پوسیدگی و شکستگی دندان از مهم‌ترین دلایل پر کردن دندان هستند. در فرایند پر کردگی دندان، دکتر دندانپزشک پس از بیحسی و برداشتن پوسیدگی دندان، از انواع مواد پرکننده برای ترمیم آن استفاده میکند. رایج‌ترین مواد پر کننده دندان اصولا آمالگام، کامپوزیت، سرامیک و طلا هستند. این متخصص، پس از آمادهسازی حفره دندان، این مواد را برای پر کردن حفره دندان به کار می‌گیرد. در نهایت هم به پرداخت و صیقل دادن آن‌ها می‌پردازد.
دوام و ماندگاری پر کردگی دندان، تا حدود زیادی به مراقبت‌های بعد از پر کردن دندان بستگی دارد. از دیگر عوامل تاثیرگذار بر ماندگاری پرشدگی دندان میتوان به بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک اشاره کرد.
با مطالعه این مطلب از مجله سلامتی و پزشکی دکتردکتر به روشهای درمان ترک دندان، اصول پر کردن دندان شکسته، شکستگی و پوسیدگی دندان پی خواهید برد.
در انتها، اگر سوالی درباره پر کردن دندان و نقش تغذیه بر پوسیدگی دندانها دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن پاسخ خواهد داد.
پر کردن دندان چیست؟
پرکردن دندان یک روش درمانی برای ترمیم دندان‌های پوسیده یا آسیبدیده است. در این روش، دکتر دندانپزشکی ابتدا بخش پوسیده دندان را با استفاده از ابزارهای خاصی برداشته و ناحیه تمیز شده را با مواد پر کننده دندان پر میکند. این مواد پرکننده شامل کامپوزیت (رزین‌های همرنگ دندان)، آمالگام (ترکیب فلزی)، طلا و سرامیک بوده که با توجه به محل دندان و نیازهای بیمار انتخاب می‌شوند. پر کردن دندان با حفظ ساختار اصلی دندان از پیشرفت پوسیدگی آن جلوگیری کرده و باعث میشود دندان عملکرد و ظاهر طبیعی خود را حفظ کند.
این روش، علاوه‌بر کاهش درد و ناراحتی ناشی از پوسیدگی، از عفونت و آسیب بیشتر هم جلوگیری خواهد کرد. انتخاب نوع مواد پرکننده به عوامل مختلفی مانند هزینه، ظاهر و دوام مورد نظر بیمار بستگی دارد.
چه زمانی نیاز به پر کردن دندان است؟
پر کردن دندان زمانی ضروری‌ست که پوسیدگی یا آسیب به ساختار دندان وارد شده باشد. این روش به بازگرداندن شکل و عملکرد طبیعی دندان کمک کرده و از پیشرفت بیشتر پوسیدگی جلوگیری میکند.
براساس اطلاعات منتشر شده در سامانه ملی سلامت انگلستان (NHS)،
درمان پوسیدگی دندان به شدت آن بستگی دارد. گاهی دندانپزشک درمان‌های فلوراید مانند دهانشویه یا وارنیش را برای معکوس کردن پوسیدگی زودرس دندان تجویز میکند. اگر در دندان خود سوراخ (حفره) دارید، احتمالا به پر کردن دندان نیاز خواهید داشت. اگر پوسیدگی دندان به بافت نرم (پالپ) وسط دندان شما رسیده باشد، به درمان ریشه دندان و عصبکشی نیاز داشته باشید و گاهی درصورت نیاز باید دندان‌های آسیبدیده خود را بکشید.
در ادامه، به شرایط نیازمند به پر کردگی دندان اشاره کرده‌ایم:
- درد دندان؛ احساس درد مداوم یا حساسیت به دماهای گرم و سرد
- حساس شدن دندان؛ واکنش شدید به غذاها و نوشیدنی‌های شیرین، گرم یا سرد
- حفره یا سوراخ در دندان؛ مشاهده حفره یا لکه‌های تیره روی دندان
- گیر کردن غذا در دندان؛ گیر کردن مکرر غذا در یک ناحیه خاص
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، برای جلوگیری از پیشرفت عفونت و آسیب‌دیدگی به دندانپزشک مراجعه کنید.
