هلیکوباکتر پیلوری چیست؟ علل ایجاد، عوارض و علائم هلیکوباکتر

تعدادی از میکروارگانیسم های بیماری زا می توانند معده را تحت تاثیر قرار دهند. عفونت معمولا علاوه بر معده به بافت های مجاور، یعنی مری و دوازدهه گسترش می یابند. هلیکوباکتر پیلوری یکی از شایع ترین عفونت ها در انسان می باشد. برای مطالعه این مطلب، به ۴ دقیقه زمان نیاز دارید.

در پایان اگر سوال داشتید، می‌توانید در انتهای مطلب در بخش نظرات مطرح کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر پاسخ دهد.

هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

تقریبا نیمی از جمعیت جهان به آن مبتلا هستند. H. pylori هلیکو باکتر پیلوری یک نوع باکتری است که در دستگاه گوارش رشد می کند و تمایل به حمله به معده را دارد.  عفونت معده، زمانی اتفاق می افتد که روده شما تحت تاثیر عفونت باکتری قرار می گیرد. این عفونت باعث التهاب روده و معده می شود.  از علائم آن می توان به استفراغ، اسهال و گرفتگی های شدید شکم را نام برد. مطالعات نشان می دهد که افراد مبتلا به عفونت معده در اثر هلیکوباکتر پیلوری همچنین دارای خطر افزایش سرطان معده هستند.

هلیکو باکتر پیلوری یک باکتری است که در دستگاه گوارش رشد می کند و تمایل به حمله به معده را دارد. تقریبا 50 درصد از جمعیت بالغ جهان آلوده به باکتری هلیکو باکتری هستند. عفونت های هلیکوباکتر پیلوری معمولا بی ضرر هستند اما مسئول اکثر زخم معده و روده کوچک هستند.

هلیکو باکتر پیلوری اغلب در دوران کودکی شما را آلوده می کند. در حالی که عفونت با این باکتری باکتری به طور معمول نشانه ها را ایجاد نمی کند، ممکن است در بعضی از افراد زخم های گوارشی و یک بیماری التهابی در داخل معده به معنی ورم معده یا گاستریت منجر شود.

پس از ورود هیلکوباکتری به بدن، به غشای معده  حمله می‌کند،غشای معده  از شما  در برابر اسیدی که بدن برای هضم غذا استفاده می‌کند، محافظت می‌کند. H. pylori برای زندگی در محیط اسیدی معده سازگار است. این باکتری می تواند با کاهش اسیدی محیط اطراف زنده بماند. وقتی باکتری معده آسیب قابل توجهی به غشای معده وارد کرد، اسید می‌تواند وارد غشا شود و باعث بوجود آمدن زخم معده گردد. زخم معده موجب خونریزی، عفونت و جلوگیری از حرکت غذا در دستگاه گوارش می‌شود.

علائم عفونت هلیکو باکتر پیلوری چیست؟

هنگامی که عفونت باکتری هلیکو باکتر منجر به زخم شود، علائم ممکن است شامل درد شکمی باشد، به ویژه در شب یا در هنگام گرسنگی. این دردها موقتی هستند، اما وقتی معده شما خالی است، مثلاً بین وعده‌های غذایی یا در نیمه شب، این درد اغلب بیشتر حس می‌شود. این درد می‌تواند بین چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد.

تعدادی از علائم دیگر ممکن است با عفونت H. pylori همراه باشد، از جمله:

• آروغ زدن بیش از حد
• احساس باد در معده و شکم
• حالت تهوع
• سوزش معده
• معده درد
• سوزش سر دل
• تب
• کمبود اشتها و یا بی اشتهایی
• کاهش وزن نامعلوم

با این حال، این علائم می تواند با سایر بیماری ها نیز ایجاد شود. برخی از علائم عفونت معده نیز توسط افراد سالم تجربه می شود. اگر هر کدام از این نشانه ها همچنان ادامه داشته باشد یا در مورد آنها نگران هستید، همیشه بهتر است که با دکتر خود مشورت کنید اگر خون یا رنگ سیاه را در مدفوع یا استفراغ مشاهده کردید، باید بلافاصله به دکتر مراجعه کنید.

علت عفونت هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

هنوز معلوم نیست دقیقا چگونه عفونت های H. pylori گسترش می یابد. باکتری ها هزاران سال با انسان زندگی می کنند. تصور می شود که این عفونت ها از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. همجنین رعایت نکردن بهداشت فردی امکان گسترش عفونت را دارد. H. pylori همچنین می تواند از طریق تماس با آب آلوده یا غذا گسترش یابد.

اعتقاد بر این باکتری باعث ایجاد مشکلات معده می شود. وقتی باکتری هلیکو باکتر به داخل تخریب مخاطی معده نفوذ می کنند و مواد شیمیایی را ایجاد می کنند که اسید معده را خنثی می کنند. این باعث می شود که سلول های معده  در مقابل اسید های گوارشی محافظت نشوند. اسید معده و هلیکو باکتر پیلوری با تخریب معده باعث ایجاد زخم معده یا دوازدهه می شود که اولین قسمت آن روده کوچک شما است.

چه کسی در معرض خطر عفونت هلیکوباکتر پیلوری است؟

کودکان به علت عدم بهداشت مناسب، احتمال بیشتری دارند که به  H. pylori  مبتلا شوند. خطر ابتلا به عفونت تا حدودی بستگی به محیط زیست و شرایط زندگی شما دارد.

چگونه عفونت هلیکوباکتر پیلوری تشخیص داده می شود؟

پزشک شما درباره سابقه بیماری و سابقه خانوادگی بیماری خود سوال خواهد کرد. اطمینان حاصل کنید که در مورد داروهایی که مصرف می کنید، از جمله هر ویتامین یا مکمل، به پزشک خود توضیح دهید. اگر علائم زخم معده را تجربه کرده اید، پزشک شما به طور خاص درباره استفاده شما از مسکن ها سوال خواهد کرد. برای تشخیص دقیق تر پزشک می تواند برخی از آزمایش ها و روش های دیگر را برای تأیید تشخیص خود انجام دهد:

• معاینه بدنی : در طی یک معاینه فیزیکی، پزشک شما معده خود را برای بررسی علائم نفخ، حساسیت یا درد، بررسی می کند.
• آزمایش خون: شما ممکن است نیاز به نمونه های خون داشته باشید که برای بررسی آنتی بادی علیه H. pylori مورد استفاده قرار می گیرد. برای آزمایش خون، یک مقدار کوچک از خون را از دست یا دست خود بکشید. سپس خون برای آزمایش به یک آزمایشگاه فرستاده شود.
• آزمایش مدفوع: برای بررسی علائم H. pylori در مدفوع شما ممکن است یک نمونه مدفوع مورد نیاز باشد.
• اندوسکوپی: پزشک یک ابزار طولانی و نازک به نام اندوسکوپ را به داخل دهان و به معده و دوازدهه خود وارد می کند. یک دوربین متصل به تصاویر خود را روی یک مانیتور ارسال می کند تا پزشک شما بتواند آن را مشاهده کند. هر ناحیه غیر طبیعی بررسی خواهد شد به این روش آندوسکوپی می‌گویند. در صورت لزوم، ابزارهای ویژه ای که با اندوسکوپ مورد استفاده قرار می گیرند، اجازه می دهند که دکتر شما نمونه هایی از این مناطق را بگیرد.

عوارض عفونت هلیکوباکتر پیلوری چیست؟

عفونت معده بر اثر میکروب هلیکوباکتر پیلوری می تواند به زخم های گوارشی منجر شود، اما عفونت و یا زخم خود به تنهایی می تواند منجر به عوارض جدی تر شود که شامل:

خونریزی داخلی، زمانی رخ می دهد که زخم معده رگ های خونی را شکافته و در اغلب موارد با فقر آهن و کم خونی همراه است.

انسداد، که زمانی رخ می دهد که مواد غذایی مانند یک توده در معده شما گیر کند.

سوراخ  شدن معده، که زمانی رخ می دهد که زخم معده دیواره معده شما را سوراخ کند.

