با مصرف داروی ضد تشنج میتوان حملات تشنج ناشی از شرایط و بیماریهای مختلف را کنترل یا پیشگیری کرد. انواع داروهای ضد تشنج باتوجه به نوع تشنج، سن و شرایط بیمار، توسط دکتر مغز و اعصاب تجویز میشوند. لیست داروی ضد تشنج شامل اقلام متنوعی است که ازجمله آنها میتوان به کاربامازپین، لوتیراستام، فنوباربیتال، گاباپنتین، لاموتریژین، توپیرامات و والپروئیک اسید اشاره کرد. مصرف داروی ضد تشنج باید حتما زیر نظر پزشک متخصص انجام شود تا بتوان عوارض جانبی آن را کاهش داد. این متخصص با بررسی عوامل مختلف، میتواند بهترین داروی ضد تشنج را تجویز کند. همچنین، او میتواند با ارائه دستورالعملهای مصرف صحیح انواع داروهای ضد تشنج، عوارض مصرف آنها را نیز کاهش دهد.
در این مقاله راهنمای جامعی از انواع داروهای ضد تشنج را ارائه میدهیم. برای آشنایی با این داروها و ویژگیهای آنها تا انتهای این مطلب از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر با ما همراه باشید.
همچنین، میتوانید سوال خود را در بخش کامنتها بپرسید، تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.
داروهای ضد تشنج چیست؟
داروهای ضد تشنج، که با عنوان داروهای ضد صرع نیز شناخته میشوند، به کنترل و پیشگیری از تشنج کمک میکنند. تشنج، بهعنوان یک اختلال عصبی، میتواند به دلایل مختلفی از جمله صرع، آسیب و تومور مغزی و اختلالات متابولیکی ایجاد شود. این داروها با کاهش فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز، علائم ناشی از تشنج را کاهش میدهند. همچنین، ممکن است برای درمان شرایط دیگری مانند اضطراب و دردهای عصبی نیز تجویز شوند.
انواع داروهای ضد تشنج شامل چه مواردی است؟
انواع داروهای ضد تشنج درحدود 70% از افراد مبتلا به بیماری صرع درصورت مصرف منظم، میتوانند منجر به زندگی عادی و بدون تشنج شوند. لیست داروی ضد تشنج زیر شامل داروهای متداولی است که پزشک متخصص باتوجه به نوع و شدت تشنج، سن بیمار و سایر عوامل، آنها را تجویز میکند.
به گزارش مجله Medscape:
طبق آزمایش انجامشده، قرار گرفتن در معرض نسل جدید داروهای ضد تشنج مانند لاموتریژین، اکسیکاربازپین، توپیرامات، گاباپنتین و لوتیراستام در سهماهه اول بارداری، باافزایش خطر نقصهای مادرزادی عمده همراه نیست.
داروهای ضد تشنج باید بااحتیاط و باتوجه به تداخلات دارویی و عوارض جانبی احتمالی مصرف شوند. این موضوع بهویژه برای بیماریهای خاص مانند ایدز اهمیت بیشتری دارد.
فنوباربیتال: یکی از قدیمیترین و پرکاربردترین داروهای ضد تشنج
فنوباربیتال (Phenobarbital) یکی از قدیمیترین داروهای ضد تشنج است که برای کنترل و کاهش شدت حملات تشنج استفاده میشود. همچنین، به عنوان داروی ضد تشنج نوزادان بهویژه در موارد تشنجهای ناشی از تب یا آسیب مغزی نیز شناخته میشود. فنوباربیتال بهصورت قرص، کپسول و محلول تزریقی تولید میشود و تحت نامهای تجاری مختلفی مانند لومینال در بازار موجود است. مکانیسم اثر فنوباربیتال با تأثیر بر گیرندههای خاص در مغز، از فعالیتهای غیرطبیعی نورونها جلوگیری میکند.
حتما فنوباربیتال را طبق دستور پزشک متخصص مصرف کنید. دوز و زمان مصرف این دارو به شرایط شما بستگی دارد و تغییر خودسرانه آن ممکن است عوارض جدی داشته باشد. بهتر است فنوباربیتال را همراه با غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف کنید تا از ناراحتی معده جلوگیری شود.
بعضی از داروها مانند فنوباربیتال ممکن است عوارضی مانند دیسکنزی داشته باشند که در مقاله دیسکینزی چیست به آن پرداختیم.
کاربامازپین یکی از انواع داروهای ضد تشنج
کاربامازپین (Carbamazepine)، بهطورگسترده برای کنترل تشنج در بیماران مبتلا به صرع استفاده میشود. این دارو با نام تجاری تگرتول (Tegretol) نیز شناخته میشود و بهصورت قرص، کپسول و سوسپانسیون در داروخانهها موجود است. علاوهبر درمان صرع، کاربامازپین در درمان برخی اختلالات روانی مانند اختلال دوقطبی نیز موثر است. بهنظر میرسد، کاربامازپین با تاثیر بر کانالهای سدیمی و پتاسیمی در نورونها، فعالیت الکتریکی مغز را تنظیم و از تشنج جلوگیری میکند.
کاربامازپین معمولا دو بار در روز و همراه با غذا مصرف میشود تا از بروز عوارض گوارشی آن جلوگیری شود. این دارو باید بهطور کامل بلعیده شود، بنابراین از خرد کردن یا جویدن آن خودداری کنید. کاربامازپین ممکن است با برخی داروهای دیگر تداخل داشته باشد، بنابراین قبل از شروع مصرف آن، حتما با پزشک خود مشورت کنید.
لوتیراستام: از انواع داروهای موثر در کنترل تشنج
داروی ضد تشنج لوبل یا لوتیراستام (Levetiracetam)، با نام تجاری کپرا (Keppra) شناخته میشود و به دو شکل قرص خوراکی و محلول تزریقی دردسترس است. این دارو با تاثیر بر فعالیتهای الکتریکی مغز، از بروز تشنج جلوگیری میکند. علاوهبر درمان انواع مختلف صرع، لوتیراستام دربرخیموارد برای کنترل تشنجهای همراه با سایر بیماریهای عصبی نیز تجویز میشود. محلول تزریقی لوتیراستام معمولا در شرایط اضطراری یا زمانی که مصرف خوراکی دارو امکانپذیر نباشد، کاربرد دارد.
دقت داشته باشید که مصرف طولانیمدت و خودسرانه این دارو توصیه نمیشود و باید زیر نظر پزشک انجام شود. لوتیراستام نیز باید طبق دستور پزشک، بدون خرد کردن یا جویدن مصرف شود. از قطع ناگهانی یا تغییر دوز دارو خودداری کنید.
فلبامات: دارویی برای کنترل تشنج در موارد خاص
فلبامات (Felbamate) برای کنترل انواع خاصی از تشنج، بهویژه در سندرم لنوکس- گاستو، استفاده میشود. این دارو زمانی تجویز میشود که سایر درمانها موثر واقع نشده باشند. فلبامات با مسدود کردن کانالهای سدیم وابسته به ولتاژ، فعالیت الکتریکی غیرطبیعی مغز و تشنج را کاهش میدهد. فلبامات بهصورت قرص و محلول خوراکی و با نامهای تجاری Felbatol و Taloxa تولید میشود. میتوانید عوارض جانبی شایع و نادر این داروی ضد تشنج را در جدول زیر مطالعه کنید:
عوارض جانبی شایع فلبامات | عوارض جانبی نادر فلبامات |
کاهش اشتها | نارسایی مغز |
کاهش وزن | نارسایی استخوان |
بی خوابی | نارسایی کبد |
سردرد | |
افسردگی |
بهدلیل عوارض جانبی جدی، این دارو باید زیر نظر پزشک و با انجام آزمایشهای منظم خون و کبد مصرف شود.
سدیم والپروات: داروی ضد تشنج موثر در درمان صرع
سدیم والپروات (Sodium Valproate)، برای کنترل تشنج در افراد مبتلا به صرع کاربرد زیادی دارد. این دارو با نامهای تجاری مختلف شامل دپاکین، اپیلیم و اپیوال در بازار موجود است. داروی ضد تشنج دپاکین به اَشکال مختلفی مانند قرص، کپسول، شربت و محلول تزریقی تولید میشود. نحوه عملکرد این دارو شامل افزایش میزان برخی از انتقالدهندههای عصبی در مغز و تنظیم فعالیت نورونها است.
دقت داشته باشید که مصرف سدیم والپروات در دوران بارداری و شیردهی بهشدت ممنوع است، زیرا ممکن است عوارض جدی برای جنین و نوزاد ایجاد کند. همچنین، زنانی که قصد بارداری دارند، باید قبل از مصرف این دارو با پزشک خود مشورت کنند. برای جلوگیری از تداخلات دارویی سدیم والپروات، قبل از شروع مصرف، حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
پرگابالین: دارویی موثر در کنترل تشنج و درد
پرگابالین (Pregabalin) برای کنترل تشنج در افراد مبتلا به صرع مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین، برای تسکین دردهای عصبی مانند درد ناشی از دیابت، زونا و برخی دیگر از انواع دردهای مزمن استفاده میشود. دیگر اطلاعات مربوط به پرگابالین شامل موارد زیر میشوند:
- مکانیسم اثر؛ پرگابالین با تاثیر بر انتقالدهندههای عصبی در مغز، به کاهش درد و کنترل تشنج کمک میکند.
- اَشکال دارویی؛ پرگابالین به صورت قرص، کپسول و محلول خوراکی در داروخانهها موجود است.
- تداخلات دارویی؛ پرگابالین ممکن است با برخی داروهای دیگر تداخل داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف هر دارویی، با پزشک مشورت کنید.
- نام تجاری؛ این دارو با نام تجاری لیریکا در بازار موجود است.
از تغییر دوز، قطع ناگهانی یا مصرف خودسرانه پرگابالین خودداری کنید، زیرا میتواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند.
گاباپنتین: داروی ضد تشنج موثر در تسکین دردهای عصبی و درمان صرع
گاباپنتین (Gabapentin) نیز یکی از انواع داروهای ضد تشنج است که در درمان صرع کاربرد دارد. علاوهبراین، برای تسکین دردهای عصبی نیز مورد استفاده قرار میگیرد. اطلاعات مربوط به این داروی ضد تشنج خارجی شامل موارد موجود در جدول زیر است:
اطلاعات دارویی گاباپنتین | توضیح |
مکانیسم اثر گاباپنتین | کاهش تحریکپذیری سلولهای عصبی در مغز کنترل فعالیتهای الکتریکی مغز کاهش انتقال سیگنالهای درد |
اَشکال دارویی | قرص کپسول |
نامهای تجاری | نورونتین (Neurontin) نوروپنتین گابارون و … |
گاباپنتین باید حتما تحت نظر پزشک و با دوز مشخص مصرف شود. قطع ناگهانی و تغییر دوز این دارو، باعث بروز برخی عوارض در بیمار میشود.
سنوبامیت: دارویی برای کنترل تشنج در بزرگسالان
سینوبامیت (cenobamate) دارویی است که برای کنترل تشنج در بزرگسالان مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو با تاثیر بر فعالیتهای الکتریکی مغز، به کاهش شدت و تعداد حملات تشنج کمک میکند. اطلاعات بیشتر درمورد این داروی ضد تشنج شامل موارد زیر میشود:
- نحوه عملکرد؛ تاثیر بر انتقالدهندههای عصبی در مغز و کاهش فعالیتهای الکتریکی غیرطبیعی که منجر به تشنج میشوند.
- عوارض جانبی شایع؛ این عوارض شامل بی خوابی، سرگیجه، خستگی، دوبینی و سردرد میشوند.
- احتیاط در مصرف برای زنان باردار و شیرده؛ سینوبامیت در دوران بارداری و شیردهی ممکن است خطرناک باشد و باید با احتیاط و تحت نظر پزشک مصرف شود.
