بیماری زونا چیست و چگونه درمان می‌شود؟ (به‌همراه ویدیو)

خلاصه این مقاله را بشنوید

زونا نوعی عفونت ویروسی است که باعث ایجاد زخم‌های دردناک می‌شود. زونا می‌تواند هر نقطه‌ای از بدن را درگیر کند. به‌طور معمول، شبیه نواری تاول است که در سمت چپ یا راست تن پیچیده می‌شود. پس زونا چیست و چه می‌کند؟ زونا توسط ویروس واریسلا زوستر به وجود می‌آید،  همان ویروسی که باعث آبله مرغان می‌شود. این بیماری کشنده نیست اما می تواند بسیار دردناک باشد. واکسن‌ها به کاهش خطر ابتلا به زونا کمک می‌کنند.

درمان زودهنگام هم مدت عفونت را کوتاه می‌کند و احتمال بروز عوارض را کاهش می‌دهد. استرس و اختلال عملکرد سیستم ایمنی از دلایل بروز زونا هستند. برای درمان از پمادهای مختلف و داروهایی نظیر فامسیکلوویر استفاده می‌شود. در این مقاله درباره زونا، علائم، درمان و مراقبت‌های لازم می‌خوانید. برای خواندن مقاله پیش رو به ۷ دقیقه زمان نیاز دارید.

اگر سوالی درباره این بیماری دارید، درانتهای همین صفحه و در قسمت نظرات بنویسید تا پزشک پاسخ دهد. 

زونا چیست؟

زونا (Shingles) یک بیماری عفونی و ویروسی است که عصب و پوست اطراف آن را درگیر می‌کند. عامل اصلی این بیماری، فعالیت مجدد ویروس آبله مرغان با نام واریسلا زوستر (Varicella Zoster) است. این ویروس در ابتدا  با بروز بیماری آبله مرغان مشخص می‌شود و پس از سال‌ها ماندگاری در سلول‌های عصبی ستون فقرات، دوباره خود را به صورت بیماری زونا بروز می‌دهد.

اینفوگرافی زونا چیست

دکتر بانسال (Ankush Bansal)، متخصصی در این زمینه می‌گوید:

ویروس آبله مرغان و زونا مشابه‌اند. به همین دلیل است که وقتی بزرگتر می‌شوید، بعد از تجربه آبله مرغان در کودکی، امکان ابتلا به زونا قوت می‌گیرد. در واقع، این ویروس تا پایان عمر در درون شما زندگی می‌کند. در مراحل بعدی زندگی و با افزایش سن، ابتلا به زونا محتمل می‌شود زیرا سیستم ایمنی بدن شما به دلیل سن یا سایر شرایط پزشکی شروع به افت می‌کند و ویروس می‌تواند دوباره در بدن فعال و سپس ظاهر شود یا به عنوان چیزی به نام زونا نمود پیدا کند.

دلایل ابتلا به زونااسترس-افزایش سن-اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن
درمان خانگیاستفاده از کمپرس آب سرد و مرطوب برای کاهش خارش-استراحت-استفاده از پماد «کالامین دی» برای کاهش خار-کرم ضد زونا مانند کرم‌های آنتی‌هیستأمین و آنتی‌بیوتیک-حمام گرفتن در وان با مخلوط جو دوسر

 

درمان سنتیمصرف سیر-چای سبز و نعناع-عسل-روغن درخت چای-روغن بابونه-روغن گل راعی-روغن اکالیپتوس
درمان داروییآسیکلوویر( زوویراکس)-فامسیکلوویر-والاسیکلوویر (والترکس)

دلایل بروز زونا چیست ؟

از دلایل ابتلا به زونا باید به موارد زیر اشاره کنیم:

  • استرس
  • افزایش سن
  • اختلال در عملکرد سیستم ایمنی بدن

خاطر افرادی که سابقه ابتلا به آبله مرغان را در کودکی داشته‌اند به‌احتمال بیشتری، به بیماری زونا مبتلا خواهند شد. در اصطلاح پزشکی به بیماری زونا، هرپس زوستر (Herpes Zoster) هم گفته می‌شود.

این بیماری در افراد بالای ۵۰ سال رایج است و بیشتر نیم تنه بالایی از بدن را به خود درگیر می‌کند. زونا خود را به صورت ضایعات پوستی (راش) قرمز رنگ توام با درد و سوزش بروز می‌دهد.

این ضایعات بیشتر شبیه به تاول بزرگ و زخم‌های دردناک هستند. تاول‌ها در بخش‌هایی از بدن مانند شکم، پشت، گردن و سینه ظاهر می‌شوند که توسط رشته‌های عصبی پوشش داده شده‌اند.

پژوهش‌های انجام شده در ارتباط با این بیماری نشان می‌دهد که از بین هر چهار نفر، یک نفر دچار زونا خواهد شد. اما احتمال اینکه یک فرد دو بار دچار این بیماری شود، بسیار پایین است.

زونا کشنده نیست؛ اما درد و سوزش ضایعات پوستی آن می‌تواند آزاردهنده باشد. مخصوصاً اگر این ضایعات در نواحی حساسی مانند چشم باشد.

زونا چیست

انواع زونا چیست ؟

اگر چه بثورات دردناک زونا در یک طرف صورت، گردن یا بالاتنه در بیشتر موارد وجود دارد، این بیماری می‌تواند اشکال مختلف دیگری نیز داشته باشد. اشکال کمتر رایج زونا عبارت‌اند از:

  • هرپت زوستر سینوس؛ زونا با درد شدید، اما بدون بثورات.
  • زونا داخلی؛ زونا بر اندام‌های داخلی تأثیر می‌گذارد.
  • هرپس زوستر چشمی؛ زونا روی عصب چشم تاثیر می گذارد.
  • هرپس زوستر اوتیکوس؛ زونا که به عصب صورت حمله می‌کند.

در ادامه ویدیویی درباره زونا و درکان آن را تماشا کنید:

play-rounded-fill

علائم زونا چیست ؟

اولین نشانه‌های زونا، پیدایش لکه‌های قرمز روی پوست است که به تدریج تبدیل به دانه‌های قرمز رنگ می‌شوند. ظاهر این دانه‌های قرمزرنگ مشابه با لکه و زخم‌های آبله‌مرغان است. فرد مبتلا به زونا احساس خستگی مفرط، تب، سوزش، مورمور شدن و درد در ناحیه خاصی از بدن را دارد. البته بعضی از بیماران قبل از بروز چنین علائمی، احساس سردرد را هم داشته‌اند.

بعد از گذشت یک هفته از بروز علائم ابتدایی، با تاول‌های خارش‌دار مواجه خواهید شد. تاول‌ها پس از مدتی خشک و زرد رنگ شده و پوست فرد بیمار شروع به ترمیم می‌کند. اما گاهی اوقات ترکیدن تاول‌ها همزمان نبوده و احتمال پدیدار شدن آن‌ها تا بهبودی خود شخص وجود دارد.

پس از خشک شدن کامل تاول‌ها، امکان سرایت بیماری به شخص دیگر وجود نخواهد داشت. بهترین راهکار برای کنترل و کوتاه‌تر کردن دوران بیماری، مشاوره با یک پزشک عفونی است.

زونا از حوالی شکم تا پشت گردن
زونا از حوالی شکم تا پشت گردن

علائم جدی و نادر بیماری زونا چیست ؟

علائم بیماری زونا همیشه به سادگی موارد اشاره شده در بخش قبلی نیست. بلکه گاهی اوقات شاهد علائمی جدی در فرد درگیر با این بیماری هستیم که نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارد. موارد زیر جزء جدی‌ترین علائم بیماری زونا هستند:

  • احساس درد یا ایجاد ضایعه پوستی در چشم
  • سرگیجه یا از دست دادن حس چشایی
  • درد شدید در یک گوش یا از دست دادن حس شنوایی
  • عفونت‌های میکروبی منجر به گرمی، تورم و قرمزی پوست

احتمال بروز عفونت زونا در چه کسانی بیشتر است؟

وضعیت سلامتی عمومی افراد، در ابتلا به این بیماری موثر است. به عبارت دیگر اگر از نظر جسمی، شرایط خاصی داشته باشید، بیشتر در معرض ابتلا به زونا خواهید بود. احتمال ابتلا افراد با شرایط زیر به بیماری زونا، بیشتر از بقیه است:

  • افراد مسن مبتلا به بیماری‌های تضعیف‌کننده‌ای همچون سرطان
  • اشخاص با سابقه ابتلا به بیماری آبله مرغان در دوران کودکی
  • افرادی که در حال شیمی‌درمانی و مصرف دارو‌های کورتون هستند
  • سالمندان و افراد بالای ۶۰ سال که به خواب و استراحت نیاز دارند
  • افراد درگیر با استرس و اضطراب

آیا زونا مسری و واگیردار است؟

در واقع امکان انتقال مستقیم زونا به شخص دیگر وجود ندارد. با این حال، فردی که هرگز به آبله‌مرغان مبتلا نشده، با تماس مستقیم با مایع تاول‌های شخصی که در حال حاضر زونا دارد، ممکن است ویروس را دریافت کند. اگر این اتفاق رخ دهد و فرد واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده باشد، ابتدا دچار آبله مرغان می‌شود.

زونا در واقع از طریق سرفه یا عطسه پخش نمی‌شود. فقط تماس مستقیم با مایع تراوش شده از تاول‌های آن می‌تواند ویروس را پخش کند. بنابراین، پوشاندن تاول‌ها خطر سرایت را تا حدود زیادی کاهش می‌دهد.

واگیر زونا چند روز است؟

ویروس زونا فقط تا زمانی فعال است که تاول برای اولین بار خشک می‌شود. به عبارت دیگر انتقال قبل از ایجاد تاول و بعد از تشکیل پوسته امکان‌پذیر نیست. اگر فرد دچار تاول نشود، ویروس نمی‌تواند به دیگران سرایت پیدا کند.

زونا زخم مسری است، یعنی امکان سرایت آن از یک فرد به فرد دیگر وجود دارد. اما شدت واگیر بودن آن به قدری نیست که از طریق تنفس منتقل شود. بنابراین، در صورت بروز عفونت زونا در یک فرد، بهتر است اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از انتقال و شیوع آن انجام گیرد.

جلوگیری از واگیر زونا

رعایت اقدامات احتیاطی زیر تا حدود زیادی می‌تواند از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری کند:

  • بثورات را بپوشانید.
  • دست‌های خود را به طور مکرر بشویید.
  • از دست زدن یا خراشیدن بثورات پوستی خودداری کنید.
  • علاوه بر این مهم است که از تماس با افراد زیر پرهیز کنید
  • نوزادانی که نارس هستند یا هنگام تولد وزن کمی دارند
  • زنان بارداری که هرگز آبله مرغان نگرفته یا واکسن آن را دریافت نکرده است
  • کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند

بیماری زونا در بزرگسالان چگونه است؟

بیماری زونا اغلب افراد مسن را درگیر می‌کند. نیمی از افرادی که به زونا مبتلا می‌شوند ۶۰ سال یا بیشتر، سن دارند. با توجه به اینکه افراد مسن دستگاه ایمنی ضعیف‌تری دارند، خطر بروز عفونت زونا در این افراد بیشتر است. علاوه بر این، سالمندانی که عفونت زونا در آن‌ها بروز پیدا می‌کند، احتمالاً عوارض بیش‌تری را نسبت به سایر افراد تجربه می‌کنند.

از عوارض زونا در بزرگسالان می‌توان به ضایعات پوستی بیشتر و عفونت‌های میکروبی که بر اثر تاول‌های باز به وجود می‌آیند، اشاره کرد. این دست افراد، همچنین مستعد ابتلا به ذات‌الریه یا سینه‌پهلو و التهاب مغزی نیز هستند. بنابراین مراجعه به موقع به پزشک برای این دست از بیماران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

مطابق توصیه پزشکان، افرادی که بیشتر از۵۰ سال سن دارند، برای پیشگیری از بروز این عفونت ویروسی، بهتر است واکسن زونا را دریافت کنند. این افراد می‌توانند برای تسکین درد، پارچه‌ی خنکی را روی زخم‌ها و تاول‌های خود بگذارند.

علاوه بر این برای جلوگیری از انتقال ویروس واریسلا به دیگران، توصیه می‌شود که فرد مبتلا، تا حد امکان زخم‌ها و ضایعات پوستی خود را بپوشاند. در همین حال، پزشک می‌تواند در صورت صلاح‌دید، دارو‌های ضد ویروس و ضد درد را برای فرد تجویز کند که باعث کاهش دوره عفونت و عوارض آن می‌شود.

آیا بیماری زونا در دوران بارداری خطرناک است؟

معمولاً بروز زونا در حاملگی غیرمعمول است، اما امکان ابتلا به آن وجود دارد. اگر فرد در دوران بارداری با کسانی که به آبله‌مرغان یا عفونت زونا مبتلا شده‌اند، در تماس بوده و واکسینه نشده باشد، ممکن است دچار آبله‌مرغان شود.

بسته به اینکه فرد در کدام سه ماهه بارداری قرار داشته باشد، ابتلا به آبله‌مرغان می‌تواند منجر به نقایص و عوارضی در نوزاد شود. واکسینه شدن برای آبله‌مرغان قبل از بارداری می‌تواند قدم مهمی برای فرد باردار باشد.

