آسم کودکان و نوزادان چگونه است؟ دست است، بچه‌ها هم به آسم مبتلا می‌شوند. بچه‌های درگیر با این مشکل دچار عطسه، خس‌خس سینه و تندی‌نفس می‌شوند. این بیماری مزمن باعث التهاب راه‌های هوایی بدن می‌شود و آنها را نسبت به محرک‌های استنشاقی حساس می‌کند. نیمی از کودکان مبتلا به آسم، پیش از رسیدن به ۵سالگی، نشانه‌های این مشکل را بروز می‌دهند. البته تمام نوزادان و کودکانی که علائم شبه‌آسم دارند در آینده به این بیماری دچار نمی‌شوند.
در واقع، امکان دارد که برخی از نشانه‌های بیماری در بزرگسالی ادامه نداشته باشد و علائمی از آن هم مشابه مشکلاتی نظیر حساسیت باشد. با مشاهده نشانه‌های این وضعیت باید حتماً و سریعاً به پزشک اطفال مراجعه کنید. در ادامه هم شما را با موضوعات مرتبط با آسم در افراد کم‌سن و سال آشنا می‌کنیم.
آسم در کودکان و نوزادان چگونه است؟
به طور کلی، آسم از بیماری‌های مزمن ریوی است و روی راه‌های هوایی بدن اثر می‌گذارد. منظور از راه‌های هوایی هم لوله‌هایی است که هوا را به درون ریه‌ها می‌برند و خارج می‌کنند.
با ابتلا به آسم، راه‌های هوایی در بدن کودکان و نوزادان ملتهب می‌شود و حالت تنگی پیدا می‌کنند. نتیجه این مشکل، درد در قفسه سینه، خس‌خس آن و عطسه‌کردن خواهد بود.
آسم اطفال چیست؟ بروز این مشکلات در کودکان به معنای درگیرشدن آنها با بیماری آسم است. آسم از رایج‌ترین مشکلات تنفسی و بیماری‌های شایع درمیان کودکان است. روش‌های درمانی مختلفی برای کنترل عوارض آسم در کودکان و نوزادان وجود دارد.
انواع آسم کودکان
آسم در کودکان و نوزادان به دو دسته تقسیم می‌شود. با انواع آسم کودکان آشنا شوید:
- آسم آلرژیک یا ناشی از حساسیت
- آسم غیرآلرژیک
- آسم ناشی از ورزش
آسم آلرژیک
این نوع از آسم آلرژیک ناشی از محرک‌های حساسیت‌زا به وجود می‌آید. از جمله عوامل محرک حساسیت باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- غبار
- کپک
- حیوانات خانگی
- گرده گیاهان
- زباله و فضولات آفاتی مانند سوسک
آسم غیرآلرژیک
محرک‌های غیرحساسیت‌زایی مانند موارد زیر هم وجود دارند که باعث بروز آسم می‌شوند:
- تنفس در هوای سرد
- مصرف برخی داروها
- مواد شیمیایی خانگی
- عفونت‌های ناشی از سرماخوردگی یا آنفلونزا
- آلودگی‌های هوای بیرون از خانه
- دود تنباکو
آسم ناشی از ورزش
نوعی از آسم هم در اثر ورزش‌کردن در هوای خشک رخ می‌دهد.
علائم آسم کودکان و نوزادان چیست؟
شناسایی علائم آسم در کودکان و نوزادان کمی دشوار است. چرا؟ به دلیل اینکه نشانه‌های آن می‌تواند با مشکلات دیگر مشابه باشد. از نشانه‌های مشکلات تنفسی در بچه‌ها که می‌تواند نشانه آسم باشد، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- گشادشدن پره‌های بینی
- بی‌قراری و نِق‌زدن
- بی‌حالی
- تنفس تند
- حرکات شدید شکم در تلاش برای تنفس
- عطسه در طول شبانه‌روز
- مشکلات در غذاخوردن
- خس‌خس سینه
- کبودی صورت، انگشتان یا لب‌ها (در اثر کمبود اکسیژن)
- سرفه کودکان (برای آشنایی با علت سرفه و درمان آن مقاله سرفه کودکان را در مجله دکتردکتر مطالعه کنید.)
این نشانه‌ها می‌توانند با شدت‌های مختلف موجب بروز آسم خفیف کودکان یا حالت‌های شدید این بیماری شوند.
اگر نوزاد شما سرفه می‌کند یک علت آن می‌تواند آسم باشد. برای آشنایی با علت‌های دیگر آن مقاله سرفه نوزاد را مطالعه کنید.
دلایل آسم کودکان و نوزادان چیست؟
علت اصلی ابتلا به آسم مشخص نیست. هم محیط و هم عوامل ژنتیکی می‌توانند در این زمینه اثرگذار باشند. حملات آسمی در زمان قرارگرفتن کودک در معرض محرک‌ها رخ می‌دهد.
پای عواملی در پررنگ‌کردن احتمال ابتلای کودکان و نوزادان به آسم به میان است. از جمله این عوامل خطر باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- به دنیاآمدن زودتر از موعد نوزاد
- سیگارکشیدن مادر در دوران بارداری
- وجود سابقه ابتلا به آسم در خانواده
- ابتلا به عفونت‌های تنفسی
آسم از چه سنی شروع می‌شود؟
این بیماری معمولاً از سن زیر ۵ سال در کودکان و نوزادان شروع می‌شود. احتمال ابتلای به آلرژی در کودکان مبتلا به آسم وجود دارد. حالت عکس این وضعیت هم برقرار است. با این حال، رابطه مستقیمی میان امکان ابتلا به بیماری‌های تنفسی و مشکلات مختلف در این زمینه و ابتلا به آسم وجود ندارد. در بسیاری از موارد ابتلا به آسم هم، نشانه‌های نخست در همان اولین سال زندگی شروع می‌شوند. نشانه‌هایی از این دست یا مشکلات مختلف دیگر مانند چاقی کودکان از همان ابتدا نیاز به پیگیری دارند.
پیشگیری از آسم کودکان و نوازدان چطور است؟
برای پیشگیری از آسم در کودکان و نوزادان، باید آنها را از محرک‌هایی مانند هوای آلوده، دود و گردوغبار دور نگه دارید. سعی کنید که هوای منزل را هم پاک و سالم نگه دارید.
با تمیزکردن فضا و عاری‌کردن آن از غبار و آلودگی هم می‌توانید محیط مناسبی به وجود بیاورید که می‌تواند به پیشگیری از بروز آسم کمک کند.
گاهی هم چاره‌ای نیست و هیچ راهی برای مقابله و جلوگیری از ابتلا به این وضعیت وجود ندارد. در واقع، گاهی پای وراثت یا آلودگی‌های کلان هوا در محل زندگی به میان است.
عوارض آسم در افراد کم‌سن چیست؟
آسم می‌تواند با عوارض ناخوشایندی همراه باشد. کودکان مبتلا به این مشکل درگیری‌های زیادی برای تنفس آسان دارند. آنها نمی‌توانند به راحتی نفس بکشند و همین موضوع روی عملکردشان در مدرسه و زندگی روزانه اثرات منفی می‌گذارد.
ریه‌ها در بچه‌های مبتلا به آسم خوب عمل نمی‌کند و این وضعیت گاهی به مرحله خطر و نیاز به پیگیری فوری در بیمارستان هم می‌رسد.
بهبود و درمان آسم کودکان و نوزادان چگونه است؟
اسپری آسم کودکان از جمله ابزارهایی است که برای درمان این مشکل در بچه‌ها استفاده می‌شود. از نبولایزرها هم در راستای درمان استفاده می‌شود. این‌ها وسایلی هستند که امکان رساندن دارو به دستگاه تنفسی را به عهده دارند.
نبولایزرها می‌توانند داروی مایع را در همراهی با هوای فشرده وارد دستگاه تنفسی کنند. میزان و دفعات مصرف دارو هم از سوی پزشک مشخص می‌شود.
از جمله داروهایی که به کمک این ابزارهای وارد دستگاه تنفس کودک می‌شود، باید به آلبوترول (albuterol) اشاره کنیم. این دارو با بازکردن راه‌های هوایی به تنفس راحت‌تر کمک می‌کند.
این دست از داروها اثرات کوتاه‌مدت دارند. مواردی حاوی استروئیدها هم به کاهش التهاب ناشی از آسم کمک می‌کنند و راه‌های هوایی را باز نگه می‌دارند.
هر کودک مبتلا به آسم باید فقط از داروهایی استفاده کند که پزشک معالج برایش تجویز می‌کند. دوز و نوع دارو از سوی پزشک مشخص می‌شود.
