زمانی که تعداد گلبول‌های قرمز بدن کمتر از سطح طبیعی می‌شود یا هموگلوبین موجود در آنها پایین می‌آید، کمخونی رخ می‌دهد. این مشکل در اثر دلایل گوناگون رخ می‌دهد. برای همین هم هست که درمان کم خونی وابسته به نوع مشکلی است که هر فرد دارد. با مراجعه به متخصص قلب و عروق می‌توانید، این وضعیت را پیگیری کنید. در این مقاله هم سعی کرده‌ایم که شما را با روش‌های درمانی انواع کمخونی آشنا کنیم.
درمان انواع کم خونی چیست؟
درمان کم خونی وابسته به نوع، شدت و دلیل بروز آن است. از روش‌های ساده‌ای مانند تغییر رژیم غذایی و مصرف مکمل‌ها تا مصرف دارو و جراحی در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
هدف از درمان کمخونی، افزایش مقدار اکسیژنی است که خون حمل می‌کند. این روند با افزایش تعداد گلبول‌های قرمز یا سطح هموگلوبین خون مقدور می‌شود.
هموگلوبین هم پروتئینی سرشار از آهن است که در گلبول‌های قرمز وجود دارد و اکسیژن را به نقاط مختلف بدن می‌رساند. با درمان بعضی از بیماری‌ها و وضعیت‌های جدی هم کمخونی که از عوارض آنها بوده، درمان می‌شود.
از روش‌های مرسوم برای درمان کمخونی باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- درمان کم خونی با قرص
- درمان کم خونی با دارو
- روش‌های جراحی
- تغییر رژیم غذایی
- تزریق خون
- پیوند مغز استخوان
درمان کم خونی ناشی از کمبود آهن
برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن، نیاز به مصرف مواد غذایی است که حاوی آهن هستند. برای رفع فقر آهن که منجر به کمخونی می‌شود، از مکمل‌هایی در قالب شربت، قرص یا آمپول هم استفاده می‌شود. پزشکان برای تجویز دوز مناسب مکمل‌های آهن از آزمایش‌های خون، جهت ارزیابی وضعیت بهره می‌برند.
درمان کم خونی ناشی از کمبود ویتامین
یکی از انواع کمخونی هم در اثر کمبود ویتامین رخ می‌دهد. اگر ویتامین B12 در بدن کم باشد، کمخونی به وجود می‌آید. کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12 معمولا با تزریق این ویتامین موسوم به هیدروکسوکوبالامین (hydroxocobalamin) درمان می شود. در ابتدا، این تزریق‌ها را یک روز در میان و به مدت ۲ هفته انجام می‌دهند. این روند ادامه دارد تا زمانی که علائم بیماری بهبود پیدا کنند.
درمان کم خونی آپلاستیک
زمانی که بدن در تولید گلبول‌های قرمز جدید خون ناتوان باشد، کمخونی آپلاستیک (Aplastic) رخ می‌دهد. پیوند مغز استخوان تنها راه درمان این کم خونی است. به پیوند مغز استخوان، پیوند سلول‌های بنیادی هم می‌گویند. در پیوند مغز استخوان، سلول‌های سالم جایگزین سلول‌های بنیادی آسیب‌دیده می‌شوند.
درمان کم خونی بیماری مزمن
عفونت‌ها، بیماری‌های التهابی، سرطان یا مشکلاتی مانند بیماری‌های کلیوی می‌توانند موجب کمخونی مزمن شوند. برای درمان این وضعیت هم نیاز به رفع مشکل اصلی و عامل این کمخونی است. در واقع، زمانی که فرد بتواند مشکل اصلی‌اش را حل کند، در پی آن، کمخونی هم از بین می‌رود. در این موارد، گاهی مصرف مکمل آهن با نظر پزشک مفید خواهد بود و به ندرت نیاز به درمان‌های جدی نظیر تزریق خون به وجود می‌آید.
درمان کم خونی همولیتیک
کم خونی همولیتیک (Hemolytic) نوعی بیماری خونی است که در آن، گلبول‌های قرمز سریعتر از پیداشدن جایگزینی برای آنها از بین می‌روند. این حالت خفیف یا جدی و در سطوح مختلفی رخ می‌دهد.
برای درمان این نوع از کمخونی از روش‌های مختلفی از جمله جراحی، پیوند سلول‌های بنیادی خون و مغز استخوان، مصرف دارو و ایجاد تغییرات در سبک زندگی استفاده می‌شود.
درمان کم خونی روماتیسم
کمخونی ناشی از ابتلا به روماتیسم می‌تواند به دو شکل کمخونی التهابی و کمخونی ناشی از فقر آهن خود را نشان بدهد. برای رفع آن هم باید از راه‌کارهایی استفاده شود که برای درمان این دو نوع از کمخونی به کار گرفته می‌شوند. روماتیسم هم نوعی التهاب است که بدن را در وضعیت‌های نامساعد مختلف از جمله انواع کم خونی قرار می‌دهد.
درمان کم خونی داسی شکل
هموگلوبین در مبتلایان به کمخونی داسی‌شکل غیرطبیعی است و این موضوع باعث می‌شود که گلبول‌های قرمز حالت سخت و چسبنده‌ای پیدا کنند و شبیه داس شوند. سلول های داسی زود می‌میرند و در نتیجه کمبود دائمی گلبول‌های قرمز را به همراه می‌آورند. پیوند خون و مغز استخوان در حال حاضر تنها راه درمان برخی از بیماران مبتلا به بیماری سلول داسی شکل است.
درمان کم خونی تالاسمی
تالاسمی نوعی اختلال خونی ارثی است که باعث می‌شود، بدن در ساخت هموگلوبین به درستی عمل نکند. برای درمان کم خونی از این نوع باید از مکمل ویتامین B معروف به اسید فولیک استفاده می‌شود. از سلول‌های بنیادی هم در مسیر درمان کمک گرفته می‌شود.
درمان کم خونی مینور
برای درمان کمخونی از نوع تالاسمی مینور هم از مصرف مکمل‌های ویتامین B استفاده می‌شود. این ویتامین در جذب مواد مفید برای بدن مفید است و بدن برای تشکیل گلبول‌های قرمز هم از آن کمک می‌گیرد.
درمان کم خونی ارثی
برای درمان کم‌خونی‌های ارثی مانند تالاسمی، نیاز به مراجعه به پزشک و استفاده از راه‌کارهای تخصصی است.
درمان کم خونی شدید چگونه است؟
ابتلا به کمخونی شدید با عوارض بسیار آزاردهنده و متنوعی همراه است. سردرد و احساس خستگی از جمله عوارضی است که کمخونی ناشی از فقر آهن یا موارد مشابه به وجود می‌آورند.
برای درمان کمخونی حاد نیاز به اقدامات جدی وجود دارد. درمان می‌تواند با کمک‌گرفتن از اکسیژن، مسکن‌ها و مایعات خوراکی و داخل وریدی پیش برود تا از درد و عوارض مختلف کمخونی جلوگیری شود. پزشکان تزریق خون، مصرف مکمل‌های اسید فولیک و آنتی‌بیوتیک ها را هم توصیه می‌کنند.
درمان کم خونی شدید در بانوان
کمخونی شدید در بانوان هم با روش‌هایی که گفته شد، انجام می‌گیرد. زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به کمخونی هستند. رویدادهایی مانند زایمان و گذراندن دوره‌های ماهانه پریود از جمله دلایلی است که آنها را بیشتر در معرض ابتلا به کمخونی شدید قرار می‌دهد.
درمان کم خونی در افراد مختلف چگونه است؟
هرگروه از افراد در جنسیت‌ها و رده‌های سنی مختلف با کمخونی به شکل و شیوه خودشان مواجه می‌شوند. درمان هم بنا به دلایلی متفاوت ابتلای هر گروه از افراد، متنوع خواهد بود. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به درمان کمخونی در افراد مختلف و در شرایط متنوع.
درمان کمخونی زنان
همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، زنان بیشتر از مردان در معرض ابتلا به کمخونی هستند. برای همین است که باید بیشتر به رژیم غذایی خود اهمیت بدهند و با قراردادن گزینه‌های مناسب و خون‌ساز، کمبودهایشان را جبران کنند.
درمان کم خونی پریودی
برای درمان کمخونی ناشی از عادت ماهیانه باید با تجویز پزشک، قرص آهن مصرف کنید. استفاده از مکمل‌های ویتامینی هم راهی خوب برای برگرداندن بدن به وضعیتی متعادل است.
درمان کم خونی بعد از سقط جنین
یکی از دلایل بروز مشکلات و عوارض پس از زایمان، کمبود آهن است. زنانی که دچار فقر آهن هستند، به احتمال زیاد نوزادانی با وزن غیراستاندارد به دنیا می‌آورند و حتی ممکن است که دچار سقط جنین هم بشوند. برای رفع این مشکل نیاز به مصرف مکمل‌های ویتامین و آهن تجویزی از سوی پزشک وجود دارد.
درمان کم خونی بعد از زایمان
مصرف مکمل‌های آهن و در بعضی از موارد، تزریق خون به مادران بعد از زایمان می‌تواند راه‌کاری برای درمان کمخونی در آنها باشد. دوز مناسب برای مصرف هم از سوی پزشک تعیین می‌شود.
درمان کم خونی قبل از بارداری
کمخونی قبل از بارداری به عوارض ناخوشایندی مانند زایمان زودرس منجر می‌شود. در نتیجه، نیاز است که با تغییراتی در رژیم غذایی و مصرف مکمل‌ها، مشکلات کمخونی پیش از زایمان رفع شوند.
درمان کم خونی کودکان
بنا به اینکه کودکان به چه دلیل، دچار کمخونی شده‌اند، درمانشان هم متفاوت خواهد بود. روش‌های درمانی مختلفی از جمله تغییر در سبک زندگی، انتقال و تزریق خون، جراحی و پیوند سلول‌های بنیادی در این مسیر مورد استفاده قرار می‌گیرند.
درمان کم خونی کودکان با تغذیه
برای جبران و درمان کم خونی در کودکان باید از موادی نظیر گوشت قرمز، مرغ، غذاهای دریایی، میوه‌های خشک، سبزیجات با برگ‌های سبز و نان و غلات غنی‌شده با آهن در رژیم غذایی کودکان استفاده کنید.
درمان کم خونی در مردان
مصرف ویتامین‌های B و آهن با دستور پزشک می‌تواند راهی برای درمان کمخونی در مردان باشد. اگر علت این مشکل، ابتلا به وضعیت‌ها و بیماری‌های جدی باشد هم نیاز به پیگیری درمان آنها وجود خواهد داشت.
درمان کم خونی افراد مسن
معمولا برای رفع کمخونی در افراد مسن هم از انواع مکمل‌های ویتامین B و آهن استفاده می‌شود. ایجاد تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی هم برای این دسته از افراد جواب می‌دهد.
درمان کم خونی در جوانی
دلایل بروز کمخونی در جوانی بسیار متنوع است. بنا به اینکه هر فرد، چرا و در اثر چه عاملی کم‌خون شده، روش‌های درمانی متنوعی موجود هستند.
درمان کم خونی بعد از عمل جراحی چگونه است؟
بعد از عمل‌های جراحی، امکان خونریزی افراد وجود دارد. در چنین موقعیت‌هایی، سعی می‌شود با تزریق خون به بدن بیمار از وضعیت نامناسبی که دچار شده، دور شود و زندگی‌اش نجات داده شود.
درمان خانگی کم خونی چگونه است؟
برای درمان خانگی کمخونی باید رژیم غذایی‌تان را متحول کنید و موادی مانند گوشت مثلا جگر، مرغ، بوقلمون و ماهی را به رژیمتان اضافه کنید. یادتان باشد که اسفناج و سبزیجاتی با برگ‌های تیره هم در زمینه تأمین مواد لازم برای تعادل وضعیت خون بدن نقش بسیار مهم و پررنگی دارند.
درمان کم خونی در طب سنتی چگونه است؟
در طب سنتی هم برای درمان کم خونی به مصرف میوه‌ها و سبزیجات اشاره زیادی می‌شود. از گیاهانی نظیر گون و گزنه هم در این مسیر کمک گرفته می‌شود اما باید بدانید که شاید موادی از این دست، عوارضی داشته باشند که هنوز کشف نشده است. بنابراین، بهتر است که در بهره‌بردن از تجویزات طب سنتی دست‌به‌عصا عمل کنید.
نقش تغذیه در درمان کم خونی چیست؟
تغذیه نقش بسیار مهم و پررنگی در درمان کم خونی دارد. مصرف برخی از مواد اثر مثبت و برخی هم اثر منفی دارد. به مواد زیر دقت کنید:
درمان کم خونی با عسل
عسل حاوی مقادیر زیادی آهن در ترکیبات خود است. مصرف آن راهی برای درمان انواعی از کمخونی است که با فقر آهن ارتباط دارد.
درمان کم خونی با جگر
جگر گاو، گوسفند و مرغ از منابع غنی آهن هستند و برای درمان کمخونی ناشی از فقر آهن، گزینه‌های مناسبی به نظر می‌رسند.
درمان کم خونی با میوه
بسیاری از میوه‌ها در قالب‌های مختلف مانند میوه خشک می‌توانند گزینه بسیار مناسبی برای رفع کمخونی در افراد مختلف و به ویژه کودکان باشند.
درمان کم خونی با ژل رویال
ژل رویال از فرآورده‌های عسل است که برای درمان کم خونی ناشی از فقر آهن در کودکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ژل می‌تواند تعداد گلبول‌های قرمز خون و محتوای هموگلوبین خون را افزایش بدهد.
درمان کم خونی با عدس
مصرف عدس که سرشار از مواد مغذی از جمله آهن است، برای رفع مشکلات کمخونی مفید واقع می‌شود. امکان مصرف این ماده خوراکی کاربردی به شیوه‌های مختلفی وجود دارد.
درمان کم خونی چقدر طول می کشد؟
مدت‌زمان درمان کم خونی وابسته به ریشه و علت آن است. گاهی به طور موقتی و در پی ابتلا به بیماری‌هایی التهابی، چنین مشکلی برای بدن رخ می‌دهد. گاهی هم پای مشکلات جدی‌تر یا فقر برخی از مواد از جمله آهن به میان است. بنا به دلیل و علت است که مدت‌زمان درمان و شکل آن از سوی پزشکان مشخص می‌شود.
یکی از بهترین روش‌ها برای دریافت نوبت ملاقات با پزشکان خبره، استفاده از سیستم نوبت دهی اینترنتی سایت دکتردکتر است. از این روش استفاده کنید و بی‌دغدغه برای دیدن پزشک آماده شوید.
اگر درباره انواع درمان‌های کمخونی پرسشی دارید هم آن را با ما درمیان بگذارید. به شما در رسیدن به پاسخ کمک خواهیم کرد.
منابع:
