تخصص جراحی مغز و اعصاب چیست و جراح مغز و اعصاب کیست؟ (همراه با معرفی وظایف دکتر جراح مغز و اعصاب)

برای یافتن پاسخ پرسش‌های تخصص جراحی مغز و اعصاب چیست و جراح مغز و اعصاب کیست می‌توان به اهمیت انجام عمل جراحی برای درمان بیماری‌های مغز، نخاع و ستون فقرات اشاره کرد. دکتر جراح مغز و اعصاب، تشخیص و درمان جراحی بیماری‌های اعصاب محیطی و مرکزی را برعهده دارد. مهم‌ترین وظایف جراح مغز و اعصاب، انجام معاینه‌های عصبی، انجام آزمایش‌های تشخیصی، مشاوره با بیماران و خانواده‌های آن‌ها و مراقبت‌های قبل و بعد از عمل هستند. تخصص جراحی مغز و اعصاب، دارای تخصص‌ها و شاخه‌های متعددی‌ست که هرکدام بر جنبه‌های خاصی از اختلالات عصبی تمرکز دارند. مهم‌ترین زمینه‌های فعالیت جراح مغز و اعصاب، شامل جراحی درد، جراحی اعصاب محیطی، جراحی جمجمه و صورت و جراحی تومور مغزی می‌شوند.

با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 8 دقیقه زمان نیاز دارد، می‌توانید به سوال دکتر جراح مغز و اعصاب کیست پاسخ دهید.

در انتها، اگر سوالی درباره وظایف تخصص جراحی مغز و اعصاب و جراحی بیماری‌های عصبی دارید، آن را در قسمت نظرات بنویسید. پزشک ما به آن پاسخ خواهد داد.

تخصص جراحی مغز و اعصاب چیست؟

تخصص جراحی مغز و اعصاب، شاخه‌‌ای از پزشکی‌ست که به تشخیص و درمان اختلالات سیستم عصبی مرکزی و محیطی، شامل مغز، نخاع و اعصاب محیطی می‌پردازد. جراح مغز و اعصاب، مهارت‌های تخصصی در انجام جراحی‌های پیچیده‌ای دارد که برای درمان تومورها، آنوریسم‌ها، ناهنجاری‌های مادرزادی، صدمات و بیماری‌های تخریبی مانند پارکینسون و صرع به کار می‌گیرد. این تخصص، با آموزش‌های گسترده و تمرینات بالینی پیشرفته، جراح را برای انجام تکنیک‌های نوین جراحی، مانند جراحی رباتیک و میکروسکوپی، با هدف بهبود نتایج درمانی بیماران آماده می‌کند.

تخصص جراحی مغز و اعصاب چه فوق‌تخصص‌ها و فلوشیپ‌هایی دارد؟

تخصص جراحی مغز و اعصاب، دارای چندین فوق تخصص است که هر یک بر جنبه‌های خاصی از بیماری‌ها و درمان‌های سیستم عصبی تمرکز دارند. این افراد برای ارائه تکنیک‌ها و برنامه‌های درمانی تخصصی‌تر و اثربخش‌تر، مطالعات خود را در این حوزه‌ها ادامه می‌دهند. در ادامه، به مهم‌ترین فوق‌تخصص‌ها و فلوشیپ‌های تخصص جراحی مغز و اعصاب پرداخته‌ایم:

جراحی قاعده جمجمه

فوق‌تخصص جراحی قاعده جمجمه، به درمان تومورها و ناهنجاری‌های واقع در قاعده جمجمه، از جمله تومورهای هیپوفیز، نوروم‌های آکوستیک و مننژیوماها می‌پردازد. عروق خونی اصلی، اعصاب جمجمه‌ای و مغز در قاعده جمجمه قرار دارند. به‌همین‌خاطر، این جراحی‌ها نیازمند تکنیک‌های پیشرفته مانند جراحی آندوسکوپیک و میکروسکوپی هستند تا به ساختارهای حساس و عمیق دسترسی پیدا کنند. جراحان در این حوزه با تیم‌های چندتخصصی شامل متخصصان گوش و حلق و بینی، چشم‌پزشکان و آنکولوژیست‌ها همکاری می‌کنند تا بهترین نتایج درمانی را برای بیماران به دست آورند.

جراحی ستون فقرات

فوق‌تخصص جراحی ستون فقرات، به تشخیص و درمان اختلالات و آسیب‌های نخاع و ستون فقرات می‌پردازد. این جراحی‌ها، شامل درمان آسیب‌های تروماتیک، بیماری‌های دژنراتیو مانند دیسک کمر و گردن، تومورها، عفونت‌ها و ناهنجاری‌های مادرزادی می‌شوند. این فوق‌تخصص، از تکنیک‌های مختلفی مانند جراحی کم‌تهاجمی و میکروسکوپی برای بهبود عملکرد و کاهش درد بیماران استفاده می‌کند. همچنین، فوق‌تخصص جراحی ستون فقرات، ترمیم و تثبیت ساختاری ستون فقرات با استفاده از پیچ‌ها، میله‌ها و سایر وسایل جراحی را انجام می‌دهد.