درمان خانگی آسم کودکان و نوزادان
برای درمان آسم در خانه هم می‌توانید از اقدامات مؤثری استفاده کنید:
- از نگهداری حیوانات خانگی پرهیز کنید.
- در فضای خانه سیگاری روشن نشود.
- استفاده از فیلترهای تصفیه هوا برای زدودن غبار و آلودگی‌های موجود در آن موثر است.
- برای از بین‌بردن غبار موجود در فضا، دست‌کم هفته‌ای یک‌بار منزل را با جاروبرقی تمیز کنید.
توصیه‌هایی از سوی طب سنتی هم برای درمان کودکان و نوزادان وجود دارد اما در استفاده از آنها نباید بی‌احتیاط عمل کنید. حتما روند درمان را زیر نظر دکتر آسم کودکان پیش ببرید.
تغذیه باید در مبتلایان به آسم کودکان چگونه باشد؟
رعایت نکاتی در تغذیه به بهبود وضعیت کودکان مبتلا به آسم کمک می‌کند. از جمله این موارد و خوراکی‌ها به موارد زیر دقت کنید:
- اسفناج؛ منیزیم موجود در این سبزی برای کودکان مبتلا به آسم که با کمبود این ماده روبه‌رو هستند، مناسب است.
- زنجبیل؛ این ماده خوراکی دارای ترکیباتی است که برای سرماخوردگی، کرونا و آسم مفید است. این مواد خواص ضدالتهابی دارند.
- تخم‌مرغ؛ این ماده سرشار از ویتامین D است که باعث کاهش خطر حملات آسمی می‌شود.
- زردچوبه؛ این ماده هم دارای خواص ضدالتهابی است و با وجود آنتی‌اکسیدانی که در ترکیب خود دارد به کنترل آسم در کودکان و نوزادان کمک می‌کند.
تفاوت آلرژی با آسم کودکان و نوزادان چیست؟
حساسیت و درمان آلرژی با آسم متفاوت است. شاید این دو علامت‌های مشابهی از خود نشان بدهند اما تفاوت‌هایی هم دارند که به تشخیصشان کمک می‌کند.
هردوی این وضعیت‌ها با عطسه و خس‌خس سینه همراه هستند اما در ابتلا به آلرژی، عوارضی معطوف به بینی و چشم‌ها هم خود را نشان می‌دهند.
آسم در کودکان زیر دو سال چگونه است؟
کودکان زیر ۲ سال و نوزادان هم می‌توانند به آسم مبتلا شوند. این بیماری با گشادشدن سوراخ‌های بینی برای تسهیل تنفس همراه است. علائم دیگری هم رخ می‌دهد و برای مثال، بچه‌ها مدام عطسه می‌کنند.
صدای سوت‌مانندی هم در زمان تنفس کودک به گوش می‌رسد. تندشدن نفس و تنگی آن هم از علائم دیگر آسم است که در بچه‌های زیر ۲ سال هم دیده می‌شود.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنید؟
خس‌خس سینه و مشکلات تنفسی کودکان نگران‌کننده هستند. اگر متوجه بروز چنین مشکلاتی در کودکان و نوزادان شده‌اید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید. تندی نفس و کبودی صورت بچه‌ها هم نشانه خطرناکی است که نیاز به پیگیری دارد.
آسم کودکان را جدی بگیرید و برای درمان آن اقدام کنید!
هر گزندی هرچند کوچک که متوجه حال کودک باشد، می‌تواند پایه‌گذار بیماری‌های سخت و مختلفی در بزرگسالی او لقب بگیرد. آسم هم یکی از همین بیماری‌هاست که آینده دلبندتان را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد. برای همین توصیه می‌کنیم تا به‌محض مشاهده اولین علائم، هر چه سریع‌تر به پزشک کودکان مراجعه کنید و جلوی یک ضرر بزرگ و جبران‌ناپذیر را از همان ابتدا و با صرف کمترین انرژی و وقت، بگیرید.
در همین راستا برای مراجعه به بهترین متخصصان اطفال می‌توانید از سیستم نوبت دکتر سایت دکتردکتر هم استفاده کنید. این بستر می‌تواند راهی برای رساندن شما به بهترین پزشکان کودکان و اطفال و همچنین ریه در سراسر ایران باشد.
درباره آسم کودکان و نوزادان پرسشی دیگر هم در ذهنتان باقی مانده است؟ اگر سؤالی دارید، حتماً از مشاور سلامتی ما بپرسید.
منابع:
