
یبوست نوزاد تا چند روز طبیعی است؟
مشکلات یبوست معمولا طی ۱ تا ۲ روز بهبود پیدا می‌کنند اما اگر این روند ادامه داشته باشد، نیاز به مراجعه به پزشک پیدا خواهید کرد. این موضوع را جدی بگیرید و نگذارید که عوارض چنین مشکلی، مشکلات بزرگ‌تری پیش بیاورد.
برای دسترسی به پزشکان خبره در نقاط مختلف می‌توانید از سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر هم استفاده کنید. این بستر، شما را به آسانی به پزشکان مختلف پیوند می‌دهد.
درباره یبوست نوزادان پرسش دیگری دارید؟ از ما بپرسید تا برای رسیدن به پاسخ به شما کمک کنیم.
منابع:
دستم ب دامنتون یکی به من راهکار بده نادونی کردم به بچه سه ماهه تو شیرش دوقاشق چایخوریروغن زیتون دادم، بلایی سر بچه ام نیاد دارم سکته میکنم