مراحل پر کردن دندان
مراحل پر کردن دندان شامل چند گام اصلی‌ست که طی این مراحل، دکتر دندانپزشک دندان آسیبدیده را به حالت طبیعی بازمی‌گرداند. در جدول زیر، به مراحل پر کردگی دندان اشاره کرده‌ایم:
| مراحل پر کردن دندان به ترتیب | شرح مراحل |
| بیحسی | استفاده از بیحسی موضعی برای بی‌حس کردن ناحیه اطراف دندان |
| برداشتن پوسیدگی | تراشیدن قسمت‌های پوسیده دندان با استفاده از ابزارهای خاص |
| تمیز کردن ناحیه | شستشوی ناحیه بعد از برداشتن پوسیدگی برای از بین بردن هرگونه باکتری یا آلودگی‌های دیگر |
| پر کردن دندان | قرار دادن مواد پر کننده دندان از جنس کامپوزیت، طلا، سرامیک یا … |
| شکلدهی و پولیش | درآوردن مواد پر کننده به شکل طبیعی دندان برای هم‌سطح شدن با سایر دندانها |
اصولا، این مراحل در یک جلسه کامل می‌شوند؛ مگر اینکه دندان به درمان‌های پیچیده‌تر یا پر کردن‌های خاص نیاز داشته باشد.
با چه موادی دندانها را پر میکنند؟
برای پر کردن دندان‌های آسیبدیده یا پوسیده، از مواد مختلفی استفاده میشود که هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب نوع مواد پر کننده دندان به عواملی همچون محل دندان، میزان پوسیدگی دندان، نیازهای زیبایی و توصیه دندانپزشک بستگی دارد. در ادامه، به هر یک از مواد پر کننده دندان و معایب و مزایای آن‌ها پرداخته‌ایم:
آمالگام (نقره)
آمالگام یا پرکننده نقره‌ای دندان، یکی از رایج‌ترین مواد برای پر کردن دندان بوده که از ترکیب فلزاتی مانند نقره، قلع، مس و جیوه ساخته شده است. آمالگام به دلیل استحکام و دوام بالا، به‌ویژه برای دندان‌های عقبی که تحت فشار جویدن و ساییدگی هستند، بسیار مناسب است. این ماده به دلیل ترکیب فلزات مقاوم، در برابر فشار و ضربه مقاوم بوده و به‌طور معمول در مدت‌زمان طولانی نیازی به تعویض ندارد.
مزایای آمالگام برای پر کردن دندان
آمالگام به دلیل استحکام و دوام بالا برای دندان‌های عقبی انتخاب بسیار مناسبی است. این ماده، مقاومت خوبی در برابر فشار و سایش دارد؛ بنابراین برای افرادی که به دنبال پرکننده‌ای با طول عمر بالا هستند، گزینه مناسبی به شمار میرود. از مزیت‌های دیگر آمالگام، هزینه پایین‌تر آن نسبت به پرکننده‌های رزینی و سرامیکی است؛ به همین دلیل در درمان‌های عمومی دندانپزشکی به‌کار گرفته میشود. همچنین، مراحل آمادهسازی و کار با آمالگام نسبت به کامپوزیتها سریع‌تر و آسان‌تر است.
معایب آمالگام برای پر کردن دندان
یکی از معایب اصلی آمالگام، رنگ نقره‌ای آن است که از نظر زیبایی برای بسیاری از بیماران جذابیت کمتری دارد؛ به‌ویژه اگر در دندان‌های جلویی استفاده شود. همچنین، وجود جیوه در ترکیب آمالگام نگرانی‌هایی را درباره ایمنی آن ایجاد کرده است؛ اگرچه تحقیقات نشان می‌دهند که این مقدار جیوه در شرایط معمولی بی‌خطر است. همچنین، آمالگام به مرور زمان باعث تغییر رنگ دندان یا لثه اطراف آن میشود؛ این معایب باعث شده که افراد برای پر کردن دندان، پرکننده‌های همرنگ دندان را ترجیح دهند.
کامپوزیت (رزین)
پرکننده‌های کامپوزیتی از ترکیب رزین‌های پلاستیکی و ذرات شیشه‌ای ساخته شده و به دلیل همرنگ بودن با دندان‌های طبیعی، بسیار محبوب هستند. این ماده، به ویژه برای دندان‌های جلویی و نواحی قابل مشاهده مناسب است؛ زیرا به خوبی با رنگ دندان طبیعی تطابق داشته و زیبایی مطلوبی به دندانها می‌بخشد. کامپوزیتها علاوه‌بر زیبایی، از چسبندگی خوبی هم برخوردارند و به سطح دندان به خوبی چسبیده و باعث تقویت ساختار دندان می‌شوند.
مزایای کامپوزیت برای پر کردن دندان
کامپوزیت به دلیل همرنگ بودن با دندان‌های طبیعی، انتخاب محبوبی برای پر کردن دندان به‌ویژه در نواحی قابل مشاهده است. این ماده به خوبی با رنگ طبیعی دندانها تطبیق مییابد و زیبایی ظاهری را حفظ میکند. همچنین، کامپوزیتها به سطح دندان به‌خوبی می‌چسبند. این نوع مواد پر کننده دندان برای ترمیم‌های کوچک و متوسط و در دندان‌های جلویی مناسب هستند. از دیگر مزیت‌های مهم پرکننده‌های کامپوزیتی دندان این است که فرآیند پر کردن دندان با کامپوزیت، به‌طور معمول به برداشتن کمتری از ساختار دندان نیاز دارد.
معایب کامپوزیت برای پر کردن دندان
از معایب کامپوزیت میتوان به دوام کمتر آن نسبت به آمالگام اشاره کرد؛ این مواد به‌ویژه در دندان‌های عقبی که فشار بیشتری را تحمل میکنند، زودتر دچار فرسودگی می‌شوند. همچنین، کامپوزیتها به‌مرور زمان ممکن است تغییر رنگ دهند و به لکه‌گیری حساس باشند؛ به‌ویژه در افرادی که زیاد از قهوه، چای یا سیگار استفاده میکنند. همچنین، هزینه پر کردن دندان با کامپوزیت معمولا بالاتر از آمالگام بوده و زمان بیشتری برای سخت‌شدن کامل آن نیاز است؛ زیرا اضافه کردن آن به دندان، فرآیندی لایه به لایه دارد.
طلا
طلا یکی از بادوام‌ترین و مقاوم‌ترین مواد برای پر کردن دندان به شمار میرود. این ماده، به دلیل استحکام بسیار بالا، معمولا برای پر کردن دندان‌های عقبی که در معرض جویدن و فشار زیادی هستند، استفاده میشود. طلا، مقاوم به خوردگی و شکستگی بوده و تا چندین سال بدون تغییر و نیاز به تعویض در دندان باقی می‌ماند. در ادامه، به مهم‌ترین مزایا و معایب طلا برای پر کردن دندان پرداخته‌ایم:
مزایای طلا برای پر کردن دندان
طلا به‌عنوان یکی از بادوام‌ترین مواد پر کننده دندان تا بیش از ۱۵ سال یا بیشتر دوام می‌آورد. این ماده در برابر سایش و خوردگی مقاومت بسیار بالایی داشته و برای دندان‌های عقبی بسیار مناسب است. طلا همچنین واکنش‌های آلرژیک کمتری نسبت به برخی دیگر از مواد برای پر کردن دندان ایجاد میکند و برای سلامت دهان ایمن است. به دلیل استحکام و پایداری فوق‌العاده، پرکننده‌های طلایی دندان یک انتخاب قابل اعتماد برای کسانی هستند که به دنبال گزینه‌ای بادوام و مقاوم می‌گردند.
معایب طلا برای پر کردن دندان
یکی از اصلی‌ترین معایب پرکننده طلا هزینه بالای آن بوده که معمولا گرانتر از سایر مواد پر کننده دندان است. این پرکننده به دلیل رنگ طلایی، گاهی، از نظر زیبایی برای برخی افراد جذابیت کمتری دارد، به‌ویژه اگر در دندان‌های جلویی استفاده شود. فرآیند قرار دادن طلا در دندان هم زمان‌بر است و به چند جلسه درمانی نیاز دارد؛ چرا که پرکننده‌های طلا معمولا به صورت سفارشی و در لابراتوار ساخته می‌شوند. این معایب استفاده از طلا برای پر کردن دندان باعث شده که بسیاری از افراد به جای طلا، مواد همرنگ دندان را انتخاب کنند.
سرامیک (چینی)
پرکننده‌های سرامیکی یا چینی به دلیل ظاهر طبیعی و همرنگی کامل با دندان‌های طبیعی، گزینه‌ای محبوب و زیبا به شمار می‌آیند. این مواد از جنس چینی بوده و در برابر لکه‌گیری و تغییر رنگ مقاوم هستند؛ بنابراین با گذشت زمان، ظاهر زیبای خود را حفظ میکنند. سرامیک‌ها به‌ویژه برای دندان‌های جلویی انتخاب مناسبی هستند؛ زیرا به خوبی با رنگ دندان‌های طبیعی ترکیب می‌شوند. با این حال، پرکننده‌های سرامیکی به دلیل خاصیت شکنندگی زیاد به مراقبت بیشتری نیاز دارند؛ زیرا گاهی در برابر فشارهای شدید ترک می‌خورند.
مزایای سرامیک برای پر کردن دندان
سرامیک یا چینی به دلیل همرنگ بودن با دندان‌های طبیعی و زیبایی بی‌نظیر خود، گزینه‌ای ایده‌آل برای پر کردن دندان به‌ویژه دندان‌های جلویی است. این ماده در برابر لکه‌گیری مقاوم بوده و با گذشت زمان تغییر رنگ نمی‌دهد. همچنین، سرامیک در مقایسه با برخی مواد دیگر، پایداری مناسبی داشته و از نظر زیبایی برای ترمیم‌های بزرگ هم انتخاب خوبی است. به دلیل ظاهر طبیعی و تطابق با دندانها، سرامیک گزینه‌ای محبوب در دندانپزشکی زیبایی محسوب میشود.