التهاب صفاق، که یک عفونت صفاق (پوشش حفره شکمی) است و باعث دردهای شدید شکمی می شود.

در حالی که میکروب هلیکوباکتر پیلوری عامل اصلی سرطان معده است، اکثر افراد مبتلا به عفونت معده هرگز به سرطان معده دچار نمی شوند.

روش های درمان هلیکوباکتری پیلوری یا عفونت معده

بهتر است درمان هلیکوباکتری را در مراحل اولیه انجام دهید. اگر به زخم معده مبتلا شده‌اید که ناشی از میکروب هلیکوباکتری معده است، درمان میکروب معده شما شامل کشتن میکروب‌ها، درمان غشای معده و پیشگیری از بازگشت زخم‌ها می‌شود. بهبودی فرد بین یک تا دو هفته طول می‌کشد. پزشک احتمالاً چند نوع دارو را برای شما تجویز می‌کند. اگر شما عفونت معده دارید به تنهایی هیچ مشکلی برای شما ایچاد نمی کند و در معرض سرطان معده نیستید. و درمان آن هیچ سودی به شما نمی رساند.

سرطان معده، اثنی عشر و زخم معده با عفونت هلیکوباکتر پیلوری همراه است. اگر در بستگان شما سابقه سرطان معده یا زخم معده و اثنی عشر وجود داشته باشد دکتر حتما برای اطمینان بیشتر آزمایش های لازم را بر روی شما انجام خواهد داد. درمان زخم معده خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش خواهد داد.

هیچ شواهدی وجود ندارد که غذا و تغذیه در جلوگیری یا ایجاد بیماری زخم معده در افراد مبتلا به میکروب معده نقش داشته باشد. با این حال، غذاهای تند، الکل و سیگار کشیدن ممکن است زخم معده را بدتر کرده و از درمان آن جلوگیری کند.

چگونه از عفونت هلیکوباکتر پیلوری جلوگیری کنیم؟

شما می‌توانید از ابتلا به عفونت  میکروب هلیکوباکتری معده پیشگیری کنید. روش پیشگیری از این میکروب شبیه روش‌های پیشگیری از میکروب‌های دیگر است:

• پس از رفتن به دستشویی و قبل از غذا خوردن دست‌های خود را بشوئید. به کودکان خود نیز این کار را آموزش دهید.
• از مصرف غذا یا آبی که سالم نیست،خودداری کنید.
• از خوردن چیزی که به طور کامل پخته نشده است، خودداری کنید.
• از خوردن غذایی که توسط افرادی که دست‌های خود را نمی‌شویند، تهیه شده، خودداری کنید.
• اگر چه استرس، غذاهای تند و مصرف دخانیات باعث بوجود آمدن زخم معده نمی‌شود، اما مانع از بهبودی سریع یا تشدید درد ناشی از زخم معده می‌شود. در مورد شیوه‌ها مدیریت استرس، بهبود رژیم غذایی و در صورت استعمال دخانیات، نحوه ترک سیگار با پزشک مشورت کنید.

اغلب زخم‌های ناشی از میکروب هلیکوباکتر پیلوری پس از چند هفته درمان برطرف می‌شود. در صورتی که دچار زخم معده (از عوارض ابتلا به میکروب هلیکوباکتر معده) هستید، از خوردن داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی برای تسکین درد خودداری کنید، زیرا این داروها به غشای معده آسیب وارد می‌کنند.  در صورتی که به داروی مسکن نیاز دارید، از پزشک خود بخواهید تا مسکن مناسب را برای شما تجویز کند. درمان میکروب معده معمولا آسان است و مشکلی را به وجود نمی آورد، اما در صورت بی توجهی به علائم آن ممکن است مبتلا به زخم معده و یا روده شوید. بنابراین با بروز نشانه های ذکر شده در مقاله به پزشک مراجعه کنید تا در صورت تشخیص وجود باکتری معده، درمان لازم را برایتان تجویز کند.

منبع:

healthline.com

سوالات متداول هلیکوباکتر پیلوری