- احتیاط در افراد مبتلا به بیماریهای کبد و کلیه؛ بیماران مبتلا به بیماریهای کبدی و کلیوی باید با احتیاط بیشتری از این دارو استفاده کنند.
- اَشکال دارویی؛ بیشتر بهصورت قرص با دوزهای مختلف دردسترس است.
- نام تجاری؛ با نام تجاری cenobamate تولید میشود.
سینوبامیت را طبق دستور متخصص مصرف کنید. درصورت بروز عوارض جانبی و طولانی شدن آنها، حتما پزشک خود درجریان مسئله قرار دهید.
استازولامید یکی از داروهای موثر در کنترل تشنج
استازولامید (Acetazolamide) معمولا بهعنوان یک داروی ادرارآور و برای کاهش فشار داخل چشم استفاده میشود. البته، در برخی موارد خاص و تحت نظر پزشک ممکن است برای کنترل برخی از انواع تشنج نیز تجویز شود. اطلاعات دارویی استازولامید شامل موارد زیر است:
- مکانیسم اثر؛ این دارو بهطورمستقیم بر روی سلولهای عصبی تاثیر نمیگذارد تا از این طریق تشنج را کنترل کند. مکانیسم اصلی اثر آن در کاهش تشنج، مربوط به تاثیرات غیرمستقیم بر محیط اطراف سلولهای عصبی است.
- نام تجاری؛ استازولامید با نام تجاری Diamox دردسترس است.
- کاربردها؛ استازولامید برای کاهش فشار داخل چشم، پیشگیری و کاهش علائم اختلال ارتفاعزدگی و در برخی موارد خاص برای کنترل تشنج کاربرد دارد.
- اَشکال دارویی؛ این دارو بهصورت قرص، کپسول و پودر برای تزریق تولید میشود.
- عوارض جانبی؛ این عوارض شامل خستگی، سرگیجه، بیحسی، اختلالات گوارشی و حسی میشوند.
استازولامید بهویژه در بیماران با مشکلات کلیوی، کبدی یا اختلالات الکترولیتی باید با احتیاط مصرف شود. همچنین، استفاده طولانیمدت از این دارو معمولا توصیه نمیشود.
لاموتریژین: دارویی برای کنترل تشنج و اختلال دوقطبی
لاموتریژین (Lamotrigine) بهطورگسترده برای درمان صرع و کنترل تشنج استفاده میشود. علاوهبراین، این دارو در مدیریت اختلال دوقطبی نیز موثر است و بهعنوان داروی ضد تشنج در سکته مغزی نیز شناخته میشود. اطلاعات مربوط به این داروی ضد تشنج در جدول زیر آمده است.
اطلاعات دارویی لاموتریژین | توضیح |
مکانیسم اثر | این دارو با کاهش تحریکپذیری بیشازحد نورونها، از بروز تشنج و نوسانات خلقی شدید در اختلال دوقطبی جلوگیری میکند. |
اَشکال دارویی | قرص و شربت |
نامهای تجاری | لاموتریژین با نامهای تجاری مختلفی تولید میشود، که ازجمله آنها میتوان به لامیکتال (Lamictal) اشاره کرد. |
دوز و زمان مصرف لاموتریژین را طبق دستور پزشک رعایت کنید. دوز دارو و مدت زمان درمان، به عوامل مختلفی مانند نوع بیماری، سن بیمار و پاسخ به درمان بستگی دارد.
لاکوزامید: دارویی برای کنترل تشنج در بزرگسالان و کودکان بالای یک ماه
لاکوزامید (Lacosamide) برای کنترل تشنجهای جزئی، بهویژه در بزرگسالان و کودکان بالای یک ماه، مورد استفاده قرار میگیرد. این داروی ضد تشنج در کودکان با تاثیر بر فعالیتهای الکتریکی مغز، به کاهش شدت و تعداد حملات تشنج کمک میکند. علائم تشنج در کودکان شامل خیره شدن به یک نقطه، لرزش بدن، سفت شدن عضلات، بیهوشی موقت، پرش ناگهانی اندامها، بیاختیاری در ادرار و مدفوع و مشکلات تنفسی میشود.
از اطلاعات مربوط به داروی ضد تشنج لاکوزامید، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اَشکال دارویی؛ بهصورت قرص، شربت یا آمپول در داروخانهها موجود است.
- کاربرد؛ لاکوزامید بهعنوان درمان جزئی صرع و درمان کمکی در تشنجهای مقاوم به دارو مورد استفاده قرار میگیرد.
- نامهای تجاری؛ لاکوزامید با نامهای تجاری مختلفی مانند Vimpat در بازار موجود است.
- عوارض جانبی؛ عوارض احتمالی این دارو شامل سرگیجه، خستگی، سردرد، دوبینی و اختلالات گوارشی است.
این دارو باید تحت نظر پزشک و با دوز مشخص مصرف شود.
ویگاباترین: داروی کنترل تشنج در افراد بالای 10 سال
ویگاباترین (Vigabatrin) معمولا همراه با سایر داروهای ضد تشنج برای کنترل تشنج در بزرگسالان و کودکان بالای 10 سال استفاده میشود. دیگر اطلاعات مربوط به این داروی ضد تشنج شامل موارد زیر میشود:
- مکانیسم اثر؛ با افزایش سطح ماده شیمیایی به نام GABA در مغز و کاهش فعالیت بیش از حد نورونها باعث کنترل تشنج میشود.
- کاربردها؛ برای تشنجهای کانونی مقاوم به درمان و درمان کمکی صرع استفاده میشود.
- اَشکال دارویی؛ بهصورت قرص با دوزهای مختلف تولید میشود.
- نام تجاری؛ این دارو با نام تجاری سابریل (Sabril) دردسترس است.
هرگز بهطور خودسرانه دوز مصرف این دارو را تغییر ندهید یا مصرف آن را قطع نکنید.
اتوسوکسیماید: دارویی برای کنترل تشنج و صرع غایب
اتوسوکسیماید (Ethosuximide) بهطورخاص برای درمان نوعی از تشنج به نام تشنجهای کوچک یا صرع غایب تجویز میشود. این نوع تشنج اغلب در کودکان و نوجوانان رخ میدهد و شامل وقفههای کوتاه در هوشیاری و خیره شدن است.
- مکانیسم اثر؛ این دارو با کاهش جریان کلسیم در سلولهای عصبی تالاموس، به نرمالسازی فعالیت الکتریکی مغز کمک میکند. بهاینترتیب، بهطورموثری علائم تشنجهای کوچک را کنترل میکند.
- اَشکال دارویی؛ بهصورت قرص و شربت در دسترس است.
- نامهای تجاری؛ نامهای تجاری اصلی اتوسوکسیماید،Emeside و Zarontinاست.
- عوارض جانبی شایع؛ شامل خوابآلودگی، سرگیجه، سردرد و مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع و استفراغ میشود.
در موارد نادر، ممکن است مصرف اتوسوکسیماید منجر به بروز عوارض جدیتری مانند واکنشهای آلرژیک یا اختلالات خونی شود.
زونیساماید یکی از داروهای موثر در کنترل انواع تشنج
زونیساماید (Zonisamide) برای کنترل انواع مختلف تشنج، بهویژه تشنجهای جزئی و عمومی تونیک کلونیک یا صرع بزرگ، استفاده میشود. دیگر اطلاعات مربوط به این داروی ضد تشنج شامل موارد زیر است:
- مکانیسم اثر؛ زونیساماید با انسداد کانالهای سدیمی و کلسیمی وابسته به ولتاژ، فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز را کاهش و تشنج را کنترل میکند.
- موارد مصرف؛ این دارو برای درمان صرع، اسپاسم نوزادی و بهعنوان درمان کمکی در سندرم لنوکس- گاستو مورد استفاده قرار میگیرد.
- اَشکال دارویی؛ زونیساماید بهصورت کپسول با دوزهای مختلف تولید میشود.
- نام تجاری؛ نام تجاری این دارو Zonegran است.
شایعترین عوارض جانبی زونیساماید شامل خوابآلودگی، گیجی، بیاشتهایی، و تغییرات خلقوخو میشوند.
فنفلورامین: دارویی برای انواع تشنج مقاوم به درمان
فنفلورامین (Fenfluramine) یک داروی سروتونرژیک است که برای درمان تشنجهای مرتبط با سندرم دراوت و سندرم لنوکس-گاستو استفاده میشود. اطلاعات مربوط به این دارو در جدول زیر آمده است:
اطلاعات دارویی فنفلورامین | توضیح |
مکانیسم اثر | فنفلورامین با افزایش سطح سروتونین مغز عمل میکند. افزایش سروتونین میتواند به کاهش تشنج و بهبود خلقوخو کمک کند. |
کاربردها | درمان تشنجهای مقاوم به درمان |
اَشکال دارویی | قرص |
نام تجاری | Fintepla |
این دارو ممکن است خطر ابتلا به بیماریهای دریچهای قلبی را افزایش دهد. بنابراین، مصرف آن باید تحت نظر پزشک انجام شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود.
فنیتوئین: دارویی برای کنترل تشنجهای جزئی و صرع بزرگ
فنیتوئین (Phenytoin) یک از انواع داروهای ضد تشنج است که برای کنترل انواع مختلف صرع به جز حملات صرع کوچک استفاده میشود. اطلاعات مربوط به این داروی ضد تشنج شامل موارد زیر است:
- مکانیسم اثر؛ فنیتوئین با تاثیر بر کانالهای سدیمی در سلولهای عصبی، به تنظیم فعالیتهای الکتریکی مغز کمک میکند.
- کاربردها؛ موارد استفاده از این دارو شامل درمان صرع، پیشگیری از تشنج و درمان درد عصبی است.
- اَشکال دارویی؛ بهصورت قرص، کپسول و آمپول، سوسپانسیون و کرم موضعی تولید میشود.
- نام تجاری؛ نامهای تجاری فنیتوئین شامل Dilantin، Phenytoin Sodium و Epanutin است.
مصرف فنیتوئین ممکن است عوارضی مانند سرگیجه، خستگی، اختلال تکلم، آکنه، بثورات پوستی، ضخیمشدن لثه و پرمویی را ایجاد کند.
تیاگابین: دارویی موثر برای کنترل و درمان تشنجهای جزئی
تیاگابین (Tiagabine) یک داروی ضد تشنج است که بهعنوان درمان کمکی برای تشنجهای جزئی در افراد بالای ۱۲ سال تایید شده است. همچنین ممکن است برای درمان اختلالات اضطرابی و دردهای عصبی نیز تجویز شود. اطلاعات دارویی تیاگابین شامل موارد زیر است:
- مکانیسم اثر؛ تیاگابین با افزایش سطح گاما-آمینوبوتیریک اسید (GABA) در مغز به کاهش فعالیتهای الکتریکی غیرطبیعی کمک میکند.
- کاربردها؛ برای درمان انواع مختلف صرع جزئی، ازجمله تشنجهای ساده و پیچیده جزئی، درمان صرع عمومی تونیک کلونیک و سندرم لنوکس-گاستو استفاده میشود.
- اَشکال دارویی؛ تیاگابین بهصورت قرص تولید میشود.
- نام تجاری؛ نام تجاری تیاگابین Gabitril است.
عوارض جانبی شایع تیاگابین شامل سرگیجه، خوابآلودگی، و اختلال حافظه میشود.
توپیرامات: دارویی برای کنترل تشنج و سایر اختلالات
توپیرامات (Topiramate) یک داروی ضد تشنج است که برای کنترل تشنج در بیماران مبتلا به صرع و پیشگیری از سردردهای میگرنی استفاده میشود. همچنین، این دارو در اختلال دوقطبی به عنوان درمان تکمیلی کاربرد دارد. مشخصات این داروی ضد تشنج شامل موارد زیر میشود:
- نحوه عملکرد؛ کاهش فعالیت الکتریکی غیرطبیعی در مغز برای کنترل تشنج
- کاربردها؛ درمان انواع مختلف صرع، پیشگیری از میگرن و درمان تکمیلی در اختلال دوقطبی
- اَشکال دارویی؛ قرص با دوزهای مختلف
- نام تجاری؛ شامل Topamax، Trokendi XR و Qudexy XR
توپیرامات باید زیر نظر پزشک مصرف شود، زیرا قطع ناگهانی آن میتواند حملات تشنج را تشدید کند.
کلونازپام: دارویی ضد تشنج و آرامبخش
کلونازپام (Clonazepam) یک داروی ضد تشنج و آرامبخش از دسته بنزودیازپینها است که برای درمان انواع تشنج، اختلالات پانیک و اضطراب شدید استفاده میشود. سایر اطلاعات مربوط به این داروی ضد تشنج شامل موارد زیر است:
- نحوه عملکرد؛ این دارو با افزایش اثرات GABA در مغز، به کاهش فعالیت الکتریکی غیرطبیعی و کنترل تشنج کمک میکند.
- کاربردها؛ برای درمان انواع تشنج، اختلالات پانیک و اضطراب شدید مورد استفاده قرار میگیرد.
- اَشکال دارویی؛ بهصورت قرص و محلول خوراکی در دوزهای مختلف موجود است.
- نام تجاری؛ نامهای تجاری کلونازپام شامل Klonopin و Rivotril میشود.
مصرف طولانیمدت کلونازپام میتواند باعث وابستگی و اعتیاد شود. بنابراین، این دارو باید حتما تحت نظارت پزشک مصرف شود.
لورازپام: دارویی موثر در درمان تشنج، اضطراب و بیخوابی
لورازپام (Lorazepam) دارویی آرامبخش از دسته بنزودیازپینها است. این داروی ضد تشنج برای درمان اختلالات اضطرابی، بیخوابی و تشنج فعال مورد استفاده قرار میگیرد. اطلاعات دارویی لورازپام شامل موارد زیر است:
- مکانیسم اثر؛ با افزایش انتقالدهنده عصبی مهارکننده GABA، به کاهش فعالیتهای غیرطبیعی مغز و سیستم عصبی کمک میکند.
- موارد مصرف؛ برای درمان اختلالات اضطرابی، بیخوابی، و تشنج فعال استفاده میشود.
- اَشکال دارویی؛ به صورت قرص و آمپول تولید میشود.
- نام تجاری؛ نام تجاری اصلی لورازپام Ativan است.
عوارض جانبی این دارو شامل خوابآلودگی، سرگیجه، سردرد، تاری دید، و مشکلات حافظه است. درموارد نادر، ممکن است عوارض جدیتری مانند توهم یا افسردگی را نیز ایجاد کند.
اکسکاربازپین: دارویی برای درمان تشنجهای جزئی صرع
اکسکاربازپین (Oxcarbazepine) یک داروی ضد صرع است که برای درمان تشنجهای جزئی در بیماران افراد مبتلا به این بیماری استفاده میشود. این دارو بهعنوان مونوتراپی یا درمان کمکی در کنترل تشنجها به کار میرود. اکسکاربازپین از طریق دستگاه گوارش جذب میشود و اغلب به متابولیتهای فعال خود تبدیل میشود که اثرات ضد صرع بیشتری ایجاد میکنند. مشخصات این داروی ضد تشنج شامل موارد زیر است:
- مکانیسم اثر؛ با کاهش فعالیت بیشازحد الکتریکی در مغز، به کنترل تشنج کمک میکند.
- موارد مصرف؛ برای درمان انواع مختلف تشنج ازجمله تشنجهای جزئی و تشنجهای تونی کلونیک عمومی و درمان اختلال دوقطبی استفاده میشود.
- اَشکال دارویی؛ به صورت قرص و سوسپانسیون دردسترس است.
- نام تجاری؛ این دارو با نام تجاری Trileptal تولید میشود.
این دارو باید زیر نظر پزشک و با دوز مشخص مصرف شود. رعایت دستورالعملهای مصرف دارو بروز عوارض جانبی را کاهش میدهد.
داروهای ضد تشنج چه کاربردی دارند؟
داروهای ضد تشنج برای کنترل و کاهش انواع تشنج و درمان صرع استفاده میشوند. این داروها، بهطورمعمول برای کنترل تشنجهای ناشی از بیماری صرع کاربرد دارند. اما دربرخیموارد خاص شامل تشنج تبدار یا تشنج ناشی از تب در کودکان نیز ممکن است توسط پزشک متخصص تجویز شوند. کاربردهای داروهای ضد تشنج شامل موارد زیر میشوند:
- کنترل تشنج
- جلوگیری از تشنج
- کاهش اضطراب
- درمان دردهای عصبی
- پیشگیری از میگرن
- تثبیت خلق
موارد بالا، اصلیترین موارد استفاده از داروی ضد تشنج است.
مصرف داروهای ضد تشنج چه عوارضی دارد؟
هر کدام از انواع داروهای ضد تشنج، عوارض خود را دارند. عوارض کلی و شایع این داروها شامل موارد زیر است:
- خوابآلودگی
- سرگیجه
- مشکلات گوارشی
- تاری دید
- تغییرات خلق و خو
- افزایش یا کاهش وزن
- بثورات پوستی
برای آگاهی از عوارض داروی ضد تشنج باید از متخصص مغز و اعصاب مشاوره بگیرید. هنگام مراجعه به این پزشک، می توانید برای یافتن پاسخ سوال تخصص مغز و اعصاب چیست نیز از او مشاوره بگیرید. با آگاهی از وظایف او، میتوانید بهتر با روند درمان خود آشنا شوید و همکاری موثرتری با پزشک داشته باشید.
بعضی از داروها ممکن است باعث ایجاد سندروم استیون جانسون در فرد شوند.
موارد احتیاط مصرف داروهای ضد تشنج شامل چه مواردی است؟
مصرف انواع داروهای ضد تشنج نیازمند رعایت برخی نکات مهم است. موارد احتیاط استفاده از این داروها شامل موارد زیر میشود:
- افراد با بیماریهای خاص
- افراد مبتلا به تومورهای مغزی
- درصورت حساسیت به دارو
- بیماران مبتلا به اختلالات کبدی و کلیوی
- افراد با سابقه اختلالات روانی
- تداخل دارویی
قطع ناگهانی، تغییر دوز و کنترل عوارض جانبی انواع داروهای ضد تشنج باید با مشورت متخصص مغز و اعصاب انجام شود.
مصرف کدام داروی ضد تشنج در بارداری مجاز است؟
مصرف داروی ضد تشنج در زنان باردار و شیرده بسیار حساس و مهم است. انواع داروهای ضد تشنج باید تنها درصورت تجویز پزشک و با دوز مشخص در این دوران مصرف شوند. داروهایی شامل لاموتریژین، لوتیراستام، اکسکاربازپین و فلبامات در صورت تجویز پزشک، بهعنوان ایمنترین گزینهها برای درمان صرع در دوران بارداری شناخته میشوند.
انواع داروهای ضد تشنج را زیر نظر کدام متخصص باید مصرف کنیم؟
داروهای ضد تشنج با کاهش فعالیت الکتریکی غیرطبیعی مغز برای درمان انواع تشنج و صرع مورد استفاده قرار میگیرند. لیست داروی ضد تشنج شامل کاربامازپین، لوتیراستام، فنوباربیتال، گاباپنتین، لاموتریژین، توپیرامات، والپروئیک اسید، کلونازپام، لاکوزامید، و اتوسوکسیمید میشود. داروی ضد تشنج باید حتما زیر نظر دکتر مغز و اعصاب که متخصص در زمینه نورولوژی است، مصرف شود. انواع داروهای ضد تشنج هرکدام عوارضی دارند که با رعایت دستورالعملهای پزشک میتوان آنها را کاهش داد.
برای ثبت نوبت بهترین متخصص مغز و اعصاب در شهر خودتان، به پلتفرم آنلاین و سلامتی دکتردکتر مراجعه کنید.
منابع:
clevelandclinic.org
mayoclinic.org
medicalnewstoday.com