تاول یک بیماری پوستی دردناک است که در آن بخش خالی بین پوست و بافت با مایعهایی مانند چرک یا پلاسما پر شده است. اگر تا به حال تجربه پوشیدن کفشهای تنگ را داشته باشید، پس تا حدودی با تاول آشنایی دارید. البته تاول تنها برای ناحیه پا نیست بلکه در جاهای دیگری مثل لب، دست یا دیگر بخشهای بدن گهگداری میزبان این مهمان ناخوانده و انواع تاولهای پوستی میشویم.
علت تاول گاهی امری ساده مثل اصطکاک پوست بدن با جسمی خارجی است اما در بیشتر اوقات، این بیماریها هستند که مختلف منجر به ایجاد تاول در بخشهای مختلف بدن میشوند. در بیشتر اوقات وجود یک بیماری پوستی باعث تاول است، برای همین در سریعترین زمان ممکن باید به متخصص پوست مراجعه کنید.
اما به طور دقیق علل تاول پوستی چیست و چگونه میتوان آن را درمان کرد؟ این سوالی است که میخواهیم تا در ادامه این مطلب از مجله دکتردکتر به آن پاسخ دهیم؛ با ما همراه باشید.
انواع تاولهای پوستی و دلایل ایجاد آنها
تاولها در واقع جوش یا برآمدگیهای پر از مایعی هستند که پس از آسیب دیدن پوست، در لایههای بالایی آن به وجود میآیند. با وجود اینکه تاول در هر قسمت از بدن امکان ایجاد شدن دارد، اما شیوع آن بیشتر در دستها و پاها بوده و گاهی بسیار آزار دهنده میشوند. اغلب تاولها از سرم، خون یا عفونت پر شدهاند و هنگامی که پوست بدن در اثر اصطکاک یا سوختگی دچار آسیب دیدگی شد، تاولهایی از مایعی شفاف در زیر پوست آسیب دیده ایجاد میشود و از آسیب بیشتر پوست جلوگیری میکند.
اما همانطور که گفتیم، تاولهای پوستی علاوه بر شرایط ناگزیری مثل اصطکاک گاهی بهدلیل بیماریهای مختلف بروز میکنند. اما انواع تاولهای پوستی و دلایل ایجاد آنها را میشناسید؟ در ادامه دربارهشان بیشتر میگوییم.
بیماریها و علل تاول پوستی چه مواردی هستند؟
پوشیدن کفش تنگ یا پاشنه بلند، انجام فعالیتهایی مثب وزنه برداری یا در معرض آتش بودن، تنها علل تاولی پوستی نیستند؛ بیماریهایی هستند که اولین نشانههای وجودشان را با تاول نشان میدهند.
از میان این موارد، 23 مورد از باقی آنها شایعتر هستند:
1. هرپس سیمپلکس
یکی از عوامل ایجاد کننده تاول در ناحیه تناسلی و دهان، هرپس سیمپلکس (Herpes simplex virus) است که به وسیله ویروسهای HSV-1 و HSV-2 به وجود میآید. این تاولها به صورت خوشهای رشد کرده و ماده زرد رنگی را از خود ترشح میکنند. هنگامی که چنین تاولهایی را روی پوست خود مشاهده کردید، ممکن است علائم خفیفی مانند تب، خستگی، تورم غدد لنفاوی، سردرد، بدن درد و کاهش اشتها را هم تجربه کنید.
در چنین شرایطی دریافت نوبت دکتر پوست به صورت آنلاین از دکتردکتر، سرعت تشخیص و بهبودتان را بیشتر خواهد کرد.
2. اصطکاک
از شایعترین علل تاول پوست انگشتان دست و پاها که ارتباط بیشتری با محیط اطراف دارند، سایش دست یا پا به جسمهای خارجی سخت است. کوهنوردی و رسیدگی به باغچه از کارهایی هستند که باعث ایجاد تاول روی پوست میشوند.
3. ایمپتیگو یا تاول پوستی زرد زخم
یکی از بیماریهایی که در بین کودکان و نوزادان شیوع بیشتری دارد، ایمپتیگو (Impetigo) یا زردزخم است که در آن زخمها و تاولهای پر از مایع روی پوست ایجاد میکند و ترشحات زرد رنگی از آن خارج میشود. تاولهای این بیماری بیشتر در اطراف بینی، دهان و چانه تشکیل میشوند.
4. تبخال
تبخالها تاودهای قرمز رنگ و دردناک هستند که پر از مایع بوده و بیشتر در اطراف دهان و لبها به وجود میآیند. این تاولها معمولا به شکل زخم دیده شده و مانند آنفولانزا با علائمی همچون: حس سوزن سوزن شدن در ناحیه تبخال، تب پایین، بدن درد و تورم غدد لنفاوی همراه خواهد بود.
5. تاول بعد از سوختگی پوست
شاید برای شما هم پیش آمده باشد که با سوختن قسمتی از پوست، تاولهای دردناکی که پر از مایع هستند، در آن قسمتها تشکیل شود. این ویزیکولهای (ضایعات پوستی) پر از مایع از رسیدن آسیب بیشتر به پوست و بافتها جلوگیری میکنند. علت تاول زدن پوست بعد از سوختگی نیز همین موضوع است. اما تاولها براساس میزان سوختگی بدن، به سه سطح طبقهبندی میشوند:
- سوختگی درجه یک: در این نوع از سوختگی تورم جزئی، پوست خشک، قرمز و حساس که با اعمال فشار، سفید میشود، ایجاد خواهد شد.
- سوختگی درجه دو: تاولهایی که در سوختگی درجه ۲ ایجاد میشوند، شفافتر، قرمز رنگ و بسیار دردناک هستند.
- سوختگی درجه سه: شدیدترین حالت سوختگی، سوختگی نوع سه است که تاولهای آن حالت چرمی داشته و به رنگ سفید یا قهوهای تیره دیده میشوند.
6. تبخال ناحیه تناسلی
ویروسهای HSV-2 و HSV-1 در ایجاد تبخالهای ناحیه تناسلی نقش دارند. تاولهای این قسمت شبیه زخم بوده و مایعاتی از خود ترشح میکنند. این تاولها قبل از ظاهر شدن باعث خارش و گزگز شدن پوست میشوند. علت تاول زدن پوست بیضه در مردان نیز گاهی اوقات همین ویروسها هستند. تاولهای پوستی ناشی از این بیماری در واکنش به پریودی، خورشید و استرس ممکن است افزایش یابند.
7. تاولهای پوستی استوماتیت
به زخمها یا التهابی که داخل دهان یا روی لبها ظاهر میشود، استوماتیت (stomatitis) میگویند. این تاولها در اثر عفونت، استرس، آسیب، حساسیت یا سایر بیماریها ایجاد میشوند و به دو شکل استوماتیت آفتی یا زخم شانکر و هرپس استوماتیت یا زخم سرد به وجود میآیند.
8. تاول پوستی درماتیت تماسی
همانطور که از نامش مشخص است، این نوع از تاولها در اثر تماس پوست با یک ماده آلرژن به وجود میآیند. تاولهای پوستی درماتیت تماسی با علائمی همچون خارش، قرمزی، پوسته پوسته شدن و ترشح مایعات همراه خواهد بود.
9. تاول پوستی پمفیگوئید
در اثر عملکرد نادرست سیستم ایمنی، فرد دچار بیماری پمفیگوئید (pemphigoid) شده و تاولهایی روی پوست پاها، بازوها، غشاهای مخاطی و شکم ظاهر میشود. پوست اطراف تاولها کمی قرمز یا تیره هستند که در صورت پاره شدن، بسیار دردناک و حساس خواهند بود.
10. تاول پوستی زونا
یکی دیگر از بیماریهایی که میتواند از علل تاول پوستی باشد، بیماری زونا (Shingles) است که بسیار دردناک بوده و با علائمی همچون: درد، تب، خستگی و سردرد ظاهر میشود. تاولهای این بیماری پر از مایع بوده و به راحتی میتوانند در اثر پاره شدن مایع خود را تخلیه کنند.
درباره زونا در یکی از مطالب مجله دکتردکتر برایتان گفتهایم، اگر علت تاول شما بهدلیل وجود زونا است، مطالعه این مطلب را به شما توصیه میکنیم.
11. سرمازدگی
بر اثر سرمای شدید ممکن است پوست قسمتی از بدن تحت تاثیر قرار گرفته و دچار سرمازدگی شود. سرما معمولا روی پوست قسمی از انگشتان دست، انگشتان پا، بینی، گوش، گونه و چانه تاثیر میگذارد و پوست این قسمتها را بیحس میکند. گاهی در اثر سرمازدگی شدید، پوست پخش سرمازده به طور کامل سیاه شده و در اطراف آن ناحیه تاولهای خونی و پر از مایع به وجود میآید.
12. آبله مرغان
یکی دیگر از انواع تاولهای پوستی، تاولهای بیماری آبله مرغان است که به صورت خوشای بوده و با علائمی همچون: تب، بدن درد، گلو درد و از دست دادن اشتها همراه خواهد بود. تاولهای این بیماری تا زمانی که خشک نشوند، واگیردار خواهد بود.
13. پمفیگوس ولگاریس
گاهی اوقات به وسیله بیماری پمفیگوس ولگاریس (Pemphigus vulgaris) تاولهایی روی پوست ایجاد میشود که بسیار وحشتناک بوده و گلو، بینی، چشمها، اندام تناسلی، مقعد و ریهها را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. این بیماری یک اختلال خود ایمنی است و تاولهای ایجاد شده در دهان و گلو ممکن است شما را اذیت کنند.
14. تاول پوستی اگزمای آلرژیک
گاهی اوقات علت تاول روی پوست دست و ساعد مربوط به بیماری اگزمای آلرژیک (Allergic eczema) است که به سوختگی شباهت دارد. از علائم تاولهای این بیماری میتوان به پوسته پوسته شدن، قرمزی، خارش و ترشح مایعات اشاره کرد.
15. قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
گاهی اوقات علت تاول روی پوست دست مربوط به استفاده از موادهایی است که شیمیایی بوده و به پوست دست آسیب میرسانند. مواردی که میتوانند پوست دست را تحریک کنند، شامل موارد زیر هستند:
● حلالها
● مواد شوینده
● برخی از لوازم آرایشی
● سولفات نیکل
● عوامل شیمیایی مانند گاز خردل که در جنگ از آن استفاده میکنند.
16. تاول پوستی ناشی از درماتیت گیاهی
خانواده مرکبات، کرفس، ازگیل، انجیر و علف هرز، گیاهانی هستند که باعث درماتیت گیاهی شده و تاولهای پوستی را ایجاد میکنند. به عبارت دیگر این درماتیت بر اثر تماس مستقیم با یک گیاه و سپس قرار گرفتن در برابر خورشید ایجاد میشود.
17. تاول های پوستی درماتیت آتوپیک
این بیماری بیشتر با نام اگزما (Atopic dermatitis) شناخته میشود و میتواند تاولهای عفونی و پر از مایع روی پوست ایجاد کند. در صورتی که متوجه عفونی شدن تاولها شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید.
18. بیماری دست، پا و دهان
بیماری عفونی که معمولا کودکان زیر ۱۰ سال را درگیر میکند، درماتیت گیاهی است که سرایت بالایی داشته و از طریق مخاط، بزاق، مدفوع و تاولهای فرد بیمار به دیگران منتقل میشود. تشخیص این بیماری به وسیله علائمی همچون تب، آبریزش بینی و گلو درد انجام میشود.
19. اریزیپلاس
اریزیپلاس (Erysipelas) معمولا عفونتی است که در لایههای بالایی پوست ایجاد شده و باکتریها علت ایجاد این بیماری هستند. باکتری استرپتوکوک گروه A باعث ایجاد بیماری اریسیپلاس شده و دارای علائم زیر است:
● پوست برجسته و دردناک
● غدد متورم
● احساس ناخوشی
● تب و لرز
● تاولهای پوستی
● قرمزی ناحیه آسیب دیده
● تورم
20. درماتیت هرپتی فرمیس
گوهی علت تاول پوست سر، کمر، باسن، آرنج و زانوها بیماری درماتیت هرپتی فرمیس (Dermatitis herpetiformis) است که با خارش و سوزش همراه است. با رعایت یک رژیم غذایی بدون گلوتن میتوانید علائم این بیماری را از بین ببرید.
21. تاول پوستی ناشی از نیش حشرات
گاهی اوقات علت تاولهای پوستی خارش دار، حشرات هستند که پوست را سوراخ کرده و تاولهایی به شکل منحنی روی پوست ایجاد میکنند. گالها، کنهها، ساسها و کک شایعترین حشراتی هستند که میتوانند چنین تاولهایی را روی پوست بازو، پاها و دستها ایجاد کنند.
22. تاول زدن پوست بعد از لیزر
پس از انجام لیزر پوست بدن حساس شده و دچار قرمزی و التهاب میشود و همین علت تاول زدن پوست بعد از لیزر است. در موارد نادر، هنگامی که فرد در مقابل آفتاب قرار میگیرد، تاولهایی روی پوست به وجود میآید که در مواقع خاصی عفونی میشوند. برای جلوگیری از این واقعه بهتر است تا چند ساعت پس از لیزر، در مقابل خورشید قرار نگیرید.
23. تاول پوستی دیشیدروتیک
درماتیت دیشیدروتیک (Dyshidrotic) گاهی علت تاول های پوستی خارشدار است که با نام پومفولیکس (pompholyx) نیز شناخته میشود. در این بیماری ابتدا تاولهایی روی پوست انگشتان تشکیل میشود و سپس در سایر نقاط بدن رشد میکند. عوامل مختلفی مانند: آلرژی، ژنتیک و استرس در ایجاد پومفولیکس موثر هستند.
علت ایجاد تاول پوستی در کودکان
گاهی اوقات تنها کودکان به بیماریهایی دچار میشوند که با علائم خاصی همراه خواهد بود. از این علائم میتوان به تب، خارش و تاولهای پوستی اشاره کرد. بیماریهایی که در کودکان تاولهای پوستی ایجاد میکنند، موارد زیر هستند:
- تاول پوستی ناشی از مخملک
- سندروم سیلی گونه
- سرخک
- تاول ناشی از عفونت روزئو
درمان تاول پوستی چگونه صورت میگیرد؟
بیشتر تاول هایی که روی پوست ظاهر میشوند، خود به خود و بدون نیاز به هیچ درمانی بهبود پیدا میکنند. در واقع پس از به وجود آمدن تاول روی پوست، بهمرور زمان در زیر پوسته تاول پوست جدیدی تشکیل میشود.
در صورتی که از عمد تاول را پاره کنید و پوست آن را بردارید، در روند بهبود شما وقفه ایجاد خواهد شد؛ پس تا حدامکان از انجام این کار به شدت خودداری کنید.
مطابق توصیه متخصصان پوست، برای درمان تاول پوستی دست نباید پوست روی تاول را بردارید؛ زیرا این لایه پوستی مانند یک لایه محافظ عمل کرده و با عفونت مقابله میکند.
در مقابل، برای جلوگیری از آسیب بیشتر، افراد میتوانند تاول را با استفاده از بانداژ بپوشانند. تاول هایی که در اثر سوختگی یا قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی به وجود میآیند، واکنشهایی موقت نسبت به محرکها هستند. برای درمان تاول حساسیت پوستی، بهترین کار این است که از نزدیکی به علت ایجاد تاول اجتناب کنید.
گاهی اوقات علت ایجاد تاول روی پوست، بیماری هایی مانند اگزمای آلرژیک و دیشیدروتیک است و باید درمان شوند.
در این مواقع ممکن است فرد علت تاول را نداند و به یک متخصص پوست مراجعه کند. پس از آن که پزشک علت تاول را تشخیص داد، برای درمان علائم داروهایی تجویز میکند. علاوه بر این، برای تسریع در روند بهبودی میتوانید نکات زیر را نیز رعایت کنید:
۱. جهت جلوگیری از ایجاد عفونت، از تخلیه تاول خودداری کنید.
۲. سعی کنید تاول دست خود را با باند یا گاز استریل تمیز بپوشانید.
۳. پس از تخلیه تاول، آن ناحیه را تمیز و پوشانده نگه دارید.
علاوه بر این برای درمان تاول پوست صورت میتوانید از وازلین و پمادهای آنتی بیوتیکی همچون باسیتراسین استفاده کنید.
تنها زمانی به استفاده از این پمادها نیاز دارید که تاولها پوشش خود را از دست داده باشند و پوست نسبت به این پمادها حساسیت نشان ندهد. این پمادها برای درمان تاول پوست پا نیز توصیه میشوند.
درمان تاول پوستی در طب سنتی
در ادامه این مطلب برای درمان تاول پوستی روشهای مختلفی را معرفی کردهایم که برای درمان تاول پوستی کودکان نیز میتوانید از آنها استفاده کنید:
1. چای سبز
چای سبز از چندی ماده شیمیایی تشکیل شده که برای درمان تاول پوستی بدن بسیار کاربردی است.
2. آلوئهورا برای درمان تاول پوستی
همانطور که اشاره شد یکی از عللهای ایجاد تاول پوستی، سوختگی است. برای درمان این تاول ها میتوانید از ژل آلوئهورا استفاده کنید؛ زیرا به کاهش التهاب کمک زیادی میکند.
3. روغن درخت چای
روغن درخت چای خواص ضد التهابی و ضد ویروسی داشته و تا میزان زیادی از شیوع تبخال و ایجاد تاول جلوگیری میکند.
4. گل همیشه بهار برای درمان تاول پوستی
گل همیشه بهار یک داروی گیاهی است که خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و به کاهش التهاب، جلوگیری از آسیب سلولی و افزایش التیام کمک میکند.
5. روغن نارگیل
روغن نارگیل از چند اسید چرب مختلف تشکیل شده و برای آبرسانی پوست و کاهش التهاب بسیار مناسب است. از این روغن حتی برای درمان تاول پوستی نوزاد میتوانید استفاده کنید.
6. ژله نفتی
معمولا متخصصان پوست، از ژل نفتی برای التیام پوست در موارد مختلف استفاده میکنند. علاوه بر این ژل نفتی برای درمال تاول های شکسته بسیار کاربردی است.
7. بادرنجبویه
یکی از روغنهای ضروری برای سلامتی، روعن بادرنجبویه است. پزشکان طب سنتی این روغن را بهترین دارو برای درمان تاول پوستی میدانند.
8. روغن اوکالیپتوس
روغن اوکالیپتوس مانند روغن درخت چای خواص ضد ویروسی و ضد التهابی داشته و به درمان و پیشگیری از تبخال و تاول ناشی از آن کمک میکند.
راههای پیشگیری از تاول پوستی
درباره علل و انواع تاول پوستی برایتان گفتیم اما ذکر این نکته لازم است که تنها با بهخاطر سپردن یکسری از نکات میتوان از زدن انواع تاول پوستی جلوگیری کرد. بهترین روشها برای پیشگیری از تاول پوستی عبارتند از:
- استفاده از کفش مناسب
- استفاده از دستکش هنگام کار، برای جلوگیری از ایجاد تاول پوستی دست
- پوشیدن لباس مناسب هنگام سرما برای جلوگیری از سرمازدگی
- استفاده از کرم ضد آفتاب، برای جلوگیری از تاول پوستی به علت سوختگی پوست
- استفاده از دستکش هنگام استفاده از مواد شیمیایی
تاولهای پوستی؛ پیشگیری را انتخاب میکنید یا درمان؟
همه ما میدانیم که علت تاول پوستی بدن ممکن است متفاوت بوده و به وسیله عوامل مختلفی ایجاد میشود. ما در این مطلب علل تاول پوستی را به طور کامل بررسی کردیم و روش های درمانی مختلفی را معرفی کردیم. اگر از راههای پیشگیری استفاده کنید، بهتر از به دنبال راه چاره بودن برای درمان است. اما به هر حال، تاول یک مشکل پوستی قابل درمان است، به شرطی که با نوبت دهی آنلاین به یک متخصص پوست مراجعه کنید.
اما حالا شما به ما درباره تجربه تاولهای پوستی خود بگویید؛ از چه روشی برای درمان آن استفاده کردید؟ خوشحال میشویم روشهای درمانی خود را با ما به اشتراک بگذارید.