انحنای بیش از حد ستون فقرات، عارضه گودی کمر یا لوردوز را به همراه دارد. ژنتیک، پوکی استخوان، آرتروز، آسیبهای دیسک بینمهرهای، ضعف عضلات کمر، چاقی و بارداری از علل گودی کمر هستند. فرد مبتلا، علائم گودی کمر را بهصورت درد کمر، محدودیت دامنه حرکتی، احساس سوزش یا مورمور در پا و خستگی کمر تجربه میکند. با مشاهده علائم، برای تشخیص گودی کمر و درمان قطعی آن باید به دکتر ارتوپدی مراجعه کنید. این متخصص، برای تشخیص ابتلا و علت گودی کمر، از معاینه فیزیکی، انواع تصویربرداری پزشکی و تستهای عصبی کمک میگیرد. فیزیوتراپی، ورزشهای تقویتی، داروهای مسکن، تزریق اپیدورال و در صورت نیاز جراحی از راههای درمان گودی کمر هستند.
عارضه گودی کمر با رعایت برخی نکات قابل پیشگیری است. پیشگیری از گودی کمر، با حفظ تناسب اندام، تقویت عضلات کمر، بلند کردن اجسام سنگین به روش صحیح و اجتناب از حرکات ناگهانی اتفاق میافتد.
با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 6 دقیقه زمان نیاز دارد، عوارض گودی کمر و رابطه گودی کمر و بارداری را خواهید شناخت.
در انتها، اگر سوالی درباره علت گودی کمر و درمان آن دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
گودی کمر چیست؟
گودی کمر، انحنای طبیعی ستون فقرات در ناحیه کمر بوده که به سمت جلو متمایل شده است. این حالت، بهطور طبیعی در بدن وجود داشته و در جذب شوکهای مکانیکی و حفظ تعادل بدن نقش دارد. اما اگر انحنای کمر بیش از حد طبیعی باشد، درد، خستگی عضلانی و مشکلات حرکتی را به دنبال خواهد داشت.
طبق مقاله منتشر شده در کتابخانه ملی پزشکی آمریکا (NIH)،
هنگامی که ستون فقرات شما شروع به انحنای غیرطبیعی میکند، ماهیچههای شما در جهات مختلف کشیده میشوند و باعث اسپاسم یا سفت شدن آنها میشود که میتواند حرکت در قسمت پایین کمر شما را محدود کند.
عواملی مانند وضعیت نادرست بدن، چاقی، ضعیف بودن عضلات شکم و کمر و برخی بیماریها موجب افزایش گودی کمر میشوند. اصلاح وضعیت بدن، تمرینات تقویتی و مشاوره با دکتر ارتوپد میتواند در بهبود و کاهش عوارض مرتبط با لوردوز مؤثر باشد.
از کجا بفهمیم گودی کمر داریم؟
برای تشخیص وجود یا عدم وجود گودی کمر در خود، به موارد زیر توجه کنید:
- مشاهده وضعیت بدن؛ چنانچه در حالت ایستاده و نشسته، کمر بهطور غیرعادی به جلو متمایل شده باشد، احتمالا فرد گودی کمر داشته باشد.
- احساس درد و ناراحتی؛ احساس درد در ناحیه پایین کمر، پس از ایستادن و نشستن طولانی، نشانه لوردوز است.
- آزمایش دیواری؛ در حالت ایستاده و پشت به دیوار، پاشنه، باسن و شانه خود را به دیوار بچسبانید. در صورت عبور راحت دستتان از فاصله بین دیوار و کمر، شما به گودی کمر مبتلا هستید.
برای تشخیص گودی کمر، بهتر است به دکتر ارتوپد برای انجام معاینات بالینی و در صورت لزوم تصویربرداری مراجعه کنید. با مراجعه بهموقع به دکتر ارتوپد، با تشخیص زودهنگام، از عوارض این عارضه جلوگیری خواهید کرد. برای درک اهمیت مراجعه بهموقع به متخصص ارتوپد، مطلب تخصص ارتوپدی چیست را مطالعه کنید.
انواع گودی کمر
گودی کمر، انحنای طبیعی ستون فقرات در ناحیه کمر است. ولی تغییر در این انحنا، میتواند شما را به یکی از بیماریهای ستون فقرات مبتلا کند. در ادامه، به انواع مختلف گودی کمر اشاره کردهایم:
- گودی کمر طبیعی؛ این نوع گودی کمر در افراد سالم وجود داشته و بهعنوان یک انحنای طبیعی و لازم برای تعادل بدن و جذب شوکها عمل میکند.
- گودی کمر افزایشیافته؛ در این حالت، انحنای کمر بیش از حد طبیعی است. ضعف عضلات شکم، چاقی، بارداری یا عدم تعادل عضلات باعث بهوجود آمدن این وضعیت میشود.
- گودی کمر کاهشیافته؛ در این حالت، با کاهش انحنای طبیعی کمر، کمر صافتر به نظر میرسد. این حالت، در اثر دیسک کمر یا اسپاسم عضلانی ایجاد میشود.
