می‌دانید چه چیزی بدتر از خارش واژن است؟ اینکه ندانید علت چیست و چرا چنین چیزی برایتان پیش آمده است. خارش واژن چه علتی دارد؟ دلایل مختلفی می‌توانند باعث بروز این مشکل شوند. با پیگیری و بررسی موضوع، متوجه علت خواهید شد. نباید این موضوع را دست‌کم بگیرید. خارش در واژن بسیار رایج است اما گاهی اوقات، نشانه‌ای از بیماری‌هایی جدی و خطرناک است. برای ارزیابی وضعیت به پزشک زنان مراجعه کنید. در این مقاله هم سعی کردیم، اطلاعات کاملی درباره علت خارش واژن در اختیارتان بگذاریم و از تشخیص و درمان آن بگوییم. با ما همراه هستید؟
منظور از خارش واژن چیست؟ نشانه بیماری خاصی است؟!
پیش از شروع مقاله و گفتن از خارش واژن، بهتر است به شما درباره محل و ساختار واژن اطلاعات دقیق‌تری بدهیم. بسیاری از افراد به طور دقیق نمی‌دانند که واژن دقیقاً کدام بخش از ناحیه تناسلی است. نباید واژن را با فرج (farj) اشتباه بگیرید.
واژن بخشی از فرج است. فرج همان بخش بیرونی اندام تناسلی است و واژن درون آن قرار دارد. فرج شامل لابیا یعنی لبه‌های آلت تناسلی و کلیتوریس یعنی بخش بالای اندام جنسی می‌شود. واژن درون این بخش و ناحیه‌ای داخلی از اندام تناسلی است.
در این مقاله از خارش واژن برایتان می‌گوییم؛ یعنی زمانی که بخش درونی اندام تناسلی دچار خارش می‌شود؛ همان بخشی که دخول در رابطه جنسی در آن صورت می‌گیرد و خون قاعدگی هم از آنجا بیرون می‌آید.
دلایل خارش واژن چیست؟
واژن به دلایل بسیار متنوعی دچار خارش می‌شود. اگر بخواهیم به تعدادی از این علت‌ها اشاره کنیم، باید از موارد زیر نام ببریم:
- محرک‌ها
- مشکلات پوستی
- عفونت قارچی
- واژینوز باکتریال
- بیماری‌های مقاربتی
- یائسگی
- استرس
- سرطان فرج
۱. محرک‌ها
استفاده از محصولات بهداشتی مختلفی که حاوی عطر، رنگ و ترکیبات مصنوعی و شیمیایی‌اند، باعث تحریک واژن می‌شوند. این مواد و محصولات می‌توانند ناحیه مذکور را دچار زخم، قرمزی و خارش کنند. درباره خارش آلت تناسلی در آقایان و خانم‌ها در یکی از مطالب مجله دکتردکتر به صورت مفصل همه چیز را برایتان توضیح داده‌ایم؛ مطالعه آن را توصیه می‌کنیم.
به بحث اصلی خود بازمی‌گردیم؛ منظور از محصولات بهداشتی که باعث خارش می‌شوند؛ موارد زیر است:
- اسپری‌های زنانه
- صابون و ژل‌های بهداشتی
- دوش‌های واژنی
- محصولات ضدبارداری موضعی
- کرم‌ها، پمادها و لوسیون‌ها
- شوینده‌ها
- دستمال توالت‌های عطری
- پدهای عطری
بی‌اختیاری ادراری و خروج ادرار هم می‌تواند باعث آزردگی و تحریک واژن شود.
۲. مشکلات پوستی
بعضی از مشکلات پوستی مانند اگزما یا پسوزاریس هم می‌توانند باعث قرمزی و خارش واژن شوند. اگزما که به آتوپیک درماتیت (atopic dermatitis) هم مشهور است، نوعی زخم به‌شمار می‌رود که در مبتلایان به آسم و حساسیت دیده می‌شود.
پسورازیس (Psoriasis) هم مشکل پوستی رایجی است که باعث ایجاد لکه‌های قرمز در پوست سر و نواحی از بدن مانند مفاصل می‌شود. قرمزی و خارش این مشکل پوستی در ناحیه واژن هم رخ می‌دهد.
۳. عفونت قارچی
عفونت قارچی به واسطه وجود رشد بیش از حد قارچ‌هایی طبیعی در واژن ایجاد می‌شود. چنین عفونت‌هایی معمولاً با بروز مشکلاتی جدی همراه نیستند اما اگر رشد قارچ‌ها زیاد شود، عفونت جدی به وجود می‌آید.
چنین عفونتی با نشانه‌های ناخوشایندی مانند خارش همراه است. خارش واژن با ترشح سفید از علامت‌های این نوع از عفونت است. ترشحات سفید قارچی گاهی بوی بد می‌دهند و گاهی بدون بو هستند و حالتی شبیه خمیرترش دارند.
عفونت قارچی و خارش واژن بعد از مصرف آنتی بیوتیک بسیار محتمل است. چرا؟ چون بعد از دوره مصرف آنتی‌بیوتیک، باکتری‌های مفید موجود در واژن از بین می‌روند و امکان بروز عفونت قوت می‌گیرد.
از عوامل دیگر بروز عفونت‌های قارچی واژن باید به بارداری، استرس و دیابت کنترل‌نشده هم اشاره کنیم. علت خارش واژن قبل از پریود هم از بین‌رفتن تعادل هورمونی است که می‌تواند باعث بروز عفونت‌های قارچی شود.
۴. واژینوز باکتریال
واژینوز باکتریال هم یکی دیگر از دلایل خارش واژن است. این مشکل به خاطر از بین‌رفتن تعادل میان باکتری‌های مفید و نامطلوب واژن به وجود می‌آید و همیشه با بروز نشانه‌هایی رخ نمی‌دهد اما شاید با علامت‌هایی مانند خارش واژن و ترشحاتی بدبو (بوی ماهی) همراه شود. خارش واژن با ترشح پنیری و سفید یا به‌رنگ خاکستری و گاهی بی‌رنگ بروز پیدا می‌کند. احتمال ظهور ترشحاتی کف‌آلود هم وجود دارد.
۵. بیماری‌های مقاربتی
تعدادی از بیماری‌های مقاربتی زنان هم باعث بروز خارش واژن می‌شوند. از جمله:
- کلامیدیا
- زگیل تناسلی
- تبخال تناسلی
- سوزاک
- تریکومونیازیس (در این بیماری، خارش واژن با ترشح زرد همراه است.)
بیماری‌های مقاربتی می‌توانند علامت‌های دیگری مانند زخم ناحیه تناسلی، ترشحات غیرعادی و درد در هنگام دفع ادرار را هم به همراه بیاورند. شپش ناحیه تناسلی یا شپش خرچنگی هم از عوامل ایجاد خارش واژن است.
این شپش علت خارش واژن بعد از نزديكی است و از راه حوله و ملافه‌های آلوده هم به بدن راه پیدا می‌کند. شاید این را هم بپرسید که علت خارش واژن در شب چیست؟ همین شپشی که گفته شد در شب‌ها خارش بیشتری به وجود می‌آورد. در ابتلا به شپش خرچنگی خارش واژن بدون ترشح است.
۶. یائسگی
با نزدیک‌شدن یا ورود به دوران یائسگی، سطح استروژن بدن کاهش پیدا می‌کند. در این صورت، امکان بروز خارش در ناحیه واژن زیاد می‌شود. کمبود استروژن بافت فرج و واژن را نازک و خشک می‌کند.
ضمن اینکه خاصیت ارتجاعی بافت‌ها هم کاهش پیدا می‌کند. در چنین وضعیتی ایجاد خارش در واژن عجیب نیست. اگر در این دوران رابطه جنسی صورت بگیرد، همراه با درد و شاید خون‌ریزی خواهد بود.
۷. استرس
شاید کمی عجیب به نظر برسد اما استرس و نوسانات عاطفی هم می‌توانند باعث خارش واژن شوند. استرس سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند و آن را در معرض ابتلا به عفونت‌ها قرار می‌دهد. خارش هم که از علائم عفونت‌های واژنی است.
۸. سرطان فرج
یادتان باشد که سرطان فرج بسیار نادر است. در بسیاری از مواقع خارش واژن علامتی از آن نیست و به خاطر مشکلات دیگر به وجود می‌آید. خارشی که به واسطه ابتلا به این سرطان ایجاد می‌شود، بهبود پیدا نمی‌کند و مدام بیشتر می‌شود.
خارش واژن ناشی از سرطان فرج با علامت‌های دیگری مانند تغییر رنگ فرج یا ضخیم‌شدن پوست آن رخ می‌دهد. نشانه‌های دیگر ابتلا به این سرطان هم شامل ایجاد توده‌هایی در ناحیه مذکور یا ترشحاتی می‌شود که ارتباطی با پریود ندارند.
خارش واژن در چه کسانی رخ می‌دهد؟
بروز خارش در واژن می‌تواند هم در زنانی در تمام رده‌های سنی رخ بدهد و هم در کودکان:
خارش واژن اطفال
بروز خارش واژن از داخل برای کودکان به چه دلیل رخ می‌دهد؟ به واسطه شست‌وشوی نادرست ناحیه مقعد بعد از مدفوع. استفاده از محصولات شیمیایی مانند صابون‌های عطری هم می‌تواند ناحیه واژن در آنها را آزرده و تحریک کند. گاهی هم به واسطه سؤاستفاده‌های جنسی، این اندام کودکان با مشکل و خارش روبه‌رو می‌شود.
