برای درمان شپش سر از داروی لیندان استفاده میشود. شپش‌ها حشرات ریزی هستند که روی ساقه مو تخم می‌گذارند و به راحتی سرایت می‌کنند. لوسیون لیندان میتواند شپش‌ها را از بین ببرد، اما برای جلوگیری از ایجاد آنها در سر نقشی ندارد. لیندان که قبلاً با نام گامابنزن هگزاکلرید شناخته می‌شد، در قالب لوسیون و شامپو در دسترس است. کرم و لوسیون لیندان معمولاً فقط برای درمان عفونت گال استفاده میشود، اما شامپو لیندان تنها برای درمان آلودگی به شپش کاربرد دارد. این دارو فقط با تجویز پزشک قابل استفاده است. اگر دچار شپش سر شده‌اید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. کنترل این وضعیت در صورت اقدامات خودسرانه، ساده نخواهد بود. در این مقاله، درباره کاربرد داروی لیندان و استفاده از آن، برایتان خواهیم گفت.
سوالات خود را در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی مجله پزشکی و سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.
داروی لیندان چیست و چه ترکیباتی دارد؟
لیندان برای درمان گال (کنه‌هایی که خود را به پوست می‌چسبانند) و شپش (حشرات کوچکی که خود را به پوست سر یا ناحیه شرمگاهی می‌چسبانند) استفاده میشود. لیندان در دستهای از داروها به نام اسکابیسیدها و پدیکول‌کش‌ها قرار دارد و میتواند حشرات موذی و آزاردهنده روی سطح مو و پوست را از بین ببرد. مصرف این دارو مانع از ایجاد شپش یا گال نمیشود.
تنها زمانی که به این مشکلات دچار می‌شوید، باید به سراغ مصرف لوسیون لیندان یا شامپوی آن بروید. در ترکیبات لیندان از گامابنزن هگزاکلراید یا لیندان استفاده میشود. این ترکیبات می‌توانند از راه پوست جذب شوند و شپش‌ها و گال‌ها را به راحتی از بین ببرند. طریقه مصرف پماد لیندان یا بهتر است بگوییم لوسیون آن، ساده است و شامپوی آن هم به راحتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اَشکال دارویی لیندان چیست؟
داروی لیندان در قالب شامپو و لوسیون در دسترس است. لوسیون لیندان فقط برای درمان گال استفاده میشود و نباید از آن برای درمان شپش استفاده کنید. شامپو لیندان هم فقط برای شپش ناحیه تناسلی و شپش سر استفاده میشود. پس اگر گال دارید از این شامپو استفاده نکنید. شکل‌های مختلف این دارو می‌توانند با بروز عوارضی مانند تحریک پوست سر همراه باشند. بنابراین، باید آنها را در دوز مناسب و با مشورت دکتر پوست، مصرف کنید. دکتر پوست میتواند دوز و مقدار مناسب مصرف را با شما درمیان بگذارد.
نحوه عملکرد داروی لیندان چیست؟
لوسیون لیندان برای شپش سر و گال بسیار کاربردی است. داروی لیندان ابتدا حشره را جذب می‌کند و بعد با تخریب سیستم عصبی آن، وارد مرحله نابودکردن آفت میشود. لیندان از راه پوشش خارجی بدن گال یا شپش (مانند پوسته کیتینی شپش) جذب میشود. سپس به سیسم عصبی آن نفوذ و کانال‌هایی موسوم به کانال‌های سدیمی را مسدود می‌کند. در نتیجه، اختلالاتی در روند انتقال پیام‌های عصبی به وجود می‌آورد و حشره را فلج می‌کند. در نهایت هم گال یا شپش از بین می‌روند. اثرگذاری این دارو سریع است و تا مدتی پس از مصرف هم باعث جلوگیری از آلودگی میشود. خودسرانه، اقدام به مصرف لیندان نکنید. این دارو باید از سوی پزشکی تجویز شود که می‌داند تخصص پوست و مو چیست و با تجویز دوز مناسب، امکان رفع شپش و گال را ممکن می‌کند.
کاربرد داروی لیندان چیست؟
برای رفع عفونتهای پوستی ناشی از حشرات می‌توانید از لوسیون لیندان 1 درصد استفاده کنید. یادتان باشد که نباید خودسرانه از این دارو استفاده کنید. داروهای مختلفی بر پایه مواد شیمیایی و طبیعی گوناگون وجود دارند. در نتیجه، برای انتخاب از میان آنها، باید نظر فردی متخصص را جویا شوید.
