مشکلات، اختلالها و بیماری های ارتوپدی، مواردی هستند که روی سلامت مفاصل بدن تاثیر میگذارند. در حالت عادی، این مشکلات بهدلیل کهولت سن بروز میکنند. البته علل دیگری همچون تصادف یا جراحت نیز، باعث ایجاد انواع بیماری های ارتوپدی نیز میشوند. آرتریت، آرتروز، پوکی استخوان، بورسیت، دیسک گردن، دیسک کمر و روماتیسم مفصلی، برخی از بیماری های شایع ارتوپدی هستند. از شکستگی استخوان، رگ به رگ شدن، درد سیاتیک، کمر درد و زانو درد نیز میتوان بهعنوان دیگر مشکلات ارتوپدی، نام برد.
برای اینکه بیماریها را دقیقتر بررسی کنیم، این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر را به بررسی بیماریهای ارتوپدی اختصاص دادهایم. برای خواندن این مطلب، به ۵ دقیقه زمان نیاز دارید.
اگر سوالی دارید، میتوانید در انتهای مطلب برای ما بنویسید تا پزشک پاسخ دهد.
بیماری های ارتوپدی
به مجموعهای از اختلالات که باعث ایجاد درد و ناهنجاری در بافت استخوانی، عضلهای، رباطها و مفاصل بدن میشوند، بیماری های ارتوپدی، میگویند. این دسته از بیماریها، میتوانند در اثر عفونت، عوامل وراثتی یا انجام فعالیت فیزیکی بیش از حد، ایجد شوند. بیماری های ارتوپدی، فراوانند و بیشتر از هر جای دیگری، نواحی دست و پا را درگیر میکنند. کمبود ویتامین دی، دیابت، عدم آمادگی جسمانی و بالا رفتن سن، بیشترین تاثیر را در ایجاد این دسته از بیماریها، میگذارند. برای کسب اطلاعات بیشتر، پیشنهاد میکنیم مقاله ارتوپدی چیست و ارتوپد کیست را در مجله دکتردکتر بخوانید.
در ادامه، 24 مورد از انواع مختلف بیماری های ارتوپدی را معرفی میکنیم:
آرتریت
آرتریت (Arthritis)، یکی از بیماریهای ارتوپدی است که در بین زنان مسن بسیار شیوع بیشتری دارد. آرتریت به معنای التهاب مفاصل است و بیش از 100 نوع مختلف را شامل میشود. در این بیماری بهدلیل تورم و التهاب مفاصل، حرکات فرد مبتلا محدود میشود. بیماری آرتریت، انواع مختلفی دارد که هرکدام علل و دلایل خاص خود را دارند. عفونت مفصلی، شکستگی شدید در مفاصل، تب، ضعف و بیحالی، از علائم متداول آرتریت هستند. برای کنترل و درمان این بیماری، باید به دکتر ارتوپدی، مراجعه کنید.
در ادامه، دو مورد از رایجترین نوع آرتریت را بررسی میکنم:
آرتروز
بیماری آرتروز، یک بیماری مخرب برای مفاصل است؛ این بیماری، با بهتحلیل بردن غضروفها، استخوان زیرین غضروف را درگیر میکند. ازاین رو، فرد مبتلا به مرور زمان درد و التهاب شدیدی را در ناحیه مفاصل خود احساس میکند. آرتروز زانو، آرتروز دست و آرتروز ستون فقرات، انواع شایع این بیماری هستند.
افرادی که اضافه وزن دارند و کسانی که مفاصلشان آسیب دیده، بیشتر در معرض آرتروز هستند. کاهش وزن، ورزش، فیزیوتراپی و جراحیهای ارتوپدی، روشهای درمان آرتروز هستند.
روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی، دومین نوع شایع بیماری آرتریت است که به آن «آرتریت روماتوئید» هم میگویند. روماتیسم مفصلی، یک بیماری مزمن و خود ایمن است. در این بیماری، میزان التهاب مفاصل بسیار شدید است؛ بهاندازهای که عملکرد مفاصل و دیگر قسمتهای بدن تحت تاثیر قرار میگیرند. یک نوع از روماتیسم وجود دارد که باعث بدشکلی انگشتان دست میشود. بهمرور، فرد مبتلا بهسختی میتواند از دستهای خود استفاده کند.
خار پاشنه
خار پاشنه (heel spur)، یک رشد استخوانی است؛ در این بیماری، استخوان پاشنه پا رشد میکند. علت اصلی خار پاشنه، کشیده شدن بیش از اندازه رباطها و عضلههای کف پا است که خود دلایل دیگری را دربر دارد. برای مثال، دویدن بیش از حد، اضافه وزن، پوشیدن کفشهای نامناسب، راه رفتن نادرست از دلایل ایجاد خار پاشنه هستند. زمانی که استخوانها چنین فشارهایی را متحمل میشوند، بدن دستور ساخت استخوان جدید را در پاشنه پا صادر میکند و این مشکل، ایجاد میشود.
داشتن استراحت و مدیریت فعالیتهای ورزشی، استفاده ازکمپرس یخ، مصرف داروهای ضد التهاب و دقت در انتخاب کفشها، روشهای مراقبتی خارپاشنه هستند. توجه کنید که اگر هیچ کدام از این روشهای درمانی کارساز نبود، ممکن است پزشک، جراحی را پیشنهاد دهد.
کمر درد
کمر درد، یکی از مشکلات رایج است که بیشتر افراد آن را تجربه میکنند. گاهی اوقات، درد کمر خفیف است؛ دردهای خفیف را میتوان با کمی استراحت، یا نرمشهای سبک رفع کرد. اما در برخی موارد نیز، دردهای کمر شدید و ناتوان کنندهاند. این دردها بر عملکرد افراد مبتلا تاثیر میگذارند. دلایل بسیاری برای کمر دردهای شدید وجود دارد. در ادامه ما برخی از دلایل را بررسی میکنیم. اما در حالت کلی، پزشک ارتوپدی با آزمایشهای تصویربرداری باید علت اصلی را تشخیص دهد.
دلایل کمردرد شامل موارد زیر هستند:
- چاقی و اضافه وزن
- رگ به رگ شدن
- قرار گرفتن کمر در وضعیت نامناسب
- پارگی رباط
- فشار آمدن به مهرههای پشت
- ضعیف بودن عضلات کمر
- صدمه دیدن
- عفونت
- فتق دیسک کمر
- رشد تومور
- اسپاسم عضلانی
- آرتروز یا شکستگی مهره کمر
- تنگی کانال نخاع
اگر در کمر خود احساس سوزش و درد داشتید یا احساس کردید که درد کمر به باسن منتقل میشود، باید به دکتر ارتوپد مراجعه کنید.
رگبهرگ شدن
رگبهرگ شدن (sprain)، یکی از بیماریهای ارتوپدی است و زمانی اتفاق میافتد که رباطها دچار کشیدگی شده یا پاره شوند. این حالت، بیشتر در قسمت مچ پا اتفاق میافتد. درد، تورم، کبودی و محدود شدن حرکات مفصل از علائم اصلی این بیماری هستند. اغلب ورزشکاران این حالت را تجربه میکنند. رگبهرگ شدن، در دو حالت خفیف و شدید رخ میدهد. اگر فرد حالت خفیف را تجربه کند، قرار دادن کمپرس یخ و استراحت کمککننده است. اما اگر پارگی رباطها شدید باشد، باید جراحی انجام شود.
سندروم مارفان
سندروم مارفان (Marfan syndrome)، نام یکی دیگر از شایعترین بیماریهای ارتوپدی است. این بیماری، ژنتیکی است و بافت همبند را تحت تاثیر قرار میدهد. سندروم مارفان طی یک نقص ژنی بروز میکند؛ یعنی در عملکرد ژنی که به ساخت پروتئین کمک میکند اختلال ایجاد میشود. وظیفه این پروتئین، ایجاد خاصیت کشسانی در بافت همبند و قدرت بخشیدن به آن است. زمانی که این پروتئین تولید نشود، بافت همبند ضعیف میشود و سندروم مارفان اتفاق میافتد. شمار زیادی از افراد مبتلا به سندروم مارفان، این ژن غیرطبیعی را از والدین خود به ارث میبرند. بااینحال، حدود ۲۵ درصد از افراد مبتلا نیز طی یک جهش ژنتیکی، خودبهخود به سندروم مارفان مبتلا میشوند.
طبق یک مقاله منتشر شده در کتابخانه ملی پزشکی (NHI)،
تشخیص سندروم مارفان بر اساس سوابق خانوادگی و وجود یافتههای بالینی در سیستم بینایی، اسکلتی و قلبی عروقی انجام میشود.
تضعیف دستگاه اسکلتی بدن و دیوارههای سرخرگ آئورت، آسیب به ریهها و چشمها، مشکلات و عوارض این بیماری هستند.
گوژپشتی یا کیفوز
گوژپشتی (Kyphosis)، یا انحراف ستون فقرات یکی دیگر از بیماریهای ارتوپدی است. زاویه انحنای ستوان فقرات در حالت عادی بین ۲۰ تا ۴۵ درجه است و تقریبا صاف دیده میشود. اما اگر زاویه این انحنا بیشتر از ۵۰ درجه باشد، میتوان نتیجه گرفت که شخص مورد نظر بیماری کیفوز یا همان گوژپشتی دارد. زمانی که این بیماری خفیف است، ممکن است هیچ علامت قابل توجهی نداشته باشد. اما اگر انحناء بیشازاندازه باشد، فرد مبتلا کمردرد خواهد داشت. اگر احساس کردید که ستون فقرات شما انحنا دارد، به پزشک مراجعه کنید. اگر زاویه بیش از ۷۵ درجه باشد، احتمال دارد که به جراحی نیاز داشته باشید.
دیسک گردن
انعطاف پذیری حرکات سر انسان، به خاطر وجود دیسکهایی است که در میان مهرههای گردن قرار دارد. اما این انعطاف پذیری، همزمان با افزایش سن کاهش یافته و دیسک گردن سفت میشود. سپس به تدریج، هسته داخلی دیسک بیرون میزند و باعث تماس با عصب نخاعی میشود. سوزنسوزن شدن، درد و بیحسی از علائم این بیماری ارتوپدی است. بسیاری در دیسک گردن را فراتر از یک درد گذرا در ناحیه گردن توصیف میکنند. سختی حرکت در خم شدن یا چرخش، از جمله عوارض دیسک گردن هستند.
پا درد
پای انسان با داشتن 26 استخوان، جزء پیچیدهترین اندامهای بدن است. عملکرد این عضو حیاتی از بدن به سالم بودن تمامی ماهیچهها، مفاصل، تاندون و رباطهای آن بستگی دارد. پا درد یکی از شایعترین بیماریهای ارتوپدی در بین مردم است که شاید دلیل اصلی آن، التهاب، درد و آسیب دیدن این عضو حیاتی از بدن باشد. اندام پا، وزن زیادی را تحمل میکند و همین عامل باعث میشود که در عین حال، عضوی آسیبپذیر هم باشد. پیچ خوردگی مچ پا، مورتون نوروما، خار پاشنه، میخچه و شکستگی پا، جزء مشکلاتی هستند که باعث پا درد میشوند. درد پا، بسته به علت وقوعش، بین شدید تا خفیف، متغیر است.
سندروم تونل کارپال
نشانگان دالان مچ دست، نام دیگر سندروم تونل کارپال (Carpal tunnel syndrome) است. از آنجایی که بیشتر تایپیستها درگیر این بیماری میشوند، به بیماری تایپیستها نیز معروف است. فشردگی عصب میان دست، باعث اختلال در نوروپاتی دست شده و حالتی شبیه به گیرافتادگی عصبی در دست ایجاد میکند. انگشت اشاره، انگشت شست، انگشت میانی و انگشت چهارم، بیشتر از دیگر بخشهای دست، درگیر این بیماری میشوند. علایم مهم سندروم تونل کارپال عبارتند از:
- خواب رفتن مکرر دست
- احساس درد و بیحسی در انگشتهای شست، اشاره، وسط
- ورم انگشتان دست
دلیل اصلی این بیماری، فشاری است که به عصب میانی مچ دست وارد میشود.
سندروم تونل کارپال چگونه رخ میدهد؟
تونل کارپال، همانطور که از نامش پیداست، تونل اعصاب دست است. عصب میانی دست، که مسئولیت کنترل عملکرد حسی حرکتی سه انگشت دست را برعهده دارد، داخل این کانال است. زمانی که یک فرد بیش از اندازه از دستان خود استفاده میکند، بر عصب میانی فشار وارد میشود. سپس به مرور زمان، سندروم تونل کارپال اتفاق میافتد.
گردن درد
یکی از شایعترین مشکلات و بیماریهای ارتوپدی، احساس درد و مشکل در گردن است. افراد ممکن است بنا به شرایط کاری و زندگی خود، حالتهای خفیف تا شدیدی از گردن درد را تجربه کنند. کشیدگی مهمههای گردن به سمت چپ یا راست بدن، تعریفی کوتاه اما کامل درباره گردن درد است. درد گردن، لوکالیزه، تیرکشنده، پیشرو و گاهی گنگ است. شدت این بیماری بستگی به موقعیت و دامنه حرکت گردن شما دارد. با این که مهمترین دلیل گردن درد، عصبی است اما دلایل احتمالی گردن درد شامل موارد زیر هستند:
- روماتیسم مفصلی یا آرتروز
- آسیب دیدن تاندونها، ماهیچه و رباطها
- مشکلات ژنتیکی در استخوانها و مهرهها
- دیسک گردن
- روشهای درمانی
- فیزیوتراپی
- ورزش
- مصرف داروهای ضد التهاب
- ماساژ درمانی
- عمل جراحی
- اسکولیوز
نکته! اینکه شما کدام روش را برای درمان خود انتخاب کنید، تصمیم پزشک ارتوپدی است.
آسیب دیدگی بافت نرم
در یک تقسیمبندی کلی، میتوان شایعترین بیماریهای ارتوپدی را در گروه آسیب دیدگی بافت نرم قرار داد. حتی بیشتر بیماریهای ارتوپدی که تاکنون معرفی کردیم، به نوعی حالت خاصی از آسیب دیدگی بافت نرم (Soft tissue injury) هستند. بافت نرم، ناحیه عضلانی بدن شامل عروق خونی، تاندونها، رباط ها و عصبها، میشود. بافت نرم بسیار مهم است و نقش زیادی در عملکرد مفاصل حرکتی بدن، دارند. شامل بافت های نرم بدن این آسیبها به صورت زیر، طبقهبندی میشوند:
طبقه بندی آسیبهای بافت نرم | محل وقوع بیماری | دلایل |
بورسیت | بین استخوانها، رباطها و ماهیچهها | فعالیت بیشازاندازه |
تاندونیت | محل اتصال عضله به استخوان | انجام جرکات تکراری، استفاده زیاد از یک عضو بدن |
کبودی | بخشهای مختلف پوست | ضرب دیدگی |
درد، تورم و کبودی از نشانههای آسیب دیدگی بافت نرم است.
زانو درد
مفصل زانو جزو اندامهای بسیار آسیب پذیر بدن است که فشارهای زیادی را تحمل میکند. خم شدن زانو به واسطه عضلات همسترینگ و چهار سر ران انجام میشود. چون زانو محل به هم وصل شدن دو استخوان ساق بلند با رباطها، تاندون و ماهیچهها است. پارگی مینسک زانو را باید جدی بگیرید. بیماری زانودرد حاصل سال ساییدگی مفصل زانو و سالها کار کشیدن از این اندام آسیب پذیر بدن است. البته گاهی اوقات علت درد زانو را میتوان به خاطر افزایش سن و یا انجام حرکات ناگهانی دانست. موارد زیر، جزء شایعترین مشکلات مرتبط با زانو هستند:
- بورسیت
- رگبهرگ شدن یا کشیدگی رباطها
- پاره شدن غضروف زانو
- آرتروز
- تاندونیت
- پاره شدن رباط
در شرایطی که مشکل زانو مفصلی بوده و با درمانهای اولیه رفع نشود، باید به سراغ جراحی تعویض مفصل زانو رفت.
شکستگی استخوان
شکستگی استخوان (bone fracture)، یکی از بیماریهای ارتوپدی است و زمانی رخ میدهد که فشار وارده بر استخوان بیش از آستانه تحمل آن باشد. این فشار شاید به خاطر ضربه ناگهانی و یا قرار گرفتن در موقعیت نامناسب رخ دهد. افرادی که سابقه پوکی استخوان دارند، یا ساختمان اسکلتی بدن آنها ضعیف است، بیشتر از بقیه دچار شکستگی خواهند شد. زمانی که استخوان بشکند، فرد در کسری از ثانیه، یک درد بسیار عمیق و شدید را تجربه خواهد کرد.
شکستگی به دو نوع باز و بسته تقسیم میشود. در نوع بسته پوست سالم است؛ ولی در نوع باز (مرکب) استخوان از پوست عبور کرده و یا استخوان اصلی در میان زخم عمیقی قابل مشاهده است. متورم شدن، احساس درد ناگهانی و بدشکلی از نشانههای این بیماری شایع ارتوپدی است. درمان شکستگی استخوان با آتل بندی و یا عمل جراحی امکان پذیر است. انواع شکستگی استخوان را به دو دسته میتوان تقسیم کرد؛ باز و بسته.
زمانی که شکستگی باز رخ دهد، استخوان از پوست عبور میکند؛ پوست زخمی میشود و استخوان در میان یک زخم عمیق قابل مشاهده است. اما در شکستگی بسته، مشکلی برای پوست ایجاد نمیشود چون، شکستگی در زیرپوست اتفاق میافتد.
سندروم فیبرومیالژی
فیبرومیالژی (Fibromyalgia)، یکی دیگر از بیماریهای شایع و مزمن ارتوپدی است. ضربه فیزیکی، انجام جراحی، بروز عفونت، استرس روانی از دلایل بروز این بیماری است. افراد مبتلا به این بیماری، در ناحیه عضلات و بافتهای نرم بدن احساس دارد دارند. شدت درد فیبرومیالژی، در صبح و عصر بیشتر از ساعات دیگر روز است. استرس، رطوبت و سرما، اثر این بیماری را افزایش میدهند. این بیماری، برای مدت طولانی، فرد را درگیر میکند. تشخیص سندروم فیبرومالژی، دشوار است و تا به الان، تست مشخصی برای شناسایی آن در دسترس نیست.
بیماری عفونی استخوانی
استئومیلیت یا بیماری عفونی استخوانی، یکی دیگر از شایعترین مشکلات ارتوپدی است. در این بیماری، یک استخوان آسیب میبیند و سپس علائم بیماری ظاهر میشوند. این بیماری، نوعی وضعیت التهابی در استخوان است که به وسیله قارچها، باکتریها و دیگر میکروارگانیسمها از طریق جریان خون، وارد استخوان میشوند. همچنین این بیماری، بیشتر برای کودکان و نوجوانان در حال رشد اتفاق میافتد. علت این عفونت را میتوان شکستگی استخوان، کانون چرکی و جریان خون دانست. از علائم بیماری عفونی، استخوانی میتوانیم به قرمزی، درد زیاد و تب و لرز شدید اشاره کنیم.
بورسیت
بورسیت نوعی تورم دردناک است که در اطراف مفاصل، رخ میدهد. پاها، آرنجها و زانوها، نواحی هستند که بیشتر درگیر بورسیت میشوند. بورسیت معمولا زمانی اتفاق میافتد که از یک مفصل، بیش از حد کار کشیده یا به آن، یا فشار بیش از حد وارد شود. در اثر بورسیت، غضروف کمکم از بین میرود. در بیشتر اوقات، بورسیت مشکلی موقتی است و درمان میشود اما دامنه حرکتی را، کم میکند. بورسیت به هیچ عنوان، باعث تغییر شکل مفاصل و استخوانها، نمیشود.
بیماری پاژه استخوان
منظور از بیماری پاژه استخوان (Paget’s disease)، نوعی اختلال استخوانی مزمن است که در اثر رشد مجدد استخوانها رخ میدهد. این بیماری باعث تغییر شکل استخوان و بزرگ شدن آن میشود. بیماری پاژه استخوان، همچنین جزو شایعترین بیماریهای ارتوپدی در بین افراد بالای ۵۰ سال، و افرادی است که سابقه پوکی استخوان دارند. اگرچه علت اصلی پاژه استخوان هنوز مشخص نشده، اما پزشکان این بیماری را به عفونتهای ویروسی و عوامل ژنتیکی ربط میدهند.
پای چنبری یا کلاب فوت
کلاب فوت، یک بیماری شایع ژنتیکی و همچنین یکی از بیماریهای ارتوپدی است. در این بیماری، پاهای نوزاد به سمت داخل میچرخد و یک حالت پرانتزی به خود میگیرد. این مشکل، ممکن است هم در یک پا و هم در دو پای کودک بروزکند. کوتاه بودن تاندونهایی که ماهیچههای ساق پا را به پاشنه وصل میکنند، سفت شدن تاندونها و تغییر فرم طبیعی پاها، دلایل ایجاد کلاب فوت هستند. کلاب فوت را با درمان و فیزیوتراپی هدفمند، میتوان در همان سنین کودکی، تا حد زیادی، درمان کرد.
پارگی مینیسک زانو
بیشتر بازیکنان فوتبال، با این بیماری ارتوپدی و شرایط آن آشنا هستند. مینیسک، در اصل همان دیسک هلالی شکل است که در بین استخوانهای زانو قرار دارد. مینیسک از جنس بافت همبند است. همچنین، حکم ضربه گیری را دارد که به خم شدن راحت زانو کمک میکند. در حالتی که کف پا ثابت مانده و چرخش ناگهانی اتفاق بیفتد، پارگی مینیسک رخ میدهد. علائم مهم پارگی مینیسک، شامل موارد زیر است:
- قفل شدن زانو
- کمتر شدن دامنه حرکتی
- تورم زانو
- احساس درد هنگام صاف کردن زانو
پارگی مینیسک (meniscus tear)، همچنین در اثر پیچخوردگی، هنگام خم شدن مفصل زانو، دویدن زیاد و داشتن سابقه آرتریت نیز رخ میدهد.
درد لگن
درد لگن به دلیل مشکل در استخوان لگن یا ساختار کمر، ایجاد میشود. در صورت عدم درمان درد لگن، حوزه درد به کشاله ران و پا و کمر هم کشیده میشود. درد در لگن، تیر کشیدن، اسپاسم عضلانی و لنگیدن هنگام راه رفتن، از جمله علائم این درد هستند. این درد، آزاردهنده است و گاهی ریشه آن را باید در ساختار کمر و استخوان لگن، جستجو کرد. گاهی درد لگن باعث ایجاد حس درد در زانو، پا و کشاله ران میشود. آرتروز در مفاصل ران، فرسایش مفصل ران، پاره شدن غضروف حلقه ای و بورسیت، از شایعترین دلایل درد لگن هستند.
درد دست
حرکت دادن دست و انجام مهارتهای دستی، حاصل فعالیت مجموعهای از ماهیچهها، استخوانها و رباطهای مختلف داخل آن است. اگر عملکرد هرکدام از نواحی دچار مشکل شود، دست ما درد خواهد گرفت. دلایل مختلفی برای درد دست وجود دارد که هر کدام به نوعی یک بیماری ارتوپدی است. برای مثال، آرتروز، شکستگی استخوان، مشکلات تاندون، کیست گانگلیونی و سندروم تونل کارپال از جمله این بیماریها هستند. برای تشخیص علت اصلی درد دست، حتما باید به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید.
فتق دیسک
علل بروز بیماری های ارتوپدی چیست؟ آیا درمان میشوند؟
در رفتگی کتف، آسیب غضروف، جراحت یا شکستن استخوان و مشکلات مفصلی، جزو شایعترین بیماریهای ارتوپدی هستند. علل اصلی این بیماریها را میتوان به خاطر صدمات ورزشی، عفونت، اختلالات نخاعی مادرزادی و تروماهای اسکلتی عضلانی دانست. شمار بیماریهای ارتوپدی و همچنین انواع بیماری های ارتوپدی ، بسیار بیشتر از مواردی است که در طول مطلب بررسی کردیم. بااینحال، ما مهمترین بیماری های شایع ارتوپدی را معرفی کردیم. بدیهی است که برای درمان هرکدام از آنها، باید به پزشک ارتوپدی مراجعه کنید. برای گرفتن نوبت حضوری یا ویزیت غیرحضوری توسط متخصص ارتوپدی، میتوانید از دکتردکتر کمک بگیرید. کافیست این تخصص را جستجو کرده و اسم شهر خودتان را وارد کنید تا بهترین پزشکان این حوزه، به شما نمایش داده شوند.
منابع:
stanfordhealthcare.org
hopkinsmedicine.org
کدوم قسمت های بدن بیشتر دچار بیماری های ارتوپدی میشه؟؟
سلام عزیزم
استخوان ها و مفاصل و تاندون ها