جراحی عروق مغزی

فوق‌تخصص جراحی عروق مغزی، به درمان اختلالات عروقی مانند آنوریسم‌ها، مالفورماسیون‌های عروقی، ناهنجاری‌های شریان وریدی و سکته‌های مغزی می‌پردازد. این فوق‌تخصص، از تکنیک‌های پیشرفته‌ای مانند کلیپینگ آنوریسم، آمبولیزاسیون و ترومبکتومی برای ترمیم و بازسازی عروق آسیب‌دیده استفاده می‌کند. فوق‌تخصص جراحی عروق مغزی، با دقت بالا و دانش عمیق از ساختارها و عملکردهای عروقی مغز، بدون آسیب به بافت‌های مغزی حساس، این جراحی‌ها را انجام داده و عملکرد بهینه عروقی مغز را بازمی‌گرداند.

جراحی کودکان

فوق‌تخصص جراحی مغز و اعصاب کودکان، به درمان اختلالات عصبی مادرزادی و اکتسابی نوزادان و کودکان می‌پردازد. این فوق‌تخصص، اختلالاتی همچون هیدروسفالی، اسپینا بیفیدا، صرع مقاوم به درمان و تومورهای مغزی کودکان را درمان می‌کند. فوق‌تخصص جراحی مغز و اعصاب کودکان، از تکنیک‌های تخصصی برای مراقبت از مغز و سیستم عصبی در حال رشد کودکان استفاده می‌کند. این جراح، با رویکرد چندتخصصی و همکاری نزدیک با متخصصان اطفال، آنکولوژیست‌ها و رادیولوژیست‌ها، مراقبت‌های جامع و اثربخشی را به کودکان بیمار ارائه می‌دهد.

جراحی اعصاب عملکردی

فوق‌تخصص جراحی اعصاب عملکردی، بر درمان بیماری‌هایی مانند پارکینسون، صرع و درد مزمن تمرکز دارد. این جراحی‌ها، شامل تکنیک‌هایی مانند تحریک عمقی مغز (DBS)، رزکسیون صرع و درمان‌های نوروستیمولیشن برای کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی بیماران هستند. فوق‌تخصص جراحی اعصاب عملکردی، با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند نقشه‌برداری مغزی و هدایت تصویری، مناطق خاصی از مغز را هدف قرار می‌دهد تا عملکردهای عصبی غیرطبیعی را تعدیل کرده و به نتایج درمانی بهتری دست یابد.

جراحی تومورهای مغزی

فوق‌تخصص جراحی تومورهای مغزی، به برداشتن تومورهای مغزی با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته می‌پردازد. این فوق‌تخصص، از جراحی میکروسکوپی، جراحی با هدایت تصویری و تکنیک‌های کم‌تهاجمی برای دسترسی و برداشتن تومورهای مغزی استفاده می‌کند. این نوع جراحی‌ها، برای برداشتن کامل تومور و آسیب نزدن به بافت‌های سالم، نیازمند دقت بالا و دانش عمیق از آناتومی مغز هستند. فوق‌تخصص جراحی تومورهای مغزی، همچنین با تیم‌های چندتخصصی شامل آنکولوژیست‌ها و رادیولوژیست‌ها برای ارائه بهترین نتایج ممکن برای بیماران همکاری می‌کند.

دکتر جراح مغز و اعصاب کیست؟

دکتر جراح مغز و اعصاب، پزشکی‌ست که در تشخیص، درمان و مداخلات جراحی بیماری‌ها و آسیب‌های مغز، ستون فقرات و سیستم عصبی تخصص دارد. جراح مغز و اعصاب، از مهارت‌های ویژه‌ای در انجام جراحی‌های پیچیده همچون تومورهای مغزی، آنوریسم‌های مغزی، دیسک‌های نخاعی و آسیب‌های تروماتیک به مغز و نخاع برخوردار است. این متخصص، از تکنیک‌های پیشرفته تصویربرداری برای تشخیص و برنامه‌ریزی جراحی‌ها استفاده می‌کند.

تفاوت دکتر مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب چیست؟

دکتر مغز و اعصاب و جراح مغز و اعصاب، هر دو در درمان اختلالات عصبی تخصص دارند؛ اما نقش‌ها و آموزش‌های آنها متفاوت است. دکتر مغز و اعصاب، به تشخیص و درمان غیرجراحی بیماری‌های سیستم عصبی مانند صرع، ام‌اس، سکته مغزی و سردردهای مزمن می‌پردازد و از روش‌های دارویی و تکنیک‌های غیرجراحی استفاده می‌کند. از سوی دیگر، جراح مغز و اعصاب، در انجام جراحی‌های پیچیده برای درمان تومورهای مغزی، آسیب‌های نخاعی و مشکلات عروقی مغز تخصص دارد. نورولوژیست، معمولاً به عنوان پزشک بالینی فعالیت می‌کند. درحالی‌که، نوروسرجن‌ها بر مداخلات جراحی تمرکز دارند.

دکتر جراح مغز و اعصاب چه بیماری‌هایی را درمان می‌کند؟

دکتر جراح مغز و اعصاب، بیماری‌ها و اختلالات سیستم عصبی مرکزی و محیطی را درمان می‌کند. شایع‌ترین این بیماری‌ها تومورهای مغز و نخاع، آنوریسم‌ها، آسیب‌های نخاعی، دیسک‌های بین‌مهره‌ای، بیماری‌های دژنراتیو مانند پارکینسون و آلزایمر، صرع، هیدروسفالی و ناهنجاری‌های مادرزادی هستند. جراح مغز و اعصاب از تکنیک‌های جراحی پیشرفته برای تشخیص، درمان و مدیریت این بیماری‌ها استفاده می‌کند. در ادامه به مهم‌ترین بیماری‌ها و اختلالات مغز و اعصاب اشاره کرده‌ایم:

تومورهای مغزی و نخاعی

تومورهای مغزی و نخاعی، از رشد غیرطبیعی سلول‌ها در مغز یا نخاع ایجاد می‌شوند. این تومورها، می‌توانند خوش‌خیم یا بدخیم بوده و بر اساس محل و نوع تومور علائم متفاوتی همچون سردرد، تشنج، مشکلات حرکتی و شناختی داشته باشند. دکتر جراح مغز و اعصاب، از روش‌های جراحی، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی برای درمان این تومورها استفاده می‌کند. هدف از جراحی، معمولاً برداشتن تومور یا کاهش اندازه آن، برای تسکین فشار روی بافت‌های سالم مغزی و بهبود کیفیت زندگی بیمار است.

آسیب‌های تروماتیک مغز و نخاع

آسیب‌های تروماتیک به مغز و نخاع، نتیجه ضربات شدید به سر یا ستون فقرات هستند. این آسیب‌ها، با ایجاد مشکلات جدی مانند شکستگی جمجمه، خونریزی مغزی یا آسیب‌های نخاعی، منجر به فلج یا نقص‌های عصبی دائمی می‌شوند. متخصص جراح مغز و اعصاب، با انجام جراحی‌های فوری برای کاهش فشار روی مغز و نخاع، تثبیت ستون فقرات و رفع آسیب‌ها، عملکرد عصبی را بهبود بخشیده و عوارض بلندمدت را کاهش می‌‌دهد.

آنوریسم‌ها و ناهنجاری‌های عروقی مغز

آنوریسم‌ها یا تورم‌های غیرطبیعی در دیواره‌های عروق خونی مغز، ممکن است پاره شده و باعث خونریزی شدید شوند. ناهنجاری‌های عروقی مانند مالفورماسیون‌های شریانی وریدی، ارتباطات غیرطبیعی بین عروق خونی هستند که می‌توانند خطر خونریزی مغزی را افزایش دهند. دکتر جراح مغز و اعصاب، با استفاده از تکنیک‌های جراحی مختلف همچون جراحی باز، روش‌های اندوواسکولار و رادیوسرجری با هدف کاهش خطر خونریزی و حفظ عملکرد مغز به درمان این شرایط می‌پردازد.

دیسک‌های بین‌مهره‌ای هرنیه شده

هنگامی که دیسک‌های بین‌مهره‌ای ستون فقرات جابجا شده و به اعصاب نخاعی فشار وارد کنند، هرنیه دیسک رخ می‌دهد. این اختلال، درد شدید، بی‌حسی و ضعف در بازوها و پاها را به همراه دارد. متخصص جراح مغز و اعصاب، معمولاً به کمک روش‌های جراحی دیسککتومی یا لامینکتومی و با برای برداشتن دیسک جابجا شده، فشار روی اعصاب را کاهش می‌دهند. انجام این جراحی‌ها منجر به کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی و حسی بیمار می‌شود.

بیماری‌های دژنراتیو نخاعی

بیماری‌های دژنراتیو نخاعی مانند اسپوندیلوز و استنوز نخاعی، از فرسایش تدریجی دیسک‌ها و مفاصل ستون فقرات ایجاد شده که به تنگی کانال نخاعی و فشار روی اعصاب منجر می‌شوند. این بیماری‌ها معمولاً باعث درد مزمن، بی‌حسی و ضعف در اندام‌ها خواهند شد. دکتر جراح مغز و اعصاب، با انجام جراحی‌هایی مانند فیوژن مهره‌ای و دکمپرسیون نخاعی، به تسکین فشار و بهبود کیفیت زندگی بیمار می‌پردازد.

بیماری‌های عملکردی عصبی

بیماری‌های عملکردی عصبی، همچون صرع مقاوم به دارو هستند که باعث فعالیت غیرطبیعی سلول‌های عصبی در مغز می‌شوند. جراحی برای بیماران مبتلا به صرع مقاوم به دارو، با هدف برداشتن نواحی مسئول تشنج یا نصب دستگاه‌های تحریک عصبی برای کنترل بهتر تشنج‌ها انجام می‌گیرد. دکتر جراح مغز و اعصاب، با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته جراحی و تصویربرداری به تشخیص دقیق و درمان این اختلالات پرداخته و با کاهش حملات تشنجی، کیفیت زندگی بیماران را بهبود می‌دهد.

هیدروسفالی

هیدروسفالی، تجمع غیرطبیعی مایع مغزی نخاعی در بطن‌های مغز است. این تجمع، با افزایش فشار داخل جمجمه و آسیب به بافت مغزی همراه خواهد بود. این شرایط پزشکی به دلایل مختلفی همچون انسداد مسیرهای مایع، تولید بیش از حد مایع یا جذب ناکافی مایع رخ می‌دهد.

به گزارش موسسه ملی بیماری‌های عصبی و سکته مغزی آمریکا (NIH)،

هیدروسفالی تقریباً 1 کودک از هر 500 کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد. هیدروسفالی مادرزادی و اکتسابی هر دو از نگرانی‌های مهم پزشکی هستند و نیاز به مداخلات جراحی به‌موقع دارند.

جراح مغز و اعصاب، با نصب شنت برای تخلیه مایع اضافی یا جراحی آندوسکوپی برای بازکردن مسیرهای مایع، به مدیریت هیدروسفالی و کاهش فشار مغزی می‌پردازد.

بیماری‌های ستون فقرات

بیماری‌های ستون فقرات مانند اسکولیوز و کیفوز، شامل انحرافات غیرطبیعی و تغییرات ساختاری در ستون فقرات هستند. این اختلالات باعث درد، ناهنجاری‌های ظاهری و مشکلات حرکتی می‌شوند. دکتر جراح مغز و اعصاب، با استفاده از روش‌های جراحی همچون فیوژن مهره‌ای و اصلاح انحرافات، به بهبود ساختار و عملکرد ستون فقرات کمک می‌کند. این متخصص، این جراحی‌ها را با هدف اصلاح انحرافات، کاهش درد و بهبود کیفیت زندگی بیمار انجام می‌دهد.

عفونت‌های مغزی و نخاعی

عفونت‌های مغزی و نخاعی شامل شرایطی مانند آبسه‌های مغزی و مننژیت‌های عفونی هستند که به شدت عملکرد عصبی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. باکتری‌ها، ویروس‌ها یا قارچ‌ها عامل ایجاد این عفونت‌ها بوده و نیاز به درمان فوری دارند. متخصص جراح مغز و اعصاب، با انجام جراحی‌های تخلیه آبسه و درمان‌های دارویی آنتی‌بیوتیکی و ضد ویروسی، مدیریت این عفونت‌ها را برعهده دارد. این جراحی‌ها، از گسترش عفونت و آسیب بیشتر به سیستم عصبی جلوگیری می‌کند.

جراح مغز و اعصاب، چه خدمات و جراحی‌هایی ارائه می‌دهد؟

جراح مغز و اعصاب، در تشخیص و درمان بیماری‌ها و اختلالات سیستم عصبی تخصص دارد. از مهم‌ترین خدمات این متخصص می‌توان به برداشتن تومورهای مغزی و نخاعی، درمان آنوریسم‌ها، رفع مشکلات دیسک و درمان پارکینسون و صرع اشاره کرد. دکتر جراح مغز و اعصاب، از فناوری‌های پیشرفته مانند رادیوسرجری، میکروسکوپیک و تصویربرداری سه‌بعدی برای افزایش دقت و کاهش عوارض جراحی استفاده می‌کند. در ادامه، به مهم‌ترین خدمات جراح مغز و اعصاب اشاره کرده‌ایم:

جراحی تومورهای مغز و نخاع

جراحی تومورهای مغز و نخاع شامل برداشتن تومورهای خوش‌خیم و بدخیمی‌ست که در بافت‌های مغزی و نخاعی رشد می‌کنند. این تومورها، با فشار بر ساختارهای حساس مغز و نخاع، منجر به سردرد، تشنج، ضعف عضلانی و مشکلات شناختی می‌شوند. دکتر جراح مغز و اعصاب برای کاهش خطرات جراحی و تسریع بهبودی بیمار از تکنیک‌های پیشرفته‌ای مانند جراحی میکروسکوپی و روش‌های کم‌تهاجمی برای برداشتن تومور استفاده می‌کند.

جراحی آنوریسم و ناهنجاری‌های عروقی

آنوریسم‌های مغزی و ناهنجاری‌های عروقی، باعث خونریزی شدید و آسیب به بافت‌های مغزی می‌شوند. جراح مغز و اعصاب، از روش‌هایی مانند جراحی باز یا تکنیک‌های اندوواسکولار برای ترمیم و درمان این مشکلات استفاده می‌کند. طی جراحی باز، آنوریسم با استفاده از کلیپس‌های کوچک مسدود شده تا از خونریزی بیشتر جلوگیری شود. در روش‌های اندوواسکولار، کاتترهای کوچک به داخل رگ‌ها هدایت می‌شوند تا آنوریسم‌ها را با استفاده از کویل‌های فلزی یا سایر مواد پر کنند. این روش‌ها با کنترل خونریزی، خطر عوارض شدید را کاهش می‌دهد.

درمان دیسک‌های بین‌مهره‌ای

دیسک‌های بین‌مهره‌ای، به دلیل جابجایی یا بیرون‌زدگی بر اعصاب نخاعی فشار وارد می‌کنند. این فشار منجر به درد شدید و ناتوانی می‌شود. دکتر جراح مغز و اعصاب، برای درمان این مشکل، تکنیک‌های جراحی دیسککتومی، لامینکتومی و جراحی‌های فیوژن ستون فقرات را انجام می‌دهد. این متخصص، در تکنیک دیسککتومی، بخش‌های آسیب‌دیده دیسک را برمی‌دارد. در جراحی لامینکتومی، بخش کوچکی از استخوان مهره‌ها برای کاهش فشار عصبی برداشته می‌شود. در جراحی‌های فیوژن نیز با اتصال مهره‌ها، پایداری بیشتری به ستون فقرات داده و درد را کاهش می‌دهد.

جراحی صرع

جراحی صرع برای بیماران مقاوم به درمان، انجام می‌شود. جراح مغز و اعصاب، از جراحی‌های لوبکتومی، کالموسکتومی و نصب دستگاه‌های تحریک عصبی، برای کاهش یا حذف حملات صرعی استفاده می‌کند. طی جراحی لوبکتومی، بخش‌های منشاء تشنج، از مغز خارج می‌شوند. در کالموسکتومی، ارتباط بین نیمکره‌های مغز را برای جلوگیری از انتشار تشنج قطع می‌کنند. دستگاه‌های تحریک عصبی هم با ارسال سیگنال‌های الکتریکی به مغز، موجب کاهش فعالیت‌های تشنجی و بهبود کیفیت زندگی بیماران خواهند شد.

جراحی آسیب‌های نخاعی و مغزی

آسیب‌های نخاعی و مغزی ناشی از تصادفات، ضربه‌ها و آسیب‌های ورزشی باعث ناتوانی‌های جدی و دائمی می‌شوند. دکتر جراح مغز و اعصاب، با تکنیک‌های پیشرفته جراحی به ترمیم این آسیب‌ها کمک می‌کند. این تکنیک‌های جراحی شامل جراحی دکمپرشن برای کاهش فشار بر نخاع، تثبیت مهره‌های شکسته با استفاده از پیچ‌ها و پلاک‌ها و ترمیم پارگی‌های بافت‌های عصبی هستند. جراح مغز و اعصاب، با این جراحی‌ها موجب بازگشت عملکرد عصبی، کاهش درد و بهبود توانایی حرکتی بیماران خواهد شد.

برای انجام انواع جراحی‌های نخاعی و مغزی، به جراح مغز و اعصاب تهران و یا شهر خود مراجعه کنید و توسط بهترین پزشکان، ویزیت شوید.

تکنیک‌های کم‌تهاجمی

تکنیک‌های کم‌تهاجمی جراحی‌های مغز و اعصاب، شامل آندوسکوپی مغز، جراحی با کمک روبات و تکنیک‌های میکروسکوپی هستند. در این روش‌ها، با ایجاد برش‌های کوچکتری در پوست، ابزارهای جراحی به محل مورد نظر هدایت می‌شوند. از مزایای تکنیک‌ها و جراحی‌های کم‌تهاجمی می‌توان به کاهش آسیب به بافت‌های سالم، کاهش درد پس از جراحی، کاهش خطر عفونت و کوتاه شدن زمان بستری در بیمارستان اشاره کرد.

روش‌های تشخیص در تخصص جراحی مغز و اعصاب چیست؟

روش‌های تشخیصی در تخصص جراحی مغز و اعصاب، شامل استفاده از تکنیک‌های تصویربرداری پیشرفته و تست‌های تشخیصی است. دکتر جراح مغز و اعصاب برای شناسایی تومورها، آسیب‌ها و ناهنجاری‌های عصبی، ارزیابی فعالیت الکتریکی مغز، تشخیص اختلالات تشنجی و مشاهده رگ‌های خونی مغز از انواع مطالعات تصویربرداری و تشخیصی استفاده می‌کند. در اینجا، به معرفی روش‌های تشخیصی در تخصص جراحی مغز و اعصاب پرداخته‌ایم:

تصویربرداری مغناطیسی

تکنیک ام‌آرآی، از میدان‌های مغناطیسی قوی و امواج رادیویی برای تولید تصاویر دقیق و واضح از مغز و نخاع استفاده می‌کند. این تکنیک تصویربرداری، به دکتر جراح مغز و اعصاب، امکان مشاهده دقیق‌تر ساختارهای داخلی سیستم عصبی را می‌دهد. ام‌آرآی برای تشخیص تومورها، آسیب‌های بافتی، آنوریسم‌ها و بیماری‌های دژنراتیو مانند ام‌اس و آلزایمر بسیار مفید است. این روش، با بررسی ناهنجاری‌های مادرزادی و تغییرات پاتولوژیک در بافت‌های مغزی و نخاعی، اطلاعات دقیقی را برای انجام مداخلات جراحی فراهم می‌کند.

تصویربرداری مقطعی با اشعه ایکس

در تکنیک سی‌تی‌اسکن، از ترکیب تصاویر متعدد اشعه ایکس، برای ایجاد تصاویر سه‌بعدی دقیق از مغز و نخاع استفاده می‌شود. این تکنیک، برای تشخیص سریع خونریزی‌های مغزی، شکستگی‌های جمجمه، تومورها و ضایعات ناشی از ضربه‌های مغزی بسیار کارآمد است. همچنین، تکنیک سی‌تی‌اسکن در موارد اورژانسی بسیار موثر واقع می‌‌شود. دکتر جراح مغز و اعصاب، با بررسی دقیق ساختارهای داخلی مغز و نخاع به کمک سی‌تی‌اسکن، تصمیمات درمانی سریع و موثری را اتخاذ می‌کند.

آنژیوگرافی مغزی

در آنژیوگرافی مغزی، با تزریق ماده کنتراست به داخل عروق خونی و انجام تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس، جریان خون در مغز را مشاهده می‌کنند. دکتر جراح مغز و اعصاب، به کمک این تکنولوژی، ناهنجاری‌های عروقی مانند آنوریسم‌ها، تنگی‌ها و انسدادها را شناسایی می‌کند. انجام آنژیوگرافی مغزی، برای برنامه‌ریزی جراحی‌های عروقی و ارزیابی خطرات آنوریسم‌ها و سایر مشکلات عروقی بسیار ضروری است. جراح مغز و اعصاب، با اطلاعات به دست آمده از این روش، بهترین روش درمانی را برای بیماران خود انتخاب می‌کند.

الکتروانسفالوگرافی

دکتر جراح مغز و اعصاب، به کمک الکتروانسفالوگرافی، با استفاده از الکترودهای قرار گرفته روی پوست سر، فعالیت‌های الکتریکی مغز را ثبت می‌کند. این تست، برای تشخیص و ارزیابی اختلالات تشنجی، اختلالات خواب و تغییرات ناشی از آسیب‌های مغزی استفاده می‌شود. الکتروانسفالوگرافی، نواحی غیرطبیعی مغز و ایجادکننده تشنج را شناسایی می‌کند.

میلوگرافی

در میلوگرافی، با تزریق ماده کنتراست به داخل فضای نخاعی و انجام تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس، مشکلات نخاعی را بررسی می‌کنند. جراح مغز و اعصاب با این تکنیک، مشکلاتی مانند فتق دیسک، تنگی کانال نخاعی و آسیب‌های نخاعی را تشخیص می‌دهد. تکنیک تشخیصی میلوگرافی، در صورت عدم توانایی ام‌آرآی و سی‌تی‌اسکن برای ارائه اطلاعات کافی استفاده می‌شود. تصاویر حاصل از میلوگرافی، به جراح مغز و اعصاب، برای برنامه‌ریزی دقیق جراحی‌های نخاعی و درمان‌های مرتبط با آن کمک می‌کند.

نمونه‌برداری از مایع مغزی نخاعی

دکتر جراح مغز و اعصاب، برای برداشت نمونه‌ای از مایع مغزی نخاعی، یک سوزن نازک را به فضای نخاعی وارد می‌کند. این روش برای تشخیص عفونت‌ها، خونریزی‌ها، بیماری‌های التهابی مانند مولتیپل اسکلروزیس و برخی تومورهای سرطانی استفاده می‌شود. نمونه برداشت شده، تحت بررسی‌های آزمایشگاهی مختلف، اطلاعات مهمی درباره اختلالات سیستم عصبی مرکزی ارائه می‌دهد. این روش به جراح مغز و اعصاب، برای تشخیص دقیق‌تر بیماری‌های عصبی کمک می‌کند.

روش‌های درمان در تخصص جراحی مغز و اعصاب چیست؟

روش‌های درمان در تخصص جراحی مغز و اعصاب شامل طیف گسترده‌ای از روش‌های جراحی و غیرجراحی است. از مداخلات درمانی جراحی می‌توان به جراحی‌های ستون فقرات مانند دیسککتومی و فیوژن نخاع برای درمان فتق دیسک و ناپایداری‌های نخاعی اشاره کرد. روش‌های غیرجراحی همچون رادیوسرجری استریوتاکتیک برای درمان تومورهای کوچک و ضایعات مغزی بدون نیاز به برش استفاده می‌شوند. تحریک عمقی مغز و آندوسکوپی مغزی از دیگر تکنیک‌های درمانی این تخصص هستند. در ادامه، مهم‌ترین روش‌های درمان تخصص جراحی مغز و اعصاب را شرح داده‌ایم:

جراحی باز

دکتر جراح مغز و اعصاب، در جراحی باز، با ایجاد برش‌های بزرگ در پوست و بافت‌های زیرین، به مغز و نخاع دسترسی مستقیم خواهد داشت. جراح، در این روش، با دید مستقیم مناطق آسیب‌دیده را بررسی کرده و با دقت بالا، تومورها، آنوریسم‌ها و آسیب‌های شدید را درمان می‌کند. جراحی باز معمولاً برای شرایط پیچیده و نیازمند به مداخلات گسترده، استفاده می‌شود. این روش با وجود دوره بهبودی طولانی‌تر و خطرات بیشتر، نتایج موثری در درمان مشکلات عصبی جدی به همراه دارد.

جراحی کم‌تهاجمی

در جراحی کم‌تهاجمی، از ابزارهای کوچک و تکنیک‌های جراحی پیشرفته استفاده می‌شود. از مهم‌ترین مزیت‌های این نوع جراحی، کاهش آسیب به بافت‌های سالم و تسریع بهبودی است. از تکنیک‌های جراحی کم‌تهاجمی می‌توان به آندوسکوپی مغز، میکرودیسککتومی و جراحی با کمک روبات اشاره کرد. جراح مغز و اعصاب، در این تکنیک، با ایجاد برش‌های کوچک‌تر، خطر عفونت و درد پس از جراحی را کاهش می‌دهد و زمان بستری در بیمارستان را کوتاه‌تر می‌کند.

تحریک عمقی مغز

در روش درمانی تحریک عمقی مغز، الکترودهای کوچک در نواحی خاصی از مغز کاشته و آن‌ها را به دستگاه تنظیم‌کننده ضربان در زیر پوست متصل می‌کنند. این دستگاه با ارسال سیگنال‌های الکتریکی به مغز، فعالیت‌های عصبی غیرطبیعی را تنظیم خواهد کرد. تحریک عمقی مغز، برای درمان بیماری‌های پارکینسون، دیستونی و صرع مقاوم به درمان دارویی بسیار اثربخش است.

رادیوسرجری استریوتاکتیک

در رادیوسرجری استریوتاکتیک، از پرتوهای دقیق و متمرکز اشعه، برای نابودی تومورها و ضایعات غیرقابل جراحی استفاده می‌شود. این روش غیرتهاجمی، بدون نیاز به برش‌های جراحی، تومور یا ضایعه مورد نظر را با دقت بالا هدف قرار می‌دهد. گامانایف و سایبرنایف از جمله تجهیزات مورد استفاده در این روش هستند. جراح مغز و اعصاب، رادیوسرجری استریوتاکتیک را برای درمان تومورهای کوچک، آنوریسم‌ها و ناهنجاری‌های عروقی مغز به کار گرفته و موجب کاهش خطرات مرتبط با جراحی‌های باز می‌شود.

جراحی فیوژن ستون فقرات

دکتر جراح مغز و اعصاب، جراحی فیوژن ستون فقرات را برای تثبیت و پایداری مهره‌های آسیب‌دیده یا ناپایدار انجام می‌دهد. در این جراحی، از پیچ‌ها، پلاک‌ها و سایر وسایل تثبیتی برای اتصال مهره‌ها به یکدیگر استفاده می‌شود. جراحی فیوژن ستون فقرات، کاهش درد و بهبود عملکرد حرکتی بیمار را به دنبال دارد. این روش، برای درمان بیماری‌های اسکولیوز، اسپوندیلولیستزیس و تنگی کانال نخاعی توصیه می‌شود.

چه زمانی باید به متخصص جراحی مغز و اعصاب مراجعه کنیم؟

هنگام مواجه شدن با علائم اختلالات عصبی، باید برای ارزیابی و تشخیص تخصصی و دقیق به دکتر جراح مغز و اعصاب مراجعه کنید. این علائم و شرایط اختلالات مغزی و نخاعی را در جرول زیر آورده‌ایم:

در صورت بروز این علائم یا شرایط، مراجعه به‌موقع به متخصص جراحی مغز و اعصاب، منجر به تشخیص دقیق و ارائه مراقبت‌های درمان موثرتر خواهد شد.

در مراجعه به دکتر جراحی مغز و اعصاب، باید انتظار چه معاینه‌ها و کارهایی را داشته باشیم؟

مراجعه به دکتر جراحی مغز و اعصاب، با ارزیابی کامل، تشخیص و ارائه برنامه درمانی همراه خواهد بود. در اینجا، به اقدامات جراح مغز و اعصاب هنگام مراجعه بیمار اشاره کرده‌ایم:

• ارزیابی اولیه؛ پرسیدن سوالاتی در مورد تاریخچه پزشکی شما، علائم بیماری و شدت و مدت آن، داروهای مصرفی و سابقه خانوادگی بیماری‌ها
• معاینه فیزیکی و عصبی؛ شامل بررسی رفلکس‌ها، قدرت عضلانی، حس لامسه، تعادل، هماهنگی، وضعیت ذهنی و معاینه فیزیکی سر، گردن، و ستون فقرات
• تصویربرداری و آزمایش‌ها؛ همچون ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن، آنژیوگرافی مغزی، الکتروانسفالوگرام و تست‌های خون
• تشخیص و برنامه‌ریزی درمان؛ پس از تفسیر نتیجه معاینات و آزمایش‌ها، ارائه تشخیص بیماری، نیاز یا عدم نیاز به مداخلات جراحی، روش انجام، نتایج و عوارض احتمالی جراحی
• مراقبت و پیگیری؛ مراجعات بعدی برای بررسی اثربخشی درمان، تجویز داروهای لازم و تمرینات توانبخشی

شما در این جلسات، با ارائه اطلاعات درست و دقیق به دکتر جراح مغز و اعصاب، به ارزیابی و تشخیص اختلال کمک خواهید کرد.

در انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب چه مواردی را باید در نظر بگیریم؟

انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب، در دریافت مراقبت‌های تخصصی‌تر و جامع، تاثیر قابل‌توجهی خواهد داشت. فاکتورهای مهم زیر، به شما برای انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب کمک می‌کنند:

• تخصص و تجربه مرتبط با بیماری شما
• توصیه سایر متخصصان
• نظرات سایر بیماران درباره عملکرد جراح مغز و اعصاب
• مجهز بودن بیمارستان به پیشرفته‌ترین و به‌روزترین امکانات درمانی و تشخیصی
• نحوه ارائه مراقبت‌های پس از جراحی توسط متخصص جراح مغز و اعصاب
• برخورداری از مهارت‌های ارتباطی برای برقراری تعامل اثربخش با بیمار
• در دسترس و پاسخگو بودن جراح مغز و اعصاب به بیمار در شرایط مختلف
• شفافیت هزینه‌های درمانی و پوشش‌های بیمه‌ای مورد قبول جراح و بیمارستان

با در نظر گرفتن این عوامل و انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب، از دریافت اثربخش‌ترین مراقبت‌های پزشکی مطمئن خواهید شد.

آیا بهترین دکتر جراح مغز و اعصاب در بهبود بیماری‌های عصبی نقش دارد؟

با آگاهی از اینکه تخصص جراحی مغز و اعصاب چیست و جراح مغز و اعصاب کیست می‌توان به اهمیت انجام عمل جراحی برای درمان بیماری های مغز، نخاع و ستون فقرات پی برد. انواع تخصص‌ها و زمینه‌های فعالیت جراح مغز و اعصاب با انجام مداخلات درمانی جراحی، به بهبود عملکرد و افزایش کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کنند. این تخصص‌ها شامل جراحی عروق مغزی، جراحی صرع، جراحی ستون فقرات، جراحی درد، جراحی اعصاب محیطی و جراحی جمجمه و صورت هستند.

اگر شما هم قصد مراجعه به جراح مغز و اعصاب دارید و می‌خواهید بدانید در شهرتان بهترین دکتر جراح مغز و اعصاب کیست، می‌توانید به سایت دکتردکتر مراجعه کنید. پس از ورود به سایت، در قسمت تخصص‌ها، تخصص جراح مغز و اعصاب و شهر خود را انتخاب کرده و فیلتر پیش‌فرض را به فیلتر بیشترین امتیاز تغییر دهید. فهرستی از بهترین دکترهای جراح مغز و اعصاب شهرتان، برای شما به نمایش درمی‌آید.

منابع:

ohsu.edu

healthcareers.nhs.uk

سوالات متداول تخصص جراحی مغز و اعصاب