معایب سرامیک برای پر کردن دندان
از معایب سرامیک میتوان به شکنندگی بیشتر آن نسبت به آمالگام و طلا اشاره کرد؛ به‌ویژه در دندان‌های عقبی که تحت فشار زیادی هستند، احتمال ترکخوردگی افزایش مییابد. همچنین، هزینه پر کردن با سرامیک معمولا بالاتر از کامپوزیت و آمالگام است؛ زیرا ساختن این نوع مواد پر کننده دندان به تجهیزات و مهارت خاصی نیاز دارد. فرآیند آمادهسازی و قرار دادن سرامیک در دندان زمان بیشتری برده و به دلیل شکننده بودن، برای جلوگیری از ترک خوردن، به مراقبت بیشتری نیاز خواهد داشت.
کدام ماده برای پر کردن دندان بهتر است؟
انتخاب بهترین ماده برای پر کردن دندان به عواملی مانند محل دندان، اندازه پوسیدگی، زیبایی و بودجه بیمار بستگی دارد. هر یک از مواد پر کننده دندان مزایا و معایب خاص خود را دارد. کامپوزیت یا رزین‌های همرنگ دندان، برای دندان‌های جلو و مناطق قابل‌دید، انتخاب محبوبی هستند؛ زیرا همرنگ دندان طبیعی به نظر می‌رسند و زیبایی را حفظ میکنند؛ اما نسبت به آمالگام دوام کمتری داشته و ممکن است در طول زمان تغییر رنگ دهند.
آمالگام، که ترکیبی از فلزات است، بسیار مقاوم و ارزان بوده و برای دندان‌های عقبی که فشار بیشتری را تحمل میکنند، گزینه مناسبی خواهد بود؛ هرچند از نظر زیبایی کمتر مطلوب است. سرامیک و طلا هم دوام بالایی دارند؛ سرامیک درخشندگی مشابه دندان طبیعی داشته اما هزینه بیشتری دارد و طلا هم به دلیل مقاومت و ماندگاری طولانی محبوب است؛ اما بیشتر برای دندان‌های عقب توصیه میشود.
پر کردن دندان به روش غیرمستقیم چیست؟
پر کردن دندان به روش غیرمستقیم یک روش ترمیمی‌ست که در آن مواد پر کننده دندان به‌طور مستقیم داخل دندان قرار نمی‌گیرد، بلکه ابتدا قالبی از دندان بیمار گرفته شده و سپس ترمیم دندان در لابراتوار دندانپزشکی آماده میشود. این روش معمولا برای دندان‌هایی که پوسیدگی یا آسیب زیادی دارند و نیاز به پوشش گسترده‌تر از یک پرکردن ساده دارند، استفاده میشود. اینله و آنله از متداول‌ترین انواع ترمیم‌های غیرمستقیم هستند که به ترتیب در سطح داخلی یا گسترده‌تر تاج دندان قرار می‌گیرند.
مواد استفاده‌شده در این نوع پرکردن‌ها معمولا سرامیک یا طلا است که هم دوام بیشتری دارند و هم ظاهری طبیعی به دندان می‌بخشند. پر کردن غیرمستقیم علاوه‌بر افزایش استحکام دندان، طول عمر بیشتری نسبت به پر کردن‌های مستقیم دارد و معمولا برای دندان‌های عقبی توصیه میشود.
پر کردن دندان به روش اینله
پر کردن دندان به روش اینله یک نوع ترمیم غیرمستقیم است که برای پر کردن حفره‌های کوچک تا متوسط دندان، به‌ویژه در دندان‌های عقبی استفاده میشود. در این روش پر کردن دندان، ابتدا دندانپزشک ناحیه آسیبدیده دندان را تمیز و آماده کرده و سپس قالب دقیقی از آن می‌گیرد. این قالب به لابراتوار فرستاده شده تا اینله با استفاده از موادی مانند سرامیک یا طلا ساخته شود. پس از آماده شدن، اینله با چسب مخصوصی روی دندان چسبانده میشود.
اینله‌ها به دلیل دقت بالا در ساخت و استفاده از مواد مقاوم، ماندگاری و استحکام بیشتری نسبت به پرکردن‌های معمولی دارند. همچنین، مواد سرامیکی اینله‌ها به دندان طبیعی شبیه هستند و باعث حفظ ظاهر طبیعی دندان خواهند شد. این روش برای بیمارانی که به دنبال دوام و زیبایی در ترمیم دندان خود هستند، گزینه مناسبی محسوب میشود.
پر کردن دندان به روش آنله
پر کردن دندان به روش آنله یکی از انواع ترمیم‌های غیرمستقیم دندان است که برای دندان‌هایی با آسیب گسترده‌تر، اما بدون نیاز به تاج کامل، به کار میرود. آنله، برخلاف اینله، نه‌تنها حفره‌های بین دندانها را پوشش می‌دهد، بلکه قسمت برجسته دندان (کاسپ) را هم در بر می‌گیرد. ابتدا دندانپزشک بخش آسیبدیده را تمیز کرده و قالب دقیقی از آن تهیه میکند.
این قالب به لابراتوار فرستاده شده و آنله با موادی مانند سرامیک یا طلا ساخته میشود. پس از آماده شدن، آنله با چسب مخصوصی روی دندان نصب خواهد شد. این روش به دلیل استفاده از مواد باکیفیت و مقاوم، دوام بالایی داشته و علاوه‌بر تقویت ساختار دندان، به حفظ ظاهر طبیعی آن هم کمک میکند.
تفاوت اینله و آنله چیست؟
اینله (Inlay) و آنله (Onlay) هر دو روشهای ترمیمی غیرمستقیم برای بازسازی دندان‌های آسیبدیده هستند، اما در میزان پوشش سطح دندان تفاوت دارند.
اینله‌ها برای ترمیم نواحی کوچک‌تر دندان، به‌ویژه شیارها و حفره‌های موجود در سطح جونده دندان، استفاده می‌شوند. این ترمیم‌ها بین برجستگی‌های دندان (کاسپ‌ها) قرار گرفته و کاسپ‌ها را در بر نمی‌گیرند. به‌عبارت‌دیگر، اینله‌ها زمانی به‌کار می‌روند که آسیب یا پوسیدگی محدود به بخش مرکزی سطح جونده دندان باشد.
آنله‌ها برای ترمیم نواحی وسیع‌تر دندان که شامل یک یا چند کاسپ، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در واقع، آنله‌ها علاوه‌بر بخش مرکزی سطح جونده، برجستگی‌های دندان را هم پوشش می‌دهند. این روش زمانی مناسب است که آسیب یا پوسیدگی گسترده‌تر بوده و نیاز به تقویت ساختار دندان باشد.
به‌طور خلاصه، تفاوت اصلی بین اینله و آنله در میزان سطح دندانی‌ست که پوشش می‌دهند؛ اینله محدود به بخش‌های داخلی سطح جونده دندان است؛ درحالی‌که آنله کاسپ‌ها را هم در بر می‌گیرد.
نحوه استفاده و قرارگیری اینله و آنله
اینله و آنله به عنوان ترمیم‌های غیرمستقیم، با دقت و توسط دندانپزشک در دندان قرار می‌گیرند تا نواحی آسیبدیده را پوشش دهند و استحکام دندان را بازگردانند. برای این منظور، ابتدا دندانپزشک ناحیه آسیبدیده را تمیز کرده و آماده میکند. سپس قالب دقیقی از دندان گرفته و این قالب به لابراتوار ارسال خواهد شد. در لابراتوار، اینله یا آنله با موادی مانند سرامیک یا طلا ساخته شد که هر دو دارای دوام و زیبایی بالا هستند.
اینله معمولا برای ترمیم داخل دندان بدون پوشاندن برجستگی‌های سطحی استفاده میشود؛ درحالی‌که آنله علاوه‌بر داخل دندان، قسمت‌های برجسته یا کاسپ دندان را هم می‌پوشاند. پس از آماده شدن، دندانپزشک اینله یا آنله را با چسب مخصوصی روی دندان قرار می‌دهد. این روش با دقت بالا و به‌منظور حفظ استحکام و ظاهر طبیعی دندان انجام شده و گزینه‌ای مقاوم و زیبا برای ترمیم است.
پر کردن دندان به صورت موقت چیست؟
پر کردن دندان به صورت موقت یک روش ترمیمی موقت است. این روش، در شرایط نیاز به درمان بیشتر یا عدم امکان اجرای ترمیم دائمی انجام میشود. این نوع پر کردن دندان معمولا پس از عصبکشی، زمانی که التهاب و عفونت دندان باید پیش از ترمیم نهایی کاهش یابد یا به‌عنوان پوشش موقت بین جلسات درمان به کار میرود.
مواد پر کننده دندان موقت شامل مواد نرم‌تری مانند زینک اکساید یا گلاس آینومر هستند که به راحتی قابل برداشتن بوده و در عین حال دندان را از عفونت و آسیب بیشتر محافظت میکنند. پر کردن موقت دندان، دوام محدودی داشته و به‌طور معمول ظرف چند هفته به جایگزینی با شیوه دائمی نیاز پیدا خواهد کرد.
پر کردن دندان بدون عصب کشی
پر کردن دندان بدون عصبکشی یک روش معمول در دندانپزشکیست که برای ترمیم دندان‌هایی با پوسیدگی سطحی یا متوسط استفاده می‌شوند؛ بدون آنکه به پالپ یا عصب دندان آسیب رسیده باشد. در این روش، دندانپزشک بخش پوسیده دندان را با ابزارهای خاص برداشته و ناحیه را تمیز میکند. سپس، مواد پرکننده‌ای مانند کامپوزیت، آمالگام یا گلاس آینومر برای پر کردن فضای خالی به کار میرود. این روش برای دندان‌هایی با پوسیدگی محدود و بدون عفونت، گزینه مناسبی است.
پر کردن دندان بدون عصبکشی معمولا زمان کمتری برده و درد و ناراحتی کمتری برای بیمار دارد. همچنین، با این روش ساختار طبیعی دندان حفظ شده و مانع از پیشرفت پوسیدگی به لایه‌های عمیق‌تر میشود.
پر کردن دندان با لیزر
پر کردن دندان با لیزر یک روش پیشرفته و کم‌تهاجمی در دندانپزشکیست که برای از بین بردن بافت پوسیده و آمادهسازی دندان برای پر کردن استفاده میشود. در این روش، لیزر را برای حذف پوسیدگی و بدون نیاز به استفاده از مته و ابزارهای سنتی به‌کار می‌گیرند. این فناوری، نه‌تنها دقیق‌تر است، بلکه برای بسیاری از بیماران با کاهش درد و ناراحتی همراه خواهد بود؛ زیرا لیزر با کاهش لرزش و حرارت، نیاز به بیحسی موضعی را از بین خواهد برد.
همچنین، لیزر به علت ضدعفونی کردن ناحیه تحت درمان، خطر عفونت را کاهش می‌دهد. این روش به‌ویژه برای بیماران حساس به صدا و لرزش تجهیزات سنتی یا کودکان بسیار مناسب است. با این حال، هزینه بیشتری نسبت به روشهای معمول داشته و برای تمام موارد پوسیدگی قابل استفاده نیست.
پر کردن دندان شیری کودکان
پر کردن دندان شیری کودکان برای حفظ سلامت دندان‌های اولیه و جلوگیری از گسترش پوسیدگی به دندان‌های دائمی به کار میرود. اگرچه دندان‌های شیری موقتی هستند، اما نقش مهمی در تغذیه، رشد صحیح گفتار و ایجاد فضای مناسب برای دندان‌های دائمی دارند. در این روش، دندانپزشک بخش پوسیده دندان را برداشته و با مواد مخصوصی مانند کامپوزیت یا گلاس آینومر آن را پر میکند. این مواد برای کودکان ایمن و زیست‌سازگار هستند. پر کردن دندان شیری از درد و عفونت احتمالی و سایر مشکلات سلامت دهان و دندان‌های دائمی پیشگیری میکند.
پر کردن دندان در بارداری و شیردهی
پر کردن دندان در دوران بارداری و شیردهی معمولا ایمن و توصیه‌شده است؛ زیرا حفظ سلامت دهان و دندان مادر در این دوره اهمیت زیادی دارد. در دوران بارداری، بهتر است درمان‌های غیرضروری به سه‌ماهه دوم (هفته ۱۴ تا ۲۰) موکول شوند. زیرا این دوره، ایمن‌ترین زمان برای اقدامات دندانپزشکی است. مواد پر کننده دندان همچون کامپوزیت و گلاس آینومر بی‌خطر هستند؛ اما برای کاهش تماس با مواد شیمیایی خاص، استفاده از محافظ شکمی در زمان عکسبرداری دندان ضروری است.
برای جلوگیری از درد و عفونت، از داروهای بیحسی بی‌خطر مثل لیدوکائین در مقدار محدود استفاده میشود. در دوران شیردهی هم پر کردن دندان بدون ایجاد خطری برای نوزاد قابل انجام است. حفظ سلامت دندان مادر از عفونت‌های احتمالی پیشگیری کرده و باعث افزایش سلامت عمومی مادر و کودک خواهد شد.
مراقبت های بعد از پر کردن دندان
پس از پر کردن دندان، رعایت مراقبت‌های مناسب برای حفظ سلامت دندان و جلوگیری از عوارض ضروری است. مهم‌ترین مراقبت‌های بعد از پر کردگی دندان شامل موارد زیر هستند:
- اجتناب از خوردن و آشامیدن تا از بین رفتن بیحسی؛ پس از پر کردن دندان، تا زمانی که اثر بیحسی کاملا برطرف نشده است، از خوردن و آشامیدن خودداری کنید تا از گاز گرفتن ناخواسته زبان یا گونه جلوگیری شود.
- پرهیز از غذاهای سفت و چسبنده؛ در 24 ساعت اول پس از پر کردن دندان، از مصرف غذاهای سفت، چسبنده یا جویدنی خودداری کنید تا به پرکردگی آسیب نرسد.
- حفظ بهداشت دهان و دندان؛ مسواک زدن 2 بار در روز و استفاده از نخ دندان به صورت روزانه به جلوگیری از تشکیل پلاک و پوسیدگی‌های جدید کمک میکند.
- مراقبت از حساسیت دندان؛ ممکن است پس از پر کردن، دندان به سرما، گرما یا فشار حساس شود. این حساسیت معمولا طی چند روز کاهش پیدا میکند. در صورت تداوم یا تشدید حساسیت، با دندانپزشک خود مشورت کنید.
- پیگیری ویزیت‌های دندانپزشکی؛ برای اطمینان از سلامت پرکردگی دندان، به‌طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید.
رعایت این نکات، سلامت دندان‌های شما را پس از پر کردن حفظ خواهد کرد.
دوام و ماندگاری پرشدگی دندان
دوام و ماندگاری پرشدگی دندان به نوع ماده استفاده شده، موقعیت دندان و مراقبت‌های بهداشتی فرد بستگی دارد. پر کردن دندان با آمالگام معمولا بین ۱۰ تا ۱۵ سال ماندگاری داشته و به‌ویژه در دندان‌های عقبی که تحت فشار بیشتری قرار می‌گیرند، مقاوم‌تر هستند. پرشدگی‌های کامپوزیت که همرنگ دندان هستند، زیبایی بیشتری داشته، اما معمولا ۵ تا ۷ سال دوام دارند و ممکن است در برابر فشار و سایش مقاومت کمتری نشان دهند.
پر کردن دندان با مواد سرامیکی هم به دلیل مقاومت و شباهت به مینای دندان، ماندگاری بالایی داشته و تا ۱۵ سال یا بیشتر دوام می‌آورند. رعایت بهداشت دهان، مسواک زدن منظم، استفاده از نخ دندان و همچنین مراجعه منظم به دندانپزشک در افزایش ماندگاری پر کردگی دندان نقش دارند.
پر کردن دندان چه عوارضی به همراه دارد؟
با وجود مزایای پر کردن دندان برای ترمیم دندان‌های آسیبدیده یا پوسیده، گاهی افراد پس از پر کردگی دندان، برخی عوارض جانبی را تجربه میکنند. در ادامه، به خطرناک‌ترین عوارض پر کردن دندان اشاره کرده‌ایم:
- افزایش حساسیت دندان؛ گاهی، پس از پر کردن، دندان به سرما، گرما، فشار یا شیرینی حساس میشود. این حساسیت معمولا طی چند هفته کاهش مییابد.
- احساس درد یا ناراحتی؛ گاهی برخی افراد پس از پر کردن دندان، درد یا ناراحتی موقتی را تجربه میکنند.
- آلرژی به مواد پر کننده دندان؛ در موارد نادر، واکنش آلرژیک به مواد مورد استفاده در پر کردن دندان، مانند آمالگام یا رزین کامپوزیت، رخ می‌دهد.
- شکستگی یا ترک خوردن پر کردگی دندان؛ با گذشت زمان، پرکردگی‌ها ممکن است دچار ترک یا شکستگی شده و به تعویض نیاز پیدا کنند.
- نشت پر کردگی دندان؛ اگر پرکردگی دندان به‌درستی انجام نشود، گاهی فاصله ایجاد شده بین دندان و پرکردگی منجر به پوسیدگی مجدد خواهد شد.
- احتمال ایجاد عفونت؛ درصورتی‌که حفره دندان به‌طور کامل تمیز نشده باشد، عفونت در زیر پرکردگی ایجاد میشود.
برای کاهش خطر بروز عوارض پر کردن دندان، علاوه‌بر اهمیت مراجعه منظم به دندانپزشک مجرب، باید پروسه مراقبت از دندان پس از درمان را هم به‌دقت انجام دهید.
دلیل دندان درد بعد از پر کردن دندان چیست؟
دندان‌درد پس از پر کردن دندان معمولا به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. یکی از دلایل رایج این نوع درد، حساسیت به گرما، سرما یا فشار ناشی از تحریک عصب دندان است و طی چند روز تا چند هفته بهبود پیدا میکند. همچنین اگر پر کردگی دندان بیش از حد بالا باشد و هنگام گاز زدن یا جویدن به دندان فشار وارد شود، این درد تا زمان تنظیم سطح آن توسط دکتر دندانپزشک ادامه خواهد یافت. چنانچه اطلاعات کافی در این مورد که تخصص دندانپزشکی چیست داشته باشید، به اهمیت نقش دندانپزشک و مهارت و تخصص او در درمان دندان پوسیده پی خواهید برد.
از سوی دیگر، برخی اوقات التهاب و تحریک پالپ دندان (بافت نرم داخلی دندان) طی فرآیند تمیز کردن و آمادهسازی برای پر کردن موجب درد خواهد شد. در موارد نادر، درد مداوم از پوسیدگی عمیق‌تر و آسیب‌دیدگی شدید عصب حکایت میکند.
عوض کردن پرشدگی دندان
عوض کردن پرشدگی دندان زمانی ضروری‌ست که پرشدگی قدیمی دچار ترک، فرسایش یا شکستگی شده باشد؛ زیرا این موارد به تجمع باکتری‌ها و ایجاد پوسیدگی زیر پرشدگی منجر می‌شوند. همچنین، تغییر رنگ، حساسیت طولانی‌مدت یا درد مداوم نشان‌دهنده نیاز به تعویض پرشدگی‌های قدیمی هستند. فرآیند عوض کردن پرشدگی شامل برداشتن ماده قدیمی، تمیز کردن ناحیه و سپس قرار دادن یک پرشدگی جدید است.
با پیشرفت تکنولوژی دندانپزشکی، مواد پرکننده جدید مانند کامپوزیت و سرامیک با دوام و زیبایی بیشتری جایگزین پرشدگی‌های قدیمی‌تر می‌شوند. علاوه‌براین، باید به‌طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کرده تا با بررسی وضعیت پرشدگی‌ها و نیاز به تعویض، آسیب بیشتر به دندان وارد نشود.
هزینه پر کردن دندان در سال 1403 چقدر است؟
هزینه پر کردن دندان در سال 1403 به عوامل متعددی بستگی دارد. مهم‌ترین این عوامل شامل موارد زیر هستند:
- نوع مواد پر کننده دندان؛ هر یک از مواد آمالگام، کامپوزیت، طلا و سرامیک هزینه‌های متفاوتی دارند؛ به‌عنوان مثال، پرکننده‌های طلا و سرامیک معمولا گرانتر از آمالگام و کامپوزیت هستند.
- اندازه و محل حفره؛ حفره‌های بزرگ‌تر یا در نواحی دشوارتر به زمان، مهارت و هزینه بیشتری نیاز دارند.
- تخصص و تجربه دندانپزشک؛ دندانپزشکان باتجربه و متخصص هزینه‌های بالاتری دریافت میکنند.
- موقعیت جغرافیایی؛ هزینه‌های دندانپزشکی در مناطق مختلف متفاوت است؛ در شهرها و مناطق با هزینه‌های زندگی بالاتر، هزینه‌های دندانپزشکی هم بیشتر خواهد بود.
- تجهیزات و تکنولوژی مورد استفاده؛ استفاده از تجهیزات پیشرفته و تکنولوژی‌های نوین بر هزینه نهایی پر کردن دندان تاثیر می‌گذارد.
- پوشش بیمه؛ نوع و میزان پوشش بیمه دندانپزشکی بر هزینه‌های پرداختی بیمار اثرگذار خواهد بود.
با در نظر گرفتن تمامی این موارد، هزینه پر کردن دندان در سال 1403 را میتوان بین 700 هزار تومان تا 1 میلیون و 500 هزار تومان تخمین زد.
حفظ سلامت دندانها با پر کردگی دندان
پر کردن دندان تنها یک ترمیم ساده نیست؛ بلکه راهی برای حفظ لبخند، سلامت دهان و عملکرد طبیعی دندانها به‌شمار می‌آید. با انتخاب درست مواد پر کننده دندان و مراقبت از دندان پرشده، از ماندگاری طولانی‌مدت و استحکام آن‌ها بهره‌مند شوید. هر یک از مواد پر کننده دندان، از کامپوزیت‌های همرنگ با دندان تا آمالگام‌های مقاوم، مزایا و کاربردهای ویژه خود را داشته و با توجه به نیاز و موقعیت دندان توسط دندانپزشک انتخاب می‌شوند.
مراقبت‌های بعد از پر کردن دندان، نه‌تنها به افزایش طول عمر آن‌ها کمک میکند، بلکه از ایجاد مشکلات احتمالی و درمان‌های پیچیده‌تر همچون عصب کشی دندان در آینده جلوگیری خواهند کرد. اگر با پوسیدگی و شکستگی دندان مواجه هستید، باید هرچه زودتر به دکتر دندانپزشک مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از این متخصص هم می‌توانید از امکان نوبت‌دهی آنلاین دکتر دندانپزشک در سایت دکتردکتر بهره‌مند شوید.
منابع:
webmd.com
nidcr.nih.gov