- گودی کمر ناشی از بیماریها و مشکلات ستون فقرات؛ برخی بیماریها و شرایط همچون آرتروز، دیسکهای بینمهرهای آسیبدیده یا جراحیهای قبلی، باعث تغییر انحنای طبیعی کمر میشوند.
- گودی کمر در کودکان؛ این حالت، یک انحنای طبیعی در زمان رشد و توسعه ستون فقرات کودکان است. چنانچه شدت انحنا زیاد باشد، باید به پزشک مراجعه شود.
هر کدام از انواع و وضعیتهای گودی کمر، به ارزیابیها و درمانهای تخصصی نیاز خواهند داشت. در صورت مشاهده هرگونه تغییر غیرطبیعی در انحنای کمر، مشاوره با دکتر ارتوپد لازم است.
علائم گودی کمر چیست؟
فرد مبتلا به لوردوز، به دلیل وجود این انحنای غیرعادی و رو به داخل ستون فقرات در ناحیه کمری، علائمی مانند کمر درد را تجربه میکند. در ادامه، به شایعترین علائم گودی کمر اشاره کردهایم:
- درد کمر؛ درد در ناحیه کمر و قابل انتشار به لگن و پاها
- سفتی و کاهش حرکت؛ دشواری در خم شدن یا حرکت کردن و احساس سفتی در عضلات ناحیه کمر
- ظاهر غیرطبیعی؛ انحنای غیرعادی ستون فقرات در ناحیه کمر
- تغییر در راه رفتن؛ تغییر در راه رفتن فرد و اختلال در تعادل
- تغییر در حالت نشستن و ایستادن؛ احساس ناراحتی افراد مبتلا به گودی کمر هنگام نشستن یا ایستادن
- درد سیاتیک؛ انتقال درد ناشی از فشار بر عصب سیاتیک به پاها
- خستگی؛ خستگی و احساس ناراحتی عمومی
در صورت تجربه و مشاهده این علائم، مراجعه به پزشک و دریافت ارزیابیهای تخصصیتر لازم است. دکتر ارتوپدی، با انجام روشهای تصویربرداری و همچنین ارزیابیهای فیزیکی به تشخیص دقیقتر و درمان مناسب کمک میکند.
ارتباط گودی کمر و افزایش قد
انحنای غیرطبیعی ستون فقرات به سمت داخل در ناحیه کمر، منجر به کاهش قد واقعی فرد شود؛ زیرا ستون فقرات به جای ایستادن در یک خط صاف، منحنی میشود. گودی کمر، باعث فشردگی و تغییر شکل مهرهها و دیسکهای بینمهرهای شده و در نتیجه فرد کمی کوتاهتر به نظر میرسد. علاوهبراین، گودی کمر شدید، با ایجاد مشکلات وضعیتی و تعادلی، بر حالت بدن، طرز ایستادن و راه رفتن او تأثیر میگذارد. این وضعیت به کاهش قد ظاهری فرد منجر میشود.
ارتباط گودی کمر و شکم بزرگ
گودی کمر، با انحنای غیرطبیعی ستون فقرات به سمت داخل در ناحیه کمر، به برجستهتر شدن شکم منجر شود. این انحنا، باعث برجستهتر بهنظر رسیدن شکم میشود. گودی کمر، با ایجاد اختلال در تعادل طبیعی بدن و تغییر توزیع وزن، باعث میشود عضلات شکم ضعیفتر شده و به سمت جلو بیاید. همچنین، ضعف عضلات شکم و فشار بر ناحیه کمر، منجر به تجمع چربی در ناحیه شکم خواهد شد.
علت گودی کمر چیست؟
ایجاد گودی کمر، تحت تاثیر عوامل مختلفی رخ میدهد. همچنین، شدت گرفتن انحنای گودی کمر یا کاهش این انحنا دلایل متفاوتی دارد. در ادامه، به عوامل مرتبط بر لوردوز اشاره کردهایم:
- ژنتیک؛ استعداد برخورداری از انحنای زیاد در قسمت ستون فقرات، بهطور ژنتیکی
- وضعیت نادرست بدنی؛ افزایش انحنای کمر در اثر نشستن یا ایستادن نادرست به مرور زمان
- چاقی؛ تغییر در انحنای ستون فقرات ناشی از میزان فشار وارد شده به ستون فقرات
- ضعف عضلات شکم و کمر؛ ایجاد گودی کمر به دلیل ناتوانی عضلات ضعیف برای حمایت کافی از ستون فقرات
- بارداری؛ تغییر در انحنای کمر به دلیل تغییرات فیزیکی و هورمونی در دوران بارداری
- اختلالات ستون فقرات؛ تغییر در انحنای طبیعی ستون فقرات در اثر بیماریهایی مانند دیسکهای بینمهرهای آسیبدیده
- شرایط پزشکی؛ تغییرات در انحنای ستون فقرات به دلیل برخی از شرایط پزشکی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی
تشخیص و درمان مناسب گودی کمر به مشورت با متخصص ارتوپدی نیاز دارد تا علت دقیق را شناسایی کرده و روشهای درمانی مناسب اعمال شود.
