پیری یک فرآیند طبیعی است که با افزایش سن رخ میدهد. بعد از 30 سالگی هرچقدر هم که مراقبت کنیم، توانایی تولید کلاژن در پوست کم شده و عوامل خارجی مانند اشعه نور خورشید، آلودگی هوا، سیگار کشیدن و بسیاری از موارد دیگر، باعث از بین رفتن خاصیت ارتجاعی و اصطلاحا حالت لیفت پوست میشوند. این عوامل در کنار هم علائم رایج پیری مثل افتادگی پوست و چین و چروک را ایجاد میکنند. نمیتوانیم مانع روند پیری شویم اما با استفاده از روش های ترکیبی جوانسازی و لیفت پوست صورت میتوانیم روند پیری پوست را با استفاده از روشهایی همچون لیفت صورت، هایفوتراپی، آر اف فرکشنال و لیزر فرکشنال کند کنیم. امروزه اسم روشهای مختلفی را برای جوانسازی پوست میشنویم اما اینکه هر روش دقیقا چه کاربردی دارد و مزایا و معایبشان چیست یا این که ترتیب انجامشان چگونه است، سوالاتی هستند که احتمالا ذهن شما را نیز مشغول کردهاند.
در ادامه این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر، قصد داریم تا تمامی این روشها را بررسی کنیم و به این سوالات، پاسخ دهیم. مطالعه این مطلب، 5 دقیقه طول خواهد کشید.
محتوای علمی و پزشکی این مقاله، توسط دکتر فاطمه عندلیب متخصص بیماریهای پوست (درماتولوژی) در شهر اصفهان مورد بررسی و تایید قرار گرفته است.
اگر هم سوالی دارید، میتوانید در انتهای این مطلب بپرسید تا پزشک پاسخ دهد.
آر اف فرکشنال چیست؟
آر اف فرکشنال (Fractional Radiofrequency) یک روش غیرتهاجمی و درمانی زیبایی است که در آن از انرژی رادیویی و گرمایی کنترلشده برای جوانسازی و سفت شدن پوست استفاده میشود. آر اف فرکشنال علاوهبر جوانسازی پوست و زیبایی آن، به از بین بردن جای زخم و اسکار و برطرف کردن منافذ باز پوست هم کمک میکند. روند درمانی آر اف فرکشنال معمولا بهصورت 3 جلسه و با فاصله 20 روز یک بار است.
براساس مقالات منتشر شده در کتابخانه ملی پزشکی آمریکا (NIH)، مطالعات بالینی صورت گرفته روی اثر روش آر اف، کم تهاجم هستند و در عین حال، اثربخشی و ایمنی بالایی دارد.
چطور آر اف فرکشنال بر جوانسازی پوست و لیفت صورت اثر میگذارد؟
در این روش از مراقبت پوست، امواج رادیویی بیخطر از طریق مجموعهای از میکروسوزنها یا الکترودها به لایه میانی پوست (درم) نفوذ میکنند و باعث تحریک کلاژن سازی و در نتیجه زیبایی، بازسازی و جوانسازی پوست میشوند. در ادامه درباره لیفت چیست و انواع آن صحبت میکنیم.
مزایای آر اف فرکشنال
مزایای آر اف فرکشنال بیشتر روی کیفیت پوست متمرکز است و بهگونهای، پوستی با ظاهر سالمتر، جوانتر و در یک کلام، ترکیبی از لیفت صورت با فاکتور جوانسازی پوست را بهوجود میآورد. دیگر مزایای مهم این روش عبارتند از:
- سفت کردن پوست
- تغییرات تدریجی و طبیعی پوست
- روشی سریع و نسبتاً بدون درد
- ارزانتر از جراحیهای زیبایی
- بدون لایهبرداری پوست یا ایجاد جای زخم
- بهبودی سریع و بدون نیاز به به گرفتن مرخصی برای استراحت
معایب آر اف فرکشنال
سفت کردن پوست با فرکانس رادیویی، به نسبت روشی ایمن محسوب میشود. ممکن است بلافاصله پس از درمان مقداری درد، قرمزی و تورم در پوست خود مشاهده کنید که معمولا طی 24 ساعت از بین میرود. در مواردی نادر، گرمای شدید ناشی از درمانهای فرکانس رادیویی میتوانند باعث سوختگی شوند. بنابراین بسیار مهم است که پزشکی ماهر انتخاب کنید. همچنین دستگاه مورد استفاده باید تاییدیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) را داشته باشد؛ این دستگاهها خطر سوختگی پوست را کاهش میدهند.
