انحراف بینی چیست؟ از علائم و تشخیص انحراف بینی تا درمان

یکی از عارضه‌های شایع مربوط به صورت، انحراف بینی است که با توجه به درجات آن، عوارض متفاوتی دارد. این عارضه به طور معمول نیاز به عمل انحراف بینی ندارد، اما افرادی که ترجیح می‌دهند درمان انحراف بینی را از طریق جراحی تجربه کنند باید به پزشک متخصص مراجعه کنند تا شرایط آن‌ها به خوبی بررسی شود.

هنگامی ‌که انحراف بینی، شدید باشد، ممکن است راه هوای یک سمت بینی بسته شود و مشکلات تنفسی را ایجاد کند که بسیار خطرناک است. از این‌رو برای اینکه با روش‌های درمان و هزینه عمل انحراف بینی بیشتر آشنا شوید تا انتهای متن همراه ما باشید. برای مطالعه این مطلب، به ۵ دقیقه زمان نیاز دارید.

در پایان اگر سوال داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

انحراف بینی چیست؟

تیغه بینی دیواره‌ای است که از غضروف و بافت هم بند تشکیل شده و مجاری بینی را تشکیل می‌دهد. هنگامی‌ که این تیغه به صورت نامتقارن به یکی از طرفین منحرف شود، تفاوت اندازه بین دو مجرای بینی را ایجاد می‌کند که این موضوع خود مشکلاتی را برای فرد به همراه دارد.
در مسئله انحراف بینی اولین و مهم‌ترین مشکل مطرح شده، گرفتگی بینی است که این مسئله گاهی برای بیمار غیر قابل تحمل و بسیار آزاردهنده می‌شود. مسئله‌ بعدی، سر درد در اثر انحراف تیغه بینی است که این موضوع اغلب به علت عفونت سینوس‌های ناحیه پیشانی (ناحیه فورونتال) ایجاد می‌گردد. در این مشکل، عفونت سایر سینوس‌ها مانند: سینوس‌های ماگزیلاری و سینوس‌های اطراف چشم نیز بسیار محتمل هستند.
انحراف تیغه بینی در بسیاری از افراد دیده می‌شود، اما همه این موارد دارای اهمیت کلینیکی نیستند و فقط در بعضی از موارد انحراف تیغه بینی برای فرد مشکل ساز است که باید به متخصص گوش حلق بینی مراجعه کنند.

تیغه بینی چه وظیفه‌ای دارد؟

وظیفه این تیغه تنها جدا کردن دو نیمه بینی از یکدیگر است. تیغه بینی در صورت به وجود آمدن بیماری‌ها، عفونت‌ها یا ورود میکروب‌ها به یک قسمت از بینی، عامل بیماری‌زا را در همان سمت نگه می‌دارد و اجازه انتقال به سمت دیگر را نمی‌دهد.

همچنین یکی دیگر از محاسن این موضوع این است که اگر فضای داخل بینی از یک حد خاص بزرگتر باشد، ممکن است هوا در هنگام ورود به داخل بینی دچار چرخش شده و عمل تنفس را برای فرد با مشکل همراه کند. وظیفه دیگر تیغه بینی حفظ شکل ظاهری بینی است.

علائم انحراف بینی

علائم انحراف بینی برای افراد ممکن است که متفاوت باشد. البته که انحراف بینی بیشتر یک عارضه خفیف و کم خطر است، اما بازهم می‌تواند مشکلاتی را برای تنفس افراد ایجاد کند. مهم‌ترین علائم انحراف تیغه بینی به شرح زیر هستند:

• خروپف‌های مداوم
• اختلال در دمای هوای وارد شده به بینی
• گرفتگی دائمی‌ یا طولانی مدت مجاری تنفسی
• خشکی دهان
• آپنه خواب
• اختلالات بویایی که در مقاله اختلال بویایی به طور کامل در مورد آن توضیح داده‌ایم.
• خونریزی از بینی یا خون دماغ شدن
• مشکلات تنفسی به ویژه از طریق بینی
• سردردهای مکرر
• سرماخوردگی مزمن
• التهاب مداوم غشاء مخاطی یکی از مجاری بینی
• خشکی مداوم و آزاردهنده یکی از مجاری بینی

در ادامه به توضیح بخشی از علائم انحراف بینی که شایع تر است میپردازیم.

گرفتگی سوراخ بینی

گرفتی سوارخ‌های بینی می‌تواند مشکلات تنفسی را به همراه داشته باشد. گرفتگی‌ بینی در زمان سرماخوردگی یا بروز آلرژی بیشتر شده و تنفس را برای فرد سخت‌تر می‌کند. در صورتی که انحراف بینی زیاد باشد و این مشکل را تشدید کند باید به موقع برای درمان اقدام کرد.

آپنه خواب

آپنه خواب یک نوع اختلال در تنفس است که با برهم خوردن فاصله زمانی دم و بازدم مشکلات تنفسی را ایجاد می‌کند. وقفه‌های تنفسی در آپنه خواب کوتاه است و حدود 10 تا 30 ثانیه زمان می‌برد. آپنه خواب، یک نوع احساس خفگی است که اگر در خواب به صورت مکرر رخ دهد، به دلیل اختلال در مسیر تیغه بینی است.

خروپف در خواب

خروپف در خواب از دیگر علائم انحراف بینی در کودکان و بزرگسالان است که باید جدی گرفته شود. خروپف بیشتر در کودکانی رخ می‌دهد که مشکلات انحراف بینی دارند.

تمایل خواب به پهلو

برخی از افراد ترجیح می‌دهند به سمتی بخوابند که راحت‌تر نفس می‌کشند. این موضوع به دلیل انحراف بینی است و تمایل به خوابیدن به یک سمت و یک پهلو، بیشتر در بزرگسالان دیده می‌شود.

خشکی و خونریزی بینی

خشکی و خونریزی بینی یکی دیگر از علائم انحراف بینی است. افرادی که انحراف تیغه بینی دارند به نسبت سایر افراد خشکی بیشتری در بینی احساس می‌کنند و در این شرایط احتمال خونریزی و خون دماغ شدن افزایش پیدا می‌کند.

احساس درد اطراف بینی

افراد، برخی از مواقع به خصوص هنگام سرماخوردگی و رینیت آلرژیک که نوعی التهاب در بینی است ، درد در صورت و اطراف بینی را احساس می‌کنند. دردهای ایجاد شده به دلیل انحراف شدید بینی بوده که هنگام متورم شدن بینی با درد همراه است.

انواع انحراف بینی

گاهی تیغه بینی کج می‌شود که نتیجه آن مسدود شدن یک حفره یا دوحفره بینی می‌شود. در برخی از مواقع هم تیغه، ساختار بینی را کج می‌کند و انحراف در بینی مشاهده خواهد شد.
در حالت دیگر، کل هرم بینی و تیغه وسط کج شده و شرایط به گونه‌ای است که حفره‌های بینی را مسدود می‌کند. به طور معمول ناهنجاری‌های انحراف بینی، علائم زیادی ندارند، اما می‌توان با تغییرات و مشکلاتی که در تنفس رخ می‌دهد به وجود انحراف بینی پی برد.

انحراف سپتوم بینی (تیغه میانی)

دیواره نازک بین بینی از غضروف و استخوان تشکیل  شده است که سپتوم نامیده می شود. هنگامی که سپتوم به سمت خارج متمایل یا کج شود اصطلاحا انحراف سپتوم بینی گفته می شود.

وقتی که انحراف سپتوم بینی اتفاق می افتد یک طرف بینی مسدود می شود و جریان هوا با مشکل مواجه می شود و افت هوا اتفاق می افتد که باعث تنفس سخت می شود. یک جداره منحرف یک جداره متخلخل شدید است، که می تواند یک طرف بینی را مسدود کند و هما طور که گفته شد تنفسی سخت و طاقت فرسا را به همراه دشاته باشد جداره مورد نظر می تواند در اثر خشکی هوا گاهی پوسته پوسته شود و یا دچار خونریزی بینی شود.

بعضی از نشانه های انحراف سپتوم بینی ممکن است با دارو درمان شوند. در موارد جدی تر انحراف سپتوم بینی ممکن است نیاز به جراحی برای ترمیم سپتوم داشته باشد.

چه عواملی سبب انحراف تیغه بینی می‌شود؟

مهم‌ترین عوامل دخیل در این موضوع مسائل تکاملی و ارثی هستند. به این معنی که هنگام جنینی تیغه بینی به صورت نامتقارن در دو طرف بینی رشد کرده و انحراف بینی را سبب می‌شود. در این حالت ممکن است که انحراف بینی از ابتدا وجود نداشته و به مرور زمان و با رشد نوزاد و بالا رفتن سن نوزاد، کم کم این مشکل را نمایان کند.

به گفته mayoclinic ،

انحراف تیغه بینی زمانی اتفاق می‌افتد که تیغه بینی شما دیواره نازکی که مجرای بینی راست و چپ شما را از هم جدا می کند، به یک طرف جابجا شود. انحراف سپتوم می‌تواند ناشی از موارد مختلفی باشد. در نوزادان، چنین آسیبی ممکن است در هنگام زایمان رخ دهد. در کودکان و بزرگسالان، طیف وسیعی از حوادث ممکن است منجر به آسیب دیدگی بینی و انحراف تیغه بینی شود. همچنین تروما به بینی بیشتر در حین ورزش‌های تماسی، بازی‌های خشن مانند کشتی یا تصادفات اتومبیل رخ می‌دهد.

عامل مهم دیگری که سبب انحراف تیغه بینی می‌شود، ضربه (تروما) است. گاهی اوقات این ضربه‌ها در دوران کودکی یا حتی در زمان تولد نوزاد به بینی وارد شده و انحراف تیغه بینی را باعث می‌شوند.

نحوه تشخیص انحراف بینی

برای اینکه بتوان انحراف بینی را تشخیص داد می‌توان به پزشک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کرد. پزشک متخصص با انجام آزمایش‌های مختلف و بررسی وضعیت ظاهری بینی می‌تواند شرح حال کاملی از بیمار دریافت کند و در نهایت به راحتی میزان انحراف بینی را تشخیص دهد.
پزشک متخصص برای نحوه تشخیص انحراف بینی، از ابزاری به نام اسپکولوم استفاده می‌کند. این ابزار به داخل مجاری تنفسی ورود پیدا کرده و به طور دقیق معاینه انجام می‌شود. اسپکولوم به عنوان ابزار ویژه‌ای استفاده خواهد شد تا مجاری بینی را باز کرده و حالت قرارگیری تیغه بینی را بررسی کند. همچنین در برخی از شرایط، تشخیص انحراف بینی به راحتی امکان پذیر نیست که نیاز به آندوسکوپی یا سیتی اسکن را ضرورت می‌بخشد.

روش‌های درمان انحراف بینی

انحراف بینی از طریق روش‌های مختلفی مانند: درمان خانگی، مصرف دارو و جراحی قابل درمان است. با آگاهی از اینکه تخصص گوش و حلق و بینی چیست برای درمان عارضه انحراف بینی، باید به دکتر متخصص مراجعه کنید. پزشک با توجه به میزان انحراف بینی و اختلالی که در تنفس ایجاد کرده است، روش درمانی مختلفی را تجویز می‌کند. اگر انحراف بینی خفیفی دارید می‌توانید از طریق روش‌های خانگی این مشکل را برطرف کنید و در صورت انحراف شدید، بهتر است که روش‌های جراحی را در نظر بگیرید.

درمان خانگی انحراف بینی

انحراف بینی که مشکلات تنفسی ایجاد نکند و خفیف باشد را می‌توان از طریق روش‌های خانگی درمان کرد. روش‌های مصرف دارو و استفاده از دمنوش‌های مختلف برای افرادی توصیه می‌شود که انحراف بینی کمی‌ دارند و هنگام تنفس از طریق بینی، مشکلی برای آن‌ها پیش نمی‌آید.

مصرف دارو جزو روش‌های درمان خانگی انحراف بینی است که برای بهبود وضعیت سلامت فرد تجویز می‌شود. همچنین استفاده از دمنوش‌های گیاهی برای انحراف بینی می‌تواند موثر عمل کنند بهترین دمنوش‌های توصیه شده در طب سنتی برای درمان انحراف بینی در جدول ذکر شده اند، اما اگر بیمار زمینه‌ای یا فشار خون بالا دارید از قبل با پزشک مشورت کنید.

می‌توانید از نوارها یا چسب‌های مخصوص خروپف هم هنگام خواب استفاده کنید تا تنفس باکیفیت‌تری داشته باشید.

عمل انحراف بینی

افرادی که انحراف بینی شدیدی دارند و مشکلات تنفسی را تجربه می‌کنند، به عمل جراحی روی می‌آورند. این افراد با مشورت از پزشک متخصص خود می‌توانند از عمل جراحی بینی استفاده کنند تا مشکلات تنفسی کاهش پیدا کند و زندگی راحت‌تر داشته باشند. مراحل مختلفی در عمل انحراف بینی وجود دارد که در ادامه توضیح خواهیم داد:

مراحل جراحی انحراف بینی

افرادی که جراحی بینی را برای برطرف کردن انحراف بینی خود انتخاب می‌کنند ابتدا باید تحت نظر و تخصص یک پزشک گوش، حلق و بینی باشند تا راه کارهای درمانی بررسی شوند. قبل از جراحی بینی سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی، گرفتن عکس از بینی و مشاروه انجام می‌شود تا در نهایت منجر به درمان انحراف بینی شود.

• بیهوشی

فردی که برای جراحی انحراف بینی به بیمارستان مراجعه می‌کند بعد از معاینات اولیه و مشاوره‌های دریافت شده به اتاق عمل هدایت می‌شود. بیهوشی اولین اقدام برای عمل جراحی بینی است. بیمار بیهوش می‌شود تا پزشک به راحتی بتواند عارضه ایجاد شده را جراحی کند.

• ترمیم

پزشک جراح بعد از بیهوشی بیمار، شروع به کنار زدن غشای سپتوم می‌کند و استخوان کج شده در این ناحیه را اصلاح خواهد کرد. سپس غشاها را جایگزین کرده و از طریق بخیه به یکدیگر متصل می‌کند. بعد از اتمام عمل جراحی بینی، ترمیم تیغه بینی صورت گرفته و پزشک مشکل انحراف بینی بیمار را برطرف کرده است. در این شرایط باید مراقب پانسمان و گچ بینی بود تا دوره ترمیم به خوبی سپری شود تا به اصطلاح، بینی شکل اصلاح شده خود را تصویب کند.

• پانسمان

در برخی از موارد دکتر انحراف بینی جراح از گاز استریل برای پانسمان و روند تکمیل جراحی استفاده می‌کند. حتی پزشک ممکن است با توجه به عمل بینی شما، پانسمانی هم در داخل بینی قرار دهد. بنابراین برای تعویض پانسمان بهتر است که به مراکز درمانی مراجعه کنید.

دوران نقاهت بعد از عمل سپتوپلاستی

سپتوپلاستی همان جراحی انحراف بینی است که برای برطرف کردن مشکلات تنفسی بیمار تجویز می‌شود. دوران نقاهت این جراحی بین سه تا شش ماه متغییر است. لازم است که مراقبت‌های ویژه‌ای انجام داد و از هرگونه ضربه یا فشار روی بینی خودداری کرد.

مراقبت‌های بعد از عمل انحراف بینی

پس از جراحی انجام شده برای اصلاح تیغه بینی با توجه به نوع بیهوشی نیاز است که برای مدتی مراقبت‌های مختلفی انجام داد. به طور معمول بیمار در همان روز مرخص می‌شود و مراقبت‌های خانگی اهمیت پیدا می‌کنند. بیمارانی که عمل انحراف بینی داشته‌اند، بهتر است که حداقل تا دو هفته قرص‌های آسپرین و ایبوبروفن را مصرف نکنند. همچنین در مدت نقاهت استعمال دخانیات ممنوعیت دارد.

بهترین سن برای عمل جراحی سپتوپلاستی

هنگامی ‌که مشکلات تنفسی کیفیت زندگی شما را با اختلال همراه می‌کند، توصیه می‌شود که برای جراحی و درمان انحراف سپتوم اقدام کنید. اما بهترین زمان برای انجام این عمل بین 20 تا 30 سالگی است. در این بازه زمانی فرد از نظر رشد جسمی‌ به تکامل رسیده و می‌توان برای برطرف کردن علائم انحراف بینی اقدام کرد.

هزینه عمل انحراف بینی چقدر است؟

هزینه عمل انحراف بینی با توجه به هدف جراحی متفاوت است. اگر بیمار تنها به اصلاح انحراف بینی تمایل داشته باشد می‌تواند از طریق بیمه‌های تکمیلی هزینه انجام شده را دریافت کند. اما اگر بیمار در کنار اصلاح انحراف سپتوم بینی به زیبایی کل بینی هم تمایل داشته باشد، هزینه‌ها متفاوت بوده و کل هزینه باید توسط بیمار پرداخت شود.
به طور کلی هزینه انحراف بینی به عوامل مختلفی مانند: بیمارستان، پزشک جراح و نوع جراحی بستگی دارد.

عوارض حاصل از انحراف بینی

در صورتی که انحراف بینی شدید باشد و گرفتگی بینی رخ دهد، عوارضی برای فرد دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• خشک بودن دهان به علت تنفس از طریق دهان
• احساس گرفتگی و احتقان در مسیر تنفسی
• خواب ناراحت و بی کیفیت به دلیل عدم توانایی در تنفس صحیح

در صورتی که فردی این موارد را تجربه می‌کند باید به پزشک مراجعه کند تا مشکلات تنفسی وی بررسی شود.

عمل همزمان انحراف تیغه بینی و جراحی زیبایی

اگر انحراف بینی دارید و در کنار این عارضه دوست دارید که بینی زیباتری هم داشته باشید می‌توانید به صورت همزمان عمل انحراف تیغه بینی و زیبایی را انجام دهید. برخی از افراد تصور می‌کنند، هنگامی ‌که برای درمان انحراف بینی مراجعه می‌کنند، شکل ظاهری بینی هم تغییر می‌کند. اما این طور نیست! اگر تمایل دارید که در کنار اصلاح تیغه بینی خود، عمل زیبایی بینی هم انجام دهید باید با پزشک مشورت کرده تا برای زیبایی بینی هم مشاوره دریافت کنید.

به عمل جراحی که شامل هر دو عملیات زیبایی یا عمل فانتزی بینی و اصلاح تیغه بینی منجر می‌شود، سپتورینوپلاستی می‌گویند و شما می‌توانید هنگام مراجعه به پزشک از این‌ روش جراحی استفاده کنید.

انحراف بینی تا چه میزان شایع است؟

انحراف بینی یکی از مشکلات شایع است که بیشتر در اثر آسیب‌های وارد شده در دوران نوزادی و کودکی رخ می‌دهد. حدود 80 درصد از افراد به نوعی انحراف بینی را تجربه می‌کنند. انحراف تیغه بینی مشکل حادی نیست، مگر زمانی که مشکلات تنفسی برای فرد ایجاد کند و در غیر این صورت، نیاز به درمان ندارد.

عدم تقارن تیغه بینی و یک انحراف مشکل ساز

انحراف بینی یکی از عارضه‌های شایعی است که در اثر ضربه به بینی رخ می‌دهد. افرادی که مشکلات تنفسی شدید را تجربه می‌کنند می‌توانند از عمل انحراف بینی کمک بگیرند تا این مشکل برطرف شود و درمان صورت گیرد. اما افرادی که انحراف تیغه بینی را به اندازه کمی ‌تجربه می‌کنند، از طریق روش‌های خانگی و مصرف دارو مشکلشان برطرف می‌شود.

در موارد حاد می‌توانید از گزینه جراحی استفاده کنید. همچنین برای دریافت نوبت مشاوره و ویزیت دکتر گوش و حلق و بینی توصیه می‌کنیم که به صورت آنلاین از سامانه نوبت‌دهی دکتردکتر استفاده کنید. پزشکان متخصص کشور در این سامانه عضویت دارند و به راحتی بدون اتلاف وقت و انرژی از بهترین پزشک‌ها نوبت مراجعه دریافت کنید تا مشکلات ایجاد شده بررسی شوند. همچنین اگر سوالی درباره درمان انحراف بینی دارید که در این متن به آن اشاره نشده است می‌توانید در انتهای همین متن و در قالب کامنت با ما در ارتباط باشید.

منابع:

drugs.com

academic.oup

سوالات متداول انحراف بینی