التهاب تاندون، شکستگی و فاسیای پلانتار به درد کف پا منجر می‌شوند. همچنین بیماری‌های عصبی و مشکلات گردن خون را هم می‌توان علت درد کف پا دانست. این عارضه، با توجه به علت و محل درد کف پا، در انواع درد مزمن و تیز، درد حاد و مبهم و درد سوزشی ظاهر می‌شود.
دکتر ارتوپد، با معاینه فیزیکی، آزمایشات تصویربرداری و آزمایشات خون به تشخیص درد کف پا می‌پردازد. این متخصص، پس از شناسایی علت، برای درمان درد کف پا اقدام می‌کند. دارودرمانی، فیزیوتراپی و جراحی از موثرترین روش‌های درمان کف پا هستند. همچنین، با ورزش، استفاده از کفش مناسب و کاهش وزن، پیشگیری از کف پا امکان‌پذیر خواهد بود.
با مطالعه این مطلب از مجله پزشکی دکتردکتر که به 5 دقیقه زمان نیاز دارد، علت درد کف پا، قوس پا، انگشتان پا و مفاصل پا را بشناسید.
در انتها، اگر سوالی درباره درمان درد کف پا دارید، در قسمت نظرات بنویسید. کارشناس پزشکی ما به آن پاسخ خواهد داد.
درد کف پا چیست؟
ازآنجایی‌که، بیشتر ما هر روز از پاهای خود استفاده می‌کنیم، درد کف پا دردی شایع است. درد کف پا، اغلب در اثر آسیب‌های ورزشی، پوشیدن کفش‌های نامناسب و بیماری‌های ارتوپدی زمینه‌ای رخ می‌دهد. یکی از بیماری‌هایی که باعث درد کف پا می‌شود، آرتروز است. این درد علاوه‌بر کف پا، ناحیه پاشنه، انگشتان پا و قوس کف پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. با توجه به ناحیه بروز درد، علل و درمان درد کف پا هم متفاوت خواهد بود. با مراجعه به دکتر ارتوپد، علت درد کف پا شناسایی خواهد شد.
درد کف پا چند نوع دارد؟
درد کف پا، به شکل‌های مختلفی احساس شده و بسته به علت آن، شدت و نوع درد متفاوت خواهد بود. انواع درد کف پا شامل موارد زیر هستند:
- درد تیز و ناگهانی؛ این نوع درد ممکن است در اثر آسیب‌دیدگی مانند پیچ‌خوردگی یا شکستگی ایجاد شود.
- درد مبهم و تیرکشیدن؛ این نوع درد معمولا در فاسیای کف پا احساس شده و با فعالیت بدتر می‌شود.
- درد سوزشی؛ این نوع درد کف پا، در اثر آسیب عصبی یا التهاب ایجاد می‌شود.
بررسی نوع درد، علاوه‌بر تجویز درمان، در تشخیص علت درد کف پا هم تاثیرگذار است.
درد کف پا با چه علائمی همراه است؟
درد کف پا اغلب با علائم دیگری همراه است که به تشخیص دقیق علت درد کف پا کمک می‌کند. برخی از این علائم همراه با درد کف پا شامل موارد زیر هستند:
- التهاب؛ تورم و قرمزی در ناحیه دردناک
- افزایش دما؛ گرم‌تر شدن ناحیه دردناک از سایر نقاط پا
- سفتی؛ احساس سفتی و خشکی در کف پا
- کاهش دامنه حرکتی؛ دشواری در حرکت‌دادن مچ پا
- گسترش درد؛ سرایت درد به قسمت‌های دیگر پا مانند انگشتان یا ساق پا
- تغییر در شکل پا؛ مانند صافی کف پا یا قوس بیش از حد پا
- بی‌حسی یا گزگز؛ ناشی از آسیب عصبی
این موارد تنها برخی از علائم همراه با درد کف پا هستند و ممکن است علائم دیگری نیز وجود داشته باشد. هر بیماری، آسیب‌دیدگی یا علت درد کف پا، علائم متفاوتی ایجاد می‌کند.
درد کف پا به چه علتی رخ می‌دهد؟
اولین قدم برای درمان درد کف پا، بررسی محل درد و یافتن علت آن است. علت درد کف پا، در شرایط مختلف، متفاوت خواهد بود؛ برای مثال یکی از شایع‌ترین علت درد کف پا، فاسیای پلانتار است. از دیگر دلایل درد کف پا می‌توان به خار پاشنه، تاندونیت، شکستگی استخوان‌های کوچک پا، التهاب مفصل، دیابت و چاقی اشاره کرد. در ادامه به بررسی علت درد کف پا و درمان آن‌ها می‌پردازیم.
درد کف پا به دلیل فاسیای پلانتار
فاسیای پلانتار بافتی ضخیم و رشته‌ای‌ست که از پاشنه تا انگشتان پا امتداد می‌یابد. این بافت، نقش مهمی در محافظت از قوس پا و جذب ضربات وارده هنگام راه‌رفتن برعهده دارد. اگر فاسیا تحت فشار یا کشش بیش از حد قرار بگیرد، ملتهب شده و باعث درد می‌شود که به آن پلانتار فاشیاتیس می‌گویند. علائم آن، درد قسمت داخلی پاشنه و احساس سفتی در پا است.
طبق گزارش منتشر شده در وب‌سایت رسمی سازمان ملی سلامت و تندرستی آمریکا (NHW)،
تقریبا در 1 درصد از بزرگسالان ایالات متحده، بیماری فاسیای پلانتار تشخیص داده شده و زنان 2.5 برابر بیشتر از مردان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
این عارضه بیشتر در ورزشکاران، افرادی که در طول روز زیاد راه می‌روند و افرادی که دچار صافی کف پا هستند؛ دیده می‌شود. درمان درد کف پا در این شرایط، معمولا با استراحت، کمپرس سرد و استفاده از کفی طبی امکان‌پذیر است.
درد کف پا به دلیل خار پاشنه
خار پاشنه، یکی دیگر از دلایل شایع درد کف پا است. این عارضه با ایجاد یک برآمدگی استخوانی کوچک در محل اتصال فاسیای پلانتار به استخوان پاشنه رخ می‌دهد. خود خار پاشنه معمولا دردناک نیست؛ اما التهاب فاشیا در اطراف آن باعث پا درد شدید می‌شود. از علائم خار پاشنه می‌توان به تورم و درد اطراف پاشنه اشاره کرد. علاوه بر کفش نامناسب و التهاب فاشیا، چاقی و افزایش سن هم می‌تواند از علل بروز خار پاشنه باشد. درمان خار پاشنه در موارد شدید که درمان‌های خانگی و دارویی کارساز نباشند، با جراحی صورت می‌گیرد.
درد کف پا به دلیل تاندونیت
تاندونیت، به التهاب تاندون‌ها گفته می‌شود. تاندون‌ها بافت‌های محکمی هستند که عضلات را به استخوان‌ها متصل می‌کنند. التهاب تاندون‌های کف پا، باعث درد می‌شوند. فعالیت‌هایی مانند دویدن، پریدن یا ایستادن طولانی‌مدت می‌توانند به تاندون‌ها فشار وارد کرده و باعث التهاب شوند. آسیب حاد، پوشیدن کفش نامناسب و بیماری‌های زمینه‌ای از دیگر دلایل بروز تاندونیت هستند. علائم آن شامل تورم، احساس ضعف در پا، قرمزی و گرم‌تر شدن نقطه دردناک کف پا است. تاندونیت معمولا با استراحت، کمپرس سرد و داروهای ضدالتهاب درمان می‌شود.
درد کف پا به دلیل شکستگی استخوان‌های کوچک کف پا
شکستگی استخوان‌های کوچک پا یکی دیگر از علل احتمالی درد در کف پا است. این استخوان‌ها که متاتارس نامیده می‌شوند، قوس کف پا را تشکیل می‌دهند و وزن بدن را تحمل می‌کنند. شکستگی این استخوان‌ها ممکن است در اثر ضربه مستقیم، پیچ‌خوردگی شدید یا فشار مکرر ایجاد شود. تورم، کبودی، تغییر شکل پا و دشواری در راه‌رفتن از علائم شکستگی متاتارس هستند. در بیشتر مواقع، این عارضه با بستن آتل و گچ‌گرفتن پا درمان می‌شود؛ اما در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
درد کف پا به دلیل التهاب مفاصل
مفاصل کوچک متعددی در پا وجود دارند که به پا امکان حرکت و تحمل وزن انسان را می‌دهند. هنگامی که این مفاصل ملتهب شوند، باعث درد، تورم و محدودیت حرکتی خواهند شد. بیماری‌های زمینه‌ای مثل آرتروز، آرتریت روماتوئید و نقرس از اصلی‌ترین دلایل التهاب مفاصل هستند. آسیب‌های ورزشی و عفونت مفاصل هم باعث التهاب در مفاصل پا می‌شوند. این عارضه با تورم، سفتی، درد مفاصل و کاهش دامنه حرکتی همراه است. التهاب مفاصل اغلب به دارودرمانی، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر، جراحی نیاز دارد.