در پایگاه ملی سلامت آمریکا درباره لیندان آمده است:
مصرف دارویی مانند پرمترین عوارض کمتری نسبت به لیندان دارد. تحقیقات گویای این برتری و اثرگذاری بهتر پرمترین هستند.
دوز مصرفی، نحوه استفاده و مدت درمان باید براساس تجویزات پزشک باشد.
درمان گال (جرب)
لیندان با نفوذ به پوست، انگل‌های گال را از بین میبرد و نمی‌گذارد که به تکثیر ادامه دهند. معمولاً این لوسیون روی پوست سر مالیده میشود. مصرف دارو باید زیر نظر پزشک باشد، چون در برخی موارد، عوارض جانبی شدیدی ایجاد می‌کند و نباید به استفاده از آن ادامه داده شود. لیندان جذب پوستی دارد و به راحتی میتواند عوارضی جدی در بدن به وجود بیاورد.
درمان شپش سر و عانه
لیندان شپش‌ها و تخم‌های آنها را از بین میبرد. از این دارو به شکل شامپو استفاده میشود و در برخی افراد، تحریک پوستی و مشکلات عصبی به همراه دارد. گاهی اوقات هم باعث مسمومیت شدید میشود. بنابراین، حتماً زیر نظر متخصص داروساز یا پزشک از آن، استفاده کنید. ضمن اینکه اگر دوز موردنیاز و کافی استفاده نشود، امکان دارد که در اثر مصرف بی‌رویه، لیندان موجب مقاومت حشرات شود و دیگر از بین نروند.
تعداد دفعات و نحوه مصرف داروی لیندان چگونه است؟
داروی لیندان به دو شکل لوسیون و شامپو قابل استفاده است. دقت کنید که دارو نباید با نواحی دیگر بدن مانند چشم، پلک، دهان و اجزای صورت تماس داشته باشد. برای استفاده از آن، به شکل لوسیون و شامپو، به موارد زیر دقت کنید:
- این دارو در صورت استفاده نادرست می تواند سمی باشد. آن را نخورید و از تماس با چشم، بینی یا دهان خودداری کنید.
- در صورت تماس لیندان با این نواحی، بلافاصله سطح را با آب بشویید و در صورت باقی‌ماندن احساس سوزش، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت وجود تحریک پوستی (مانند زخم های باز، بثورات، بریدگی یا زخم) در ناحیه مورد درمان از آن استفاده نکنید.
- بلافاصله قبل یا بعد از استفاده از لیندان، از هیچ محصول مویی مبتنی بر روغن (مانند درمان‌های روغنی یا پانسمان/کرم‌های موی مبتنی بر روغن) استفاده نکنید.
دوز این دارو برای بیماران مختلف متفاوت خواهد بود. دستورات پزشک یا دستورالعمل‌های روی برچسب را دنبال کنید.
تعداد دفعات و نحوه مصرف شامپو لیندان
اگر پزشک یا داروساز استفاده از شامپوی لیندان را برایتان تجویز کرده است، حتماً به مراحل آماده‌سازی و نکات استفاده زیر دقت داشته باشید. در صورتی که بی‌رویه یا اشتباه، از این محصول استفاده کنید، احتمالاً عواقب و عوارض ناخوشایندی برایتان به وجود می‌آید.
| مرحله | دستورالعمل | توضیحات |
|---|---|---|
| آماده‌سازی مو | موهای خود را با شامپوی معمولی (بدون نرم‌کننده) بشویید و کاملاً خشک کنید. | حذف هرگونه روغن یا محصول مویی برای جذب بهتر لیندان ضروری است. |
| تعیین مقدار | بیشتر بزرگسالان به ۳۰ میلی‌لیتر نیاز دارند. افرادی با موهای بلندتر یا ضخیم‌تر ممکن است به ۶۰ میلی‌لیتر نیاز داشته باشند. | مقدار دقیق را مطابق دستور پزشک خود تنظیم کنید. |
| تکان‌دادن بطری | قبل از استفاده، بطری شامپو را به خوبی تکان دهید تا محتویات آن یکدست شود. | این کار باعث میشود که غلظت دارو در تمام قسمت‌های شامپو یکسان شود. |
| استفاده از دستکش | از دستکش‌های نیتریل، لاتکس با نئوپرن یا وینیل شفاف استفاده کنید. از دستکش‌های لاتکس طبیعی استفاده نکنید. | این کار از تماس مستقیم لیندان با پوست شما جلوگیری می‌کند و خطر جذب آن را کاهش می‌دهد. |
| مالیدن شامپو | مقدار کمی از شامپو را روی موهای خشک خود بمالید و به طور کامل روی موها و پوست سر ماساژ دهید. | اطمینان حاصل کنید که تمام موها، به خصوص موهای پشت گردن و اطراف گوش‌ها، به خوبی با شامپو پوشیده شده‌اند. |
| اجازه‌دادن به عمل شامپو | شامپو را دقیقاً ۴ دقیقه روی موهای خود نگه دارید. | این مدت زمان برای اثرگذاری کامل دارو بر روی شپش‌ها ضروری است. |
| شست‌وشو | پس از ۴ دقیقه، مقدار کمی آب گرم به موهای خود اضافه و کف ایجاد کنید. سپس بلافاصله تمام کف را با آب گرم بشویید. | شست‌وشوی کامل برای حذف باقیمانده شامپو از موها ضروری است. |
| خشک‌کردن و شانه‌زدن | موهای خود را با حوله خشک کنید و سپس با شانه مخصوص شپش یا موچین، شپش‌ها و تخم‌های آنها را از موهای خود جدا کنید. | این کار برای اطمینان از حذف کامل شپش‌ها ضروری است. |
| توجه به نکات ایمنی | از تماس لیندان با سایر قسمت‌های بدن خودداری کنید. | این نکات ایمنی برای جلوگیری از عوارض جانبی و مسمومیت مهم هستند. |
بطری باقیمانده شامپو را دور از دسترس کودکان و حیوانات خانگی دور نگه دارید. پس از درمان دستهای خود را به خوبی بشویید.
تعداد دفعات و نحوه مصرف لوسیون لیندان
لیندان دارویی قوی و خطرناکی است و باید دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف شود. به طور معمول، لوسیون لیندان برای درمان گال یک بار استفاده میشود. پس از استفاده از لوسیون، باید مدت زمان مشخصی (معمولاً ۱۰ ساعت) روی پوست باقی بماند و سپس با آب گرم شسته شود.
| مرحله | دستورالعمل | توضیحات |
|---|---|---|
| آماده‌سازی پوست | پوست را به طور کامل تمیز و خشک کنید. | حذف هرگونه آلودگی و چربی از پوست برای جذب بهتر دارو ضروری است. |
| استفاده از دستکش | قبل از استفاده از لوسیون، از دستکش یکبار مصرف استفاده کنید. | این کار از تماس مستقیم دارو با پوست شما و جذب آن از طریق پوست دست جلوگیری می‌کند. |
| مالیدن لوسیون | مقدار کافی از لوسیون را روی تمام قسمت‌های آلوده بدن بمالید. | اطمینان حاصل کنید که کل ناحیه آلوده به طور یکنواخت پوشیده شده است. |
| مدت زمان ماندن روی پوست | لوسیون را به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت روی پوست نگه دارید. | این مدت زمان برای اثرگذاری کامل دارو بر روی انگل‌ها ضروری است. |
| شست‌وشو | پس از گذشت زمان مشخص، لوسیون را با آب گرم و صابون به طور کامل بشویید. | شست‌وشوی کامل برای حذف باقیمانده دارو از روی پوست ضروری است. |
| تکرار درمان | در صورت نیاز و به توصیه پزشک، درمان را تکرار کنید. | در برخی موارد ممکن است به بیشتر از یک دوره درمانی نیاز باشد. |
دوز، مدت زمان درمان و سایر دستورالعمل‌ها برای تمام افراد یکسان نیست. بنابراین، فقط طبق دستور متخصص عمل کنید.
فراموشی دوز مصرف داروی لیندان
زمانی که یادتان می‌آید، شامپو یا لوسیون را مصرف نکرده‌اید، بلافاصله می‌توانید دوز فراموش‌شده را جبران کنید. با این حال، اگر زمان و نوبت دوز بعدی رسیده یا نزدیک است، باید از مصرف دوز قبلی و جبران آن خودداری کنید. روال کار را از شروع دوز بعدی، دوباره به طور منظم پیش ببرید.
موارد منع مصرف داروی لیندان
مصرف داروی لیندان برای همه افراد مجاز نیست. برای مثال، کودکان زیر ۲ سال و نوزادان نباید از لوسیون‌ها و شامپوهای این دارو استفاده کنند. مصرف بچه‌ها هم باید تحت نظر پزشک باشد و خودسرانه از شامپو ضد شپش کودکان استفاده نکنند. کسانی که دچار تشنج می‌شوند و سابقه ابتلا به صرع دارند هم باید حتماً زیر نظر پزشک اقدام به استفاده از این دارو کنند. زنان باردار هم نباید به سراغ مصرف آن بروند.
نگهداری داروی لیندان چگونه است؟
دارو را در ظرف دربسته در دمای اتاق، دور از حرارت، رطوبت و نور مستقیم نگهداری کنید. نگذارید که شامپو یا لوسیون لیندان دچار یخ‌زدگی شوند. حواستان به کودکان باشد و این داروی ضد شپش را در دسترس بچه‌ها قرار ندهید. این را هم بدانید که اگر تاریخ مصرف دارو رسیده و منقضی شده، باید آن را دور بیاندازید و دیگر استفاده نکنید. استفاده از لوسیون یا شامپوی بدون تاریخ مصرف عوارض دارد و اثرگذاری مثبت هم نخواهد داشت.
عوارض مصرف داروی لیندان چیست؟
امکان بروز عوارض جانبی، پس از مصرف داروی لیندان وجود دارد. اگر هریک از موارد زیر در شما بروز کرد، باید خیلی زود و سریع به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید. از عوارض این دارو به موارد زیر دقت داشته باشید:
- تشنج
- استفراغ
- بثورات پوستی
- گرفتگی عضلانی
- سرگیجه، کلافگی یا بی ثباتی
- عصبی‌بودن، بی‌قراری یا تحریک‌پذیری
گاهی اوقات، پس از حتی یک بار مصرف دارو هم چنین عوارضی در بیماران گزارش میشود. عوارض پماد لیندان یا بهتر است بگوییم لوسیون آن را جدی بگیرید.
عوارض داروی لیندان برای مردان
استفاده از شامپو و لوسیون لیندان میتواند با بروز عوارضی اختصاصی در مردان همراه باشد. بهتر است که پیش از مصرف با این عوارض آشنا باشید و آگاهانه و با دستور پزشک، اقدام به مصرف آن کنید:
- تحریک پوست سر
- بروز التهاب و قرمزی در پوست
- خشک‌شدن پوست و ایجاد ترک‌خوردگی در آن
امکان دارد که التهاباتی در نواحی مختلف پوست مردان به وجود بیاید. البته این مشکل برای زنان هم رخ می‌دهد.
عوارض داروی لیندان برای زنان
از عوارض استفاده از داروی لیندان برای زنان باید به موارد زیر اشاره شود. دقت کنید که در دوران‌های بارداری و شیردهی هم نباید به سراغ استفاده از این داروها بروید. فقط اگر پزشک اجازه دهد، امکان استفاده از لیندان در دوران شیردهی وجود خواهد داشت. از عوارض دارو برای زنان باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- احساس سوزن‌سوزن شدن
- بروز مشکلات کلیوی
- قرمزی، خارش
- خشکی پوست
برخی از زنان بعد از مصرف شامپو یا لوسیون لیندان دچار سرگیجه هم می‌شوند.
سرطان‌زایی شامپوی لیندان؛ آری یا خیر؟
از آنجا که شامپوی لیندان نوعی آفت‌کش آلی پایدار است، شُبهاتی درباره سرطان‌زایی آن وجود دارد. اگر مصرف نادرست و بی‌رویه دارو روی کلیه‌ها اثر بگذارد و باعث اختلال در عملکرد کبد شود، امکان بروز مشکلات متنوع از جمله سرطان هم بعید نیست. بنابراین، توصیه میشود که تنها در صورت تجویز پزشک، از آن استفاده شود. لوسیون لیندان برای کودکان زیر ۲ سال اصلاً استفاده نمیشود، چون شاید عوارض ناخوشایند آن روی رشد و بدن آنها، اثرات جبران‌ناپذیری داشته باشد.
داروی لیندان با چه داروهای دیگری تداخل دارد؟
مصرف داروی لیندان با برخی داروها تداخلاتی دارد. در واقع، برای پیشگیری از بروز عوارض یا جلوگیری از کاهش اثرات داروهای مختلف، باید از مصرف برخی از آنها با هم خودداری کنید. استفاده از لیندان با هر یک از داروهای زیر معمولاً توصیه نمیشود. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک دوز یا دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر می‌دهد. از داروهایی که با لیندان تداخل دارند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- آمفامپريدين
- بوپروپيون
- دونه پزيل
وجود مشکلات پزشکی دیگر هم میتواند بر استفاده از این دارو تأثیر بگذارد. حتماً به پزشک خود اطلاع دهید که آیا مشکلات پزشکی دیگری دارید یا خیر.
موارد احتیاط مصرف لیندان چیست؟
برای کمک به جلوگیری از آلودگی مجدد یا سرایت آلودگی به افراد دیگر در زمان استفاده از داروی لیندان باید به نکاتی دقت داشته باشید. از موارد احتیاط به این‌ها توجه کنید:
- برای گال؛ تمام لباس‌های زیر و پیژامه‌ها و ملحفه‌ها، روبالشی‌ها و حوله‌های استفاده شده باید در آب بسیار داغ شسته یا خشک شوند.
- برای شپش؛ تمام لباس‌هایی که اخیراً پوشیده شده‌اند و ملحفه‌ها و حوله‌های استفاده شده باید در آب بسیار داغ شسته یا خشک شوند.
اگر دچار یکی از وضعیت‌های زیر هستید، حتماً باید پزشک را در جریان بگذارید تا بداند که دارو را برایتان تجویز کند یا خیر:
- تومور مغزی و سابقه آسیب‌های سر
- عفونت HIV، بیماری کبد
- سابقه تشنج
ضمناً این دارو نباید در بیماران مبتلا به اختلالات تشنجی استفاده شود.
مصرف لیندان در بارداری و شیردهی
هنوز اطلاعات کافی درباره اثرگذاری لیندان روی نوزاد در دوران شیردهی وجود ندارد. با این حال، بهتر است که خطر نکنید و پیش از استفاده، حتماً نظر پزشک را جویا شوید. در دوران بارداری، نباید به سراغ استفاده از این دارو بروید. امکان آسیب‌زدن به جنین در حال رشد وجود دارد و جذب پوستی دارو روی سیستم عصبی او اثرات منفی می‌گذارد.
مصرف سرخود و اوردوز با لیندان
استفاده از این دارو میتواند با عوارض ناخوشایندی همراه باشد. برای همین، تعیین دوز و شیوه مصرف از سوی پزشک، بسیار ضروری است. اگر بیشتر از اندازه لازم از آن استفاده کرده‌اید، حتماً به پزشک مراجعه کنید و حواستان باشد که شاید عواقب ناخوشایندی برایتان پیش بیایند.
لیندان را تحت نظر چه متخصصی مصرف کنید؟
برای درمان شپش سر و گال باید به دکتر پوست مراجعه کنید. داروی لیندان از پرکاربردترین محصولاتی است که در این زمینه تجویز میشود. شامپو لیندان یا لوسیون آن میتواند به رفع آفتهای پوستی کمک شایانی کند. باید با نحوه مصرف و مدت زمان درمان آشنا باشید. اگر نحوه استفاده از لوسیون لیندان و شامپو را ندانید، شاید دچار عوارضی مانند تحریک پوست، بثورات پوستی یا حتی مسمومیت عصبی و تشنج شوید. برای جلوگیری از عوارض جانبی لیندان، لازم است که موارد منع مصرف را بشناسید. این دارو در دوران بارداری و شیردهی تجویز نمیشود و برای کودکان زیر ۲ سال هم ممنوع است. در این موارد از جایگزین‌های لیندان و داروهای دیگر استفاده میشود. افراد با سابقه تشنج هم باید نسبت به مصرف دارو دقت کنند. شاید پزشک اجازه استفاده به آنها را ندهد. افراد با مشکلات پوستی و مبتلایان به بیماری‌های دیگر هم باید برای جلوگیری از بروز تداخلات دارویی لیندان، حتماً نظر پزشک را برای مصرف بپرسند.
یکی از بهترین روش‌ها برای مشورت با پزشک و شناسایی متخصصان برتر، مراجعه به سامانه دکتردکتر است. در دکتردکتر، نظرات بیماران پیشین هر پزشک و امتیازات او، قابل بررسی است. ضمناً امکان نوبت‌گیری اینترنتی هم وجود دارد.
منابع:
mayoclinic.org
medlineplus.gov
webmd.com
