کلاهک دهانه رحم چیست و چطور مانع از بارداری می‌شود؟

با کلاهک رحم آشنایی دارید؟ این ابزار پیشگیری از بارداری برای جلوگیری از ورود اسپرم به رحم طراحی شده است. در واقع، نوعی وسیله فیزیکی جلوگیری از بارداری است و اگر با اسپرم‌کش‌ها استفاده شود، اثرگذاری زیادی در روند باردارنشدن خواهد داشت. اندازه‌های مختلفی از این کلاهک‌ها در بازار وجود دارد و باید با مشورت پزشک زنان و از داروخانه‌ها، آنها را تهیه کنید. برخی از افراد نباید از کلاهک‌ها استفاده کنند چون به واسطه سوابق پزشکی و شکل رحمشان، امکان قرارگیری درست وسیله در دهانه رحم وجود ندارد. در ادامه درباره تمام این نکات به شما خواهیم گفت.

کلاهک دهانه رحم چیست؟

کلاهک‌های دهانه رحم ابزارهایی فنجان‌مانند و از جنس پلاستیک یا سیلیکون هستند که پیش از سکس در دهانه رحم گذاشته می‌شوند. وجود آنها مانع از بارداری می‌شود. در واقع، یکی از روش‌های پیشگیری از بارداری هستند.

کلاهک طوری دهانه رحم را می‌پوشاند که مانع از رسیدن اسپرم به تخمک می‌شود. مکشی که در قرارگرفتن آن در موقعیتش به وجود می‌آید، باعث قرارگیری‌اش در جای مناسب و تثبیت آن می‌شود.

برای اینکه کلاهک دهانه رحم اثرگذاری لازم را داشته باشد، باید اندازه و متناسب با بدنتان انتخاب شود و به درستی در دهانه رحم قرار بگیرد. تجویز پزشک برای استفاده از این وسیله ضدبارداری هم لازم است.

نحوه عملکرد کلاهک دهانه رحم چیست؟

بعضی‌ها می‌گویند که کلاهک دهانه رحم شبیه کلاه ملوانی است. باید بگوییم که این وسیله لبه واژگون پهنی دارد که کاسه یا بخشی گنبدی در مرکز آن قرار گرفته است. بندی هم در آن تعبیه شده که بیرون‌آوردنش بعد از استفاده را ممکن می‌کند.

این وسیله از ابزارهای مسدودکننده پیشگیری از بارداری است و نمی‌گذارد که اسپرم به محوطه رحم وارد شود و تخمک را بارور کند. کلاهک با مسدودکردن دهانه رحم، راه ورود را می‌بندد.

بعضی از افراد از اسپرم‌کش‌ها هم استفاده و با آغشته‌کردن کلاهک به این مواد، از ورود احتمالی اسپرم به رحم به هر شکل و صورت جلوگیری می‌کنند.

اسپرم‌کش‌ها موادی شیمیایی‌اند که می‌توانند اسپرم‌ها را از بین ببرند. اضافه‌شدن سدی شیمیایی به سدی فیزیکی، یعنی همکاری دو وسیله پیشگیری با هم می‌تواند درصد بارداری را به طرز قابل‌توجهی کاهش بدهد.

نحوه استفاده کلاهک دهانه رحم چیست؟

برای گذاشتن کلاهک دهانه رحم به دانش و تمرین نیاز دارید. برای این کار، باید نخستین‌بار از متخصص زنان کمک بگیرید تا به شما آموزش‌های لازم را بدهد. به دستورالعمل‌های روی بسته‌بندی کلاهک هم همیشه دقت کنید.

کلاهک زمانی اثرگذار خواهد بود که اندازه‌اش مناسب باشد. در واقع، زمانی می‌توانید روی کارکرد مثبت آن حساب کنید که دهانه رحم را کاملاً بپوشاند.

همیشه قبل از قراردادن این وسیله در دهانه رحم به سالم‌بودنش دقت کافی کنید. نباید هیچ‌گونه سوراخ یا پارگی در آن موجود باشد. در این صورت، امکان نفوذ اسپرم به رحم وجود خواهد داشت.

۶ ساعت پیش از شروع رابطه جنسی، کلاهک دهانه رحم را داخل بدن قرار بدهید و آن را در موقعیتی مناسب تثبیت کنید. برای گذاشتن این وسیله در دهانه رحم هم لازم است که:

• دست‌ها را بشویید.
• با قراردادن انگشت در دهانه واژن، سعی کنید که دهانه رحم را پیدا کنید. دهانه رحم شبیه دونات است و لمس آن احساس دست‌زدن به نوک بینی را ایجاد می‌کند.
• روی بخش برجسته و گنبدی و تخت وسیله، اسپرم‌کش بریزید.
• به حالتی راحت قرار بگیرید (شبیه حرکت اسکوات) یا یک پا را روی صندلی بگذارید و با یک دست، لبه‌های فرج را در ناحیه تناسلی باز کنید. با دست دیگر کلاهک را بگیرید.
• کلاهک را فشار بدهید تا امکان فرورفتن در واژن را داشته باشد. دقت کنید که بند آن باید به سمت بیرون باشد تا خارج‌کردنش ممکن شود.
• مطمئن شوید که کلاهک تمام بخش دهانه رحم را می‌پوشاند. با انگشت، موقعیت کلاهک در دهانه رحم را بررسی کنید.

نحوه خارج کردن کلاهک دهانه رحم چیست؟

تا ۶ ساعت بعد از رابطه جنسی، کلاهک دهانه رحم را در محل باقی بگذارید و بعد از آن، اقدام به خارج‌کردن آن کنید:

• در موقعیتی مناسب مانند حالت ورزشی اسکوات قرار بگیرید.
• بند کلاهک را با دست پیدا کنید.
• بخش گنبدی و برجسته را فشار بدهید تا کلاهک از حالت مکش خارج شود.
• به کمک بند وسیله، آن را خارج کنید و بیرون بیاورید.

کلاهک را با آب گرم و صابون ملایم شست‌وشو بدهید و در جعبه‌اش بگذارید. این وسایل پیشگیری نباید بیشتر از ۴۸ ساعت در بدن بمانند. اگر از اسپرم‌کش‌ها هم با کلاهک استفاده می‌کنید، در هربار استفاده، نیاز به آغشته‌کردن وسیله به دوز جدیدی از آنها خواهید داشت.

مزایا و معایب کلاهک رحم کلاهک دهانه رحم چیست؟

از مزایای این وسیله پیشگیری از بارداری باید به موارد زیر نگاهی داشته باشید:

• قیمت این وسیله مناسب است و امکان استفاده مجدد از آن وجود دارد.
• طرز کار با آن سخت نیست و با وسیله‌ای کوچک روبه‌رو هستید.
• شریک جنسی‌تان، معمولاً وجود کلاهک را در طول رابطه احساس نمی‌کند.
• این وسیله فاقد هورمون است.
• ۶ ساعت پیش از رابطه باید آن را در دهانه رحم قرار بدهید و از همین روی، به فرایند معاشقه خللی وارد نمی‌کند.

معایب استفاده از این کلاهک چیست:

• قراردادن و مراقبت از بهداشت این وسیله نیاز به توجه دارد.
• اگر اندازه کلاهک مناسب اندامتان نباشد، امکان جابه‌جایی‌اش وجود دارد.
• امکان دارد که این وسیله واژن را تحریک و آزرده کند.
• این وسیله مانع از انتقال بیماری‌های مقاربتی نمی‌شود.

بعد از زایمان یا عمل‌های جراحی مربوط به لگن و ناحیه تناسلی یا بعد از کاهش و افزایش وزن باید به تغییر سایز کلاهک دهانه رحم دقت کنید.

عوارض کلاهک دهانه رحم چیست؟

امکان بروز عوارضی با استفاده‌کردن از این کلاهک‌ها هم وجود دارد. برای مثال:

• عفونت مثانه یا مجاری ادراری
• التهاب دهانه رحم یا زخم‌شدن آن
• سندروم شوک سمی ناشی از مسمومیت باکتریایی (TSS)

برای پیشگیری از دچارشدن به این عوارض باید ۴۸ ساعت بعد از رابطه، این کلاهک را بیرون بیاورید. اگر از آن در دوره پریود استفاده کنید هم احتمال ابتلا به سندروم شوک سمی وجود خواهد داشت.

این وسیله برای چه افرادی مناسب است؟

کلاهک دهانه رحم برای کسانی مناسب است که طرز استفاده از آن را به خوبی می‌دانند و معذوریت‌های جسمانی و سوابق جراحی در ناحیه تناسلی و لگن ندارند.

اگر بنا باشد که به نظافت و نگهداری از این وسیله هم دقت کافی نشود، استفاده از آن به شما توصیه نمی‌شود. این وسیله برای بعضی از افراد هم گزینه نامناسبی است. از آنها در ادامه صحبت خواهیم کرد.

این وسیله برای چه افرادی مناسب نیست؟

اگر سابقه ابتلا به وضعیت‌های زیر را دارید، نباید از کلاهک دهانه رحم برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید:

• زخم در دهانه رحم دارید.
• ناهنجاری‌هایی در آزمایش پاپ‌اسمیرتان دیده شده است.
• دچار بیماری التهابی لگن هستید.
• مبتلا به عفونت‌های دستگاه تولیدمثل هستید.
• تجربه سندروم شوک سمی را دارید.

افراد زیر هم نباید به سراغ استفاده از کلاهک‌های دهانه رحم بروند:

• کسانی که رحمی با شکل غیرعادی دارند.
• در ناحیه واژن یا دهانه رحم عمل جراحی داشته‌اند.
• از دست‌زدن به واژن خوششان نمی‌آید.
• به اسپرم‌کش‌ها یا مواد سیلیکونی حساس‌اند.
• در دوران پریود خود به سر می‌برند.

میزان تاثیر کلاهک دهانه رحم چقدر است؟

مانند وسایل پیشگیری از بارداری دیگر، کلاهک دهانه رحم هم در زمانی اثرگذار خواهد بود که به درستی از آن استفاده شود. باید به توصیه‌ها و دستورالعمل‌های استفاده از این وسیله دقت کنید و مطمئن شوید که به درستی در دهانه رحمتان قرار گرفته است.

کسانی که سابقه زایمان طبیعی دارند و رحمشان دچار کشیدگی‌ شده است، با استفاده‌کردن از این وسیله در معرض بارداری قرار می‌گیرند. اثرگذاری کلاهک‌ها در حدود ۸۶درصد اعلام شده است. این رقم مربوط به کسانی است که زایمان طبیعی نداشته‌اند. این رقم برای کسانی که زایمان طبیعی را پشت سر گذاشته‌اند به ۷۱درصد می‌رسد.

برای مشورت با پزشکان متخصص در این حوزه، برای رسیدن به نتیجه‌گیری درباره استفاده از کلاهک می‌توانید از سایت نوبت دهی آنلاین دکتردکتر استفاده کنید. این سایت راهی برای وقت‌گرفتن از بهترین متخصصان را پیش پایتان می‌گذارد.

اگر سؤالی بی‌پاسخ درباره استفاده از کلاهک دهانه رحم در ذهنتان باقی مانده، حتماً از ما بپرسید تا جوابش را با شما درمیان بگذاریم.

منبع:

mayoclinic.org

my.clevelandclinic.org