زنان در سن باروری
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، زنان در سن باروری در دوران حاملگی یا به واسطه برقراری روابط جنسی دچار مشکلاتی می‌شوند که خارش واژن را هم به همراه دارد. برای درمان خارش در بارداری یا موارد دیگر نیاز به مراجعه به پزشک وجود دارد.
زنان در یائسگی
در دوران یائسگی هم تغییرات هورمونی باعث تغییر بافت بدن در واژن و فرج می‌شود. این تغییرات خارش به همراه می‌آورند. در سنین یائسگی، بی‌اختیاری ادراری یا حساسیت‌های ناشی از مصرف محصولات بهداشتی هم از دلایل دیگر بروز خارش هستند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنید؟
اگر خارش واژن باعث مختل‌شدن آرامشتان در روز یا هنگام خواب می‌شود، باید به پزشک زنان مراجعه کنید. در بسیاری از موارد خارش دلیلی خطرناک و جدی ندارد. با این حال، نیاز به کشف علت و درمانش وجود دارد.
درمان خارش واژن با دارو می‌تواند شما را از این مشکل نجات بدهد. در صورتی که خارش بیشتر از یک هفته ادامه دارد یا همراه با علامت‌های دیگر است، حتماً به پزشک مراجعه کنید. منظور چه نشانه‌های دیگری است:
- تبخال و تاول در فرج
- درد و آزردگی در ناحیه تناسلی
- تورم و قرمزی ناحیه تناسلی
- مشکل در دفع ادرار
- ترشحات واژنی غیرعادی
- بروز مشکل و درد در رابطه جنسی
در مراجعه به پزشک، انتظار چه چیزی را داشته باشید؟
زمانی که به دکتر مراجعه می‌کنید، از شما درباره نشانه‌های دیگری پرسیده می‌شود که همراه با خارش تجربه می‌کنید. متخصص از شما درباره روابط جنسی‌تان هم سؤالاتی می‌پرسد.
گاهی هم نیاز به معاینه لگن وجود دارد. در این معاینه درون واژن و ناحیه فرج بررسی می‌شود. امکان دارد که نمونه‌ای از بافت پوست فرج یا ترشحات واژن هم برای تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی برداشته شود. بنا به علائم هر بیمار، شاید نیاز به انجام آزمایش ادرار یا خون هم وجود داشته باشد.
درمان خارش واژن چگونه است؟
زمانی که پزشک علت خارش ناحیه واژن را شناسایی می‌کند، امکان شروع فرایند درمان به وجود می‌آید. بنا به هر علت بروز خارش، درمان‌های متفاوتی توصیه می‌شود:
درمان عفونت قارچی
برای درمان عفونت‌های قارچی از داروهای ضدقارچ استفاده می‌شود. این داروها در قالب کرم، پماد یا قرص هستند و با نسخه یا بدون نسخه در داروخانه‌ها عرضه می‌شوند. خارش واژن و تکرر ادرار از نشانه‌های انواع عفونت واژنی هستند و امکان دارد که در این نوع از عفونت هم دیده شوند.
درمان واژینوز باکتریال
درمان واژینوز باکتریال با آنتی‌بیوتیک‌ها انجام می‌شود. داروهای ضدباکتری برای این مشکل یا در قالب قرص و کپسول یا به شکل پمادی هستند که داخل واژن مالیده می‌شود. حتی اگر علامت‌های بیماری از جمله خارش در شما رفع شده هم باید تمام دارو را در مدت‌زمان تجویزشده از سوی پزشک استفاده کنید. نباید درمان‌های آنتی‌بیوتیکی زودتر از موعد تجویزشده مصرف دارو پایان پیدا کنند.
درمان خارش بیماری‌های مقاربتی
بنا به نوع بیماری مقاربتی، درمان‌های مختلفی در نظر گرفته می‌شود. گاهی نیاز به تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها وجود دارد و گاهی هم درمان با ضدقارچ‌ها یا داروهای مقابله با عفونت ویروسی پیگیری می‌شود. در کنار مصرف داروها، پزشکان به پرهیز از نزدیکی جنسی تا رفع کامل علامت‌ها توصیه می‌کنند.
خارش یائسگی
اگر علت خارش واژن یائسگی و تغییرات هورمونی مربوط به آن باشد، باید از پمادها، قرص‌ها یا حلقه‌های واژنی حاوی استروژن برای درمان استفاده شود. خارش واژن از بیرون یا درون در دوران یائسگی بیشتر با درمان‌های استروژنی رفع می‌شود.
درمان‌های خانگی خارش واژن چیست؟
برای خارش این بخش از بدن و درمان آن می‌توانید از روش‌های خانگی هم کمک بگیرید؛ ببینید که درمان خارش واژن از نظر طب سنتی چگونه است یا در منزل چه اقداماتی برای رفع آن وجود دارد. این را هم در نظر بگیرید که روش‌های خانگی و سنتی از نظر علمی تأیید نشده‌اند و برای استفاده از آنها، حتماً باید با پزشک مشورت کنید:
- در زمان برقراری رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
- از لباس زیر نخی استفاده و آن را به طور روزانه تعویض کنید.
- از شوینده‌ای ملایم و آب گرم برای شست‌وشوی واژن استفاده کنید.
- دور مواد و محصولات بهداشتی عطری مانند صابون‌ها و لوسیون‌ها را خط بکشید و از آنها استفاده نکنید.
- پیش از برقراری رابطه جنسی، آزمایش بیماری‌های مقاربتی را برای خود و شریک جنسی‌تان انجام بدهید.
- برای از بین‌بردن بوی طبیعی واژن نباید از دوش واژینال و اسپری‌ها استفاده کنید چون خطرناک و تحریک‌کننده‌اند.
- بعد از ورزش یا شنا باید لباس زیری را که مرطوب شده، حتماً تعویض کنید. به طور کلی هم نگذارید که لباس زیرتان مرطوب بماند.
راه‌کارهای سنتی و خانگی
خارش واژن درمان خانگی دارد اما همان‌طور که گفته شد از نظر علمی تأیید نشده است. در هر حال، توصیه‌هایی به طور سنتی وجود دارد که ما به آنها هم اشاره می‌کنیم:
- درمان خارش واژن با جوش شیرین در طب سنتی توصیه می‌شود. امکان دارد که حمام‌کردن در آبی حاوی این ماده به کاهش علائم خارش و سوزش کمک کند. برای این کار، ۴ تا ۵ قاشق غذاخوری جوش شیرین به آب ولرم اضافه می‌شود و فرد در تشتی حاوی آن برای ۳ بار در طول روز به مدت ۱۵ دقیقه در هر بار می‌نشیند.
- درمان خارش واژن با سرکه سیب هم توصیه می‌شود اما پژوهشی دال بر اثرگذاری آن وجود ندارد. با این حال، روش کار به این صورت است که نصف پیمانه سرکه سیب را به آب موجود برای حمام‌کردن اضافه می‌کنند و به مدت ۱۰ تا ۴۰ دقیقه در تشت حاوی آن می‌نشینند.
- شست‌وشوی ناحیه تناسلی با آب‌نمک هم بی‌اثر نیست. درمان خارش واژن با آب نمک باعث ضدعفونی آن ناحیه می‌شود و شاید بتواند خارش را رفع کند.
- درمان خارش واژن با سیر هم امکان‌پذیر است. این ماده در رفع خارش ناشی از عفونت‌های باکتریایی و قارچی مؤثر واقع می‌شود.
برای درمان خارش واژن خانگی در بارداری یا در شرایط دیگر حتماً از پزشک مشورت بگیرید. ناحیه تناسلی بسیار حساس است و اگر با درمان‌های غیرعلمی آسیب ببیند، علاوه بر خارش باید منتظر ظهور عوارض دیگر هم باشید. باید بفهمید که خارش واژینال از چیست و چه علتی باعث بروز آن می‌شود.
یادتان باشد که خارش ناحیه تناسلی را بی‌اهمیت ندانید. التهاب واژن و بروز مشکلاتی در این ناحیه حساس نیاز به پیگیری دارد.
به علت خارش واژن پی ببرید و درمان مناسب را برای از بین بردن آن پیش بگیرید!
همان‌طور که در طول مقاله هم عنوان شد، خارش واژن در پی مشکلات مختلفی رخ می‌دهد. گاهی خارش جزئی واژن مشکلی جدی نیست و در بعضی از موارد هم موضوع ریشه در وضعیتی خطرناک دارد.
در هر حال باید بدانید که علت خارش واژن چیست و چرا دچار چنین وضعیتی شده‌اید. درمان خارش واژن در پریودی، بارداری، یائسگی یا حتی سنین کودکی نیاز به مراجعه به پزشک دارد.
برای مراجعه به پزشک زنان می‌توانید از سیستم نوبت دهی آنلاین دکتردکتر هم استفاده کنید. این سیستم به شما کمک می‌کند تا به‌سادگی با بهترین پزشکان و متخصصان در ارتباط قرار بگیرید.
اگر درباره خارش ناحیه واژینال سؤالی دارید، حتماً ما را در جریان بگذارید. شاید هم به نظرتان مواردی وجود دارد که در این مقاله به آنها پرداخته نشده است. اگر این‌طور است به ما بگویید تا اطلاعات بیشتری در اختیارتان قرار بدهیم.
منابع:
