اصول تغذیه نوزاد و نحوه تهیه غذای نوزاد از ابتدای تولد تا رسیدن به غذای کمکی

اصول تغذیه نوزاد و نحوه تهیه غذای نوزاد از ابتدای تولد تا رسیدن به غذای کمکی
اشتراک گذاری ثبت دیدگاه
خلاصه این مقاله را بشنوید

یکی از مهم‌ترین چالش‌های هر پدر و مادری در سال اول تولد فرزندشان، تغذیه نوزاد است. تغذیه نوزاد، پایه‌های سلامت جسمانی او در سنین بزرگسالی را می‌گذارد. به‌طور کلی، در 6 ماه نخست تولد، باید از شیر مادر و یا شیر خشک برای غذای نوزاد استفاده شود. با ورود به 6 ماهگی، مصرف غذاهای جامد نیز مجاز می‌شوند. دقت در تهیه غذای نوزاد، اهمیت زیادی در تقویت سیستم ایمنی بدن او دارد. در این مقاله از مجله سلامتی و پزشکی دکتردکتر، از رژیم غذایی مناسب نوزاد برایتان گفته‌ایم. با آگاهی از تغذیه نوزاد به سلامت جسمانی کودک کمک خواهید کرد. در این مقاله، از رژیم غذایی مناسب نوزاد و نحوه تهیه غذای کمکی برایتان گفته‌ایم. با آگاهی از مراحل و نحوه تغذیه نوزاد می‌توانید به افزایش ضریب هوشی و سلامت جسمانی کودک کمک کنید. تغذیه مناسب در کاهش خطر ابتلا به عفونت‌ها هم نقش دارد. مطالعه این مقاله به ۴ دقیقه زمان نیاز دارد.

در پایان، اگر درباره معرفی غذای کمکی، نکات مربوط به تهیه و مصرف شیر خشک، نکات تغذیه‌ای برای تنوع غذایی و… سوالی داشتید، بپرسید. پزشک به شما پاسخ خواهد داد.

تغذیه نوزاد از بدو تولد تا ۶ ماهگی

متخصصان اطفال، مصرف شیر مادر را فقط تا 6 ماهگی توصیه می‌کنند. برای آشنایی با حوزه درمانی این تخصص، توصیه می‌کنیم که مطلب تخصص اطفال چیست را مطالعه کنید. این شیر، حاوی مواد غذایی مورد نیاز بدن نوزاد است و علاوه‌بر مواد غذایی، آنتی اکسیدان و مواد معدنی فراوانی دارد که بدن بچه را از هرگونه عفونت و بیماری دور نگه می‌دارد. تغذیه نوزاد با شیر خشک نیز در مواردی توصیه می‌شود که پستان‌های مادر، آماده شیردهی نیستند یا شیر از آن‌ها جاری نمی‌شود. به این نکته دقت داشته باشید که گاهی شروع غذای جامد از چهار ماهگی است اگر:

  • نوزاد دچار رفلاکس معده شدید باشد.
  • بچه کمبود وزن زیادی داشته باشد.

طبق آنچه که در کتاب تغذیه کودک، نوشته آنابل کارمل آمده است:

” نیازهای تغذیه‌اى کودکان با نیازهای تغذیه‌اى شما فرق مى‌کند. به افراد بزرگسال، پزشکان توصیه مى‌کنند که رژیم غذایی آن‌ها دارای فیبر زیاد و چربی کم باشد اما توصیه پزشکان به کودکان زیر 5 سال این است که در رژیم غذایى‌شان، چربی بیشتری باشد تا به رشد سریع آن‌ها، کمک کند.”

البته نظر متخصص اطفال، اهمیت ویژه‌ای در آینده و لاغری کودکان دارد.

شیر مادر بهترین غذای نوزاد

فواید شیر مادر برای تغذیه نوزاد

اگر در حال شیردهی هستید، به نوزاد اجازه بدهید تا آنجا که می‌خواهد شیر بخورد، فرقی نمی‌کند که چه ساعتی از شبانه‌روز است. در زمانی که نوزاد به شیر نیاز دارد، به او غذا بدهید. با رشد تدریجی، الگوی تغذیه او تغییر می‌کند و دیگر نیازی به شیردهی در دفعات پرشمار نیست.

طبق توصیه متخصصان انجمن زنان و زایمان آمریکا (acog)،

حتماً از شیر مادر برای تغذیه نوزاد زیر ۶ ماه استفاده شود. از فواید شیر مادر می توان به آنتی‌بادی‌ها برای مقابله با بیماری‌های مختلف اشاره کرد، ضمن اینکه هضم آن نسبت به شیر خشک، راحت‌تر است.

از فواید شیر مادر، باید به موارد زیر هم اشاره کنیم:

  • با رشد کودک، شیر مادر هم تغییر می‌کند تا با نیازهای غذایی او سازگار شود.
  • شیر مادر دارای مقدار مناسبی از چربی، قند، آب، پروتئین و مواد معدنی مورد نیاز برای رشد نوزاد است.
  • نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، کمتر در خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS) قرار دارند.

شیر مادر، حاوی آنتی‌بادی‌هایی است که از نوزادان در برابر برخی بیماری‌ها مانند عفونت گوش حفاظت می‌کند. این شیر مانع از بروز بیماری‌هایی مانند اسهال، آلرژی غذایی و بیماری‌های تنفسی هم می‌شود.

شیرخشک برای تغذیه نوزاد

شاید تصمیم بگیرید که از شیر خشک برای تغذیه نوزاد استفاده کنید، جای نگرانی نیست. شیر خشک هم می‌تواند گزینه‌ای مطلوب برای تغذیه باشد. تمام شیر خشک‌های استاندارد، نیازهای غذایی نوزاد را رفع می‌کنند. تنها موردی که باید مد نظر داشته باشید این است که نوزاد شما، نباید به شیری که استفاده می‌کنید، حساسیت داشته باشد. معمولا پس از یک یا دو بار استفاده از شیر خشک، متوجه این موضوع می‌شوید زیرا نوزاد، با دل‌درد شدید یا حتی یبوست، شرایط نامطلوب خود را نشان می‌دهد.

شیر خشک به عنوان غذای نوزاد
مادر به نوزاد شیر خشک در شیشه می‌دهد.

اصول انتخاب شیر خشک مناسب

شیر خشک نیز یکی از گزینه‌هایی است که برای تغذیه نوزاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنوع برندها و انواع شیر خشک موجود در بازار، ممکن است شما را سردرگم کرده و نتوانید به موقع و درست تصمیم‌گیری کنید. در ادامه، نکاتی را در انتخاب شیر خشک به عنوان غذای نوزاد برای شما آورده‌ایم:

  • از برندهایی استاندارد و معتبر خرید کنید.
  • میزان چربی شیر را بررسی و درباره نیاز نوزاد با پزشک صحبت کنید.
  • از میزان پروتئین موجود در شیر مطلع شوید.
  • به دنبال محصولاتی با ویتامین‌ها و مواد معدنی اضافه باشید.

برخی از شیرهای خشک، برای مصارف خاص تولید می‌شوند. برای نمونه، اگر نوزاد شما دچار رفلاکس است یا مشکلاتی مانند یبوست و اگزما دارد، می‌توانید شیر خشک متناسب با آن را خریداری کنید.

مشاوره تلفنی و آنلاین با دکتر اطفال

آمادگی بدن نوزاد برای دریافت غذا

در ۴ تا ۶ ماهگی، بیشتر تغذیه کودک همچنان از شیر مادر یا شیر خشک تأمین می‌شود. اگر کودک هنوز غذا‌خوردن را دوست ندارد، اصلاً نگران نباشید. تغذیه نوزاد با غذای جامد فرآیندی تدریجی است و هر نوزاد در زمان خودش با این موضوع آشنا می‌شود. به توصیه‌های زیر برای آماده‌کردن نوزاد، جهت دریافت غذا دقت کنید:

  • با قاشق به کودک غذا بدهید. باید از همان ابتدا راه درست غذا خوردن را بیاموزد.
  •  با مصرف مواد جامد در یک وعده غذایی در روز شروع کنید و به‌تدریج، حجم غذا را بالا ببرید.
  • غذاها را به اشکال مختلف به کودک بدهید. اگر کودک غذای پوره را دوست ندارد، آن را له کنید.
  • قبل از امتحان‌کردن غذایی جدید، ۳ روز غذایی مشخص به کودک بدهید تا مشخص شود به آن حساسیت یا علاقه دارد یا خیر.

این نکته را نیز به یاد داشته باشید که غذاهای جدید را بیش از یک‌بار، امتحان کنید. ذائقه نوزادان مدام تغییر می‌کند. برای اینکه با طعمی آشنا و به آن علاقه‌مند شوند، کمی زمان صرف کنید و صبور باشید.

چند وعده غذا کافی برای نوزاد است؟

نوزادان اغلب گرسنه هستند، اما فقط مقدار کمی غذا می‌خورند. معده آن‌ها هنوز کوچک و در حال رشد است. هنگام غذا دادن به نوزاد باید به این موضوع دقت کنید که نباید هیچ اصراری در کار باشد؛ زیرا این احتمال وجود دارد که تغذیه نوزاد به یک بحران تبدیل شود. برای طی کردن مسیری آسان، به این نکات دقت کنید:

  • در هر ۲۴ساعت، نوزاد باید در حدود ۸ تا ۱۲بار تغذیه شود. اگر از شیر خشک استفاده می‌کنید، کمی کمتر به کودک خود شیر بدهید.
  • در پایان ۶ ماهگی، مواد جامد هم به رژیم غذایی نوزاد اضافه می‌شوند. نوزادان ۶تا ۸ ماهه معمولاً ۲ تا ۳ وعده غذایی (غذاهای جامد) در روز میل می‌کنند.
  • از ۹ ماهگی به بعد، کودک می‌تواند ۳ تا ۴ وعده غذایی همراه با ۱ یا ۲ میان‌وعده اضافی در طول روز مصرف کند.

آنچه که باید همیشه در نظر داشته باشید این است که، در صورت بروز هر مشکل، با دکتر کودکان مشورت کنید.

دکتر کودکان (متخصص اطفال) و دکتر تغذیه نوزاد و کودک پزشکی است که به طور خاص برای مراقبت از سلامت نوزادان، کودکان و نوجوانان آموزش دیده و دارای مجوز است. ایشان وظیفه مراقبت های پیشگیرانه مانند معاینات منظم برای اطمینان از رشد و تکامل سالم کودک، ارائه واکسن ها و غربالگری برای بیماری ها را برعهده دارد.

غذای کمکی نوزاد به عنوان غذای نوزاد
مادر به کودک غذای کمکی می‌دهد.

غذای کمکی نوزاد؛ ۶تا ۷ ماهگی

جدول برنامه غذایی نوزاد 6 ماهه زیر، می‌تواند یک راهنمای کامل برای تهیه غذای نوزاد شما باشد:

نوع غذانکات مهم
بلدرچین
  • سوپ بلدرچین با گوشت بلدرچین، هویج و سیب زمینی پخته از بهترین انتخاب‌ها خواهد بود.
  • تخم بلدرچین برای نوزاد مناسب است. 
  • سوال: تخم بلدرچین از چند ماهگی مجاز است؟ از 9 ماهگی
مکمل‌های آهن
  • نوزاد به صورت طبیعی از بدو تولد با ذخایر آهن متولد می‌شود. اما همیشه این‌طور نیست.
  • سوال: قطره آهن از چند ماهگی مجاز است؟ از 6 ماهگی
  • نکته: بعضی قطره‌ها دندان را سیاه می‌کنند که یا باید از نوع دیگری استفاده کنید یا اینکه دندان نوزاد را بعد از قطره دادن پاک کنید.
گوشت
  • گوشت هم انتخاب خوبی برای تهیه غذای نوزاد است. این ماده آهن بالایی دارد و بدن نوزادان به راحتی آن را جذب می‌کند.
  • عصاره گوشت به صورت مایع می‌تواند ماده غذایی بسیار مفیدی برای شروع غذا دادن به نوزاد باشد.
تخم‌مرغ
  • تخم‌مرغ را باید با احتیاط بیشتری استفاده کرد زیرا بعضی نوزادان نسبت به آن واکنش می‌دهند. برای شروع باید از زرده کاملا پخته شده استفاده کرد.
  • سوال: تخم‌مرغ از چند ماهگی مجاز است؟ از 6 ماهگی
  • سوال: سفیده تخم‌مرغ از چند ماهگی مجاز است؟ از هفت ماهگی یک روز در میان

هنگام تغذیه کودک، به حساسیت‌های غذایی او توجه داشته باشید. به‌عنوان مثال، درست است که تخم‌مرغ یک تغذیه کامل است اما برخی نوزادها در هضم آن مشکل دارند.

دستور پخت چند غذای مناسب برای نوزادان ۶ تا ۷ ماهه

برای تهیه غذای نوزاد، باید آموخته‌های قبلی خود را فراموش کنید و تمام تلاش‌تان در جهت تهیه غذای نوزاد با بیشترین مواد مغذی باشد. شروع غذای کمکی نوزاد با هر غذایی که شروع شود می‌تواند میزان و نوع چالش‌های بعدی شما را کم یا زیاد کند.

جدول غذایی نوزاد 6 تا 7 ماهه

در این جدول، چند غذای کمکی نوزاد برای راهنمایی شما آورده شده است:

نام غذادستور تهیه
پوره گوشت
  • گوشت چرخ‌کرده را همراه با مقداری آب کاملا بپزید.
  • سپس هویج و کره را به آن اضافه و در انتها پوره کنید.
سوپ مرغ و کلم بروکلی
  • مرغ را بپزید و ریش‌ریش کنید.
  • کلم بروکلی را هم بپزید و سپس به مرغ اضافه کنید.
  • در انتها، رشته سوپی را اضافه کنید.
سوپ گوشت و نخود فرنگی
  • گوشت چرخ‌کرده را با مقداری آب بپزید.
  • هویج را نگینی خرد کنید و به‌همراه نخود فرنگی بپزید.
  • در انتها، به گوشت اضافه کنید.
سوپ مرغ و عدس
  • یک تکه ران مرغ را بپزید و ریش‌ریش کنید.
  • عدس، سیب‌زمینی و هویج پخته را به آن اضافه کنید.
حریره بادام
  • در طرز تهیه حریره بادام برای نوزاد، بادام‌ها را ۵ دقیقه در آب جوش می‌ریزید و بعد آن‌ها را به آب سرد منتقل می‌کنید.
  • بعد از جداکردن پوست بادام، آن را در مخلوط‌کن می‌ریزید.
  • آرد برنج و شیر را ترکیب کنید و در مخلوط مرحله قبل بریزید.
  • مواد را روی حرارت بگذارید و هم بزنید تا غلیظ و یک‌دست شوند.

اینکه چه غذایی را به چه روشی درست می‌کنید، می‌تواند به سنت خانوادگی شما نیز ارتباط نزدیکی داشته باشد. به عنوان مثال، برخی برای هضم بهتر بادام به آن گلاب اضافه می‌کنند که ممکن است در همه‌ دستورهای غذایی دیده نشود.

غذای جامد برای برای تغذیه نوزاد

غذای کمکی نوزاد؛ ۷ تا ۹ ماهگی

مرحله بعدی در تغذیه نوزاد، ورود میوه‌ها به رژیم غذایی او است. شما نمی‌توانید با هر میوه‌ای این مرحله را شروع کنید. برخی میوه‌ها مثل توت‌فرنگی در ابتدا می‌توانند حساسیت زیادی ایجاد کنند پس بهتر است که با میوه‌های زیر هفت ماهگی را شروع کنید:

  •  موز
  • گلابی
  • سیب
  • زردآلو
  • آلو
  • به

این میوه‌ها فیبر زیادی دارند و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش نوزاد کمک می‌کنند. در کنار میوه‌ها، باید سبزیجات هم به رژیم غذایی کودک اضافه شوند. سبزیجات را باید پس از امتحان کردن میوه‌های بالا به رژیم کودک اضافه کنید. زیرا هضم سبزی‌ها زمان بیشتری نیاز دارد. با این سبزی‌ها این مرحله از تغذیه نوزاد را شروع کنید:

  • هویج
  • آووکادو
  • نخودفرنگی
  • سیب‌زمینی
  • کدوحلوایی

به این توصیه‌ها، در برنامه‌ریزی و تهیه غذای نوزاد ۷ تا ۹ ماهه دقت کنید:

آماده‌سازی میوه در رژیم غذایی نوزاد
  • برای اضافه‌کردن میوه‌ها به سبد غذایی کودک می‌توانید آن‌ها را در فر یا مایکروویو بپزید یا بخارپز کنید تا نرم شوند.
  • سپس آن‌ها را در مخلوط‌کن یا غذاساز پوره یا از رنده استفاده کنید.
  • کمی مایع مانند شیر مادر، شیر خشک یا آب به آن‌ها اضافه کنید تا کودک بتواند از پس خوردن‌شان بربیاید.
اضافه‌کردن پروتئین حبوبات در این سن، می‌توانید علاوه‌بر پروتئین‌های گوشتی از پروتئین‌های موجود در حبوبات هم بهره ببرید. انواع لوبیا و عدس می‌توانند به رژیم غذایی کودک اضافه شوند، البته قبل از پخت باید به خوبی نفخ آن‌ها گرفته شود تا باعث اذیت‌شدن معده نشوند.
مصرف گردوی پودر شدهاز سن ۷ ماهگی می‌توانید گردوی پودر شده را به غذاهای کودک اضافه کنید. این اقدام برای افزایش روند وزن گیری بسیار مناسب است.

حتما پیش از مصرف هر ماده غذایی، حساسیت‌های فرزند خود را در نظر داشته باشید.

مشاوره آنلاین دکتر اطفال

مرحله بعدی در تغذیه نوزاد، ورود میوه‌ها به رژیم غذایی او است. شما نمی‌توانید با هر میوه‌ای این مرحله را شروع کنید. برخی میوه‌ها مثل توت‌فرنگی در ابتدا می‌توانند حساسیت زیادی ایجاد کنند پس بهتر است که با میوه‌های زیر هفت ماهگی را شروع کنید:

  •  موز
  • گلابی
  • سیب
  • زردآلو
  • آلو
  • به

این میوه‌ها فیبر زیادی دارند و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش نوزاد کمک می‌کنند. در کنار میوه‌ها، باید سبزیجات هم به رژیم غذایی کودک اضافه شوند. سبزیجات را باید پس از امتحان کردن میوه‌های بالا به رژیم کودک اضافه کنید. زیرا هضم سبزی‌ها زمان بیشتری نیاز دارد. با این سبزی‌ها این مرحله از تغذیه نوزاد را شروع کنید:

  • هویج
  • آووکادو
  • نخودفرنگی
  • سیب‌زمینی
  • کدوحلوایی

به این توصیه‌ها، در برنامه‌ریزی و تهیه غذای نوزاد ۷ تا ۹ ماهه دقت کنید:

آماده‌سازی میوه در رژیم غذایی نوزاد
  • برای اضافه‌کردن میوه‌ها به سبد غذایی کودک می‌توانید آن‌ها را در فر یا مایکروویو بپزید یا بخارپز کنید تا نرم شوند.
  • سپس آن‌ها را در مخلوط‌کن یا غذاساز پوره یا از رنده استفاده کنید.
  • کمی مایع مانند شیر مادر، شیر خشک یا آب به آن‌ها اضافه کنید تا کودک بتواند از پس خوردن‌شان بربیاید.
اضافه‌کردن پروتئین حبوبات در این سن، می‌توانید علاوه‌بر پروتئین‌های گوشتی از پروتئین‌های موجود در حبوبات هم بهره ببرید. انواع لوبیا و عدس می‌توانند به رژیم غذایی کودک اضافه شوند، البته قبل از پخت باید به خوبی نفخ آن‌ها گرفته شود تا باعث اذیت‌شدن معده نشوند.
مصرف گردوی پودر شدهاز سن ۷ ماهگی، می‌توانید گردوی پودر شده را به غذاهای کودک اضافه کنید. این اقدام برای افزایش روند وزن‌گیری بسیار مناسب است.

حتما پیش از مصرف هر ماده غذایی، حساسیت‌های فرزند خود را در نظر داشته باشید.

دستور پخت چند غذای مناسب برای نوزادان ۷ تا ۹ماهگی

کودک 7 تا 9 ماهه تقریبا هر غذا و میوه‌ای را می‌تواند بخورد اما باز هم در زمان طبخ آن‌ها باید دقت داشته و ادویه‌ها را حذف کنید. هرچند برخی میوه‌ها مثل خربزه یا توت‌فرنگی از میوه‌هایی هستند که ممکن است حتی در این سن هم نتوانید به فرزند خود بدهید.

جدول غذایی نوزاد 7 تا 9 ماهه

در این جدول، چند غذای کمکی برای تغذیه نوزاد برای شما آورده شده است:

نام غذاطرز تهیه
پوره خرما
  • آرد را روی حرارت ملایم قرار دهید تا سرخ شود.
  • سپس خرما را پوست کنده و همراه با کره به آن اضافه کنید تا کاملا سرخ شود.
  • در انتها، مواد را از روی حرارت بردارید و پس از مدتی شیر خشک آماده را به آن اضافه کنید و هم بزنید.
حلوای خرما
  • آرد برنج یا گندم را روی حرارت تفت بدهید تا سرخ شود.
  • کره و خرمای پوست‌کنده و له‌شده را اضافه کنید.
  • بعد از اینکه سرخ شد، بادام و گردوی پودرشده و آب را به آن اضافه کنید تا به حالت خمیری دربیاید.
  • پس از کمی تفت‌دادن، شعله را خاموش کنید.
سوپ کرفسجو پرک، مرغ، هویج و سیب‌زمینی را با آب بپزید و در آخر جعفری و کره را اضافه کنید.

برخی غذاهای آماده نیز در بازار وجود دارند که می‌توانید، از آن‌ها استفاده کنید. فقط سعی کنید در این مورد با پزشک مشورت کنید.

دستور پخت غذای نوزاد برای نوزاد 7 تا 9 ماهه

غذای کمکی نوزاد؛ ۹ تا ۱۲ماهگی

در این دوره از رشد نوزاد، تغذیه نوزاد شامل گوشت و خوراک‌های غلیظ‌تر مانند حلیم یا پلو است. مصرف ذرت، نان، ماکارونی، رشته فرنگی و سایر حبوبات (به‌جز نخود و لپه) نیز در وعده‌های غذایی کودکان 9 تا 10 ماهه مورد توجه قرار می‌گیرد. در 11 تا 12 ماهگی، افزایش تنوع و غلظت غذاها کمک می‌کند تا کودکان به مهارت‌های جویدن و بلعیدن بیشتری دست پیدا کنند. این اقدامات، موجب تغذیه سالم و متنوع کودکان در این دوره مهم از رشد می‌شوند.

دستور پخت چند غذای مناسب برای نوزادان 9 تا 12 ماهه

برای نوزادان 9 تا 12 ماهه دست شما بازتر است و می‌توانید در تهیه غذای نوزاد از گزینه‌های بیشتری بهره ببرید. در ادامه به چند مورد از آن‌ها اشاره شده است که می‌توانند تغذیه نوزاد در یک روز کامل را پوشش دهند:

  • سوپ کدو سبز: هویج، کدو سبز، رشته سوپ، نخود فرنگی، ذرت تازه، کره و گوشت مرغ را با هم بپزید و در انتها جعفری را اضافه کنید.
  • پوره لوبیا سبز: لوبیا سبز، سیب زمینی، فلفل دلمه ای را همراه با روغن زیتون و مقداری آب بپزید و پوره کنید.
  • پنکیک سیب‌زمینی: سیب‌زمینی را رنده و با زرده تخم مرغ و آرد مخلوط کنید. سپس به صورت تکه‌های کوچک مانند کتلت در روغن سرخ کنید.
  • آش لوبیا چشم بلبلی: مرغ را به همراه پیاز، لوبیا، برنج و آب بپزید. سپس روغن زیتون و شوید را اضافه کنید تا جا بیفتد.
  • بورانی کاهو: کاهو را در مخلوط‌کن بریزید تا ریزریز شود. سپس آن را با ماست کم‌چرب مخلوط کنید و به‌عنوان میان‌وعده به کودک بدهید.

بچه‌های 9 تا 12 ماهه، می‌توانند در کنار شما نیز غذاها را مزه کنند اما بهتر است که برای آن‌ها، از غذاهای بدون ادویه استفاده کنید.

دادن شیر خشک به نوزاد توسط مادر برای تغذیه نوزاد

قوانین و نکات تغذیه نوزاد با غذای کمکی

در برنامه‌ریزی برای تغذیه نوزاد، حتما نظم داشته باشید. مکان و ساعت غذا خوردن بچه‌ها را مشخص کنید و قوانینی برای این کار در نظر بگیرید. برای مثال:

  • تا 2 روز بعد از هر غذا و میوه جدید علائم را ثبت کنید تا آلرژی شما را غافل‌گیر نکند.
  • او باید یاد بگیرد که از ابتدا تا پایان غذا خوردن روی صندلی یا سر سفره بنشیند.
  • مادر موظف نیست تا پا‌به‌پای کودک دور تا دور خانه بچرخد و به او غذا بدهد.
  • بعد از سن ۸ تا ۹ ماهگی، غذاها را برای کودک ترکیب نکنید.
  • هرگز با بازی‌هایی مانند فرار و تعقیب به بچه‌ها غذا ندهید.
  • سعی کنید در روال غذا دادن به کودک خود، او را شرطی نکنید.

البته در زمینه تغذیه نوزاد، هیچ وقت از توصیه‌های پزشک، غافل نشوید. مراقبت از نوزاد شامل تغذیه مناسب و منظم است که برای رشد و توسعه سالم نوزاد اهمیت حیاتی دارد. تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک غنی از مواد مغذی، نیازهای تغذیه‌ای نوزاد را تأمین می‌کند و به تقویت سیستم ایمنی و بهبود سلامت کلی او کمک می‌کند. علاوه بر تغذیه، مراقبت‌های بهداشتی منظم، نظارت بر رشد و تکامل، و ایجاد محیطی امن و آرام برای نوزاد نیز از جنبه‌های مهم مراقبت از نوزاد هستند.

مشکلات تغذیه نوزاد با غذای کمکی

قطعا این مرحله مهم یعنی تغذیه نوزاد، بدون چالش نیست و دردسرهای خاص خودش را دارد. به همین دلیل باید صبر زیادی داشته و با حوصله پیش بروید. در ادامه مشکلاتی را که ممکن است با آن‌ها روبه‌رو شوید آورده‌ایم:

  • هرگز زودتر از زمانی که پزشک می‌گوید غذا دادن را شروع نکنید. زیرا ممکن است روند شیر دادن به نوزاد با مشکل روبه‌رو شود.
  • برخی مطالعات نشان می‌دهند که مصرف زودهنگام غذاهای جامد می‌تواند منجر به افزایش خطر بیماری‌های مزمن چاقی، بیماری سلیاک بزرگسالان و اگزما شود.
  • چنانچه کودک بعد از شروع مصرف غذای جامد یبوست دارد، با پزشک مشورت کنید. از مصرف غذاهای چسبنده‌تر مانند موز، سیب‌زمینی و غلات برنج هم خودداری کنید.
  • غذاهای غنی از فیبر مانند میوه‌ها و سبزیجات، به ویژه آلو را به منوی غذای نوزاد دلبندتان اضافه کنید تا مشکلاتی نظیر یبوست را تجربه نکند.

زمان غذا دادن به کودکان در کشورهای پیشرفته و جهان سوم، متفاوت است. این موضوع به سطح بهداشت در کشورهای مختلف بستگی دارد.

حل مشکلات تغذیه نوزاد با غذای کمکی

غذاهای ممنوعه برای نوزاد تا یک‌سالگی

توجه داشته باشید که اسم همه غذاها، نباید در لیست تغذیه نوزاد شما قرار گیرند. برخی از غذا و خوراکی‌ها ممکن است فرزند شما را دچار بحران شدید کنند. در ادامه، چند غذای ممنوعه را با هم مرور می‌کنیم:

  •  از دادن ماست به کودک زیر ۹ ماه خودداری کنید.
  • از دادن شیر کامل و پاستوریزه تا سن یک‌سالگی خودداری کنید.
  • عسل و مرکبات مانند پرتقال، نارنگی و لیموشیرین هم تا سن یک‌سالگی ممنوع‌ هستند.
  • از دادن شیرینی‌جات زیاد به نوزاد پرهیز کنید، چون شکل‌گیری ذائقه نوزاد علاوه بر عوامل وراثتی، به تغذیه او از بدو تولد تا ۲ سالگی هم ارتباط دارد.

این موضوع را به یاد داشته باشید که، پس از یک سال نیازی به اجتناب از دادن خوراکی‌هایی مانند بادام زمینی، گلوتن گندم و ماهی به بچه نیست. فقط در صورتی از این موارد پرهیز کند که نسبت به آن‌ها حساسیت دارد.

مواد غذایی مناسب برای تغذیه نوزاد زیر ۱سال

ورود نوزاد به دنیای خوراکی‌های جامد، باید با دقت زیادی برنامه‌ریزی شود. مواد مغذی و ترکیب‌هایی را برای رژیم غذایی او استفاده کنید که مقوی‌اند و به رشدش کمک می‌کنند. برای مثال:

  • موز
  • سیب
  • آووکادو
  • گلابی‌ها
  • لوبیا سبز
  • کدو حلوایی
  • سیب‌زمینی شیرین
  • غلات نوزاد، مانند بلغور جو دوسر بچه، برنج، جو

اگر به کودک شیر می‌دهید، درباره مصرف گوشت مرغ یا گوشت گاو پوره (در هنگام شروع غذای جامد) با پزشک اطفال مشورت کنید. به توصیه‌ها و معرفی غذای کمکی متخصص توجه داشته باشید. از غذاهای فرآوری‌شده بزرگسالان و غذاهایی با خطر خفگی هم پرهیز کنید؛ مانند:

  •  کره بادام زمینی
  • غذاهای سفت
  • سبزیجات خام
  • آجیل و دانه‌ها
  •  ذرت بوداده

حواس‌تان به هضم مواد و امکان بلع‌شان برای نوزاد باشد. مزایا و معایب هر نوع غذا را بسنجید و با مشورت پزشک، آن را وارد رژیم غذای نوزاد خود کنید.

موز و سیب برای تهیه غذای نوزاد

جدول غذایی نوزاد زیر ۱ سال

به جدول زیر، با انواع غذای کمکی برای نوزاد در ماه‌های مختلف تولد دقت کنید. تغذیه در دوران شیرخوارگی اهمیت زیادی دارد. نباید بی‌گدار به آب بزنید و بدون مشورت پزشک و متخصصان، انواع غذای کمکی را وارد رژیم تغذیه نوزاد کنید. به جدول زیر در زمینه غذای نوزاد زیز 1 سال، دقت کنید:

سنغذا
۴ تا ۶ ماهسیب، آووکادو، موز، جوی دوسر، گلابی، سیب‌زمینی شیرین
۶ تا ۸ ماهزردآلو، هویج، انبه، هلو، آلو، ماست، کدو، کدوحلوایی، مرغ
۸ تا ۱۰ ماهبروکلی، گل‌کلم، خیار، انجیر، بادمجان، پنیر، گوشت گاو، تخم‌مرغ
۱۰ تا ۱۲ ماهاسفناج، ذرت، گوجه، توت‌فرنگی، شیر گاو، مرکبات

لطفا توجه داشته باشید که بسته به شرایط دلبندتان، باید نظر پزشک را هم جویا شوید.

اهمیت تغذیه نوزاد در سلامت او

تغذیه نوزاد، اهمیت ویژه‌ای در سلامت جسمانی و حتی روحی او در بزرگسالی دارد. غذای نوزاد در سال‌های اولیه، محدود به شیر مادر و شیر خشک است اما رفته رفته، این شرایط تغییر می‌کند. با شناخت انواع شیر خشک و غذاهای مفید در هر سن، رشد کودک خود را در مسیری مناسب پیش ببرید. بهترین زمان شروع غذای کمکی را بدانید و تغذیه در ماه‌های اول را جدی بگیرید. تغذیه در دوران نوپایی هم اهمیت زیادی دارد. آشنایی با نکات تغذیه‌ای برای تنوع غذایی، تهیه غذای نوزاد و حفظ سلامت نوزاد لازم است. پرهیز از مصرف غذاهای مضر را فراموش نکنید. بسیاری از مشکلات تغذیه‌ای در نوزادان مانند بی‌اشتهایی، به‌خاطر همین نکات به‌وجود می‌آید. مصرف مواد مناسب در تهیه غذای نوزاد، مانع از شکل‌گیری یبوست، اسهال و مشکلات دیگر می‌شود. برای آشنایی بیشتر با تغذیه نوزاد، حتماً نظرات پزشک اطفال را هم جویا شوید.

یکی از بهترین روش‌ها برای شناسایی متخصصان اطفال خبره، مراجعه به سامانه دکتردکتر است. در آنجا، نظرات کاربران را بخوانید و بهترین دکتر کودکان را پیدا کنید. به‌طور اینترنتی هم وقت بگیرید و برای مشورت‌گرفتن درباره تغذیه نوزاد به متخصصان کاربلد و حرفه‌ای مراجعه کنید.

منابع:

mayoclinic.org

my.clevelandclinic.org

nhs.uk

سوالات متداول تغذیه نوزاد

زمان مناسب برای شروع غذای نوزاد به شکل جامد حدود ۶ ماهگی است.

غذاهای نرم و مناسب برای نوزادان شامل پوره میوه و سبزیجات، اسموتی‌های میوه‌ای، پوره‌های گوشت و ماهی، و غذاهای غنی از آهن مانند غلات آردی هستند.

مواد غذایی جدید را به آرامی و به تدریج به نوزاد معرفی کنید، با شروع به مقدار کم و افزایش آن به تدریج. این امر به کودک کمک می‌کند تا مزه‌های جدید را بپذیرد و همچنین از واکنش‌های حساسیتی جلوگیری کند.

برچسب‌ها:
محتوای این مقاله صرفا برای افزایش اطلاعات عمومی شماست و به منزله تجویز پزشکی نیست.
اشتراک گذاری
نویسنده: فائزه رجایی
دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

*

*