علت گودی کمر در زنان
گودی کمر در زنان، که با انحنای بیشتر ستون فقرات رخ میدهد، دلایل متعددی دارد. در ادامه، به علل لوردوز در زنان پرداختهایم:
- بارداری؛ تغییر مرکز ثقل بدن و افزایش انحنای ستون فقرات در دوران بارداری به دلیل افزایش وزن جنین و تغییرات هورمونی
- چاقی؛ انحنای بیش از حد ستون فقرات به دلیل فشار ناشی از وزن زیاد
- وضعیت نادرست بدن؛ افزایش انحنای کمر در اثر نشستن، ایستادن و راه رفتن نادرست
- عضلات ضعیف شکم و کمر؛ ناتوانی عضلات شکم و کمر برای حمایت درست از ستون فقرات به دلیل ضعف عضلات این نواحی
- بیماریها و شرایط پزشکی؛ تاثیر بر انحنای ستون فقرات به دلیل ابتلا به برخی بیماریها مانند پوکی استخوان، اسپوندیلولیستزیس (لغزش مهرهها) و بیماریهای التهابی
- وراثت؛ تاثیر ژنتیک بر شکلگیری و انحنای ستون فقرات
- ورزشهای خاص؛ ورزشهای نیازمند به انحنای بیش از حد کمر
برای درمان گودی کمر، تمرینات تقویتی و کششی، حفظ وزن مناسب، رعایت وضعیت صحیح بدن و در صورت نیاز مشاوره با دکتر ارتوپدی بسیار مهم است.
علت گودی کمر در مردان
انحنای ستون فقرات در مردان هم میتواند از حالت طبیعی خارج شده و با انحنای بیشتر مشاهده شود. این وضعیت در مردان به دلایل مختلفی رخ دهد. در اینجا، به علل انحنای زیاد گودی کمر در مردان اشاره کردهایم:
- ضعف عضلات مرکزی بدن؛ افزایش گودی کمر در مردان به علت ضعف عضلات در ناحیه شکم و کمر
- چاقی؛ وارد شدن فشار بیشتری به ستون فقرات به دلیل وزن اضافی به خصوص در ناحیه شکم مردان
- پوسچر بد؛ تغییر در انحنای طبیعی ستون فقرات به دلیل نشستن یا ایستادن به صورت نادرست و طولانیمدت
- بیماریهای ستون فقرات؛ افزایش گودی کمر در اثر ابتلا به مشکلاتی مانند اسپوندیلولیز یا اسپوندیلولیستیزیس
- عوامل ژنتیکی؛ زیاد بودن انحنای ستون فقرات به دلیل عوامل ژنتیکی
- آسیبها و صدمات؛ تغییر در انحنای ستون فقرات به دلیل صدمات و آسیبهای مختلف وارد شده به ناحیه کمر
برای مدیریت لوردوز، تمرینات تقویتی و کششی مخصوص، کاهش وزن در صورت چاقی و اصلاح پوسچر یا وضعیت بدنی بهترین راه حل هستند.
ارتباط گودی کمر و کمر درد
گودی کمر زیاد و کمر درد دو موضوع مرتبط با هم هستند؛ اما همه افرادی که لوردوز دارند، لزوماً کمر درد ندارند. با این حال، گاهی گودی کمر باعث کمر درد شده یا به ابتلای آن کمک میکند. در ادامه، به نقش لوردوز در ابتلا به کمر درد پرداختیم:
- فشار اضافی بر مهرهها؛ ایجاد کمر درد به دلیل فشار اضافی ناشی از انحنای بیشتر ستون فقرات بر مهرههای کمری
- فشردگی اعصاب؛ ابتلا به کمر درد به دلیل فشردگی اعصاب در ناحیه کمر ناشی از افزایش گودی کمر
- ضعف عضلات شکمی و کمری؛ کمر درد ناشی از ضعف عضلات شکمی و کمری و عدم تعادل در بدن
- تغییر در حالت بدن: درد در ناحیه کمر در اثر گودی کمر بیش از حد و تغییر در حالت بدن و نحوه حرکت
کمر درد ناشی از لوردوز، به کمک اصلاح حالت بدن، استفاده از وسایل کمکی، کاهش وزن بدن و تمرینات کششی قابل بهبود است.
علت درد در ناحیه گودی کمر
درد در ناحیه گودی کمر میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد. در ادامه، به شایعترین علت درد در ناحیه گودی کمر اشاره کردهایم:
- کشیدگی یا گرفتگی عضلات؛ به دلیل بلند کردن اجسام سنگین، حرکات ناگهانی یا استفاده نادرست از عضلات
- فتق دیسک؛ افزایش فشار روی عصبها و درد در ناحیه لوردوز به دلیل فتق دیسک
- آرتروز؛ آسیب به مفاصل کمر و درد در این ناحیه به دلیل التهاب مفاصل
- سیاتیک؛ درد شدید در ناحیه گودی کمر به دلیل تحریک عصب سیاتیک
- تنگی کانال نخاعی؛ افزایش فشار روی عصبها و ایجاد درد در ناحیه کمر در اثر باریک شدن کانال نخاعی
- مشکلات ساختاری؛ درد در ناحیه کمر در اثر ابتلا به مشکلاتی مانند انحراف ستون فقرات یا دیگر ناهنجاریهای ساختاری
- عفونتها و تومورها؛ ابتلا به کمر درد به دلیل عفونتها یا تومورهای موجود در ناحیه کمر
تشخیص علت درد در ناحیه لوردوز، به ارزیابیهای تخصصی دکتر ارتوپدی نیاز دارد. این متخصص به کمک روشهای تصویربرداری سیتیاسکن و امآرآی علت را شناسایی کرده و برای درمان اقدام میکند.
چه افرادی بیشتر درگیر گودی کمر میشوند؟
گودی کمر، افراد مختلفی را درگیر میکند. اما در برخی گروهها احتمال بیشتری برای ابتلا به این مشکل وجود دارد. در ادامه، به گروههای مستعد ابتلا به گودی کمر پرداختهایم:
- افراد دارای اضافه وزن یا چاقی؛ وزن اضافی با اعمال فشار بیشتری بر ستون فقرات، منجر به تغییر در انحنای طبیعی کمر میشود.
- زنان باردار؛ بارداری با ایجاد تغییر در مرکز ثقل بدن، به افزایش گودی کمر منجر میشود.
- افراد با وضعیت نادرست بدنی؛ افرادی با وضعیت بدنی نادرست، مانند کسانی که مدام پشت میز کار مینشینند و وضعیت نشستن درستی ندارند.
- ورزشکاران؛ ورزشکارانی که تمرینات قدرتی سنگین را بهصورت نادرست یا بدون رعایت تعادل در تقویت عضلات انجام میدهند، در معرض ابتلا به لوردوز هستند.
- افراد با اختلالات عضلانی یا اسکلتی؛ برخی اختلالات مانند دیسک کمر، اسپوندیلولیستزیس یا ضعف عضلات شکمی منجر به افزایش انحنای کمر میشود.
- افراد سالخورده؛ رخ دادن تغییراتی در ساختار استخوانها و عضلات با افزایش سن، به افزایش گودی کمر منجر میشود.
این افراد مستعد ابتلا به گودی کمر، باید با مراجعه به دکتر ارتوپدی و دریافت برنامه درمانی منحصر به خود از ابتلا به این عارضه پیشگیری کنند.
گودی کمر و بارداری
در دوران بارداری، تغییرات فیزیولوژیکی بدن، روی گودی کمر تأثیر میگذارد. در ادامه، به عوامل منجر به لوردوز در بارداری اشاره کردهایم:
- تغییرات هورمونی؛ نرم شدن لیگامانها و مفاصل تحت تاثیر هورمونهای بارداری مانند ریلکسین و در نهایت افزیش انحنای ستون فقرات
- افزایش وزن؛ اعمال فشار بیشتر به ستون فقرات در اثر افزایش وزن جنین و وزن بدن مادر و ابتلا به گودی کمر
- تغییر مرکز ثقل بدن؛ انتقال مرکز ثقل بدن مادر به جلو به دلیل رشد جنین و افزایش انحنای کمر برای حفظ تعادل
به مادران باردار برای مدیریت گودی کمر در این دوران، استفاده از بالشهای حمایتی، کفش مناسب، حرکات کششی، تمرینات کگل و حفظ وضعیت صحیح بدن توصیه میشود.
گودی کمر چگونه تشخیص داده میشود؟
برای اطمینان از اینکه به گودی کمر مبتلا هستید، باید به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. این متخصص، به کمک معاینات و روشهای تشخیص تخصصی، میتواند وجود یا عدم وجود لوردوز در شما را شناسایی کند. در جدول زیر، به مهمترین روشهای تشخیص گودی کمر اشاره کردهایم:
روش تشخیص گودی کمر | شرح روش |
مصاحبه بالینی | پرسیدن سوالاتی درباره علائم، سابقه بیماریهای قبلی، فعالیتهای روزمره و هر گونه آسیب وارد شده به کمر |
معاینه فیزیکی | بررسی انحنای طبیعی ستون فقرات و میزان انحنا در ناحیه کمر، بررسی نحوه عملکرد و میزان درد و انحنا هنگام خم شدن یا انجام فعالیتهای خاص |
عکسبرداری با اشعه ایکس | ارائه تصویری دقیق از استخوانهای ستون فقرات و میزان انحنا |
امآرآی | بررسی دقیقتر بافتهای نرم و دیسکهای بینمهرهای |
سیتیاسکن | ارائه تصویر مقطعی از ستون فقرات و کمک به تشخیص دقیقتر |
تستهای عملکردی | بررسی تعادل، قدرت عضلات و انعطافپذیری برای ارزیابی تاثیر گودی کمر بر عملکرد روزمره بیمار |
تشخیص صحیح و دقیق گودی کمر و درمان بهموقع آن اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا در صورت عدم تشخیص و درمان مناسب، این مشکل منجر به درد و مشکلات جدیتر در ستون فقرات و سیستم عضلانی اسکلتی خواهد شد.
گودی کمر چه عوارضی دارد؟
قوس بیش از حد ستون فقرات در ناحیه کمر باعث برخی مشکلات و عوارض میشود. در ادامه، به عوارض گودی کمر پرداختهایم:
- درد و ناراحتی در ناحیه کمر؛ از رایجترین عوارض گودی کمر
- اختلال در حرکت؛ محدودیت در حرکت و انعطافپذیری در اثر قوس زیاد در ناحیه کمر
- فشار بر اعصاب؛ درد، بیحسی یا ضعف در پاها به دلیل فشردگی یا تحریک اعصاب در ناحیه کمر
- اختلال در وضعیت بدن؛ ایجاد ناهنجاری در وضعیت بدن همچون قوز کردن یا مشکلات تعادل
- مشکلات عضلانی؛ کشیدگی یا ضعف عضلات پشت و شکم در اثر افزایش قوس کمر
- درد در سایر قسمتهای بدن؛ مانند گردن، شانهها یا لگن به دلیل تغییر در تعادل و وضعیت بدن
درمان لوردوز، بسته به شدت و علت آن شامل فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی، داروهای مسکن، تغییر در سبک زندگی و در موارد شدیدتر جراحی است.
گودی کمر چگونه درمان میشود؟
گودی کمر، به دلایل مختلفی از جمله وضعیت نادرست بدن، ضعیف بودن عضلات، چاقی یا برخی از مشکلات پزشکی ایجاد میشود. درمانهای مختلفی برای بهبود این عارضه وجود دارد. شما برای دریافت برنامه درمانی مناسب باید به متخصص مراجعه کنید تا متناسب با وضعیت شما مناسبترین درمانها ارائه شود. در ادامه، به موثرترین راههای درمان گودی کمر پرداختهایم:
اصلاح وضعیت بدن
اصلاح وضعیت بدن، همچون توجه به نحوه نشستن و ایستادن، به کاهش فشار روی کمر کمک میکند. نشستن بهطور صحیح، منجر به پشتیبانی مناسب از ناحیه کمری و حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات میشود. استفاده از تجهیزات ارگونومیک، مانند صندلیها و میزهای مناسب، با قرار دادن بدن در وضعیت صحیح، فشار روی کمر را کاهش میدهد. همچنین، استفاده از مانیتور در ارتفاع مناسب و در راستای چشمهای شما و استفاده از زیرپایی، وضعیت نشستن شما را بهبود خواهد داد.
درمانهای فیزیکی
درمانهای فیزیکی مانند فیزیوتراپی و ماساژدرمانی نقش مهمی در بهبود گودی کمر دارند. فیزیوتراپی شامل تمرینات و تکنیکهای خاص برای تقویت عضلات و بهبود وضعیت کمر است. فیزیوتراپیست با ارائه برنامههای درمانی متناسب با شرایط بیمار، به بهبود وضعیت کمر کمک میکند. ماساژ درمانی، تنش عضلانی را کاهش داده و بهبود گودی کمر را در پی دارد. علاوهبراین، تکنیکهای گرما و سرما، تحریک الکتریکی عضلات و تمرینات استقامتی، بهعنوان درمانهای فیزیکی بسیار موثر هستند.
کاهش وزن
وزن اضافی، با اعمال فشار زیادی روی کمر، انحنای طبیعی ستون فقرات را تغییر میدهد. رژیم غذایی مناسب و متعادل به همراه ورزش منظم به کاهش وزن کمک میکند. مصرف غذاهای سالم، کمکالری و کمچرب، به همراه افزایش فعالیتهای بدنی، با کاهش وزن و کاهش فشار روی کمر، وضعیت کمر را بهبود میدهند. فعالیتهای بدنی میتوانند شامل پیادهروی، دویدن و ورزشهای هوازی باشند. کاهش وزن، نهتنها بهبودی گودی کمر، بلکه به بهبود وضعیت کلی بدن و سلامت عمومی منجر میشود.
استفاده از پشتیبانهای کمری
استفاده از پشتیبانهای کمری یا بریس کمری، با حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات، از انحنای بیش از حد کمر جلوگیری میکنند. بریس کمری بهویژه هنگام انجام فعالیتهای فیزیکی سنگین، بسیار موثر است. استفاده موقت از این پشتیبانها، به تقویت عضلات و بهبود آنها کمک میکند. با این حال، شما برای دریافت نتایج بهتر از این پشتیبانهای کمری، باید آنها را با مشورت و تحت نظارت یک متخصص استفاده کنید.
ورزش و تقویت عضلات
ورزشهای کششی، با تقویت عضلات کمر و لگن، انعطافپذیری آنها را افزایش میدهند. تمریناتی مانند پلانک، اسکوات و کریچز، علاوهبر تقویت عضلات مرکزی بدن، به پایداری ستون فقرات کمک میکنند. همچنین، یوگا و پیلاتس، برای بهبود انعطافپذیری و قدرت عضلات بسیار مؤثر هستند. این تمرینات، بهبود وضعیت کمر، کاهش درد و بهبود وضعیت کلی بدن را به دنبال دارند.
پل باسن
پل باسن، برای تقویت عضلات باسن و کمر بسیار کارآمد است. برای انجام این تمرین، به پشت بخوابید و زانوها را خم کنید. پاها روی زمین و دستها در کنار بدن قرار بگیرند. سپس باسن خود را از زمین بلند کرده تا بدن شما از شانهها تا زانوها خط مستقیمی را تشکیل دهد. برای چند ثانیه در این وضعیت بمانید، سپس به آرامی به حالت اولیه بازگردید. این حرکت را 10 تا 15 بار تکرار کنید. تمرین پل باسن با تقویت عضلات باسن و کاهش فشار اضافی روی کمر، گودی کمر را کاهش میدهد.
کشش زانو به سینه
تمرین کشش زانو به سینه، برای کاهش تنش در عضلات پشت و افزایش انعطافپذیری موثر است. برای انجام این تمرین، به پشت بخوابید، یک زانو را به سمت سینه خم کنید و با دستها آن را نگه دارید. چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به آرامی پای خود را پایین بیاورید. این حرکت را برای هر پا 10 تا 15 بار تکرار کنید. این تمرین با کشش عضلات پشت و کاهش فشار روی کمر، به بهبود وضعیت بدنی و کاهش گودی کمر کمک میکند.
حرکت پلانک
پلانک، یکی از بهترین تمرینات برای تقویت عضلات مرکزی بدن همچون شکم و پشت است. برای انجام این تمرین، به شکم بخوابید و روی ساعدها و پنجههای پا بلند شوید. بدن خود را در خط مستقیمی نگه داشته و عضلات شکم و پشت را منقبض کنید. تا جایی که میتوانید در این وضعیت بمانید. برای شروع تا 20 یا 30 ثانیه خوب است؛ بهتدریج این زمان را افزایش دهید. پلانک با تقویت عضلات مرکزی بدن و پایداری بیشتر، بهبود وضعیت بدن و کاهش گودی کمر را در پی دارد.
کشش گربه- شتر
کشش گربه-شتر یکی از تمرینات یوگا بوده که به افزایش انعطافپذیری و کاهش تنش در ستون فقرات کمک میکند. برای انجام این تمرین، بر روی دستها و زانوها قرار بگیرید. هنگام دم، پشت خود را مانند گربه به سمت بالا گرد کنید. هنگام بازدم، پشت خود را به سمت پایین خم کنید و سر و باسن را مانند شتر به سمت بالا بکشید. این حرکت را 10 تا 15 بار تکرار کنید. کشش گربه-شتر، با بهبود حرکتپذیری ستون فقرات و کاهش فشارهای اضافی روی کمر، انحنای ستون فقرات را کاهش میدهد.
تمرین سوپرمن
تمرین سوپرمن، برای تقویت عضلات پشتی و بهبود تعادل بدن بسیار مفید است. برای انجام این تمرین، به شکم بخوابید و دستها را به سمت جلو دراز کنید. سپس همزمان دستها و پاها را از زمین بلند کرده و چند ثانیه در این وضعیت بمانید. به آرامی به حالت اولیه بازگردید. این حرکت را 10 تا 15 بار تکرار کنید. تمرین سوپرمن با تقویت عضلات پشت و بهبود تعادل بدن، منجر به کاهش گودی کمر و بهبود وضعیت بدن خواهد شد.
کشش همسترینگ
کشش همسترینگ، برای افزایش انعطافپذیری عضلات پشت ران و کاهش تنش در کمر بسیار مفید است. برای انجام این تمرین، به پشت بخوابید و یک پا را به سمت بالا بلند کنید و پای دیگر روی زمین خمیده بماند. با دستها پشت ران پا را نگه داشته و به سمت سینه بکشید تا کشش را در پشت ران احساس کنید. چند ثانیه در این وضعیت بمانید و سپس به آرامی پای خود را پایین بیاورید. این حرکت را برای هر پا 10 تا 15 بار تکرار کنید. کشش همسترینگ با کاهش تنش در عضلات کمر، کاهش گودی کمر را به دنبال دارد.
درمان گودی کمر با بدنسازی
برای درمان گودی کمر با بدنسازی، تمرینات خاصی را با هدف تقویت عضلات پشت و شکم، بهبود انعطافپذیری و کاهش فشار بر ستون فقرات انجام میدهند. از اثربخشترین این تمرینات برای بهبود لوردوز میتوان به پلانک، پل، تمرین دیوار، کشش کمر و کشش همسترینگ اشاره کرد. برای دریافت نتایج مطلوب از این تمرینات، باید آنها را بهآرامی، کنترل شده و بهطور منظم انجام دهید.
درمان گودی کمر با فیزیوتراپی
درمان گودی کمر با فیزیوتراپی شامل مجموعهای از تمرینات تقویتی و کششی است. این تمرینات، به بهبود تعادل عضلانی و کاهش فشار روی ستون فقرات کمک میکند. در تمرینات فیزیوتراپی، از حرکات کششی برای عضلات پشتی و شکمی، تقویت عضلات مرکزی بدن و اصلاح وضعیت بدنی بهره میگیرند. متخصص، با ارزیابی دقیق وضعیت کمر و شناسایی نقاط ضعف و عدم تعادل، برنامه منحصربهفردی به شما ارائه خواهد داد. علاوهبر تمرینات کششی، ماساژ درمانی و تکنیکهای دستی هم به کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی منجر میشوند. فیزیوتراپ، آموزش صحیح نشستن، ایستادن و حمل بار را هم در برنامه درمانی شما متناسب با نیازتان قرار میدهد.
بهترین روش نشستن برای گودی کمر
نحوه درست نشستن، در میزان انحنا و تنش وارد بر ستون فقرات تاثیر خواهد داشت. برای جلوگیری از بیشتر شدن لوردوز و کاهش درد ناشی از آن، در هنگام نشستن باید مواردی را رعایت کنید. در ادامه، به مهمترین نکات برای رعایت نحوه نشستن و تاثیر آن بر گودی کمر پرداختهایم:
- استفاده از صندلی ارگونومیک؛ دارای پشتی مناسب با پشتیبانی از قسمت کمر، تنظیم ارتفاع صندلی با قرار داشتن کامل پاها روی زمان و زاویه 90 درجه زانوها
- قرار دادن بالشت یا حمایتکننده کمری؛ استفاده از بالشت کوچک یا پشتیبان کمری برای حفظ انحنای طبیعی کمر
- قرار دادن کامل پاها روی زمین؛ استفاده از زیرپایی در صورت کوتاهتر بودن پاها
- نشستن با کمر صاف؛ قرار داشتن کمر و شانهها در حالت صاف و مستقیم و خودداری از خم شدن به جلو یا قوس دادن به پشت
- تنظیم صفحه نمایش؛ قرار دادن صفحه نمایش در ارتفاع چشمان برای جلوگیری از خم شدن یا بالا بردن سر
- استراحتهای منظم؛ برخواستن هر 30 دقیقه یکبار و راه رفتن و انجام حرکات کششی
رعایت این نکات هنگام نشستن، درد در ناحیه کمر را کاهش داده و مشکلات مرتبط با گودی کمر را بهبود خواهد داد.
بهترین روش خوابیدن برای گودی کمر
بهترین روش خوابیدن برای گودی کمر، خوابیدن به پهلو با یک بالش بین زانوها است. این حالت، با ایجاد تعادل در ستون فقرات، فشار روی ناحیه کمر را کاهش میدهد. اگر به پشت میخوابید، یک بالش زیر زانوها بگذارید تا قوس کمر کاهش یافته و فشار روی ستون فقرات کمتر شود. استفاده از تشک متوسط تا سفت، از خم شدن زیاد کمر شما جلوگیری کرده و پشتیبان مناسبی برای کمر شما خواهد بود. بالش مناسب زیر سر، هم برای نحوه مناسب قرارگیری گردن و ستون فقرات بسیار مهم است. رعایت این نکات، از درد و ناراحتی گودی کمر هنگام خواب جلوگیری میکند.
تشک مناسب برای گودی کمر
برای گودی کمر، انتخاب تشک نیمهسفت توصیه میشود. این نوع تشک، از فومهای لاتکس با کیفیت بالا ساخته شده تا با حمایت از منحنیهای طبیعی ستون فقرات، فشار روی نقاط حساس بدن را کاهش دهد. همچنین، سیستم تهویه مناسب برای جلوگیری از تجمع گرما و فراهم آوردن خوابی خنک و باکیفیت، از دیگر ویژگیهای این تشک است. در نهایت، تشک باید با توجه به وزن و عادتهای خواب فرد انتخاب شود تا بهترین پشتیبانی ممکن را ارائه دهد.
حرکات مضر برای گودی کمر
برخی حرکات و فعالیتها میتوانند با تشدید آسیبهای ستون فقرات و گودی کمر، موجب درد و ناراحتی در این ناحیه شوند. در ادامه، به چند حرکت مضر برای لوردوز اشاره کردهایم:
- بلند کردن اجسام سنگین به صورت نادرست؛ تعمال فشار زیادی به مهرههای کمری با بلند کردن اجسام بدون خم کردن زانوها و با استفاده از کمر صاف
- تمرینات شکمی نادرست؛ فشار بیشتر بر گودی کمر به دلیل کرانچها و درازنشستهای نامناسب
- کششهای نادرست؛ آسیبزا بودن کشش بیش از حد عضلات پشت و ناحیه کمر، هنگام انجام تمرینات کششی
- خم شدن به جلو با کمر مستقیم؛ اعمال فشار زیاد به مهرههای کمر در اثر خم شدن به جلو با کمر صاف و بدون خم کردن زانوها
- نشستن طولانی مدت؛ تشدید لوردوز ناشی از نشستن طولانیمدت، به ویژه با حالت نادرست و بدون پشتیبانی مناسب برای کمر
- تمرینات با وزنههای سنگین؛ آسیب به کمر در اثر انجام ددلیفت و اسکات بدون فرم صحیح
- دویدن روی سطوح سخت؛ اعمال فشار زیاد به مهرهها و تشدید گودی کمر به دلیل دویدن روی سطوح سخت
برای جلوگیری از آسیب و درد در ناحیه کمر، برای انجام تمرینات و فعالیتهای روزمره با یک متخصص مشورت کنید.
کاهش وزن و گودی کمر
اضافه وزن و چاقی، با اعمال فشار بیشتر بر ستون فقرات، موجب تشدید گودی کمر میشود. با کاهش وزن، به خصوص در ناحیه شکم، فشار وارد بر ستون فقرات کاهش یافته و عضلات کمر تقویت خواهند شد. این اتفاق، بهبود وضعیت بدن و کاهش دردهای مرتبط با لوردوز را در پی خواهد داشت. همچنین، ورزشهایی که به کاهش وزن و تقویت عضلات مرکزی بدن (شکم و کمر) کمک میکنند، نقش موثری در بهبود گودی کمر دارند.
چگونه از گودی کمر پیشگیری کنیم؟
تمرینات ورزشی، وضعیت بدنی صحیح و مراقبت از بدن باعث پیشگیری از گودی کمر میشوند. در ادامه، به چند روش موثر برای پیشگیری از گودی کمر اشاره کردهایم:
- وضعیت صحیح بدن؛ صاف نگه داشتن کمر هنگام نشستن روی صندلی و هنگام ایستادن
- تقویت عضلات مرکزی بدن؛ به کمک تمرینات کرانچ، پلانک، پل و سوپرمن برای تقویت عضلات شکم و کمر
- انعطافپذیری و کشش؛ انجام تمرینات کششی، یوگا و پیلاتس با هدف حفظ انعطافپذیری، بهبود تعادل، پیشگیری از تنش و تقویت عضلات مرکزی بدن
- استفاده از تجهیزات مناسب؛ کفشهای مناسب و تشک و بالشت مناسب برای کاهش فشار روی کمر و پشتیبانی از کمر و گردن
- اجتناب از فشار زیاد؛ خم شدن از زانوها هنگام برداشتن اجسام سنگین و اجتناب از حرکات ناگهانی
- انجام معاینههای دورهای؛ مراجعه به دکتر ارتوپدی برای ارزیابی وضعیت کمر و دریافت راهنماییهای مناسب
- حفظ وزن مناسب؛ جلوگیری از وارد شدن فشار و تنش اضافی به مهرههای کمر
- فعالیت منظم؛ حفظ سلامت کمر و جلوگیری از مشکلات آن با انجام فعالیتهای بدنی منظم مثل پیادهروی، دویدن و شنا
پیروی از این راهکارها به پیشگیری از گودی کمر و حفظ انحنای طبیعی ستون فقرات منجر خواهد شد.
برای درمان گودی کمر به چه دکتری باید مراجعه کنیم؟
برای درمان گودی کمر باید به دکتر ارتوپدی مراجعه کنید. دکتر ارتوپدی در تشخیص و درمان مشکلات اسکلتی و عضلانی، از جمله مشکلات مرتبط با ستون فقرات همچون گودی کمر یا لوردوز تخصص دارد. این متخصص، با انواع معاینه فیزیکی، تصویربرداری پزشکی و تستهای عصبی به شناسایی علت گودی کمر و تشخیص گودی کمر میپردازد.
فیزیوتراپی، ورزشهای تقویتی، داروهای مسکن، تزریق اپیدورال و جراحی از از روشهای پیش روی شما برای درمان سریع گودی کمر هستند. همچنین شما میتوانید پیش از ابتلا به این عارضه، از بروز آن پیشگیری کنید. حفظ تناسب اندام، تقویت عضلات کمر، بلند کردن اجسام سنگین به روش صحیح و اجتناب از حرکات ناگهانی بهترین راههای پیشگیری از گودی کمر هستند.
اگر شما هم مستعد گودی کمر یا به آن مبتلا هستید و به دریافت نوبت از دکتر ارتوپدی در شهر خود نیاز دارید، به سایت دکتردکتر مراجعه کرده و نوبت خود را ثبت کنید. پس از ورود به سایت و یافتن تخصص ارتوپدی، شهر خود را انتخاب کنید. فهرستی از دکترهای ارتوپد فعال در شهر، برای شما به نمایش درمیآیند. وارد پروفایل متخصص مورد نظر خود شده و نوبت خود را ثبت کنید.
منابع:
webmd.com
spineconnection.org