ایجاد ترک، زخم، التهاب و درد نوک پستان باعث ابتلا به زخم نوک سینه میشود. شقاق سینه به خصوص در زنان باردار و شیرده شایع است و در برخی ورزشکاران نیز ممکن است اتفاق بیفتد. علت زخم پستان شامل شیردهی نادرست، عفونت‌های قارچی، حساسیت‌های پوستی، فشار و اصطکاک ناشی از لباس نامناسب یا خشکی پوست میشود.
در برخی افراد علائم زخم نوک سینه شامل قرمزی، التهاب سینه، خونریزی سینه و ترک خوردن پوست به مرور تشدید میشود. توصیه میشود در این موارد برای بررسی و درمان زخم نوک سینه حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. پزشک با معاینه و در صورت نیاز تجویز آزمایشات و تصویربرداری، شقاق سینه را درمان می‌کند.
برای آشنایی با علت‌ها و روش‌های درمانی زخم نوک سینه، تا انتهای این مطلب از مجله پزشکی و سلامت دکتردکتر با ما همراه باشید. مطالعه این مقاله حدود 8 دقیقه زمان نیاز خواهد داشت.
هم‌چنین، می‌توانید سوال خود را در بخش کامنت‌ها بپرسید، تا کارشناس پزشکی دکتردکتر پاسخ دهد.
بیماری شقاق یا زخم پستان خانم‌ها چیست؟
شقاق یا زخم نوک سینه وضعیتی است که با ایجاد ترک، زخم، التهاب و درد در نوک پستان همراه است. این مشکل اغلب در دوران بارداری و شیردهی در زنان مشاهده میشود. علت زخم پستان شامل شیردهی نامناسب، اصطکاک ناشی از فعالیت‌های ورزشی و تغییرات است که در برخی از موارد حتی می‌تواند به قطع شیردهی منجر شود. زخم سینه در اکثر موارد قابل درمان است؛ اما پیشگیری از بروز آن از طریق مراقبت‌های مناسب از پستان و اصلاح تکنیک‌های شیردهی نیز اهمیت زیادی دارد.
شقاق سینه چه علائمی دارد؟
پاسخ به سوال زخم روي سينه نشانه چيست در دوران بارداری و شیردهی اهمیت بالایی دارد. علائم زخم نوک سینه می‌تواند بر اساس علت زخم پستان در یک یا هر دو سینه مشاهده شود. ترک خوردن و درد نوک سینه خانم‌ها از علائم شایع زخم نوک سینه است. از دیگر علائم زخم نوک سینه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قرمز شدن و التهاب و درد نوک سینه
- ترک خوردن پوست و ظاهر خشک نوک سینه
- پوسته پوسته شدن و زخم نوک سینه
- ترشحات نوک سینه
- خونریزی نوک سینه
- زخم باز روی سینه
شدت و مدت زمان شقاق سینه در افراد مختلف متفاوت است.
علائم زخم عفونی نوک سینه شامل چه مواردی است؟
برخی از عفونت‌ها می‌توانند باعث ناراحتی و درد نوک سینه شوند. برفک یک عفونت شایع است که توسط کاندیدا ایجاد میشود. مخمر این عفونت در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کند. برفک می‌تواند در دهان نوزاد فعال باشد و درحالی‌که مادر به کودک شیر می‌دهد باعث انتقال عفونت و زخم عفونی نوک سینه شود. علائم زخم عفونی نوک سینه شامل موارد زیر است:
- درد شدید نوک سینه؛ درد شدید در ناحیه نوک سینه که در هنگام لمس یا حرکت افزایش پیدا می‌کند.
- ترشحات غیرطبیعی؛ ترشح چرک یا خون از نوک سینه که نشانه‌ای از وجود عفونت است.
- قرمزی سینه؛ نوک سینه ممکن است قرمز شود.
- تورم سینه؛ نوک سینه ممکن است متورم شود که نشان‌دهنده التهاب و عفونت است.
- تب و احساس خستگی؛ تب بالای 38 درجه و احساس خستگی عمومی نیز از علائم زخم عفونی نوک سینه است.
- حالت تهوع و استفراغ؛ در برخی موارد، ممکن است فرد دچار حالت تهوع یا استفراغ شود.
- وجود توده؛ تشکیل توده‌ای دردناک و گرم در ناحیه سینه که ممکن است به آبسه تبدیل شود.
زخم عفونی نوک سینه معمولا در اثر ضربه، فشار مستقیم یا عفونت باکتریایی ایجاد میشود. در دوران شیردهی، این زخم‌ها به دلیل مکیدن سینه توسط نوزاد یا عدم مراقبت صحیح از نوک سینه‌ها شایع‌تر است. ترشح پستان نیز در صورت عفونی شدن زخم می‌تواند ایجاد شود.
علل شقاق یا زخم پستان
علت زخم شدن نوك سينه در زنان به‌خصوص در دوران مراقبت دوران شیردهی و بارداری شامل عوامل مختلفی است که از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
چرا زخم نوک سینه در شیردهی ایجاد میشود؟
در برخی افراد، زخم نوک سینه معمولاً از اواخر بارداری شروع میشود. این مشکل در روز چهارم پس از تولد نوزاد به اوج خود می‌‌رسد. مهم‌ترین عوامل ایجاد زخم نوک سینه در شیردهی شامل موارد زیر است:
- روش شیردهی نامناسب؛ روش شیردهی نامناسب به خصوص قرارگیری نامناسب نوزاد و سینه می‌تواند باعث شقاق سینه شود. مادرانی که فرزند معلول یا مبتلا به شکاف کام دارند، بیشتر در معرض شقاق سينه در شيردهی قرار می‌گیرند.
- شستشوی شدید؛ استفاده از شوینده‌ها و پد سینه حساسیت‌زا یا لباس‌های تنگ و غیرنخی؛ این عادت‌های غلط می‌تواند باعث سوزش نوك سينه، خارش سینه و در ادامه زخم نوک سینه شود.
- سردرگمی کودک در مکیدن پستان و بطری؛ استفاده از شیشه شیر برای تغذیه نوزاد قبل از مکیدن سینه مادر، می‌تواند باعث بروز شقاق سینه شود. طریقه مکیدن شیشه شیر با سینه متفاوت است. بنابراین، کودکی که هم‌زمان با تغذیه شیر مادر از شیشه شیر نیز استفاده می‌کند، موقع مکیدن سینه فشار بیش‌تری به آن وارد خواهد کرد.
- استفاده بیش از حد از شیردوش‌ها؛ استفاده مدام از شیردوش به خصوص اگر اندازه سر شیردوش کوچک‌تر از سایز سینه باشد، باعث زخم نوک سینه در شیردهی میشود.
- کج بودن گردن کودک از بدو تولد (تورتیکولی مادرزادی)؛ کج بودن گردن کودک، باعث میشود نتواند در یک سمت، سینه را درست به دهان بگیرد. بنابراین، مادر باید همیشه از یک سینه او را تغذیه کند. در این شرایط، نوک سینه دچار آسیب و دنبال آن شقاق و زخم میشود.
به گزارش مجله سلامت healthshots:
شیر دادن نادرست می‌تواند باعث ترک خوردن نوک سینه، خشکی پوست، اگزما، پسوریازیس و سایر بیماری‌های پوستی شود. تغییرات هورمونی بارداری باعث می‌شوند نوک سینه‌ها حساس و دردناک شوند و در نتیجه بیشتر مستعد ترک خوردن باشند.
گاز گرفتن سینه توسط نوزاد در هفته‌های اول پس از تولد نیز می‌تواند باعث زخم نوک سینه شود. درد سینه زنان در اثر عوامل مختلف ایجاد شقاق سینه ناخوشایند است و نیاز به درمان دارد. پماد برای زخم سينه در شيردهي و کرم‌های مخصوص شقاق سینه برای درمان و بهبود سریع‌تر زخم‌ها موثر هستند.
چرا زخم نوک سینه در بارداری اتفاق می‌افتد؟
زخم نوک سینه در بارداری می‌تواند به دلایل مختلف ایجاد شود که مهم‌ترین آنها شامل موارد ارائه شده در جدول زیر است:
| علت زخم نوک سینه در بارداری | توضیح |
| تغییرات هورمونی | تغییرات هورمونی دوران بارداری می‌تواند باعث بزرگ‌تر شدن سینه‌ها و کشش پوست آنها شود. این کشش ممکن است باعث تحریک نوک سینه و هاله اطراف آن شود که به زخم نوک سینه منجر خواهد شود. |
| حساسیت به مواد شوینده | استفاده از شوینده‌های قوی یا پدهای سینه حساسیت‌زا می‌تواند باعث ابتلا به سوزش، زخم و شقاق سینه شود. |
| تغییرات فیزیکی | حجم و وزن سینه‌ها در دوران بارداری افزایش پیدا می‌کند. این تغییرات می‌تواند باعث فشار و کشش بر روی پوست و بافت سینه شود که در نهایت باعث ترک‌خوردگی و زخم نوک سینه خواهد شد. |
این عوامل می‌توانند در کنار هم باعث ایجاد زخم نوک سینه در بارداری شوند. مجاری شیری نیز در پی زخم نوک سینه می‌توانند دچار انسداد شوند. در این شرایط، مشاوره با پزشک متخصص می‌تواند به بهبود وضعیت کمک کند.
تغذیه نامناسب نوزاد و ایجاد شقاق سینه
تغذیه نامناسب نوزاد شامل مکش نادرست یا وضعیت قرارگیری نامناسب در حین شیردهی، می‌تواند باعث زخم نوک سینه شود. این مشکل باعث فشار و آسیب به بافت حساس نوک سینه میشود و درد و ناراحتی را افزایش می‌دهد.
زخم نوک سینه به دلیل حالت نامناسب شیردهی
شقاق سینه می‌تواند ناشی از قرارگیری نادرست نوزاد در حین مکیدن باشد. این وضعیت باعث فشار و اصطکاک زیاد بر روی نوک سینه میشود که منجر به ترک و زخم نوک سینه خواهد شد.
علت زخم پستان به علت برفک دهان نوزاد
برفک دهان نوزاد می‌تواند باعث ایجاد زخم نوک سینه مادر شود. این عفونت قارچی، که معمولا در دهان نوزادان وجود دارد، می‌تواند از طریق مکیدن به نوک سینه منتقل شود.
رطوبت زیاد نوک سینه عامل ابتلا به زخم نوک سینه
رطوبت زیاد نوک سینه می‌تواند باعث شقاق سینه شود. تجمع رطوبت ناشی از شیر، عرق یا استفاده از پدهای سینه، باعث تحریک و آسیب به پوست حساس نوک سینه میشود. این تحریک‌ها نیز باعث ترک خوردن و زخم نوک سینه می‌شوند.
زخم نوک سینه به دلیل گرفتگی یا احتقان سینه
گرفتگی یا احتقان سینه یکی از عوامل زخم نوک سینه است. تجمع شیر در سینه و عدم تخلیه کامل آن، باعث التهاب و فشار بر روی بافت نوک سینه میشود. این مشکل می‌تواند به ترک خوردن پوست و ایجاد زخم‌های دردناک نوک سینه منجر شود.
شقاق سینه به دلیل سازگار نبودن سینه مادر به شیردهی
برخی مادران ممکن است به دلیل آناتومی خاص سینه یا حساسیت پوست، در سازگار شدن با شیردهی مشکل داشته باشند. این عدم سازگاری می‌تواند به ترک خوردن پوست نوک سینه و شقاق سینه منجر شود. با ایجاد روال تغذیه‌ای مناسب، می‌توانید این مشکل را به مرور زمان برطرف کنید.
اگر کیست سینه دارید بهتر است به پزشک مراجعه کنید و قبل از آن مقاله کیست سینه را مطالعه کنید تا با انواع کیست آشنا شوید.
تاول شیری از علل ایجاد زخم نوک سینه
تاول شیری که ناشی از تجمع شیر در نوک سینه است، می‌تواند باعث زخم نوک سینه شود. این تاول‌ها فشار و التهاب ایجاد می‌کنند و در صورت عدم درمان، می‌توانند باعث ترک خوردن و زخم نوک سینه شوند.
ابتلا به زخم نوک سینه به دلیل تاول معمولی ناشی از اصطکاک
تاول‌های معمولی ناشی از اصطکاک در اثر فشار لباس یا حرکات نادرست در حین شیردهی، می‌توانند به زخم نوک سینه منجر شوند. این تاول‌ها باعث تحریک و آسیب به پوست حساس نوک سینه و در نهایت زخم آن می‌شوند.
شقاق سینه به دلیل عارضه چسبندگی زبان به کف دهان نوزاد
چسبندگی زبان به کف دهان نوزاد (آنکیلوگلوسی) نیز می‌تواند باعث شقاق سینه شود. این عارضه از حرکت طبیعی زبان نوزاد در حین شیردهی جلوگیری می‌کند و باعث مکش نادرست و فشار بر روی نوک سینه خواهد شد.
نوک سینه صاف یا وارونه از علل ایجاد زخم نوک سینه
نوک سینه صاف یا وارونه مانع از چسبیدن صحیح نوزاد به سینه میشود. درنتیجه، فشار و اصطکاک غیرطبیعی ایجاد می‌کند که منجر به ترک و زخم نوک سینه خواهد شد.
عارضه وازواسپاسم از دلایل ابتلا به شقاق سینه
وازواسپاسم یا انقباض غیرطبیعی عروق خونی در سینه، می‌تواند به زخم نوک سینه منجر شود. این عارضه با کاهش جریان خون و افزایش حساسیت پوست نوک سینه همراه است که باعث زخم و ترک خوردن سینه میشود.
زخم نوک سینه به دلیل پوشیدن لباس‌هایی با جنس و سایز نامناسب
پوشیدن لباس‌ها و سوتین‌های نامناسب، از نظر جنس یا سایز، می‌تواند به زخم نوک سینه منجر شود. این لباس‌ها باعث اصطکاک و فشار زیاد بر روی نوک سینه شده و پوست را تحریک می‌کنند. در نتیجه، در بروز زخم نوک سینه نقش دارند. شقاق سینه در اثر اصطکاک در ورزشکاران رشته‌های دومیدانی، موج‌سواری و بدنسازی نیز می‌تواند ایجاد شود.
واکنش آلرژیک از علل ابتلا به زخم نوک سینه
واکنش آلرژیک به مواد شوینده، پدهای سینه یا سایر محصولات مورد استفاده در دوران شیردهی می‌تواند باعث ایجاد زخم نوک سینه شود. این واکنش‌ها باعث التهاب و حساسیت پوست نوک سینه می‌شوند که به ترک‌خوردگی و زخم نوک سینه منجر خواهد شد.
زخم و شقاق سینه را چگونه می‌توان درمان کرد؟
درمان زخم شقاق سینه در تخصص دکتر زنان است. پزشک متخصص برای درمان زخم نوک سینه، می‌تواند از روش‌های مختلف استفاده کند. در زمان مراجعه به دکتر می‌توانید علاوه بر درمان شقاق و بیماری‌های سینه برای یافتن پاسخ سوال تخصص زنان و زایمان چیست نیز از او مشاوره بگیرید. در ادامه روش‌های مختلف درمان زخم نوک سینه را بررسی می‌کنیم:
دارو برای درمان شقاق سینه
برای درمان شقاق یا زخم نوک سینه در دوران شیردهی، داروهای مختلفی وجود دارد. این داروها توسط پزشک متخصص زنان بسته به شدت و علت زخم پستان تجویز می‌شوند. از انواع دارو برای درمان شقاق سینه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پمادهای حاوی لانولین؛ لانولین یک ماده طبیعی است که از پشم گوسفند استخراج میشود. خواص نرم‌کنندگی و ترمیم‌کنندگی این دارو، برای درمان شقاق سینه بسیار مفید است.
- پمادهای حاوی نیستاتین؛ در صورتی که شقاق سینه ناشی از عفونت قارچی باشد، معمولا پمادهای حاوی نیستاتین تجویز میشود.
- پمادهای آنتی‌بیوتیک؛ در صورت وجود عفونت باکتریایی، پزشک ممکن است پمادهای آنتی‌بیوتیک مانند باسیتراسین را تجویز کند تا از پیشرفت عفونت جلوگیری شود.
- پمادهای ضددرد؛ در صورت درد شدید، پزشک ممکن است از پمادهای ضددرد مانند هیدروکورتیزون استفاده کند.
استفاده منظم از بهترین کرم برای درمان شقاق سينه که توسط پزشک تجویز شده باشد، می‌تواند به بهبود وضعیت زخم نوک سینه کم کند. استفاده از محافظ، رابط یا پد سینه مناسب در زمان شیردهی نیز می‌تواند سوزش و درد نوک سینه را کاهش دهد.
درمان خانگی شقاق سینه
شقاق سینه در اغلب موارد یا روش های خانگی قابل درمان است. اما توصیه می شود، برای اطمینان بیش تر به پزشک متخصص مراجعه کنید. راهکارهای زیر، برای درمان خانگی زخم نوک سینه می توانند موثر باشند:
- پس از هر بار شیردهی، برای مراقبت از نوک سینه‌هایتان، مقدار کمی پماد مخصوص مانند لانولین یا روغن زیتون به آنها بزنید. این کار به تسکین و ترمیم پوست کمک می‌کند و برای نوزاد نیز کاملا بی‌خطر است.
- پس از شیردهی، نوک سینه‌ها را با آب گرم بشویید و از کمپرس گرم و مرطوب (با حوله یا پد مخصوص) استفاده کنید. از کمپرس گرم و خشک استفاده نکنید.
- برای تسکین احتقان و تحریک نوک سینه قبل از شیردهی، مقداری شیر خود را بدوشید و روی نوک سینه بمالید. شیر مادر نرم‌کننده است و می‌تواند باعث حفاظت ضدباکتریایی شود. علاوه‌براین، دوشیدن شیر به کاهش احتقان نیز کمک می‌کند.
- مطالعات نشان داده است که روغن نعناع فلفلی یا اسانس منتول می‌تواند در بهبود شقاق سینه موثرتر از شیر مادر عمل کند. برای استفاده، مقداری از این روغن را به آرامی روی نوک سینه بزنید.
- محصولاتی که ممکن است باعث تحریک بیشتر نوک سینه شوند را مصرف نکنید. به جای آنها می‌توانید از صابون‌ها و لوسیون‌های بدون عطر و مواد شیمیایی یا محصولات ارگانیک استفاده کنید.
- برای محافظت از ناحیه آسیب‌دیده، در طول دوره بهبودی از محافظ نوک سینه استفاده کنید.
شقاق سینه در بسیاری از موارد با روش‌های خانگی قبل درمان است. اما، در صورت تشدید علائم حتما به پزشک مراجعه کنید.
آیا پیشگیری از شقاق سینه امکان‌پذیر است؟
ناراحتی و حساسیت نوک پستان به خصوص در اوایل دوران شیردهی طبیعی است. با انجام برخی راهکارها می‌توانید از شقاق سینه در این دوران پیشگیری کنید. مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از زخم نوک سینه را می‌توانید در جدول زیر مطالعه کنید.
| راهکارهای پیشگیری از شقاق سینه | دهان نوزاد باید دهانه سینه را کامل بپوشاند. نه فقط نوک سینه، بلکه بخش زیادی از هاله دور آن هم باید در دهان قرار گیرد. |
| قبل از شیر دادن به نوزاد، کمی از شیر خود را بدوشید تا سینه‌هایتان خیلی سفت نشود. وقتی سینه‌ها خیلی پر از شیر باشند، نوزاد نمی‌تواند راحت نوک سینه را بمکد. | |
| سینه‌های خود را فقط با آب گرم شستشو دهید. از صابون‌های سخت و عطردار که باعث خشکی سینه می‌شوند نیز استفاده نکنید. | |
| از پماد مخصوص روی نوک سینه خود استفاده کنید یا اجازه دهید که مقداری شیر روی پستان‌ها خشک شود. | |
| با استفاده از از پدهای مخصوص سینه که از مواد طبیعی ساخته شده‌اند، اصطکاک نوک سینه را کاهش دهید. | |
| همیشه اجازه دهید که نوزاد بعد از شیر خوردن، خودش سینه را به طور طبیعی رها کند. | |
| مطمئن شوید که سینه شما، باعث فشار به چانه نوزاد نمی‌شود. چانه نوزاد باید روی سینه قرار گیرد. |
انجام این راهکارها، احتمال بروز زخم نوک سینه را کاهش می‌دهد.
بهترین پزشک برای درمان شقاق سینه چه متخصصی است؟
بهترین پزشک متخصص برای درمان درمان زخم نوک سینه و درد آن دکتر زنان است. متخصص زنان با ساختار و آناتومی سینه و مشکلات آن آشنا است و به خوبی می‌تواند با معاینه فیزیکی آنها را درمان کند. شقاق سینه در اغلب موارد با روش‌های خانگی درمان میشود، اما برای اطمینان خاطر بهتر است که توسط پزشک متخصص معاینه و درمان شوید. علت زخم پستان شامل عوامل مختلفی است که تشخیص آن نیاز به تجربه و تخصص دارد. بنابراین، با مراجعه به متخصص زنان می‌توانید از درمان به موقع و جدی‌تر شدن مشکل جلوگیری کنید.
برای ثبت نوبت متخصص زنان، می‌توانید با مراجعه به سایت دکتردکتر به بهترین متخصصان این حوزه در شهر خودتان دسترسی داشته باشید.
منابع:
healthline.com
medicalnewstoday.com
babycenter.com
medicinenet.com
سوالات متداول شقاق سینه
علت زخم شدن نوك سينه در زنان چیست؟
زخم شدن نوک سینه در زنان به دلایل مختلفی از جمله شیردهی نادرست، استفاده از سوتین نامناسب، عفونت‌های قارچی و حساسیت‌های پوستی ایجاد میشود. شیردهی نادرست و عوامل دیگر می‌توانند از علل درد نوک سینه باشند.
آیا خشکی نوک سینه باعث بروز زخم میشود؟
خشکی پوست باعث ترک نوک سینه و آسیب به بافت حساس نوک سینه میشود، که در نهایت می‌تواند منجر به درد و عفونت سینه شود.
آیا شقاق سینه خطرناک است؟
شقاق سینه خطرناک نیست، اما می‌تواند باعث درد و ناراحتی شود. در صورت عدم درمان، خطر عفونت وجود دارد، بنابراین مهم است که به موقع درمان شود.
آیا می‌توان در حین درمان شقاق سینه به نوزاد شیر داد؟
می‌توان در حین درمان شقاق سینه به نوزاد شیر داد. اگرچه ممکن است مقداری درد وجود داشته باشد، اما شیردهی را نباید متوقف کرد. درمان موضعی و مراقبت مناسب می‌تواند به بهبود این مشکل کمک کند.
آیا شقاق سینه باعث عفونت میشود؟
شقاق سینه می‌تواند باعث عفونت شود، به ویژه اگر زخم‌ها عمیق باشند. عفونت‌های ثانویه نیز می‌توانند باعث تشدید درد و ناراحتی شوند
من سر همین زخم شدن سینه‌م، اصلا نمیتونم به بچم شیر بدم. چه کنم؟
سلام
متاسفانه شقاق سینه یکی از دردناک ترین تجربه های مادران تازه زایمان کرده هست
اموزش روش صحیح شیردهی به طوری که فقط نوک سینه در دهان شیرخوار قرار نگیره، بلکه قسمتی از آرئول هم در دهان شیرخوار قرار بگیره
استفاده از کرم های ضد شقاق سینه
در بهبود کمک کنندست