همیشه نیاز به برداشتن خال نیست، بیشتر خالها بیضررند. گاهی اوقات، خالهای غیرطبیعی روی پوست ظاهر میشوند. این موارد مشکوک هستند و پزشکان ترجیح میدهند که آنها را زیر نظر بگیرند یا بردارند. برداشتن خال صورت یا نواحی دیگر بدن با هدف زیبایی هم رایج است. به طور کلی، خالبرداری فرایند سادهای دارد و نتیجه آن هم دلچسب است. در برخی موارد، سوزش اندک در ناحیه عمل، از عوارض برداشتن خال است. در بیشتر مواقع، مشکل خاصی بعد از برداشتن خال گوشتی یا انواع دیگر پیش نمیآید.
در این مقاله از روشهای مختلف برداشتن خال برایتان گفتهایم. به نظر میرسد که با پایان مطالعه مقاله، به اطلاعات کافی درباره این موضوع دست پیدا میکنید. خواندن مطلب به ۴ دقیقه زمان نیاز دارد.
اگر پرسشی داشتید، در پایان و در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی مجله پزشکی دکتردکتر به شما پاسخ دهد.
منظور از خال پوستی چیست؟
خالها اغلب در دوران کودکی یا نوجوانی ظاهر میشوند و به رنگهای متنوعی از رنگ طبیعی پوست تا صورتی یا قهوهای و سیاه متغیرند. خالهای افرادی با مو یا پوست تیرهتر، خالهای تیرهتری هم نسبت به افراد با پوست و موی روشنتر دارند. خالها میتوانند صاف یا برجسته باشند. امکان ایجاد گروهی از آنها در کنار هم روی سطح پوست وجود دارد. بزرگسالان معمولاً ۱۰ تا ۴۰ خال روی پوستشان دارند. برخی از خالها رشد کُندی دارند و بعضی هم به مرور زمان از بین میروند. اگر از ظاهر خال گوشتی یا حتی خال سطحی خودتان ناراضی هستید، بهتر است که برای برداشتن آن اقدام کنید.
بیشتر خالها بیضرر هستند، اما اگر خالی تغییر رنگ یا شکل میدهد و با علامتهایی مانند خارش و خونریزی روی پوستتان جا خوش کرده است، باید حتماً به دکتر پوست مراجعه کنید. گاهی اوقات، خالها نشانهای از سرطان پوست یا علائمی پیشسرطانی هستند. در صورت مشاهده چنین مواردی، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. شاید شاهد یک خال سرطانی هستید. با مراجعه به موقع به دکتر، امکان جلوگیری از توسعه بیماری و درمان کامل آن وجود دارد. پس نگران نباشید و راه درست را در پیش بگیرید. هزینه برداشتن خال هم زیاد نیست و فرایند سریع و سادهای دارد.
علت ایجاد خال روی صورت و بدن
خالها زمانی ایجاد میشوند که سلولهای پوستی به نام ملانوسیت (Melanocytes) به صورت خوشهای رشد کنند. ملانوسیتها به طور کلی در سراسر پوست پخش میشوند و ملانین تولید میکنند. ملانین نوعی رنگدانه طبیعی است که به پوست رنگ میدهد. با رشد گروهی سلول های تولیدکننده رنگدانه (ملانوسیتها)، خال در نواحی مختلف پوست بدن و صورت به وجود میآید. خالها شکلها، رنگها و انواع مختلفی دارند.
با چه روشهایی خال صورت را بر میدارند؟
روشهای مختلفی برای برداشتن خال وجود دارد. با آگاهی از اینکه تخصص پوست و مو چیست، باید به دکتری در این حوزه مراجعه کنید. دکتر پوست از روشهای مختلفی برای برداشتن هر نوع خال استفاده میکند. برای از بینبردن خال روی سطح پوست، نیاز به تراشیدن آن یا ایجاد برش و خارجکردن زائده وجود دارد. برداشتن خالها فرایند سختی ندارد و عموماً درمانی سرپایی است. برخی از خالها، بعد از برداشتن یا نمونهبرداری به آزمایشگاه فرستاده میشوند؛ شاید پای ابتلا به سرطان به میان باشد. در برخی موارد، برداشتن خال میتواند راهی برای درمان انواعی از سرطان پوست گسترشنیافته باشد.
روشهای خانگی برداشتن خال
سعی نکنید خودتان خالها را بردارید. شاید محصولاتی برای برداشتن خال در منزل وجود داشته باشند، اما هرگز نباید این کار را خودتان انجام بدهید. دستزدن به خالهای بدن و ایجاد فشار روی آنها اصلاً توصیه نمیشود. دلایلی منطقی برای این توصیه سرسختانه وجود دارد. به این دلایل دقت کنید:
- امکان دارد که خالها سرطانی باشند.
- احتمال ایجاد جای زخم و عفونت وجود دارد.
- شما تخصص کافی برای مواجهه با چنین فرایندی ندارید.
- لیزرهای خانگی برداشت خال میتوانند روی بافت و ساختار پوست اثرات نامنفی مانند ایجاد سرطان داشته باشند.
متخصصان پوست برای انجام جراحیهای پوستی مانند برداشتن خال آموزش دیدهاند. آنها در این زمینه تجربه و تخصص دارند. پس خودتان دست به کار نشوید و بدن را بیهوده، در معرض خطر قرار ندهید.
برداشتن خال به کمک انجماد
هیچ روشی برای برداشتن خال در خانه ایمن نیست. با هیچ ابزار و روشی نباید اقدام به این کار کنید. از بینبردن خالها نیازمند نگاهی تخصصی و تجربه علمی است. اگر با هر روشی، خال را بردارید، احتمال دارد که به بافت پوستی، اعصاب و نواحی اطراف خال آسیب وارد کنید. شما نباید خودسرانه، بدن را در معرض خونریزی، عفونت و ایجاد زخمهایی قرار بدهید که شاید سرمنشأ ابتلا به وضعیتهای خطرناکی مانند سرطان پوست باشند. استفاده از قطره، دستگاه یا پماد و… برای برداشتن خال اصلاً ایمن نیست و نباید به سراغ چنین روشهایی بروید.
برداشتن خال گوشتی با نخ
برداشتن خال با نخ بسیار خطرناک و اشتباه است. چنین اقدامی با ایجاد زخمهای بزرگ و ناهنجاری همراه میشود که عوارضی خطرناک مانند عفونتهای سنگین به وجود میآورند. اگر این خال بدخیم و سرطانی باشد هم بدن خود را در معرض خطر بزرگی قرار خواهید داد. ضمن اینکه فشار وارد بر پوست و اعصاب هم میتواند باعث اختلالاتی مانند بیحسی یا اختلالات عصبی دیگر شود. محیط منزل استریل نیست و اگر عفونت ایجاد شود، بدن در معرض مشکلات جدی مانند خونریزی قرار میگیرد.
آیا خال گوشتی را میتوان با روشهای خانگی از بین برد؟
خیر، نباید خودتان برای برداشتن خالهای پوست در نواحی مختلف اقدام کنید. شاید گاهی وسوسه شوید و بخواهید از روشهای سنتی یا محصولات موجود در بازار برای برداشتن خال گوشتی استفاده کنید، اما این کار خطرناک است. چنین کاری با احتمال عفونت، زخم و تحریک بدن به ابتلا به بیماری های پوستی نظیر سرطان همراه میشود. عوارض برداشتن خال گوشتی جدی و خطرناکاند.
روشهای پزشکی و کلینیکی خالبرداری
روشهای گوناگونی برای از بینبردن خالهای صورت و بدن وجود دارد. دکتر برداشتن خال براساس نوع خال و موقعیت قرارگیری آن، اقدام به تشخیص راه مناسب میکند. هزینه برداشتن خال هم با روشهای گوناگون زیاد نیست و در حوالی ۸۰۰هزار تومان (کمتر یا بیشتر) است. بنا به عمق خال در پوست و خطرناکبودن یا نبودن آن، امکان استفاده از گزینههای درمانی مختلفی وجود دارد. در ادامه به این روشها نگاهی خواهیم داشت.
استفاده از دستگاه پلاسما (پلکسر)
دستگاه پلکسر یا پلاسما از جدیدترین و دقیقترین روشها برای برداشتن خال است. این دستگاه با ایجاد پلاسمای سرد، سلولهای سطحی پوست را بخار میکند و آسیبی به لایههای عمقی پوست وارد نمیکند. پلکسر باعث ترمیم و جوانسازی پوست هم میشود. با این روش، تنها سلولهای هدف از بین میروند و به بافتهای اطراف آسیبی وارد نمیشود. به دلیل تبخیرشدن سلولها، خونریزی بسیار کمی در عمل رخ میدهد. گاهی اوقات هم خبری از خونریزی نیست.
برداشتن خال با لیزر (سوزاندن خال)
برداشتن خال با لیزر روش رایج و موثری برای از بینبردن خالهای پوستی است. در این روش، از پرتو لیزر برای هدف قراردادن و تخریب سلولهای رنگدانهای خال استفاده میشود. لیزر ابزار دقیقی است و مانع از واردشدن آسیب به بافتهای اطراف خال میشود. خونریزی و عوارضی مانند عفونت هم در میان نیستند و جای زخم هم کمتر از روشهای دیگر برداشتن خال روی پوست میماند.
استفاده از دستگاه RF (رادیوفرکانسی)
رادیوفرکانسی (RF) یکی از روشهای مدرن و پرکاربرد برای برداشتن خالهای نواحی مختلف بدن و صورت است. در این روش، از امواج رادیویی با فرکانس بالا برای برش و انعقاد بافتهای مورد نظر استفاده میشود. امواج رادیویی بافت هدف را با دقت بسیار زیادی برش میدهند و معمولاً کمترین آسیب را به بافتهای دیگر وارد میکنند. خبری از خونریزی هم نیست و دوره نقاهت سریع سپری میشود. این وسیله استریل است و برای همین، احتمال عفونتکردن محل برداشتن خالها هم کم خواهد بود.
خارج کردن کامل خال از پوست
روشهای مختلفی برای خارجکردن کامل خال از پوست وجود دارد. برخی از پزشکان از جراحی برای این کار استفاده میکنند و بعد از برداشت خال، زخم را بخیه میزنند. بعضی از بیماران هم تحت عملیات دیگری مانند لیزر یا الکتروکوتر قرار میگیرند. برای مثال، در الکتروکوتر از جریان الکتریکی برای سوزاندن خال استفاده میشود. برداشتن با کورت هم روش دیگری برای حذف کامل خال از سطح پوست است. در این روش، از ابزاری به نام کورت برای تراشیدن لایههای سطحی پوست حاوی خال استفاده میشود.
فریز کردن (کرایو)
در کرایوتراپی (Cryotherapy) یا فریزکردن از نیتروژن مایع برای یخزدن و از بینبردن سلولهای خال استفاده میشود. این روش به دلیل سادگی، سرعت و هزینه مناسب، محبوبیت زیادی دارد. هزینه برداشتن خال با این روش نسبت به برخی روشهای دیگر مانند لیزر کمتر است. در روش کرایو از بیحسی موضعی استفاده میشود و درد آن بسیار اندک است. استفاده از نیتروژن مایع، خطر عفونت را هم بسیار کم میکند.
برداشتن خال صورت و بدن با جراحی
در برداشتن با جراحی، از بیحسی موضعی استفاده میشود. پزشک با بیحسکردن ناحیه، خال را با تکنیک برش یا اصلاح برمیدارد. روش اکسیزیون (Excision) که به آن برش هم گفته میشود، شامل برداشتن خال و حاشیه کوچکی از پوست با استفاده از چاقو یا تیغ مخصوص جراحی است. چنین روشی ساده است و عوارض زیادی هم ندارد.
بعد از برداشتن خال چه مراقبتهایی نیاز است؟
بعد از برداشتن خال صورت یا بدن باید به نکاتی دقت کنید تا مشکل و عوارض خاصی پیش نیاید. مراقبتهای بعد از برداشتن خال دشوار نیست و با کمی دقت و صرف وقت، نتیجه رضایتبخشی از این عمل برایتان به همراه میآید. به توصیههای زیر، برای مراقبت بعد از عمل برداشتن خالها دقت کنید:
- قبل از مراقبت از محل، دستان خود را بشویید و نگذارید که پوستتان کثیف شود و در معرض عفونت قرار بگیرد.
- ناحیه را به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت با پوششی که پزشک قرار داده، بپوشانید و به آن دست نزنید.
- تا زمان بهبودی کامل، ناحیه را لمس نکنید و از اقداماتی مانند لایهبرداری پوست خودداری کنید.
- به بدن خود آب برسانید و آن را هیدراته نگه دارید.
سعی کنید که رژیم غذایی مناسبی داشته باشید و بدن را در وضعیتی سالم برای ترمیم بهتر زخمهای ناشی از برداشتن خال قرار بدهید.
بهترین پماد بعد از برداشتن خال
بعد برداشتن خال سطحی صورت یا موارد بزرگتر و عمقی باید از پمادهایی برای بهبود سریع محل زخم استفاده شود. استفاده از وازلین سفید بعد از عمل ایده خوبی است. بسیاری از پزشکان این ماده را گزینه مناسبی برای مراقبت پوست بعد از عملیاتی مانند برداشتن خال میدانند. گاهی اوقات، پماد آنتی بیوتیک برای زخم پیشنهاد میشود. پماد زینک اکساید بعد از برداشتن خال هم گزینه رایجی است و در رفع التهاب نقش دارد. درباره انتخاب پماد برداشتن خال با پزشک صحبت کنید؛ در این زمینه خودسرانه پیش نروید. با انتخاب بهترین پماد بعد از برداشتن خال از بروز عوارض و ایجاد جای زخم جلوگیری میکنید.
برداشتن خال صورت و بدن چه عوارضی دارد؟
برداشتن خال معمولاً خطرناک نیست و عوارضی هم به همراه ندارد. با این حال، در برخی از مواقع، امکان بروز عوارضی هم وجود دارد. برای مثال، شاید خونریزی ایجاد شود یا زخمهایی در این فرایند به وجود بیایند. شکلگیری زخم یا عوارض وابسته به نوع خال، اندازه و روش برداشتن آن است. در طول فرایند هم امکان بروز مشکلاتی مانند بیحسی منطقه و گزگز پوست وجود دارد.
عفونت
عفونت از عوارض محتمل بعد از برداشتن خال است. با رعایت اقدامات بهداشتی، چنین چیزی رخ نمیدهد. علت ایجاد عفونت، معمولاً استریلنبودن وسایل عمل، نشستن دستها در زمان تماس با خال برای برداشتن آن و محیط غیربهداشتی انجام فرایند است. دستکاری زیاد زخم یا سیستم ایمنی ضعیف فرد هم میتوانند باعث عفونت در طی برداشتن خال شوند. از علامتهای ایجاد عفونت باید به تب، درد، لرز و قرمزی و تورم پوست اشاره کنیم.
آسیب به عصبها
آسیب به اعصاب یکی از عوارض نادر اما محتمل در فرایند برداشتن خال است. این عارضه بیشتر در مواردی رخ میدهد که خال در نواحی پر از عصب بدن مانند گردن قرار داشته باشد. خالهایی که در حوالی اعصاب قرار دارند، بیشتر در معرض چنین آسیبی هستند. خطای پزشکی یا انتخاب نامناسب روش برداشتن خالها هم میتوانند چنین عارضهای را ایجاد کنند. اگر در طول برداشتن خالهای پوستی، به اعصاب آسیب برسد، در اطراف زخم بیحسی ایجاد میشود یا مشکلاتی مانند ضعف عضلانی و تغییرات حسی به وجود میآیند.
بروز حساسیت
بروز حساسیت بعد از برداشتن خال چندان رایج نیست، اما شاید در برخی افراد اتفاق بیافتد. این حساسیت معمولاً به خاطر استفاده از موادی است که در طول عملیات برداشتن خالها کاربرد دارند. مواد موجود در کرمهای تجویزی یا پانسمان هم میتوانند باعث بروز آلرژی شوند. برخی از افراد نسبت به مواد بیحسی موضعی حساسیت دارند. قرمزی و تورم یا خارش زیاد از علامتهای بروز حساسیت در مسیر از بینبردن خالهای بدن هستند.
آیا امکان برگشت خالهای برداشته شده وجود دارد؟
امکان برگشت خالهای پوستی وجود دارد؛ البته چنین چیزی معمولاً رخ نمیدهد و نادر است. عوامل مختلفی در این زمینه نقش دارند. برای مثال، نوع خال یا روش برداشتن آن در این زمینه تأثیر دارند. اگر حاشیههای خال به طور کامل برداشته نشوند، سلولهای باقیمانده رشد میکنند و خال جدیدی به وجود میآورند. در برخی موارد، سلولهای خال برداشتهشده دوباره فعال میشوند و رشد میکنند. عفونت هم از دلایلی است که در عودکردن سلولهای به وجودآورنده خال نقش دارد. به عوامل موثر در بازگشت خالها دقت کنید:
نوع خال | خالهای دیسپلاستیک (خالهای غیرطبیعی) بیشتر احتمال بازگشت دارند. |
روش برداشتن | اگر خال به طور کامل برداشته نشود، احتمال بازگشت آن وجود دارد. |
عمق خال | خالهای عمیقتر ممکن است به طور کامل برداشته نشوند. |
مراقبتهای بعد از عمل | رعایتنکردن مراقبتهای بعد از عمل میتواند باعث تحریک رشد مجدد خال شود. |
عوامل ژنتیکی | برخی افراد به دلیل عوامل ژنتیکی مستعد ابتلا به خال هستند. |
به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید تا عملیات برداشت خال با دقت و در کمال ایمنی انجام شود. به توصیههای پزشک در مورد مراقبت از محل عمل هم به دقت توجه کنید.
آیا خال سرطانی هم داریم؟
بله، برخی از خالها نشانهای از ابتلا به سرطانهای پوستی هستند. باید حواستان به خالهای بدنتان باشد. خالهایی که در شکل، اندازه و رنگ تغییراتی دارند، مشکوک هستند. احتمال دارد که این خالها سرطانی باشند. با مراجعه به پزشک، مانع از گسترش سرطان شوید و آن را در همان مراحل ابتدایی درمان کنید.
در پایگاه سلامت ملی بریتانیا (NHS) نوشته شده:
اشعه ماوراء بنفش خورشید میتواند احتمال سرطانیشدن خالها را افزایش دهد. اگر خالهای زیادی دارید، باید بیشتر مراقب آفتاب باشید. تغییرات خالهای خود را به طور منظم بررسی کنید.
خالهای سرطانی عموماً علامتهایی مانند تورم یا درد از خود نشان میدهند. اگر چنین عوارض و علائمی را در خالهای بدن مشاهده میکنید، حتماً به پزشک مراجعه داشته باشید. خونریزی از خال هم نشانه مشکوکی است که نیاز به پیگیری دارد.
خالبرداری چه مزایایی دارد؟
برداشتن خال با مزایای مختلفی همراه است. پیش از هر اقدامی باید با متخصص پوست درباره نوع و وضعیت خال خود مشورت کنید. اگر این خال بیخطر باشد، برداشتن آن در گروی خواستهها و سلیقه شخصیتان خواهد بود. در واقع، از آنجا که وجودش با مشکلی همراه نیست، برداشتن آن فقط جنبههای زیباییشناختی خواهد داشت. در برخی موارد، برداشتن خال عملی لازم است که به حفظ سلامتی کمک میکند. به طور کلی، از مزایای برداشتن خال باید به موارد زیر اشاره کنیم:
پیشگیری از سرطان پوست | برخی از خالها میتوانند به سرطان پوست تبدیل شوند. برداشتن خال به موقع میتواند از پیشرفت این بیماری جلوگیری کند. |
کاهش خطر عفونت | گاهی، خالها محل تجمع باکتریها و آلودگیها هستند و خطر عفونت را افزایش میدهند. با برداشتن خال، این خطر کاهش پیدا میکند. |
کاهش درد و ناراحتی | برخی از خالها باعث خارش، درد یا سوزش میشوند. برداشتن خال این مشکلات را برطرف میکند. |
بهبود ظاهر پوست | خالها ظاهر پوست را ناخوشایند میکنند. برداشتن خال به بهبود ظاهر پوست و افزایش اعتماد به نفس کمک میکند. |
یکنواختی رنگ پوست | خالها لکههای تیره یا روشن روی پوست ایجاد میکنند. برداشتن خال به یکنواختی رنگ پوست کمک میکند. |
به طور کلی، تصمیمگیری برای برداشتن خال باید با مشورت پزشک متخصص انجام شود. پزشک با بررسی دقیق خال و شرایط بیمار، بهترین روش درمان را انتخاب خواهد کرد. در این صورت، جای نگرانی بابت تیرگی جای خال و عوارض آن باقی نمیماند.
با حذف خالها زیباتر شوید
با برداشتن خالهایی که روی نواحی مختلف پوست صورت و بدن هستند، ظاهر زیباتری پیدا میکنید. گاهی اوقات هم برداشتن خال و بررسی آن، برای حفظ سلامتی مفید است. در واقع، با پیگیری انواع خال قرمز یا خال مادرزادی و…، امکان آگاهی از وجود برخی بیماریهای پوستی یا مشکلاتی جدی مانند سرطان هم پیش میآید. خالهای برجسته یا موجود روی برخی نواحی مانند خال روی بینی، تاحدی زیبایی را مخدوش میکنند. با مراجعه به پزشک، به راحتی و به سرعت میتوانید این خالها را بردارید. هزینه برداشتن خال صورت و بدن زیاد نیست و عوارض عجیب و ناراحتکنندهای هم ندارد. با مراقبتها و رعایت نکات بهداشتی پس از عمل، مشکلی مانند عفونت پیش نخواهد آمد.
برای اینکه جای خال باقی نماند و نتیجه مطلوبی از عمل برداشتن آن به دست بیاید، به پزشکان باتجربه مراجعه کنید. با مراجعه به سامانه دکتردکتر میتوانید بهترین متخصص برای برداشتن خال صورت را شناسایی کنید. در این سامانه، مراجعان پیشین پزشکان نظراتشان را درباره تجربه مراجعه خود به هر متخصص مطرح کردهاند. با مرور نظرات، بهترین پزشک را شناسایی کنید و از او به شکل اینترنتی وقت بگیرید. اگر تجربهای درباره عوارض برداشتن خال یا نکات دیگر درباره این عملیات دارید هم منتظر نظراتتان هستیم.
منابع:
nhs.uk
healthline.com
my.clevelandclinic.org
mayoclinic.org