مراقبتهای قبل و بعد از آر اف فرکشنال
معمولا پیش از شروع درمان، شما یک جلسه مشاوره با دکتر جوانسازی پوست خواهید داشت. در طول این جلسه پزشک پوست را معاینه کرده و با پرسیدن سوالاتی، هدفتان از درمان را بهدقت بررسی میکند تا بهترین روش را انتخاب کند. همچنین ممکن است پزشک از پوست عکس بگیرد تا بتوانید نتایج قبل و بعد از درمان را مقایسه کنید. اگر بیماری پوستی فعال دارید، در حال انجام هر گونه درمان پوستی دیگری بوده و یا باردار هستید، ضروری است که در این جلسه و پیش از شروع درمان به پزشک خود اطلاع دهید.
بهمنظور مراقبتهای بعد از ار اف فرکشنال، حتما به 5 نکته زیر توجه کنید:
- تا 3 روز پس از آر اف از پوست خود در برابر نور آفتاب محافظت کنید.
- به مدت ۲۴ ساعت هیچگونه مواد آرایشی روی پوست صورت خود استفاده نکنید.
- به مدت ۲۴ ساعت از رفتن به حمام، استخر، جکوزی و سونا خودداری کنید.
- استفاده از مواد شوینده قوی را کنار بگذارید و پس از درمان، شویندههای ملایم را جایگزین آنها کنید.
- از مصرف دخانیات و الکل دوری کرده و تمامی مراقبتهای تجویزی پزشک خود را به دقت اجرا کنید.
هایفوتراپی چیست؟
هایفوتراپی (HIFU) یا اولتراسوند متمرکز، یکی از جدیدترین روشهای غیرتهاجمی جوانسازی پوست و مبارزه با پیری پوست است. این روش در سال 2009 برای لیفت ابرو و در سال 2014 برای لیفت صورت و سفت کردن پوست ناحیه گردن و دکلته توسط FDA به تایید رسید. امروزه این روش علاوهبر موارد گفته شده، کاربردهای مختلف دیگری از جمله جوانسازی پوست، لیفت و کانتورینگ صورت، سفت کردن پوست صورت و از بردن چین و چروک دارد و با از بین بردن چین و چروک، زمینههای جوانسازی پوست و از بین بردن افتادگی پوست را بهوجود میآورد.
چطور هایفوتراپی بر جوانسازی پوست و لیفت صورت اثر می گذارد؟
هایفوتراپی با استفاده از انرژی فراصوت به لایههای عمیق پوست (هیپودرم) نفوذ میکند و باعث گرم شدن و آسیب سلولی میشود. این آسیب خطرناک نیست و فقط سلولها را برای کلاژن سازی تحریک میکند. این انرژی فراصوت آسیبی به لایههای فوقانی پوست نمیرساند و تاثیر آن بهصورت اختصاصی روی بافت خاصی در لایههای زیرین پوست است. درنتیجه پوستی که شل شده بود، سفت و کشیده شده و مجدداً قوام خود را بازیابی میکند.
مزایای هایفوتراپی
زیباسازی و جوانسازی پوست، مهمترین مزایای هایفوتراپی هستند. البته این روش، مزایای دیگری دارد از جمله:
- کاهش چین و چروکهای عمیق
- لیفت ابرو
- سفت کردن پوست افتاده ناحیه گردن
- لیفت کردن گونهها، ابروها و پلکها
- زاویهسازی فک
- سفت کردن پوست ناحیه دکلته
- صاف کردن پوست
در هایفوتراپی همه موارد نامبرده شده، بدون استفاده از روش تهاجمی مانند جراحی و صرف هزینههای بسیار بالا قابل دسترسی است. دوره نقاهت این روش نیز بسیار کوتاه است و شما میتوانید بلافاصله پس از خروج از کلینیک درمانی، به فعالیتهای روزمره خود ادامه دهید.
معایب هایفوتراپی
هایفوتراپی درصورتیکه توسط متخصص انجام شود، روشی بسیار ایمن است. پس از انجام این روش ممکن است اندکی قرمزی و تورم را در پوست خود تجربه کنید که معمولا به سرعت از بین میرود. ممکن است پس از انجام این روش، به مدت چند هفته احساس سوزن سوزن شدن در نواحی درمان شده ایجاد شود. در موارد نادر نیز ممکن است بیحسی موقت یا کبودی داشته باشید که این موارد نیز پس از چند روز از بین میروند.
مراقبتهای قبل و بعد از هایفوتراپی
شما پیش از انجام هایفوتراپی نیاز به مراقبت خاصی ندارید. همه سوالات خود را پیش از روز درمان از پزشک بپرسید و در روز مشخص شده بدون هرگونه آرایش در ناحیه مورد نظر، در مطب پزشک حاضر شوید. در صورتیکه بابت درد حین پروسه درمان نگران هستید، میتوانید با مشورت پزشک، یک مسکن مصرف کنید.
4 روش از مراقبتهای بعد از هایفوتراپی نیز وجود دارد که باعث بهبود وضعیت پوست و سریع شدن روند بهبودی پوست صورت خواهند شد که عبارتند از:
- به مدت 3 تا 4 روز بعد از هایفو از قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید خودداری کنید. در غیر اینصورت، حتما از کرم ضد آفتاب مناسب استفاده کنید.
- به مدت ۲۴ ساعت از آب گرم برای شستشوی پوست استفاده نکنید.
- به مدت حداقل ۷ روز از مالش، خاراندن و فشار روی پوست خودداری کنید.
- تا چند روز از سونا، اتاق بخار و محیطهایی که گرمای زیادی به پوست وارد میکنند، استفاده نکنید.
جدول تفاوت هایفو با آر اف
بعد از بررسی این دو روش، لازم است تا در جدولی، تفاوتهای این دو روش را در کنار هم برایتان لیست کنیم:
روش | هایفو | آر اف فرکشنال |
کاربرد | جوانسازی پوست، از بین بردن چین و چروک و لیفت صورت | جوانسازی پوست، از بین بردن جای زخم و اسکار و برطرف کردن منافذ باز پوست (افزایش کیفیت پوست) |
فناوری مورد استفاده | انرژی فراصوت | امواج رادیویی |
میزان نفوذ | عمق بیشتر | عمق کمتر |
تعداد جلسات درمان | 1 جلسه | معمولا 3 جلسه |
زمان مشاهده نتیجه | تا 3 ماه بعد از درمان | 2 هفته بعد از درمان |
ماندگاری نتیجه | 1 تا 2 سال | حدود 1 سال |
لیزر فرکشنال چیست؟
لیزر فرکشنال یکی دیگر از روشهای جوانسازی و زیبایی است که با حداقل میزان تخریب میتواند نتایج چشمگیری به همراه داشته باشد. لیزر فرکشنال بافت پوست را بهطور کلی بهبود میبخشد و باعث بهبود زخمهای آکنه، مشکلات رنگدانهای مانند ملاسما، تغییر رنگ ناشی از نور خورشید و مشکلات پوستی از این قبیل میشود. استفاده از این روش فقط در چند جلسه درمانی و بدون نیاز به دوره استراحت پس از درمان، باعث جوانسازی پوست شما میشود.
چطور لیزر فرکشنال بر جوانسازی پوست و لیفت صورت اثر می گذارد؟
در این روش از دستگاهی استفاده میشود که پرتو لیزر تقسیم شده را به هزاران ناحیه درمانی میکروسکوپی ارسال میکند. این روش با هدف قرار دادن لایه اپیدرم، پرتوهای تکفام لیزر را با طول موجهای مشخص به این لایه میفرستد و باعث کلاژن سازی در لایهای از داخل پوست به نام درم میشود. به بیانی سادهتر میتوان گفت با استفاده از لیزر فرکشنال، لایهبرداری در سطح پوست انجام میشود و لایه نازکی از سطح پوست حاوی سلولهای مرده، با حداقل آسیب از بین میروند.
مزایای لیزر فرکشنال
لیزر فرکشنال تاثیر عمیقتری روی پوست دارد و مزایای آن را میتوان بیشتر روی جزئیات پوست مشاهده کرد. اگر بخواهیم لیستی از مزایای لیزر فرکشنال ارائه دهیم، قطعا موارد زیر را بیان خواهیم کرد:
- از بین بردن خطوط ریز و سطحی
- بازسازی چین و چروکها
- هایپرپیگمانتاسیون یا مشکلات رنگدانهای پوست
- از بین بردن stretch mark
این روش نیز مانند 2 روش دیگر نامبرده شده، تهاجمی نیست و با حداقل عوارض میتواند نتایج چشمگیری ارائه دهد.
معایب لیزر فرکشنال
معایب لیزر فرکشنال، مقطعی است اما با اینحال، نمیتوان از آنها گذشت. معایب لیزر فرکشنال عبارتند از:
- پوسته پوسته شدن ناحیه درمان شده
- ایجاد تورم تا حدودا یک هفته پس از درمان که با استفاده از کیسه یخ میتوان آن را کاهش داد.
- پیگمانتاسیون بعد از التهاب که عموما در بیماران با سابقه ملاسما یا هیپرپیگمانتاسیون (بیماران با پوست تیرهتر) دیده میشود.
- بهصورت نادر ممکن است فورانهای آکنه شکل، هرپس سیمپلکس، عفونتهای باکتریایی و درماتیت تماسی رخ دهد.
مراقبتهای قبل و بعد از لیزر فرکشنال
پیش از انجام درمان، تصویربرداری از ناحیه مورد نظر انجام میشود تا بتوانید پس از درمان، آن را مقایسه کنید. ممکن است پیش از شروع درمان برای رنگ پوستهای تیرهتر استفاده از یک کرم لایهبردار یا روشنکننده (مثلا هیدروکینون) لازم باشد که درصورت نیاز، پزشک به شما اطلاع میدهد. همچنین ممکن است استفاده از کرم بیحسکننده نیز پیش از شروع درمان تجویز شود.
5 نکته مهم در زمینه مراقبتهای بعد از لیرز فرکشنال وجود دارد که به گفته دکتر فاطمه عندلیب، متخصص پوست و مو برای بهبودی سریعتر و گرفتن نتیجه بهتر، باید به آنها عمل کنید:
- از کمپرس یخ در محل لیزر استفاده کنید.
- از قرار گرفتن در معرض مستقیم نور خورشید یا نور صفحه آبی کامپیوتر و موبایل خودداری کنید.
- از کرم ضدآفتاب مناسب استفاده کنید.
- کرمها و مواد آرایشی حاوی مواد فعال مانند رتینوئیدها موجب ایجاد تحریک، حساسیت و التهاب پوست میشوند و روند درمان را با مشکل روبرو خواهند کرد؛ پس تا چند روز از آنها اجتناب کنید.
- آب زیادی بنوشید تا پوستتان سریعتر ترمیم شود.
ترتیب اجرای روشهای ترکیبی لیفت و جوانسازی پوست به چه صورت است؟
هر کدام از سه روش معرفی شده روی یکی از لایههای پوست اثرات مخصوص به خود را روی زیبایی، لیفت صورت، جوانسازی پوست، از بین رفتن چین و چروک و بهبود افتادگی پوست پیشنهاد میشوند. اما نکته مهم این است که انجام این سه روش بهعنوان روش های ترکیبی جوانسازی و لیفت پوست صورت بهشکل ترکیبی، بیشترین نتیجه را دارند؛ بهعبارتی، مزایا پک جوانسازی یهقدری زیاد است که میتوان از معایب آن چشمپوشی کرد. نکته مهم دیگری هم که وجود دارداین است که ترتیب خاصی برای استفاده از هایفوتراپی، آر اف فرکشنال و لیزر فرکشنال وجود ندارد اما دکتر فاطمه عندلیب و دیگر متخصصان پوست با توجه به لایه تاثیرگذاری هر روش روی لیفت صورت و زمان مشاهده نتیجه، روند زیر را توصیه میکنند:
ابتدا هایفوتراپی انجام دهید. سپس به مدت یک هفته بعد از آن، آر اف را شروع کنید و در نهایت لیزر فرکشنال انجام دهید.
سوالات متداول روش های ترکیبی لیفت و جوانسازی پوست
منابع:
drandalib.ir
my.clevelandclinic.org
healthline.com
dermnetnz.org