درد کف پا به دلیل مشکلات عصبی
اعصاب، نقش مهمی در انتقال سیگنال‌های درد و حس از پا به مغز دارند. هنگامی که عصب‌ها آسیب ببینند یا ملتهب شوند، باعث درد، بی‌حسی، گزگز و سوزن‌سوزن‌شدن کف پا خواهند شد. دیابت، کمبود ویتامین، سندرم تونل تارسال و بیماری‌های خودایمنی از دلایل اصلی این عارضه هستند که با کنترل بیماری‌های زمینه‌ای، دارودرمانی و جراحی رفع می‌شود. کنترل قند خون، تغذیه سالم، ورزش منظم و جلوگیری از آسیب به پا اقداماتی هستند که می‌توانند در پیشگیری از مشکلات عصبی موثر باشند.
درد کف پا به دلیل پوشیدن کفش نامناسب
کفش نامناسب فشار زیادی به پاها وارد کرده و باعث ایجاد مشکلات مختلفی از جمله درد کف پا، التهاب و آسیب به مفاصل و بافت‌های نرم می‌شود. کفش‌های تنگ، پاشنه‌بلند یا کفش‌هایی با کفی نامناسب با افزایش فشار، اصطکاک و ایجاد اختلال در گردش خون، باعث درد کف پا خواهند شد. کفش نامناسب، همچنین، باعث بروز پلانتار فاشیاتیس، خار پاشنه، مشکلات زانو، لگن و کمر می‌شوند. هنگام خرید کفش، مدلی را انتخاب کنید که تنگ یا گشاد نبوده، رویه نرم و قابل‌تنفس داشته و پاشنه آن استاندارد باشد. اگر درد کف پا به دلیل پوشیدن کفش نامناسب ادامه‌دار بود، حتما به پزشک مراجعه کنید.
درد کف پا به دلیل ایستادن یا راه رفتن طولانی‌مدت
درد کف پا، پس از ایستادن یا راه رفتن طولانی‌مدت، معمولا به دلیل فشار مداوم روی پاها ایجاد می‌شود. این درد اغلب طبیعی است و با استراحت رفع می‌شود؛ اما در برخی موارد دلیل آن پلانتار فاشیاتیس، خار پاشنه، تاندونیت یا التهاب مفاصل است. در این شرایط برای رفع درد پس از ایستادن یا پیاده‌روی طولانی باید دلایل ذکر شده درمان شوند. استراحت، کمپرس سرد، ماساژ، استفاده از کفی طبی و کنترل وزن در کاهش این نوع درد بسیار موثر خواهند بود.
درد کف پا به دلیل چاقی
اضافه‌وزن فشار زیادی را روی مفاصل، عضلات و تاندون‌های پا وارد می‌کند و منجر به مشکلات مختلفی می‌شود. چاقی با توزیع نامناسب وزن روی پاها باعث افزایش فشار در نقاط خاص پا خواهد شد. به مرور زمان، این افزایش فشار، تغییر شکل پا، درد در نقاط تحت فشار و ضعف در عضلات پا را به دنبال دارد. کاهش وزن، علاوه‌بر مزایای فراوانی که برای سلامتی انسان دارد، اختلالات بیومکانیکی در نحوه راه رفتن و ایستادن را کاهش می‌دهد. ورزش منظم، رژیم غذایی مناسب و دارودرمانی از عوامل موثر در کاهش وزن هستند.
درد کف پا به دلیل دیابت
قند خون بالا در افراد دیابتی به اعصاب، رگ‌های خونی و مفاصل آسیب می‌رساند و در نتیجه باعث درد کف پا می‌شود. آسیب به اعصاب به دلیل قند خون بالا باعث احساس سوزن‌سوزن‌شدن، بی‌حسی، درد و حتی ازدست‌دادن حس در پا خواهد شد. اختلال در گردش خون، عفونت و تغییرات ساختاری استخوان‌ها از دیگر عوارض دیابت است. علاوه‌بر درد، بی‌حسی و گزگز، تغییرات پوستی و زخم‌هایی که دیر بهبود پیدا می‌کنند، هم می‌توانند نشانه دیابت باشند. معمولا مشکلات ایجاد شده بر اثر دیابت، با کنترل قند خون و دارودرمانی رفع خواهند شد.
درد کف پا به دلیل آرتروز
آرتروز یا همان ساییدگی مفاصل، با تخریب تدریجی غضروف مفاصل همراه است که در نتیجه باعث التهاب، درد و محدودیت حرکتی می‌شود. غضروفی که به‌عنوان محافظ مفاصل در برابر ضربه عمل می‌کند، در اثر آرتروز تحلیل رفته و باعث اصطکاک استخوان‌ها روی‌هم خواهد شد. از علائم آرتروز، درد، سفتی، تورم و صدادادن مفاصل است. این بیماری، مفاصل انگشتان و مچ پا را درگیر می‌کند. افزایش سن، چاقی، جنسیت و ژنتیک از فاکتورهای افزایش احتمال ابتلا به آرتروز به شمار می‌آیند. برای درمان آرتروز به دارو، فیزیوتراپی و در موارد شدیدتر جراحی نیاز خواهد بود.
درد کف پا به دلیل نقرس
نقرس یک بیماری التهابی‌ست که به دلیل تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل ایجاد می‌شود. این کریستال‌ها باعث التهاب، تورم و درد شدید در مفاصل همراه هستند. اگرچه مفاصل انگشت شست پا، شایع‌ترین محل ابتلا به نقرس هستند، اما ممکن است مفاصل دیگر مانند مچ پا، زانو و حتی کف پا نیز تحت تأثیر قرار بگیرند. علائم نقرس شامل تورم، حساسیت به لمس، تب خفیف، درد شدید و ناگهانی است. تغییر سبک زندگی و دارودرمانی از اصلی‌ترین متدهای درمان نقرس هستند.
علت درد کف پای راست چیست؟
درد کف پای راست می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که برخی از آن‌ها رایج‌تر از بقیه هستند. برای تشخیص دقیق علت درد، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. بااین‌حال، بیماری‌هایی مثل پلانتار فاشیاتیس، خار پاشنه، متاتارسالژیا، تاندونیت، دیابت و عفونت باعث درد کف پای راست می‌شوند. اگر درد کف پای شما با استراحت و درمان‌های خانگی بهبود نیافت یا اگر با علائم دیگری مانند قرمزی، تورم یا تب همراه بود، حتما به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. در این شرایط، مراجعه به‌موقع به این متخصص از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برای درک بیشتر این موضوع، مطلب تخصص ارتوپدی چیست را مطالعه کنید.
علت درد کف پای چپ چیست؟
درد کف پای چپ ممکن است به دلیل مشکلات عصبی، چاقی، کفش نامناسب و دیگر بیماری‌های مفصلی رخ دهد. در موارد نادر درد کف پا و کبد چرب به هم مرتبط هستند. در حالت عادی، مشکلات کبدی به‌طور مستقیم باعث درد کف پا نمی‌شوند؛ اما ممکن است باعث بروز برخی علائم در پا شوند. کبد چرب با ایجاد اختلالات نوروپاتی و گردش خون، درد، تورم و احساس سنگینی در پا را در پی خواهد داشت. یکی دیگر از دلایل اصلی درد کف پای چپ یا راست، چاقی و به دنبال آن، توزیع نامتعادل وزن است.
علت درد کف پا در زنان چیست؟
درد کف پا در زنان، به دلایل مختلفی رخ می‌دهد. علت درد کف پا در زنان، از یک کشیدگی ساده تا یک بیماری زمینه‌ای جدی متغیر است. علاوه‌بر، بیماری‌هایی مثل پلانتار فاشیاتیس، خار پاشنه و تاندونیت، حاملگی یکی از اصلی‌ترین دلایل درد کف پا در زنان است. در ماه‌های آخر دوران بارداری، با افزایش وزن و تغییرات هورمونی، تورم و درد کف پا اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. ورزش منظم، پوشیدن کفش مناسب و کنترل وزن از اقداماتی است که در کاهش درد کف پا در زنان کمک‌کننده است.
علت درد کف پا در بارداری چیست؟
یکی از شایع‌ترین عوارض بارداری، تورم و تغییر شکل در پا به دلیل تغییرات هورمونی است. در دوران بارداری، با افزایش وزن و تغییرات هورمونی، فشار بر مفاصل و عضلات پا افزایش می‌یابد. با بزرگ‌شدن شکم، مرکز ثقل بدن به سمت جلو تغییر کرده و این تغییر می‌تواند علت درد کف پای چپ در زنان باشد. تغذیه مناسب، پوشیدن کفش مناسب، ورزش منظم و ماساژ کف پا از اقداماتی است که پزشک برای کاهش درد پا در بارداری تجویز خواهد کرد.
علت درد کف پا هنگام صبح چیست؟
درد کف پا، به‌ویژه هنگام صبح بلافاصله پس از بیدارشدن از خواب، یک مشکل رایج است که بسیاری از افراد با آن مواجه می‌شوند. در طول خواب، عضلات و تاندون‌های پا منقبض می‌شوند. هنگامی که صبح از خواب بیدار می‌شوید و اولین قدم‌ها را برمی‌دارید، این انقباض باعث کشیده‌شدن فاسیای پلانتار و ایجاد درد خواهد شد. این درد ممکن است دلایل دیگری از جمله التهاب تاندون آشیل، آرتروز مفاصل پا، پوشیدن کفش نامناسب، پیاده‌روی طولانی و خار پاشنه داشته باشد. این مشکل معمولا با انواع درمان خانگی درد کف پا رفع می‌شود.
علت درد کف پا در شب چیست؟
درد کف پا در شب دلایل مختلفی دارد که برخی از آن‌ها شبیه دلایل درد صبحگاهی و برخی دیگر متفاوت هستند. ایستادن بیش از حد یا طی‌کردن مسافت‌های طولانی به‌صورت پیاده در طول روز، ممکن است باعث درد کف پا در طول شب شود. تجمع مایعات در پا بر اثر فعالیت‌های بدنی در طول روز رخ می‌دهد که باعث تورم و درد خواهد شد. این درد با چاقی، دیابت، مشکلات مفصلی و تاندونیت تشدید می‌شود. اگر درد کف پای شما با استراحت و درمان‌های خانگی بهبود نیافت، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
علت درد کف پا و انگشتان چیست؟
درد کف پا و انگشتان، دلایل مختلفی دارد. برخی از شایع‌ترین علت درد کف پا و انگشتان شامل موارد زیر هستند:
- فاسیای پلانتار؛ باعث درد شدید به‌ویژه در صبح
- تومور مورتون؛ با ضخیم‌شدن بافت عصبی در کف پا
- آرتروز؛ التهاب مفاصل و ایجاد درد، تورم و سفتی در مفاصل انگشتان پا
- نقرس؛ با تجمع کریستال‌های اوریک‌اسید در مفاصل و ایجاد درد در انگشت شست پا
- عفونت‌ها؛ شامل عفونت‌های قارچی یا باکتریایی
- پوشیدن کفش نامناسب؛ مانند کفش‌های تنگ یا پاشنه‌بلند
- مشکلات ساختاری پا؛ مانند صافی کف پا، قوس بیش از حد پا یا انگشت چکشی
- آسیب‌ها؛ شامل پیچ‌خوردگی، کشیدگی یا ضربه مستقیم به پا
برای دردهای شدید که در فعالیت‌های روزمره اختلال ایجاد می‌کنند و با درمان‌های خانگی بهبود نمی‌یابند، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک شما با بررسی علائم و انجام آزمایش‌های لازم، علت درد کف پا را دقیق تشخیص داده و درمان مناسب را تجویز خواهد کرد.
علت درد کف پا هنگام راه‌رفتن چیست؟
درد کف پا هنگام راه‌رفتن، نشانه‌ای از مشکلات مختلف باشد. اگر درد ناشی از بیماری‌های عصبی، تاندونیت، دیابت، پلانتار فاشیاتیس و… نباشد؛ باید در عوامل محیطی و فیزیکی به دنبال علت درد کف پا باشید. معمولا عواملی مانند چاقی، کفش نامناسب و ضعف عضلات پا از اصلی‌ترین دلایل احساس درد و ناراحتی در پا هستند. ورزشکاران حرفه‌ای که فعالیت‌های شدید بدنی دارند، بیشتر از سایر افراد در معرض آسیب‌های عضلانی و مفصلی هستند. برای تشخیص و درمان دقیق، باید به پزشک مراجعه کنید.
درد کف پا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص دقیق علت درد کف پا، برای درمان موثر آن بسیار مهم است. پزشک با بررسی علائم، معاینه فیزیکی و انجام برخی آزمایش‌ها، علت اصلی درد را مشخص خواهد کرد. در معاینه فیزیکی با مشاهده تورم، قرمزی، حساسیت یا هرگونه تغییر شکل می‌توان علت احتمالی درد کف پا را تشخیص داد. سابقه پزشکی از جمله آسیب‌های قبلی، ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و مصرف داروهای خاص هم اطلاعات ارزشمندی از علت درد به پزشک می‌دهد. گاهی در صورت نیاز، پزشک برای شما آزمایش خون و تصویربرداری تجویز خواهد کرد. با بررسی اطلاعات به‌دست‌آمده در هر مرحله، دکتر ارتوپد، علت دقیق درد را شناسایی و آن را درمان کند.
چگونه درد کف پا را درمان کنیم؟
درمان درد کف پا، به‌طور مستقیم وابسته به تشخیص علت اصلی درد است. درمان‌های پزشکی شامل دارودرمانی، فیزیوتراپی، استفاده از ارتز یا بریس و جراحی هستند. علاوه‌بر درمان‌های پزشکی، برخی درمان‌های عمومی وجود دارند که به تسکین درد و بهبود وضعیت کمک می‌کنند. در ادامه، برخی از این روش‌های درمان درد کف پا را بررسی می‌کنیم؛ اما قبل از شروع درمان، با پزشک مشورت کنید تا درمان مناسب برای شما تجویز شود.
درمان درد کف پا با دارو
استفاده از دارو برای درمان درد کف پا بسیار رایج است؛ اما باید تحت‌نظر پزشک و با توجه به علت اصلی درد صورت بگیرد. داروها به کاهش درد، التهاب و تورم کمک می‌کنند. یکی از اصلی‌ترین داروهای تجویزی در درمان درد کف پا، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و آسپرین است. درصورتی‌که این داروها کارساز نباشند، پزشک سراغ کورتیکواستروئیدها خواهد رفت که قوی‌تر هستند و در کاهش التهاب‌های شدید کاربرد دارند. شل‌کننده‌های عضلانی و داروهای کاهش‌دهنده اسیداوریک هم در درمان درد کف پا موثر خواهند بود.
درمان درد کف پا با فیزیوتراپی
فیزیوتراپی با استفاده از تکنیک‌های مختلف، به کاهش درد، بهبود عملکرد پا و جلوگیری از عود مجدد درد کمک می‌کند. فیزیوتراپیست با تجویز تمرینات خاص و با تقویت عضلات کف پا و مچ پا، به کاهش فشار روی فاسیای پلانتار کمک خواهد کرد. تمرینات کششی هم به افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و تاندون‌ها کمک کرده و از گرفتگی عضلات جلوگیری می‌کنند. برخی از تکنیک‌های فیزیوتراپی شامل استفاده از دستگاه‌های اولتراسوند و لیزردرمانی هستند.
درمان درد کف پا با ارتز یا بریس
ارتز و بریس ابزارهای حمایتی ارتوپدی هستند که به کاهش فشار وزن روی پا، اصلاح ناهنجاری‌ها و بهبود عملکرد پا کمک می‌کنند. این ابزارها با حمایت از قوس پا، نحوه توزیع فشار روی پا را تغییر می‌دهند. انواع بریس شامل بریس نرم، بریس سخت و کفی مخصوص طبی است. بیشترین استفاده از ارتز یا بریس در موارد صافی کف پا یا بعد از جراحی خواهد بود. به دلیل کاهش درد، جلوگیری از عود مجدد و غیرتهاجمی بودن ارتز، استفاده از آن در بسیاری از موارد مفید است. نوع بریس، نحوه استفاده و مدت‌زمان استفاده از آن باید توسط پزشک مشخص شود.
درمان درد کف پا با جراحی
جراحی معمولا زمانی در نظر گرفته می‌شود که سایر روش‌های درمانی، مانند استراحت، فیزیوتراپی، داروها و استفاده از ارتز موثر واقع نشوند. جراحی برای درمان دردهای شدید و مزمن کف پا که منجر به اختلال در فعالیت‌های روزمره شده‌اند، انجام می‌شود. انواع جراحی‌های کف پا شامل جراحی آزادسازی فاسیای پلانتار، برداشتن خار پاشنه، حذف تومور مورتون و جراحی اصلاحی ساختار پا هستند. مانند هر جراحی دیگری، جراحی کف پا نیز با خطراتی چون عفونت، خونریزی و لخته‌شدن خون همراه است. تصمیم‌گیری در مورد جراحی باید با مشورت دکتر ارتوپد انجام شود.
درمان خانگی درد کف پا
برخی درمان‌های خانگی می‌توانند به تسکین درد کف پا و بهبود وضعیت کمک کنند. در ادامه، به موثرترین روش‌های درمان خانگی درد کف پا پرداخته‌ایم:
- استراحت؛ با کاهش فعالیت و بالا نگه‌داشتن پا
- کمپرس سرد؛ با استفاده از یخ، چند بار در روز به مدت 15 تا 20 دقیقه، برای کاهش التهاب
- حرکات کششی ملایم؛ زیر نظر فیزیوتراپ برای افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش درد
- کفش مناسب؛ باکیفیت و دارای کفی مناسب برای کمک به توزیع وزن به‌صورت متعادل
- ماساژ؛ برای کاهش تنش عضلانی و تسکین درد
- حمام آب گرم؛ با افزودن نمک اپسوم برای آرامش عضلات
- کاهش وزن؛ برای کاهش فشار وارده به پاها
از مصرف خودسرانه داروها و انجام تمرینات سنگین خودداری کنید و اگر درد شما با درمان‌های خانگی بهبود نیافت یا بدتر شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.
تمرینات ورزشی برای درد کف پا
تمرینات ورزشی مناسب در تسکین درد کف پا، افزایش انعطاف‌پذیری و تقویت عضلات موثر خواهند بود. قبل از شروع هر برنامه ورزشی، حتما با پزشک یا فیزیوتراپ خود مشورت کنید تا مطمئن شوید تمرینات انتخابی برای شما مناسب هستند. در جدول زیر، هدف، نحوه انجام مزایا و تاثیر برخی از این تمرینات بر درد کف پا را بررسی کرده‌ایم:
| تمرین | هدف تمرین | نحوه انجام | مزایا | نکات مهم |
| کشش فاسیای پلانتار | افزایش انعطاف‌پذیری فاسیای پلانتار | با استفاده از یک حوله یا بندکششی، فاسیای پلانتار را کشش دهید. | کاهش درد و سفتی | به‌آرامی و بدون ایجاد درد انجام دهید. |
| کشش ساق پا | افزایش انعطاف‌پذیری عضلات ساق پا | روبروی یک دیوار بایستید و دستان خود را روی دیوار تکیه دهید. یک پا را جلوتر از پای دیگر قرار داده و پای عقب را صاف نگه دارید. پاشنه پای عقب را به سمت زمین فشار دهید تا کششی در ساق پا احساس کنید. | کاهش فشار روی فاسیای پلانتار | به‌آرامی و بدون پریدن انجام دهید. |
| بلندشدن روی پنجه پا | تقویت عضلات ساق پا | درحالی‌که به یک تکیه‌گاه تکیه داده‌اید، روی پنجه‌های پا بلند شوید و سپس به‌آرامی پایین بیایید. | تقویت عضلات حمایت‌کننده از قوس پا | به‌تدریج تعداد تکرارها را افزایش دهید. |
| تمرین با توپ تنیس | ماساژ کف پا و تقویت عضلات کوچک پا | روی یک صندلی بنشینید و یک توپ تنیس را زیر پای خود بغلتانید. | بهبود گردش خون و کاهش نقاط ماشه‌ای | روی نواحی حساس بیشتر تمرکز کنید. |
| تمرینات تعادلی | تقویت عضلات عمقی و بهبود تعادل | روی یک پا بایستید و سعی کنید تعادل خود را حفظ کنید. | بهبود کنترل حرکتی و کاهش خطر پیچ‌خوردگی | به‌تدریج زمان نگه‌داشتن تعادل را افزایش دهید. |
گرم‌کردن عضلات پیش از شروع تمرین و سردکردن آن‌ها پس از تمرین، از نکات مهمی هستند که نباید فراموش کنید.
چگونه از درد کف پا پیشگیری کنیم؟
درد کف پا ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد، اما با رعایت برخی نکات می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد. انتخاب کفش مناسب، حفظ وزن مناسب، تقویت عضلات، استراحت کافی و استفاده از کفی‌های طبی از جمله این اقدامات هستند. علاوه‌بر این نکات، اجتناب از ایستادن طولانی‌مدت و مراجعه به پزشک در صورت احساس درد یا ناراحتی در پا ضروری است. رطوبت‌رسانی به پوست پا برای جلوگیری از خشکی و کوتاه نگه‌داشتن ناخن‌ها، از بروز برخی عوارض مربوط به بیماری‌های پا پیشگیری خواهند کرد.
برای درمان درد کف پا به چه دکتری باید مراجعه کنیم؟
خوددرمانی بدون مشورت با پزشک، عوارض جانبی خطرناکی به همراه خواهد داشت. برای تشخیص و درمان دقیق، حتما به دکتر ارتوپدی مراجعه کنید. بهترین متخصص برای درمان درد کف پا، یک متخصص ارتوپد است. ارتوپدها متخصص بیماری‌ها و آسیب‌های استخوان‌ها، مفاصل، رباط‌ها و عضلات هستند. آن‌ها در مورد ساختار، عملکرد و مفاصل پا آموزش دیده‌اند و با روش‌های مختلف تشخیصی علت دقیق درد را مشخص خواهند کرد. بسته به علت درد، ارتوپدها درمان‌های مختلفی مانند دارودرمانی، فیزیوتراپی و در صورت لزوم جراحی را تجویز می‌کنند.
پیشگیری از درد کف پا؛ بهبود کیفیت فعالیت‌های روزمره
انتخاب کفش مناسب، انجام ورزش منظم و کنترل وزن، از موثرترین روش‌های پیشگیری از درد کف پا هستند. از شایع‌ترین علت درد کف پا می‌توان به فاسیای پلانتار، التهاب تاندون و شکستگی اشاره کرد. دکتر ارتوپد با انواع آزمایشات تصویرداری و آزمایشات خون به تشخیص درد کف پا می‌پردازد. سپس با توصیه انواع روش‌های پزشکی و خانگی همچون دارودرمانی، فیزیوتراپی، حرکات کششی ملایم و کاهش وزن برای درمان درد کف پا اقدام خواهد کرد. اما پیشگیری همواره بهتر و موثرتر از درمان بوده است.
اگر به علائم همراه با درد کف پا مبتلا هستید و به مشورت با متخصص ارتوپد نیاز دارید، برای دریافت نوبت از این متخصص، از امکان نوبت‌دهی آنلاین دکتر ارتوپد در سایت دکتردکتر استفاده کنید.
منابع:
nccih.nih.gov
webmd.com
سوالات متداول درد کف پا
درصورتی‌که علت درد جدی نیست، می‌توانید از درمان‌های خانگی مثل استراحت و کمپرس سرد استفاده کنید. در غیر این صورت مراجعه به پزشک ضروری است.
جراحی آخرین گزینه درمانی برای درد کف پا است و معمولاً زمانی انجام می‌شود که سایر روش‌های درمانی موثر واقع نشوند.
فاسیای پلانتار، خار پاشنه، تومور مورتون، تاندونیت و ایستادن یا پیاده‌روی‌های طولانی از شایع‌ترین علل درد کف پا هستند.
کفش مناسب کفشی است که کاملا اندازه پا باشد. پاشنه مناسب، رویه نرم و کفی استاندارد از دیگر ویژگی‌هایی است که باید در انتخاب کفش در نظر بگیرید.
بله. استفاده از مسکن‌های بدون نسخه می‌تواند در کاهش درد کف پا موثر باشد. این داروها به طور موقت التهاب و درد را کاهش می‌دهند و می‌توانند به شما کمک کنند تا فعالیت‌های روزمره خود را بهتر انجام دهید.
