علائم سرطان پانکراس چیست؟ عوارض و روش های پیشگیری

علائم سرطان پانکراس تا پیش از پیشرفت آن، کم هستند. این علائم شامل درد شکم، کاهش وزن، اسهال و یرقان است.

سرطان پانکراس (لوزالمعده) در بافت‌های پانکراس آغاز می‌شود. وظیفه پانکراس تولید و ترشح آنزیم‌های گوارشی و انسولین (هورمون کاهنده قند خون) است. سرطان پانکراس به طور معمول به ارگان‌های اطراف گسترش می‌یابد. این بیماری به ندرت در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود؛ اما برای افراد مبتلا به کیست لوزالمعده یا سابقه خانوادگی سرطان پانکراس، بعضی از مراحل غربالگری، برای تشخیص زودهنگام مفید خواهد بود.

یکی از علائم سرطان پانکراس، دیابت است، به ویژه هنگامی که دیابت همراه با کاهش وزن، یرقان یا درد شکم فوقانی رخ می‌دهد. انواع درمان شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی یا ترکیبی از اینها است. برای مطالعه این مطلب، به ۴ دقیقه زمان نیاز دارید.

در پایان اگر سوال داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

علائم سرطان پانکراس

در اکثریت قریب به اتفاق، علائم سرطان پانکراس تنها پس از رشد سرطان و گسترش آن بروز می‌کنند. نشانه‌ها و علائم سرطان پانکراس در مراحل پیشرفته بیماری، عبارت‌اند از:

• یرقان یا زردی: یکی از علائم سرطان پانکراس، ایجاد یرقان یا زردی است. با رشد سرطان پانکراس، سرطان به کانال مجرای صفراوی وارد می‌شود و باعث نشت مواد تشکیل دهنده صفرا به خون می‌شود. این حالت باعث می‌شود پوست و چشم به رنگ زرد تغییر کنند (وضعیتی به نام یرقان). انسداد مجاری صفراوی باعث ادرار تیره، مدفوع رنگی و خارش بدن می‌شود.
• درد شکم: از دیگر علائم سرطان پانکراس، ایجاد درد شکم فوقانی در فرد است.
• نفخ کردن برخی از افراد مبتلا به سرطان پانکراس احساس سوزش زود هنگام با وعده‌های غذایی (سفتی) یا تورم ناخوشایند در شکم دارند.
• حالت تهوع
• استفراغ
• التهاب لوزالمعده
• مدفوع زرد رنگ ( در مقاله مدفوع زرد  در مورد این مشکل صحبت کرده‌ایم )

در نظر داشته باشید که داشتن هر کدام از علائم سرطان پانکراس گفته شده در اینجا، به معنای این نیست که فرد مبتلا به سرطان پانکراس است. در صورت پیشرفت بیماری، علائم سرطان پانکراس به این صورت بروز می‌کنند:

• از دست دادن وزن
• کسالت و بی قراری
• بی میلی به غذا
• بالا رفتن قند خون (دیابت)

چه زمانی به پزشک مراجعه کنم؟

اگر دچار کمبود وزن غیر قابل توضیح هستید یا خستگی مکرر، درد شکمی، زردی یا علائم و نشانه‌های دیگر باعث ناراحتی دارید، به دکتر سرطان پانکراس (لوزالمعده)مراجعه نمایید. بسیاری از شرایط می‌تواند این علائم را ایجاد کند، بنابراین ممکن است پزشک شما برای این علائم و همچنین برای علائم سرطان پانکراس، شما را مورد معاینه دقیق قرار دهد. شما می‌توانید برای بررسی علائم خود به پزشک متخصص گوارش یا متخصص داخلی مراجعه کنید.

علل سرطان پانکراس

علت ایجاد سرطان پانکراس در اکثر موارد ناشناخته است. پزشکان عوامل دیگری مانند سیگار کشیدن را شناسایی کرده‌اند که خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد. سرطان پانکراس زمانی اتفاق می‌افتد که در سلول‌های پانکراس جهش‌هایی در DNA ایجاد شود. این جهش‌ها باعث تکثیر بی‌وقفه سلول‌ها و ازدیاد سلول‌ها و ایجاد تومور می‌شود. سرطان پانکراس درمان نشده، می‌تواند به سایر نقاط بدن گسترش یابد.

عوامل خطر

عواملي كه خطر ابتلا به سرطان پانكراس را افزايش می‌دهند عبارت‌اند از:

• التهاب مزمن لوزالمعده یا پانکراتیت
• دیابت
• سابقه خانوادگی سرطان
• سیگار کشیدن
• چاقی
• افزایش سن

مطالعات زیادی نشان داد که ترکیبی از سیگار کشیدن، دیابت طولانی مدت و رژیم غذایی نامناسب، خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش می‌دهد.

تشخیص سرطان پانکراس

برای اطمینان از علائم سرطان پانکراس، بعد از معاینه فیزیکی، دکتر متخصص معمولاً آزمایشات زیر را درخواست کند. تکنیک‌های مورد استفاده برای تشخیص سرطان پانکراس عبارت‌اند از: سونوگرافی، CT اسکن، تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) و بعضی اوقات اسکن توموگرافی انتشار پوزیترون (PET).

در برخی موارد پزشک برای اطمینان بیشتر در مورد علائم سرطان پانکراس، درخواست آندوسکوپی فوقانی را می‌دهد. احتمالاً همراه با آندوسکوپی، نمونه برداری از بافت (بیوپسی) نیز انجام می‌شود. به‌علاوه، احتمالا خون نیز برای پروتئین‌های خاص (نشانگرهای تومور که توسط سلول‌های سرطانی پانکراس ایجاد می‌شود)، آزمایش می‌شود.

در صورت تایید سرطان از سمت پزشک، سپس میزان (مرحله) سرطان تعیین می‌شود. با استفاده از اطلاعات آزمایش‌های انجام شده، دکتر، مرحله سرطان لوزالمعده را تعیین می‌کند که به تعیین درمان سودمندتر برای شما کمک می‌کند. مراحل سرطان لوزالمعده با عدد رومی در محدوده 0 تا 4 نشان داده می‌شود. پایین‌ترین مراحل نشان می‌دهد که سرطان به پانکراس محدود می‌شود. مرحله چهارم، سرطان به سایر قسمت‌های بدن گسترش یافته است.

درمان سرطان پانکراس

درمان سرطان پانکراس بستگی به مرحله و محل سرطان و نیز سلامت و ترجیحات فردی شما دارد. برای اکثر افراد، هدف اول درمان سرطان پانکراس، در صورت امکان حذف سرطان است. هنگامی که این یک گزینه امکان پذیر نباشد، تمرکز بر بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از رشد سرطان یا جلوگیری از آسیب بیشتر، هدف خواهد بود. درمان ممکن است شامل جراحی، اشعه درمانی، شیمی درمانی یا ترکیبی از این‌ها باشد.

عوارض جانبی

اگر سرطان لوزالمعده پیشرفت کند، عوارض زیر را ایجاد می‌کند:

کاهش وزن: تعدادی از عوامل ممکن است باعث کاهش وزن در افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده شود. خود سرطان ممکن است موجب کاهش وزن شود. به‌علاوه تهوع و استفراغ ناشی از درمان‌های سرطان یا تومور با فشار روی معده، سبب اختلال در روند تغذیه می‌شود.

یرقان: سرطان پانکراس که مجاری صفراوی کبد را مسدود کند، زردی یا یرقان ایجاد می‌کند. علائم شامل پوست زرد و چشم، ادرار تیره رنگ و مدفوع رنگ پریده است.

درد: تومور رو به رشد روی اعصاب در شکم فشار می‌آورد و باعث درد شدید می‌شود. داروهای ضد درد می‌توانند در این مورد باشند.

انسداد روده: سرطان پانکراس که در قسمت اول روده کوچک (دوازدهه) رشد می‌کند، می‌تواند جریان غذای هضم شده را از معده به روده شما متوقف کند. برای تشخیص  چسبندگی روده یا انسداد روده از روش‌های مختلفی از جمله سی تی اسکن و کولونوسکوپی استفاده می‌کنند.

پیشگیری از ابتلا به سرطان پانکراس

با راهکارهای زیر می‌توان خطر ابتلا به این نوع از سرطان را کاهش داد:

• حفظ وزن سالم
• ترک سیگار

• رژیم غذایی سالم: رژیم غذایی پر از میوه‌های رنگارنگ و سبزیجات و دانه‌های غلات به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک می‌کند.
• غربالگری سرطان: اگر سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده دارید، با یک مشاور ژنتیک ملاقات کنید. او می‌تواند سابقه سلامت خانواده شما را بررسی کند و تعیین کند که آیا شما می‌توانید از یک آزمایش ژنتیکی برای تعیین خطر ابتلا به سرطان پانکراس یا سرطان‌های دیگر استفاده کنید یا خیر.

منابع:

mayoclinic.org

webmd.com