زونا به احتمال کم باعث بروز عوارض در خود فرد می‌شود، اما هنوز هم می‌تواند ناخوشایند و دردناک باشد. توصیه می‌شود فرد در صورت بروز ورم و تاول در دوران حاملگی، فوراً به پزشک مراجعه کند. همچنین می‌توان با مشورت پزشک از دارو‌های ضد ویروسی در طول بارداری استفاده کند. آنتی‌هیستأمین می‌تواند به کاهش خارش کمک کند و استامینوفن نیز می‌تواند از درد فرد بکاهد.

راه‌های تشخیص زونا چیست ؟

در اغلب موارد ابتلا به زونا با معاینه ساده ضایعات پوستی و تاول‌ها قابل تشخیص است. اما در موارد کمی، پزشک ممکن است سابقه ابتلا به بیماری را از فرد بپرسد و در موارد نادر، شاید به آزمایش نمونه پوست یا مایع تاول نیاز داشته باشد.

پزشکان برای نمونه‌برداری با استفاده از یک گوش‌پاک‌کن استریل شده بخش کوچکی از ضایعه پوستی یا تاول را برمی‌دارند. سپس، آزمایش‌ها می‌تواند وجود ویروس را در فرد تأیید کند. پس برای تشخیص درست، بهترین کار مراجعه به پزشک است.

عکس زونا
عکس زونا پشت گردن

راه‌های درمان بیماری زونا چیست ؟

در حالت کلی درمان قطعی برای بیماری زونا وجود ندارد، اما پزشک با توجه به وضعیت بیمار و تشخیص خود روش‌هایی برای کاهش علائم و دوره عفونت برای بیمار تجویز می‌کند که در ادامه آن‌ها را معرفی می‌کنم.

1. روش خانگی

گاهی اوقات بیماری زونا شدت چندان زیادی نداشته و با استفاده از روش‌های خانگی می‌توان میزان درد و خارش ناشی از آن را کاهش داد. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:

  • استفاده از کمپرس آب سرد و مرطوب برای کاهش خارش
  • استراحت
  • استفاده از پماد «کالامین دی» برای کاهش خارش
  • کرم ضد زونا مانند کرم‌های آنتی‌هیستأمین و آنتی‌بیوتیک
  • حمام گرفتن در وان با مخلوط جو دوسر

2. روش دارویی

در برخی از موارد با استفاده از روش خانگی نمی‌توان بیماری زونا را درمان کرد. به همین دلیل پزشک دارو‌هایی را برای بیمار تجویز می‌کند که در روند بهبود مؤثرند. دارو‌هایی همچون:

  • آسیکلوویر( زوویراکس)
  • فامسیکلوویر
  • والاسیکلوویر (والترکس)

علاوه بر موارد گفته شده، گاهی اوقات زونا باعث ایجاد درد شدیدی در فرد می‌شود. از این رو پزشک برای کاهش علائم بیماری، دارو‌های زیر را تجویز می‌کند:

  • پد‌های موضعی کاپسیاسین (کوتنزا)
  • ضدتشنج مانند گاباپنتین ( نورونتین)
  • داروی ضدافسردگی سه حلقه‌ای مانند آمی‌تریپتیلین
  • مواد بی‌حس‌کننده مانند لیدوکائین که به شکل کرم، ژل، اسپری یا پد پوستی موجود است.
  • دارو‌هایی که شامل مواد مخدر مانند کدئین هستند.
  • تزریق، که شامل کورتیکواستروئید و داروی بی‌حسی موضعی است.

3- روش سنتی درمان زونا

علاوه بر مصرف دارو، روش‌های سنتی برای درمان زونا نیز وجود دارد:

  • مصرف سیر
  • چای سبز و نعناع
  • عسل
  • روغن درخت چای
  • روغن بابونه
  • روغن گل راعی
  • روغن اکالیپتوس

مراقبت‌های لازم برای زونا چیست ؟

در صورت داشتن علائم بیماری بلافاصله به پزشک مراجعه نمایید و از مصرف خودسرانه دارو جدا خودداری کنید. به جز دستور پزشک نکات دیگری نیز وجود دارد که با رعایت آنها می‌توانید از شدت درد و ناراحتی بیماری کم کنید. باید بدانید که راه مراقبت از زونا چیست و چطور می‌توانید آن را کنترل کنید.

  • اولین قدم برای بهبود زودتر بیماری استراحت کافی است. سعی کنید خواب کافی و تغذیه مناسب داشته باشید.
  • از دوش و کمپرس آب سرد استفاده کنید. این عمل باعث کاهش درد و التهابات و متعادل شدن دمای بدن شما می شود.
  • بهتر است از پوشیدن لباس‌های تنگ و چسبان و مملو از پلاستیک خودداری و به جای آن از لباس‌های راحت و خنک استفاده کنید.
  • کشیدن دستمال پارچه‌ای خیس روی تاول‌ها باعث تسکین می‌شود. بدیهی است در این شرایط باید حوله و لباس‌های خود را از دسترس دیگر افراد دور نگه دارید زیرا ترشحات داخل تاول‌ها می تواند باعث انتقال بیماری به فرد دیگر شود.
  • استفاده از مواد معدنی و غذایی غنی نظیر میوه‌ها ، ویتامین‌هایی مانند ویتامین C و B و مصرف مایعات و انواع آبمیوه‌های طبیعی تاثیر شگفت‌انگیزی بر روند بهبود شما دارند.

از مصرف آنتی‌بیوتیک، داروهای بی‌حسی و مسکن‌های قوی بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. یکی از باورهای غلط بستن و پانسمان جای زخم و تاول‌ها است. زخم را تمیز و ضدعفونی نگه دارید و تا حد امکان آن را در معرض هوا قرار بدهید.

بعد از بهبود بیماری

از مشکلات دیگر افراد مبتلا به زونا، باقی‌ماندن جای زخم است. ممکن است، فرد در طول مدت بیماری به دلیل کلافگی از شدت التهابات و سوزش، مدام تاول را بخاراند. این عمل هرچه شدت بیشتری داشته باشد، جای زخم و رد بیشتری نیز از خود باقی می‌گذارد.

اگر سیستم ایمنی شما ضعیف است و علائم این بیماری را دارید هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید. در حال حاضر، پیشگیری قطعی برای این بیماری وجود ندارد اما تشخیص و درمان زودهنگام باعث می شود طول درمان شما کوتاه تر شده و رنج و درد و سختی کمتری را متحمل شوید.

برای دریافت نوبت ملاقات با پزشکان متخصص می‌توانید از سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر هم کمک بگیرید. با این روش، سریع و بی‌دردسر می‌توانید با بهترین‌ها آشنا شوید و از آنها به‌طور آنلاین وقت بگیرید.

ارتباط رژیم غذایی و زونا چیست ؟

پزشکان دلیل اصلی ابتلا به زونا را سیستم دفاعی ضعیف می‌دانند. در نتیجه لازم است رژیم غذایی سالمی داشته باشید تا سیستم ایمنی بدنتان را تقویت کنید. غذاهای مفید برای زونا و غذا‌هایی که باعث افزایش سیستم ایمنی بدن شده و به بهبود بیماری کمک می‌کند، شامل موارد زیر هستند:

  • غذا‌های قرمز مانند: آلبالو، گریپ‌فروت، فلفل قرمز و هندوانه
  • غذا‌های سبز مانند: بروکلی، کلم بروکسل، اسفناج، کلم برگ، و سایر سبزیجات دارای برگ سبز
  • غذا‌های نارنجی شامل: هویج، سیب‌زمینی شیرین، زردآلو و کدو
  • گوشت کم‌چرب، غلات کامل، مغزیجات و بنشن (بقولات)
  • غذا‌های سرشار از ویتامین B مانند: جو ترش، جو خوراکی، سبزیجات دارای برگ سبز، گوشت گوساله‌ی علف خوار، دانه‌ها، غلات غنی‌شده، گوشت (مخصوصاً جگر)، تخم‌مرغ، ماکیان
  • غذا‌های حاوی اسید‌های چرب ضروری سالم مانند: آووکادو، زیتون و روغن زیتون، ماهی سالمون دریایی و ماهی‌های مفید دیگر و همچنین مکمل روغن ماهی
  • غذا‌های تخمیری مانند کیمچی، ساورکرات (کلم ترش)، تمپه، می‌سو (خمیر سویا) و کفیر.

اما سؤالی که برای بیماران پیش می‌آید، این است که آیا زونا پرهیز مواد غذایی دارد یا خیر؟ پاسخ این سوال مثبت است. درواقع مصرف بیش‌ازحد برخی از مواد باعث کاهش توانایی سیستم ایمنی بدن در برابر عفونت شده و در روند بهبود بیماری اختلال ایجاد می‌کند. موادی همچون:

  • مصرف غذا‌های شور
  • مصرف شکر سفید یا غذا‌هایی که شکر زیادی دارند
  • مصرف شربت‌هایی با فروکتوز بالا
  • غذا‌های فراوری شده و بسته‌بندی
  • چربی ترانس
  • اسید‌های چرب اشباع

عوارض احتمالی بیماری زونا چیست ؟

عوارض زونا چیست و چطور باعث بروز مشکلات بعدی می‌شود؟ ابتلا به زونا به خودی خود ناخوشایند است و باعث درد زیادی در فرد ایجاد می‌شود. اما علاوه‌براین، ممکن است فرد عوارض این بیماری را نیز تجربه کند. از عوارض احتمالی بیماری زونا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. عفونت پوستی

در صورتی که ضایعات تاولی زونا به درستی درمان نشوند، باعث ایجاد عفونت‌های باکتریایی در فرد خواهد شد.

2. از دست دادن بینایی

یکی از ناخوشایندترین عوارض زونا چیست و چطور عارض می‌شود؟ درگیری چشم یا ناحیه‌ی اطراف آن به زونا باعث عفونت دردناک چشم می‌شود. گاهی زونای چشمی به از دست دادن بینایی منجر شود.

3. مشکلات عصبی

گاهی زونا اعصاب را تحت تأثیر قرار می‌دهد که این اتفاق به عفونت مغز (آنسفالیت یا مننژیت)، فلج صورت یا مشکلات شنوایی و تعادل منجر شود. این عارضه بسیار خطرناک بوده و از عوارض جدی زونا شناخته می‌شود.

4. درد عصبی بعد از درمان

در بعضی از افراد، درد زونا پس از بهبودی تاول‌ها نیز ادامه پیدا می‌کند که این عارضه به عنوان نورالژی بعد از درمان شناخته می‌شود‌. این عارضه هنگامی رخ می‌دهد که فیبر‌های عصبی آسیب دیده پیام‌های سردرگم و اغراق‌آمیز درد را از پوست به مغز ارسال می‌کنند.

5. سندرم رامسی هانت

در صورتی که گوش یا اطراف آن درگیر زونا شد، سریعاً باید به پزشک خود مراجعه کنید؛ زیرا در صورت عدم درمان منجر به سندرم رامسی هانت می‌شود و با علائم زیر همراه است:

  • سرگیجه و وقوع مشکل در حفظ تعادل
  • گوش درد و وزوز کردن گوش، البته این عارضه نادر است اما با درمان به موقع شانس بهبودی کامل وجود دارد.
  • از دست دادن شنوایی
  • از دست دادن توانایی حرکت قسمت‌هایی از صورت

راهکار‌های پیشگیری از بروز زونا چیست ؟

معمولاً به طور کامل نمی‌توان از ابتلا به بیماری زونا پیشگیری کرد، اما با انجام اقداماتی می‌توان شدت آن را کاهش داد یا روند آن را کندتر کرد.

واکسینه شدن می‌تواند از بروز علائم و زخم‌های زونا و ضایعات پوستی شدید آن پیشگیری کند. همه كودكان بايد ۲ دُز واكسن آبله‌مرغان را که در اصطلاح پزشکی به آن «ایمن‌سازی واریسلا» گفته می‌شود، دریافت کنند.

بزرگسالانی که هرگز آبله‌مرغان نداشته‌اند نیز باید این واکسن را دریافت کنند. واکسینه شدن لزوماً به معنای این نیست که فرد به آبله‌مرغان یا زونا مبتلا نمی‌شود، اما آمار‌ها نشان می‌دهد که از هر ۱۰ نفری که واکسینه شده‌اند، تنها ۱ نفر به زونا مبتلا می‌شود.

واکسن زونا

راه پیشگیری از زونا چیست و چطور افراد بالغ از آن در امان می‌مانند؟ بزرگسالانی که ۵۰ سال سن دارند یا مسن‌تر هستند نیز باید واکسن زونا را دریافت کنند که به آن در اصطلاح پزشکی «واکسن ایمن‌سازی واریسلا زوستر» گفته می‌شود. پزشکان واکسینه شدن را بهترین راه برای پیشگیری از بروز زونا می‌دانند.

برای زونا دو واکسن وجود دارد که «زوستاواکس (Zostavax)» و «شین گریکس (Shingrix)» نام دارند. بر اساس تحقیقات معتبر، واکسن شینگریکس، معمولاً بهتر جواب می‌دهد و اغلب پزشکان و مراکز درمانی این واکسن را برای بیماران خود تجویز می‌کنند. در همین حال، کسانی که حتی قبلاً با زوستاواکس واکسینه شده‌اند نیز باید واکسن شینگریکس را دریافت کنند.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

معمولاً اگر زونا چشم را درگیر نکرده باشد، خیلی خطرناک نیست اما در صورت شک به ابتلا به بیماری زونا، بخصوص در موارد زیر حتماً به پزشک خود مراجعه کنید:

  • به وجود آمدن درد و ضایعات اضافی در نزدیکی چشم، که در صورت عدم درمان باعث آسیب دائمی به چشم می‌شود.
  • در صورتی که سن شما بیشتر یا مساوی ۶۰ سال است، زیرا سن به طور قابل توجهی خطر ابتلا به عوارض این بیماری را افزایش می‌دهد.
  • فرد به هر علتی مانند سرطان، دارو یا بیماری مزمن دارای سیستم ایمنی ضعیفی باشند.
  • ضایعات به وجود آمده گسترده و دردناک باشند.

به چه پزشکی مراجعه کنید؟

تخصص درمان زونا چیست و چه کسی آن را درمان می‌کند؟ برای درمان زونا باید به متخصص عفونی مراجعه کنید. این وضعیت نوعی بیماری ویروسی است و متخصصان عفونی در زمینه درمان مشکلاتی مانند آن خبره هستند.

زخم‌های زونا
زخم‌های زونا

عوارض زونا را جدی بگیرید!

با همه موارد گفته شده، لازم است یاداوری کنیم که درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد؛ زیرا زونا یک بیماری عفونی بوده و باید دوره خود را سپری کند. اما با استفاده از روش‌های معرفی شده در این مطلب می‌توان تا حدودی روند بهبود آن را تسریع کرد.

اما اگر عوارض این بیماری در فرد شدید باشد، باید به پزشک مراجعه کند. به نظر شما علاوه بر موارد گفته شده در بالا، روش‌های دیگری برای درمان زونا وجود دارد؟ اگر روش دیگری را برای درمان این بیماری مناسب می‌دانید، حتماً به ما و خوانندگان این مطلب معرفی کنید.

سوالات متداول

۱. مدت بهبودی زونا چقدر است؟

زونا ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد.

۲. آیا زونا عود می‌کند؟

ممکن است پس از طول مدت بیماری تاول‌ها باز هم ظاهر شوند. این تاول ها هرچه زودتر باید درمان شوند چون ممکن است در نواحی حساسی چون چشم و حتی گوش پدیدار شوند و صدمات جدی به ارگان‌های مهمی چون گوش و چشم  و سیستم بینایی و شنوایی ایجاد کنند.

منبع:

ada.com

mayoclinic.org

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
ممکن است شما دوست داشته باشید
556 نظرات
  1. وحید می گوید

    با سلام و خسته نباشید مادر من نزدیک به ۵ ماه هست ک از بیماری زوناش میگذره با اینکه بعد از حدود ۲ هفته از شروع زونا اون قرمزی ها و لکه ها خوب شد اما درد شدیدی همچنان همون نواحی که زونا واقع شده بود احساس میکنن و عصبشون درگیر شده هر جا می‌بریم هم خوب نمیشه لطفا ازتون خواهش میکنم جواب بدین تشکر از شما

  2. مهدی می گوید

    سلام خسته نباشید
    بنده 20 سالمه و 5 ماه پیش به آبله مرغان مبتلا شدم
    دیشب تب و کسالت و بدن درد بی دلیل داشتم
    امروز صبح بعضی وقتا احساس میکنم عصب های بدنم به مدت یک الا 5 ثانیه در نقاط مختلف بدنم تیر میکشن
    و احساس میکنم در ناحیه کمرم یه خورده پوستم حساس شده
    آیا امکان داره علائم اولیه زونا باشه

  3. محدثه صادقزاده می گوید

    سلام
    میشه بدون ایجاد تاول ب زونا مبتلا شد؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      خیر ، تاول باید باشد

  4. حیدرآبادی می گوید

    سلام همسرم دوهفته پیش به زونا مبتلا شد که به پزشک متخصص عفونی مراجعه و دارو مصرف کرد ولی بعد دو هفته امروز دچار بی حالی و ضعیف شدید شدن آیا به خاطر زونا طبیعی است یا باید به پزشک مراجعه کنیم لطفاً راهنمایی کنید

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بعید است به زونا ارتباط داشته باشه، مجددا ویزیت شوند

  5. خانم شوهان می گوید

    سلام . من یک هفته س که علامت زونا رو دارم ، روی کتف راستم .. یه دایره اندازه پرتقال هستش ، 4 روزه به شکل تاول شدن ، خییییلی درد داره ،. امروز تاول ها سیاه شدن ، چه دارو یا پومادی سریع برطرفشون میکنه ؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      ۴۸ ساعت بعد از به وجود اومدن تاول ها تقریبا درمان خاصی جهت کاهش شدت بثورات نمیتوان کرد اما با دارو میتوان شدت درد و سوزش رو کم کرد

  6. محمدرضا درم می گوید

    سلام دو هفته میشه مبتلا به زونا شدم درناحیه زانو و کمر به دکتر عفونی مراجعه کردم دارو داد و درد خیلی شدیدی داشتم ولی بعد از دو هفته بهتر شدم ولی الان زانوم خالی میکنه و اصلأ تو بلند شدن کمک نمیکنه آیا طبیعی است

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      با توجه به درگیری اعصاب در زونا ممکن است سبب درد و همچین حالتی بشود
      اما اگر این علایم در حال تشدید است یا ادامه دار شد جهت بررسی به متخصص ارتوپدی مراجعه کنید

  7. عباسی می گوید

    سلام وقت بخیر من چن روزه قسمت بالاتنه بصورت پراکنده تاول زده وهمین طور زیاد میشه وتب و لرز هم دارم حالت خستگی و بدن درد هم دارم بنظرتون زونا ست؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      بثورات پوستی زونا محدود به یک درماتوم هست
      یعنی در سراسر بدن پخش نمیشه بلکه به صورت خوشه ای در یک محدوده بدن هست
      اگر در سراسر تنه پراکنده هستن بعیده زونا باشه
      برای معاینه به متخصص عفونی مراجعه کنید

  8. حسین می گوید

    میگین که زونا در یه ناحیه به وجود میاد در صورتی که اینجوری نیست وشاید در دست پا و صورت به طور هم زمان اتفاق بیفتد.

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      به طور کلی در یک درماتوم به وجود می آد
      و اگر در چند درماتوم همزمان رخ داد از نظر نقص ایمنی باید بررسی صورت گیرد

  9. میلاد عبدالهی می گوید

    سلام من ۲۷ سالم هست ۱۵ ماه پیش روی گوش چپم علائم زونا پدیدار شد و درمان کردم ولی حس میکنم دوباره درهمون ناحیه مبتلا به زونا شدم خواستم ببینم همچین چیزی ممکن هست که در این مدت دوبار و در یک ناحیه به زونا مبتلا شد؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      احتمالش کمه اما اینطور نیست که اصلا امکان نداشته باشد
      درصورت تکرار بثورات پوستی جهت بررسی دقیق به متخصص عفونی مراجعه کنید

  10. عارف می گوید

    سلام،خسته نباشید
    ۲۸ سالمه/قبلا هم تجربه زونا داشتم ناحیه شکم سمت چپ/تقریبا یه هفته پیش همراه بیمار آبله هم بودم/الان دو سه روزی میشه که در ناحیه گردن سمت چپ علائم قرمزی،سوزش کم،درد گردن و تاول کم هم دیده میشه/آیا زونا هست؟/لازمه حتما به پزشک مراجعه بشه؟/ دارویی یا راه حل خاصی داره؟/تشکر از زحماتتون

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام عزیز
      علایمی که مطرح کردین به نفع زونا هست اما به طور کلی، احتمال عود مجدد کمه
      و چون مجدد عود کرده باید معاینه شین و به متخصص عفونی مراجعه کنید

  11. قرداغی می گوید

    سلام من ۹ روز پیش یه چیزی مثل گزش مورچه بود روی پهلو ی راستم زد بعد بشتر شد و قرمز شد و خیلی درد میکرد و خارش داشت و الان دانه های ریز داره و خیلی خارش و سوزش داره و الان دستم هم مثل همین تازه اینجوری شده آیا زونا هست؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      باید معاینه شین
      شرح حال به نفع زونا هست اما باید مشخص شه ضایعات در یک درماتوم هستن و شکل اون ها به نفع زونا هست یا خیر
      به متخصص عفونی مراجعه کنید

  12. قاسمی می گوید

    سلام خسته نباشید من چندین سال پیش روی رانم یه همچین تاولی درومد همه گفتن تبخاله و قطع شد ولی الان یه مدت هست که هر یک ماه یکبار یا روی ران یا در باسن یا روی مقعد همچین تاول هایی میزنم میتونه زونا باشه؟؟؟ایا خطرناکه؟؟؟؟

    1. مشاور سلامتی می گوید

      سلام
      علایمی که مطرح کردین ، به نفع زونا نیست
      با توجه به عود مکرر ضایعات جهت بررسی به متخصص پوست مراجعه کنید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.